💠 نقش ایجابی ائمه علیهم‌السلام در مبارزه با انحرافات
🏴 شهادت امام حسن عسکری علیه‌السلام تسلیت باد
🔸 شهید صدر در بررسی تاریخ اهل‌بیت علیهم‌السلام به نگاه جامع و کل‌نگر به زندگی و تاریخ ائمه علیهم‌السلام فرامی‌خواند تا از کج‌فهمی‌ها و سوءاستفاده از گزاره‌های جزئی تاریخ ائمه جلوگیری کند. او در ایام تعطیلی حوزه به مناسبت شهادت یا ولادت ائمه به بررسی تاریخ زندگانی ایشان می‌پرداخت تا ماهیت نقش ایشان و رسالتی را که برعهده داشتند را در این نگاه جامع، روشن کند.
🔹 حاصل این سخنرانی‌ها در کتاب امامان اهل‌بیت علیهم‌السلام جمع‌آوری شده است. برای نمونه شهید صدر در تبیین نقش ایجابی ائمه علیهم‌السلام میگوید:
همچنین نقش ایجابی امامان علیهم‌السلام در پُربارسازی عقیدتی امت نمود می‌یابد که از سویی با شخصیت رسالتی و فکری ایشان صورت می‌پذیرفت و از دیگر سو با ایستادگی ایشان در برابر جریان‌های فکریِ خطرساز برای رسالت و فروپاشاندن آنها در آغاز شکل‌گیری‌شان.
درواقع امامان علیهم‌السلام از چنان دانش همه‌جانبه و فراگیری برخوردار بوده‌اند که ایشان را توانا می‌ساخته تا این آغازهای خطرناک را احساس کنند و کارآمدی و پیامدهای منفی آنها را برآورد کنند و برای از میان‌بردنشان برنامه بریزند.
ما در پرتو این نقش، اقدام امام حسن عسکری علیه‌السلام را تفسیر می‌کنیم. ایشان در مدینه بود که از پروژه تألیف کتابی به‌قلم کندی درباره تناقضات قرآن در عراق آگاه شد. ایشان به‌وسیله برخی از منتسبان به مکتب کندی با او در ارتباط شد و این تلاش را بی‌فرجام نمود و مکتب کندی را قانع کرد که بر خطاست.
امامان اهل‌بیت، ص١٢٨
🆔@shahidsadr
💠 امامت در کودکی
🌸 آغاز امامت امام مهدی علیه‌السلام مبارک باد
🔹 مهدی علیه‌السلام برای پیشوایی مسلمانان جانشین پدرش گشت. این بدان معناست که او در زمانی بسیار زود از زندگی مبارکش به امامت، با همۀ مفاهیم فکری و معنوی آن، رسید. امامت زودهنگام پدیده‌ای بود که پیش از وی نیز در چند تن از پدرانش علیهم‌السلام به‌تحقق پیوست.
🔸 پدیدۀ امامتِ زودهنگام یک پدیده واقعی بود و در شمار اوهام بهشمار نمی‌رفت؛ زیرا امامی که به صحنه پای می‌نهاد و در سن کودکی خود را پیشوای معنوی و فکری مسلمانان می‌خواند و همۀ آن جریان گسترده، ولایت و امامت وی را می‌پذیرفت، می‌بایست مقدار روشن و قابل‌مشاهده و بلکه عظیمی از دانش و معرفت و افق دید گسترده را می‌داشت و در فقه و تفسیر و عقاید چیره‌دست می‌بود؛ زیرا اگر چنین نبود، آن پایگاه‌های مردمی به امامتش رضایت نمی‌دادند.
🔹 اگر امام خردسال همچون دیگر کودکان واقعاً از لحاظ فکری و فرهنگی کودک بود، روش بسیار آسان و کاملاً موفق برای دستگاه حاکم این بود که آن خردسال را با حقیقت کودکانه‌اش به شیعیان و غیرشیعیانش نشان بدهد و بر ناکارآمدی وی برای امامت و راهبری روحی و فکری استدلال ورزد. می‌توان گفت که قانع کردن مردم برای ناکارآمدی انسانی چهل یا پنجاه ساله جهت پذیرش امامت سخت است؛ زیرا وی از فرهنگ زمان خویش بهره فراوان گرفته است. اما قانع کردن دیگران نسبت به ناکارآمدی یک کودک معمولی برای امامت به‌معنای موردقبولِ شیعیان امامیه، هر قدر هم آن کودک زیرک و هوشمند باشد، کاری دشوار نیست. این کار آسان‌تر و ساده‌تر از راه‌های پیچیده، خطرپذیری‌ها و شیوه‌های سرکوبی بود که حاکمان آن روزگاران در پیش می‌گرفتند.
🔸 تنها توجیه برای سکوت دستگاه خلافت آن دوره و بازی نکردن با این برگ آن است که آنها می‌دانستند امامت زودهنگام پدیده‌ای حقیقی است، نه چیزی ساختگی و تصنعی.
پژوهشی درباره امام مهدی علیه‌السلام، ص۶۴
🆔 @SHAHIDSADR
🎥 صحبت صدر ۲
🔻 گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی
درباره آثار و اندیشه‌های شهید صدر
دومین برنامه:
آثار شهید صدر را چرا و چگونه بخوانیم؟
✅ با حضور:
حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی شاملو
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید امید مؤذنی
⏰ زمان: چهارشنبه ۷ آبان ساعت ۲۲
📱صفحه رسمی اینستاگرام پژوهشگاه شهید صدر
🆔 @shahidsadr
💠 اسوۀ وحدت اسلامی
🔻 گزیده‌ای از پیام آیت‌الله سید کاظم حائری به دومین نشست علمی طلایه‌داران صلح و وحدت اسلامی که اردیبهشت ماه ١٣٩٧ برگزار شد:
یکی از ویژگی‌های استاد شهید ما آیت‌الله سید محمدباقر صدر قدس‌سره در کنار همۀ فضایل و محاسن انبوه و پرشمارش عبارت است از وحدت‌گرایی و رویکرد تقریبی که در همه میدان‌های فعالیت او وجود داشت؛ چه در عرصه افکار و مفاهیم و چه در عرصه فعالیت‌های عملی و اجتماعی.
این ویژگی را می‌توان از شاخصه‌های پیش رو به‌دست آورد:
🔸 طرح‌های تمدنی کلان او که در کتاب‌هایی چون «فلسفتنا»، «الأسس المنطقية للإستقراء»، «اقتصادنا» و «البنك اللاربوي» بازتاب یافته است. او در این طرح‌ها امت اسلام را با همه گسترۀ پردامنه و وجود وسیعش در نظر داشت و نیازهای فکری، اعتقادی، روشی و عملی همۀ امت را تشخیص میداد و سپس به رفع نیازها و درمان دردهای آن می‌پرداخت…. ازاین‌رو به‌راستی نظریه‌پردازی‌اش متعلق به همه جریان‌ها و گرایش‌های مذهبی امت اسلام بود.
🔹 شهید صدر در پژوهش‌هایش تنها به بهره‌گیری از ابزارها و پشتوانه‌های علمی خاص [مذهبی] خود بسنده نمی‌کرد، بلکه هرآنچه در عرصۀ اندیشۀ اسلامی وجود داشت را به‌کار می‌گرفت تا به رأی به‌دست‌آمده ویژگی فراگیری و شمول بخشد و آن را بهعنوان حکم اسلام در چارچوب گستردۀ آن ارائه کند. در این راستا در اثر بزرگش «اقتصادنا» مذاهب مختلف اسلامی را در دایره پژوهش قرار میدهد تا از همه آنها برای ساخت نظریه اقتصادی‌اش بهره بگیرد؛ نظریه‌ای که آن را بهعنوان نظریه عمومی اسلام و دربرگیرنده انواع مذاهب اسلامی اکتشاف کرده است. برای نمونه در بحث مالیات‌های خمس و زکات، بیان کرده است که این دو مالیات برای بالا بردن سطح زندگی فقیر و رساندن آن به سطح زندگی اغنیا، تشریع شده‌اند تا از این رهگذر مفهوم توازن اجتماعی در اسلام محقق شود. او در این راستا به منابع متعددی از میراث اسلامی استناد کرده که در این میان در کنار روایاتی از «وسائل» نقل ابن‌قدامه در «المغني» که در آن نظر شافعی را نیز آورده، وجود دارد. همچنین در قانون «زمين آبادشده به‌دست بشر در هنگام فتح، مِلک عمومی همه مسلمانان است» به اجماع منقول در جواهر و نیز سخن ماوردی در این‌باره و نقل‌قول وی از امام مالک، استدلال کرده است. او در حکمی به فتاوای فقهای بزرگ شیعه و روایات امامان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) و نیز به سخن سرخسی در «مبسوط» استدلال می‌کند. وی از این رهگذر به حکمی که استنباط می‌کند صبغه حکم شرعی در چارچوب کلان شریعت اسلامی میدهد.
🔹 به همین دلیل بود که به‌طور ویژه از کتاب «اقتصادنا» در کشورهای اسلامی استقبال شد و این کتاب به مرجعی برای فهم مکتب اقتصادی اسلام و نظریات اسلامی در این زمینه تبدیل گشته و بهعنوان ماده درسی در شماری از دانشگاه‌های جهان اسلام به‌کار گرفته شد، هرچند به‌طور کلی همواره دیگر کتاب‌های شهید صدر نیز موردتوجه فرهیختگان، اندیشمندان، پژوهشگران و مجامع علمی در سراسر جهان اسلام بوده و هست.
🔸 روشی که شهید صدر به مسائل حساس مذهبی می‌پرداخت سومین شاخصه نشان‌دهنده این رویکرد است. او درحالی‌که به باورهای مذهبی خود افتخار می‌نمود و تثبیت و دفاع از آنها را بر عهده می‌گرفت، از این نکته غافل نبود که مخاطب خود را همه مسلمانان با هر مذهبی قرار دهد، به همین منظور از ابزارهای عمومی اثبات بهره می‌گرفت و با زبانی فراگیر و تعابیری جذاب سخن می‌گفت و از عبارات مشمئزکننده، پرهیز داشت و به همه طیف‌ها و طوایف امت اسلام با دیده احترام می‌نگریست. شهید صدر نمونه‌هایی عالی از گفت‌وگوی مذهبی برادرانه و آرام را به نمایش گذاشته است؛ گفت‌وگویی که کینه‌ورزی و ادبیاتِ تحقیرِ دیگر مذاهب یا جسارت به بزرگان دیگران جایی در آن ندارد.
🔹 او «مرجع» را رهبری برای عموم مسلمانان می‌دانست که در تلاش‌های نظری و عملی‌اش دغدغه همه امت را دارد و این‌طور نیست که تنها مرجع یک فرقه یا گروه معین باشد. بر همین اساس به مبارزه بر ضد حکومت ستمگر عراق برخاست؛ زیرا می‌دید نظام بعثی به زورِ سلاح بر گُرده ملت عراق سوار شده و این ملت را از ابتدایی‌ترین حقوق و آزادی‌هایش محروم ساخته است…. او در آخرین پیامی که برای امت عراق، اعم از شیعه و سنی فرستاد، میگوید:
من از آن زمان که [جایگاه] خودم و مسئولیتم را در این امت شناختم، وجودم را به‌طور یکسان وقف شیعه و سنی و عرب و کُرد کرده‌ام؛ زیرا من از رسالتی دفاع کردم که همه آنها را متحد می‌کند… پس ای برادر و فرزند سنی‌مذهبم! من به همان اندازه با تواَم که با برادر و فرزند شیعی‌ام هستم. من به همان اندازه با هر دو شما هستم که شما با اسلام هستید.
متن کامل این بیانیه را اینجا بخوانید
🆔 @shahidsadr
💠 خانۀ بهشتی
برای خودش، قبول نمی‌کرد ماشین شخصی داشته باشد، چه برسد به خانه. می‌گفت: «همۀ طلبه‌ها که خانه خریدند، من آخرین نفر آنها خواهم بود.»
یکی از شاگردانی که به‌تازگی به درس او می‌آمد پرسید:
_ استاد، شما خانه از خودتان دارید؟
+ بله.
_ کجاست؟
+ در بهشت، ان‌شاءالله.
نا، زندگی‌نامه شهید سید محمدباقر صدر به روایت مریم برادران
🔗 برشی از کتاب را در اینستاگرام ببینید
🛒 کتاب نا را از اینجا تهیه کنید
🆔 @SHAHIDSADR
💠 وقف شیعه و سنی
هفتۀ وحدت گرامی باد
🔻 بخشی از سومین پیام انقلابی شهید صدر در ایام حصر. (۲۰/۲۵، شعبان، ۱۳۹۹ق.)
ای ملت عزیز عراق! ای ملت بزرگ!
من در این لحظات سخت، از محنتِ شما و زندگی جهادی‌تان با همه شما سخن می‌گویم؛ با تمام طوایف و گروه‌ها؛ با عرب‌ها و کردها، با سنیان و شیعیان؛ چراکه این محنت فقط دامن یک مذهب یا یک قوم خاص را نگرفته و همان‌طور که همۀ ملت عراق در این ابتلا شریک‌اند، باید موضع جهادی و واکنش دلیرانه و هم‌بستگی مبارزاتی نیز حال همۀ ملت عراق باشد.
من از آن زمان که [جایگاه] خودم و مسئولیتم را در این امت شناختم، وجودم را به‌طور یکسان وقف شیعه و سنی و عرب و کُرد کرده‌ام؛ چراکه من از رسالتی دفاع کردم که همۀ آنها را متحد می‌کند، از عقیده‌ای دفاع کردم که همۀ آنها را دربر می‌گیرد و تاکنون هرگز در اندیشه و وجودم جز برای اسلام نزیسته‌ام؛ اسلامی که راه رهایی و هدف همه است.
پس ای برادر و فرزند سنی‌مذهبم! من به همان اندازه با توام که با برادر و فرزند شیعی‌ام هستم. من به همان اندازه با هر دوِ شما هستم که شما با اسلام هستید و این مشعل عظیم را برای رهایی عراق از کابوس استبداد و ذلت و رنج، با خود به دوش می‌کشید.
📚 بارقه‌ها، ص٣٨۴
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
🆔 @shahidsadr
💠 جلوه‌ای از عدالت اسلامی
يکی از لشکرهای اسلامی، منطقه‌ای را محاصره کرد، اما نتوانست آن را فتح کند. مدتی محاصره را ادامه داد تا اينکه آذوقه و غذايشان تمام شد. فرماندۀ لشکر پس از اين مشکل، با اهل منطقه به‌شرط اينکه نيازهايش را تأمين کنند و سپس لشکر از آنجا برود، صلــح کرد.
فرماندۀ لشکر پس از آنکه برای تأمين آذوقه وارد شهر شد، دستور اشغال نظامی داد و مردم را غافلگير کرد. مردم منطقه هيئتی تشکيل دادند و نزد خليفه «عمربن‌عبدالعزيز» فرستادند. هئيت اعزامی به خليفه گفت: لشکر تو منطقه ما را پس از اينکه با هم صلح کرديم، اشــغال کرد. عمربن‌عبدالعزيز کار آنها را به يکی از فقها سپرد و گفت برويد و هر دو نزد قاضی دعوايتان را طرح کنيد.
حالا فرماندۀ لشگر فاتح و هيئت اعزامی منطقه در کنار هم ايســتاده‌اند و در محضـر قاضـی طرح دعوا می‌کنند که آيا اين اشغال مشروع است يا نه.
قاضی از هيئت اعزامی می‌خواهد که شاهدانی برای وجود عقد صلح بیاورند. اين فقيه عادل پس از آنکه ثابت میشود عقد صلح با همه شرايط لازم، اتفاق افتاده، حکم می‌کند که بايد به اين عقد وفا کرد و بايد لشکر فاتــح از منطقه بیرون برود و غرامت هرچه را در منطقه از بین برده، پرداخت کند و آن منطقه را به اهلش بسپارد.
اين جلوه‌های عدالت اسلام درواقع روح اجرای تمدن اسلامی را نشان میدهد؛ جلوه‌هايی که فقط در همين حد باقی ماند و به سير کلی و جهت‌گيری عمومی، تبديل نشد؛ زیرا نظريه نه به‌دســت صاحبانش، که توســط دشمنانش پیاده و اجرا شد.
بارقه‌ها، ص٢۴٠
🆔 @shahidsadr
💠 لحظه تجلی و گشایش
🌸 ولادت باسعادت، ختمی‌مرتبت،حضرت محمد مصطفی صلیاللهعلیهوآله، مبارک باد
هیچ انسانی نمی‌تواند صددرصد محمدی زندگی کند (وگرنه همۀ مردم در شمار شاگردان راستین او بودند)، جز در لحظه‌هایی مشخص که به‌اندازۀ هم‌کنشیِ او با رسالت حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله کم و زیاد میشود.
بنابراین در آن لحظه‌هایی که بر هریک از ما می‌گذرد و ما حس می‌کنیم که دلمان برای حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله گشایش یافته و حس می‌کنیم که عواطف و احساساتمان سراسر از نور رسالت این پیامبر والا برافروخته شده، در آن لحظه‌ها فرصتی مغتنم است تا انسان ذخیره‌سازی کند.
من به این روند ذخیره‌سازی ایمان دارم؛ یعنی ایمان دارم که اگر انسان در این لحظه اندیشه‌هایش را متمرکز سازد و بر مضمونی معیّن تأکید ورزد و آن را در خود ذخیره کند، این ذخیره در لحظه‌های ضعف بر او گشوده خواهد شد. بدین‌گونه که پس از گذشت این تجلی والا و بازگشت انسان به زندگی روزمره‌اش این دریافت به‌تدریج ژرفا می‌یابد؛ بذری را که او در لحظه تجلی در خود نهاده، یعنی در لحظه گشایش مطلق به‌سوی ارجمندترین رسالت آسمان، به موقع او را دربر می‌گیرد و به او میگوید: «بپرهیز از کژروی! بپرهیز از نافرمانی! مبادا که سر سوزنی از راه محمد صلیاللهعلیهوآله به بیراهه روی!»
🔸 امامان اهل‌بیت علیهم‌السلام؛ مرزبانان حریم اسلام، ص۹۴.
🆔 @Shahidsadr
💠 شرط کامل شدن اسلام
🔹 شهید صدر:
اسلام فرد بدون مطالعه سیره پیامبر صلیاللهعلیهوآله کامل نمیشود.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
🆔 @shahidsadr
💠 ضرورت بررسی سیره سیاسی و علمی شهید صدر برای ما و جامعه ما
انتشار به‌مناسبت درگذشت دکتر جمشیدی
🔻
اشاره: دکتر محمدحسین جمشیدی یکی از نخستین صدرپژوهان معاصر بود که در حوزه اندیشه سیاسی شهید صدر به پژوهش پرداخت. کتاب زندگانی سیاسی شهید سید محمدباقر صدر یکی از آثار اوست که در دیباچه آن به تبیین چرایی توجه به سیره سیاسی و علمی شهید صدر پرداخته است. آنچه در ادامه می‌آید گزیده‌ای از این دیباچه است:🔸 امام شهید ابوجعفر سید محمدباقر صدر، از جمله کسانی است که به‌اعتراف تمام کسانی که از او شناختی هرچند ناچیز دارند، دارای نقشی عظیم در تحکیم مبانی دینی و علمی و معرفتی در دوران جدید و دارای مكتبی فکری و علمی در جهان اسلام و نگرشی انسانی و جهانی و همه‌جانبه برای تحول انسان معاصر و هدایت او در مسیر فطرت و تکامل حقیقی است. او با ادراک صحیح جهان معاصر و با توجه به مکتب رهایی‌بخش اسلام وظیفه اساسی هدایت مردم را بر دوش کشید و در این راه خود نیز عملاً وارد جریان مبارزه با ستم و بی‌عدالتی شد و در راه تحقق عدالت و حقیقت و معنویت به مقام شهادت نایل آمد. 🔹 بررسی سیره سیاسی و علمی شهید صدر از جهانی چند برای ما و جامعه ما حائز اهمیت است: ١. شخصیت و جامعیت اخلاقی و ایمانی، وجود شهید صدر؛ به‌گونه‌ای که او در تمام ابعاد زندگانی فردی و اجتماعی می‌تواند سرمشق و الگوی کاملی برای انسانها باشد. ٢. انسانهای بزرگ و اندیشمندان از ما خواسته‌اند که در پی به‌دست‌آوردن بینشی کلی و همه‌جانبه بهویژه نسبت به امور اجتماعی و سیاسی و جامعه خود باشیم. ٣. حرکت شهید صدر در تاریخ بشریت الگوی سازنده و پویا تلقی می‌گردد و بهویژه با توجه به طرح چنین حرکتی توسط مرجعی صاحب‌نظر و اندیشمندی برجسته است که پی بردن به اهمیت آن آشکار می‌گردد. ۴. ترکیب عقلانیت با عواطف و کنش (عمل)، فرد و جامعه را از تعصيات ناروا، خمودی و جمودی برکنار می‌دارد. از همین روی در مکتب و حرکت صدر نمی‌توان تعصبات خشک و ناروا، خمودی، جمودی، بی‌تحرکی، اشعریگری و اخباریگری را مشاهده کرد. ۵. مایه‌گیری مکتب و حرکت صدر از اسلام راستین و بهویژه اصول تشيع دوازده‌امامی و اتکای آن به جهان‌بینی توحیدی. ۶. ابتکارات و نوآوری‌ها، جهانی و انسانی بودن حرکت صدر و ابتنای آن بر تفسير صحيح از جهان هستی، آن هم تفسیری عقلانی، برهانی. ۷. تأثرات او از جامعه و مقتضیات زمان معاصر و تأثیراتی که بهویژه در مورد جامعه ما و انقلاب اسلامی ایران و نظام جمهوری اسلامی بر جای گذاشته است. 🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید 🆔 @shahidsadr
💠 دشمن مشترک
طاغوت و یارانش می‌کوشند تا به برادران خوب اهل‌تسنن این‌چنین القا کنند که مسئله، مسئلۀ شیعه و سنی است؛ تا از این رهگذر، اهل‌سنت را از میدان نبرد حقیقی‌شان بر ضد دشمنِ مشترک بیرون کنند.
📚 بارقه‌ها، ص٣٨۴
🆔 @shahidsadr
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 «نا» به چاپ دوم رسید
نا روایتی جامع از زندگی شهید صدر به‌قلم مریم برادران است که در پاییز ١٣٩٩ روانۀ بازار کتاب شد و اکنون پس از دو هفته به چاپ دوم رسید.
مریم برادران کوشیده این روایت، کتاب بلند و پرحجمی نباشد، اما داستانی جامع همراه با جزئیات فراوان را روایت کرده که از ارتباطات خانوادگی گرفته تا مبارازات سیاسی و فعالیت‌های علمی و... را دربر می‌گیرد.
نا روایت‌های بی‌روحِ تاریخی را در قالب و زبان داستان روایت کرده، ولی درعین‌حال واقعیت است و اغراقگری و خیال‌پردازی ندارد. همۀ جزئیات این کتاب داری مستندات تاریخی و تأیید از سوی همسر و دیگر اعضای خانوادۀ شهید صدر است.
🔻 برادران درباره انتخاب نا میگوید:
در طول این روایت، احساس می‌کردم اگر آدم‌ها «ما» بودند، محمدباقر صدر شهید نمی‌شد. شهید صدر برای «ما بودن» خیلی زحمت کشید و در تجربه‌های زندگی ایشان هم مشهود است که هروقت مشکلی پیش می‌آمد، (حصری بود، دستگیری یا انزوا رخ میداد) ما بودن راه‌حل خارج شدن از بن‌بست می‌شد. اتفاق بد وقتی افتاد که آن شکاف ایجاد شد و ما دیگر ما نشد.🛒 خرید از غرفه مجازی پژوهشگاه شهید صدر 🆔 @shahidsadr
💠 اصلاح جامعه بدون خودسازی امکانپذیر نیست
🔸 اسلام و قرآن کریم بر این باورند که این دو فرایند (دگرگونی درون‌‌‌مایه انسانها و دگرگونی وضعیت بیرونی) باید شانه‌‌‌به‌‌‌شانه یکدیگر در جریان باشند؛ یعنی اقدام انسان به ساخت محتوای درونی خود، یا همان خودسازی که شامل اندیشه، اراده و آرمان‌‌‌های اوست، باید دوشادوش تلاش برای سازندگی بنای خارجی و ساختار فوقانی او انجام شود و جداسازی بین درون‌‌‌مایه و ساختار خارجی امکانپذیر نیست، مگر اینکه بنای خارجی متزلزل و ناپایدار باقی بماند.
🔹 به همین دلیل، اسلام تلاش برای خودسازی را _ اگر با رویکرد شایسته انجام شود _ جهاد اکبر (بزرگ‌‌‌تر) و تلاش برای دگرگون ساختن اوضاع خارجی را _ اگر با رویکرد شایسته انجام شود _ جهاد اصغر (کوچک‌‌‌تر) نامیده و جهاد اصغر را به جهاد اکبر منوط کرده است؛ یعنی اگر جهاد اصغر از جهاد اکبر جدا شود، محتوا و مضمون خود را از دست میدهد و دچار پوچی، و ناتوانی از ایجاد دگرگونی حقیقی در عرصۀ تاریخی و اجتماعی خواهد شد.
سنت‌های تاریخی در قرآن کریم، ص١٣۶.
💠 ناتوانی علم مادی برای برقراری صلح و آرامش در جهان
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه
🔸 از نظر اسلام نظام دموكراسى سرمايهدارى محكوم به نابودى و شكست قطعى است؛ اما نه به‌دلیل تضادهايى كه سرشت سرمايه دارد و عوامل نابودىاى كه مالكيت خصوصى در درون خود دارد، چنان‌كه اقتصاد كمونيستى چنين مىپندارد. بلكه به اعتقاد اسلام منشأ شكست و وضعيت اسف‌بارى كه نظام دموكراسى سرمايهدارى از آن برخوردار است، برداشت‌هاى مادى محض اين نظام است كه نمىتواند بشر را با نظامى كه جوهرهاش الهام گرفته از اين برداشت‌هاست و خطوط كلى خود را از روح و جهتدهى آنها مىگيرد، به سعادت برساند.
🔹 بنابراين بايستى سرچشمۀ ديگرى- غير از نگرش مادى از هستي- وجود داشته باشد كه نظام اجتماعى از آن سيراب شود. بايستى بينش سياسى صحيحى وجود داشته باشد كه از نگرشى حقيقى برآمده باشد و مسئلۀ بزرگ انسانيت را عهده‌دار گشته و تلاش كند كه آن را بر پايه آن نگرش برپا كند و به بررسى مسائل جهان از اين زاويه بپردازد. وقتى اين بينش سياسى در جهان تكميل شد و ديگر نگرشها را به حاشيه راند و با هر نگرشى از زندگى كه با پايه و اساس آن ناسازگار است مبارزه كرد، در اين صورت اين امكان وجود خواهد داشت كه جهان وارد زندگى جديدى شود كه فروزان به نور و سرشار از سعادت باشد.
🔸 اين بينش عميق سياسى، رسالت صلح حقيقى در جهان است و اين رسالت رهايىبخش، همان رسالت اسلام جاودان است كه نظام اجتماعی‌اش را- كه با تمامى نظام‌هاى گذشته متفاوت است- از طرز فكرى جديد از حيات و هستى گرفته است.
📚 اسلام راهبر زندگی، ص٣٣٢
🆔 @shahidsadr
💠 آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، در دیدار با اعضای پژوهشگاه شهید صدر:
🔸 من کتاب «نا» را در همان روز که به‌دستم رسید کامل خواندم. نام کتاب هم زیبا انتخاب شده است: «نا».
🔹 کتاب نا نکته‌های بسیار زیبایی دارد. با اینکه من مطلب درباره شهید صدر زیاد خوانده‌ام چند نکته‌اش برایم جالب بود:
شهید صدر ازدواجش بعد از نوشتن فلسفتنا و اقتصادنا بوده؛ یعنی بعد از اینکه بهعنوان یک متفکر بزرگ در جهان اسلام شناخته شده بود. همسر شهید میگوید: «پس از اینکه با شهید صدر ازدواج کردم دیدم او فقط یک لباس دارد.» ما روحانیون باید به این نکات توجه داشته باشیم.
این خاطره هم از ایشان آمده که شهید صدر این‌قدر می‌نوشت که دستش متورم می‌شد و من باید دستش را پماد می‌زدم و با خمیر می‌بستم.
🔸 باید کوشید که با فعالیت‌های هنری، رسانه‌ای، مکتوب و مدون، شهید صدر بهعنوان الگو مطرح بشود و در حوزه و دانشگاه و بهویژه حوزه اثرگذار باشد. من پس از خواندن کتاب نا در این فکر بودم که این کتاب را جزء مسابقات کتابخوانی حوزه بگذارند.
🔗 متن کامل این نشست را اینجا بخوانید
🆔 @shahidsadr
💠 کتاب با من زندگی می‌کند و من با کتاب
- در شبانه‌روز چند ساعت مطالعه می‌کنید؟
+ جور دیگری این را بپرس؛ اینکه در شبانه‌روز چقدر با کتاب هستی؟
- چه فرقی بین این دو سؤال هست؟
+ اگر بپرسی چند ساعت مطالعه می‌کنی، می‌گویم بین هشت تا ده ساعت؛ اما اگر بپرسی چند ساعت با کتاب هستی، جوابم این است که تا وقتی بیدارم و خوابم نرفته باشد با کتاب هم‌نشینم: وقتی در خیابان قدم می‌زنم، به موضوعی فکر می‌کنم تا حل شود؛ زمانی‌که با قصاب حرف می‌زنم، در ذهنم مسئله‌ای است که قصد دارم حلش کنم؛ کنار سفره که می‌نشینم تا غذایی بخورم، سؤالی برای حل‌شدن در ذهنم می‌چرخد. بنابراین من مدام با کتاب هستم؛ کتاب با من زندگی می‌کند و من با کتاب زندگی می‌کنم.
اگر شاگردانش را می‌دید که بین راه سرشان به این‌ور و آن‌ور می‌چرخد، تشر می‌زد که از فرصت بین راه برای فکرکردن استفاده کنند. می‌گفت: «بیشتر از آنچه می‌خوانید، فکر کنید. اگر به صِرف خواندن عادت کنید، در بین متن‌ها و سطرها محدود می‌شوید. آن‌وقت نوآور نمی‌شوید.»
📚 نا، ص٩٢
🔗 ما را در اینستاگرام دنبال کنید
🆔 @shahidsadr
💠 فرصت صدرخوانی
در هفتۀ کتاب و کتابخوانی
♨️ فروش ویژۀ همۀ آثار پژوهشگاه شهید صدر
🎉 ۲۰ درصد تخفیف + ۵٠٠٠ تومان تخفیف ارسال پستی
زمان: شنبه ٢۴ آبان تا جمعه ٣٠ آبان
🔻 تازه‌های نشر:
نا
شرح صدر
سنت‌های تاریخی در قرآن کریم
🛒 خرید از فروشگاه سایت پژوهشگاه تخصصی شهید صدر
🆔 @shahidsadr
📚 شهید صدر چه کتاب‌هایی می‌خواند؟
بازنشر به مناسبت سالگرد درگذشت علامه طباطبایی (ره) و آغاز هفته کتاب و کتابخوانی
🔸 استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر افزون بر کتاب‌های فقهی، اصولی، فلسفی، کلامی و دیگر کتاب‌های تخصصی به مطالعه داستان علاقه‌مند بود و به‌طور ویژه قصه‌های پلیسی را دوست داشت و ادبیات مصری و لبنانی را بر ادبیات عراق ترجیح میداد و از آنها متأثر بود و خواندن «بینوایان» ویکتور هوگو را دوست داشت؛
🔹 به شاگردانش سفارش می‌کرد که تفسیر «المیزان» علامه محمدحسین طباطبایی را بخوانند. او معتقد بود «المیزان» از بهترین و برترین کتاب‌های دوران است و رکودی که تفسیر شیعه پس از طبرسی با آن مواجه شد، توسط علامه طباطبایی از میان رفت و او تفسیر شیعی را با «المیزان» دوباره احیا کرد؛
🔸 شهید صدر دیگران را به مطالعه سیره پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم بسیار تشویق می‌کرد و می‌گفت: «اسلام فرد تنها با مطالعه سیره پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم کامل میشود»؛
🔹 او همچنین کتاب‌هایی که در ایران چاپ می‌شد، بهویژه آثار علامه طباطبایی و شهید مطهری را پیگیری می‌کرد و مجله «مکتب اسلام» را می‌خواند؛
🔸 از کتاب‌های «حسن البنا» و «سید قطب» خوشش می‌آمد و برای ارسطو، ابن‌سینا، [جان مینارد] کینز و لایبنیتس احترام خاصی قائل بود؛
🔹 شیخ نجیب سویدان به یاد دارد که رمان «الحي اللاتيني» را از شهید صدر امانت گرفته است؛
[الحي اللاتينی، رمانی عاشقانه است که ماجرای سفر جوانی لبنانی به فرانسه را روایت می‌کند؛ جوانی که می‌خواهد با سفر به غرب، زندگی تازه‌ای را آغاز کند]
🔸 شیخ محمد فرحات نیز نقل می‌کند که یک بار شهید صدر از او حال برادر کوچک‌ترش، زید را می‌پرسد و او شکایت می‌کند که وی وقت خود را به خواندن کتاب‌های «آرسن لوپن» می‌گذراند، اما شهید صدر این اعتراض را نمی‌پذیرد و پاسخ میدهد: «من خودم هم این کتاب‌ها را می‌خوانم؛ اگر این کتاب‌ها را نخوانیم چطور می‌توانیم بفهمیم که چه‌چیزهایی در این کتاب‌ها برای فرزندان ما منتشر می‌کنند؟!»؛
🔹 سید حسین موسی از اهالی دیوانیه که همواره تازه‌های نشر را پیگیری می‌کرده است به یاد دارد که یک بار، دو کتاب جدید را پیدا می‌کند که گمان می‌کرده هیچ‌کس آنها را ندیده است. آن دو کتاب را برای شهید صدر می‌برد، اما او پاسخ میدهد که آنها را خوانده است و نیازی به دریافت آنها ندارد.
👈 به نقل از: السيرة والمسيرة في حقائق ووثائق، ج٢، ص٢٩٢؛ با اندکی تصرف.
🔗 ما را در اینستاگرام دنبال کنید
🆔 @shahidsadr
💠 دگرگونی اساسی، دگرگونی امت است، نه فرد
«إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ» (همانا خداوند سرنوشت هیچ گروهی را تغییر نمی‌‌‌دهد، مگر آنکه آنها در خودشان دگرگونی پدید آورند).
درون‌‌‌مایۀ انسان، قاعده و اساس روبنای حرکت تاریخ است؛ زیرا آیه شریف از دو تغییر و دگرگونی سخن میگوید: دگرگونی جامعه: «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ»؛ یعنی تغییر اوضاع، شئون، روبنا و ظواهر قوم که محقق نمیشود، مگر با آن تغییر دیگر که تغییر ذات و درون‌‌‌مایه انسان‌‌‌هاست.
بنابراین دگرگونی اساسی، دگرگونی در درون و نفس قوم است و دگرگونی تبعی که بر آن مترتب میشود، دگرگونی وضعیت نوعی، تاریخی و اجتماعی قوم. روشن است که منظور از دگرگونی نفس قوم، آن است که درون‌‌‌مایه و ذات قوم، بهعنوان قوم و امت و [به تعبیر قرآن] بهعنوان شجرۀ مبارکه‌‌‌ای که در هر لحظه میوه میدهد تغییر کند، وگرنه تغییر یک یا دو یا سه نفر از افراد اجتماع سبب تغییر وضعیت قوم، بهعنوان قوم نمیشود.
تنها از راه دگرگونی درون‌‌‌مایه قوم، به‌‌‌مثابه امت و شجره مبارک که هر لحظه میوه میدهد، دگرگونی وضعیت کل قوم حاصل خواهد شد. پس درون‌‌‌مایه روحی و درونی هر امتی، بهعنوان امت و نه بهعنوان این یا آن فرد، پایه و اساس دگرگونی‌‌‌ها در تمامی ساختار فوقانی حرکت تاریخ بهشمار می‌‌‌رود.
سنت‌های تاریخی در قرآن کریم، ص١٣۵
🆔 @shahidsadr
🎥 صحبت صدر٣
🔻 گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی
درباره آثار و اندیشه‌های شهید صدر
سومین برنامه:
روایت «نا»
✅ با حضور:
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا جوان آراسته، نویسنده و پژوهشگر حوزۀ دین و فرهنگ؛
سرکار خانم مهدیه پالیزبان، عضو مؤسسۀ فرهنگی‌تحقیقاتی امام موسی صدر و پژوهشگر حوزه تاریخ شفاهی
کتاب نا روایت مریم برادران از زندگی شهید صدر است که در مهرماه ١٣٩٩ به چاپ رسید و اکنون پس از یک ماه چاپ سوم این کتاب روانۀ بازار کتاب شده است.
⏰ زمان: جمعه ٣٠ آبان، ساعت ١٩:۰۰
📱صفحه رسمی اینستاگرام پژوهشگاه شهید صدر
🆔 @shahidsadr
💠 صحبت صدر۳؛ روایت نا
🔻 رضا جوان آراسته در «صحبت صدر۳» از نا گفت:
مختصر و مفید
«نا» کتابی مختصر است که با قلم خوبی نوشته شده؛ فصل‌بندی‌های کوتاهی دارد که خواندن آن را ساده و روان می‌کند؛ وقفه اضافه و زیاده‌گویی ندارد و سبب میشود، لُب مطلب سریعاً به مخاطب منتقل شود.
کتاب گزارش است تا روایت
آغاز کتاب با نوشته‌ای از نویسنده درباره چرایی نوشتن این اثر همراه است؛ او این مقدمه را به‌زبان روایت نوشته که فوق‌العاده جذاب است، ولی بعد از پیش‌گفتار تمامی متن در قالب گزارش روان نوشته شده است.
مخاطب صدر انسان معاصر بود
شهید صدر مخاطب دین را انسان معاصر و نه‌فقط مسلمین می‌دانست. در مورد فردی صحبت می‌کنیم که مربوط به چند دهه قبل است؛ هنوز عراق کمونیستی بود و انقلاب ایران رخ نداده بود؛ او آن دوره در مورد فلسفه نوشت، درحالی‌که امروز هم نگاه فلسفی به دین با گلایه همراه است.
صدر جلوتر از زمانه خود بود
ایشان در چند دهه قبل فلسفتنا و اقتصادنا را نوشت، درحالی‌که ما بعد از ۴۰ سال از انقلاب به فکر اقتصاد اسلامی افتاده‌ایم؛ بنابراین صدر از زمان خود جلوتر بود.
ارتباط با جامعه دغدغه صدر بود
شهید صدر نقطۀ قوت مرحوم شریعتی را در این می‌دانست که بلد است با مردم حرف بزند. صدر مسئلۀ ارتباط با جامعه را می‌بیند و مشکلات را حس کرده و برای آن پاسخ می‌یابد، نه صرفاً دست به تحقیق کتابخانه‌ای بزند.
برای مردم روزگارش می‌نوشت
طبق مطلب کتاب «نا» صدر وقتی رساله عملیه می‌نویسد، بخش‌هایی از آن را که نوشت به اقشار مختلف مردم و به خصوص دانش‌آموزان داد تا نظر آنها را بگیرد که می‌فهمند یا خیر؛ یعنی رساله می‌نویسد تا مخاطب آن را بفهمد، درحالی‌که همین الآن رساله عملیه داریم که مخاطب نمی‌تواند آن را بفهمد.
حمایت کامل از انقلاب
براساس «کتاب نا» ابوعلی، فرستاده رژیم بعث عراق، به‌سراغ شهید صدر رفت و از او خواست که از انقلاب ایران حمایت نکند و فتوای حرمت همکاری با حزب بعث را با حزب‌الدعوة جایگزین کند و در این صورت رئیس‌جمهور به دست‌بوسی می‌آید و رأی صدر در ادارات عراق نافذ میشود و…، ولی صدر نپذیرفت؛ این رفتار صدر حتی سبب گریه فرستاده رژیم عراق شد.
🔻 سرکار خانم مهدیه پالیزبان، نیز در این نشست گفت:
نیاز جامعه به شناخت شهید صدر
جامعه با همه تحولات رخ داده نیاز به شناخت چنین شخصیت‌ها و اندیشه‌هایی دارد؛ لذا باید به اشکال مختلف به این کار بپردازیم. کتاب نا نقاط قوت زیاد و نقاط ضعف‌هایی هم دارد.
ارتباط تنگانگ امام موسی و شهید صدر
امام موسی صدر چند سال در نجف بود و هر دو بزرگوار با هم مباحثه داشتند؛ هر دو شخصیت در فقه نوآور و صاحب اندیشۀ درخشانی بودند؛ فکر روشنی داشتند و تیزبین بودند.
شهید صدر و امام موسی، مکمل یکدیگر
امام موسی، شهید صدر را آینده حوزه و بسیار برجسته و متفکر می‌دانست؛ متأسفانه سند و مدرک زیادی از ارتباط ایشان باقی نمانده، ولی هرکدام در بخشی از اندیشه‌ها مشترک بودند و در برخی موارد هم روش مختلفی در اصلاح جامعه داشتند؛ امام موسی در جایگاه مجلس اعلا در برهه‌هایی که فشار بر صدر زیاد بود تلاش کرد تا این فشارها کم شود.به نظر می‌رسد اگر امام موسی ربوده نمی‌شد، قطعاً حمایت زیادی از صدر می‌کرد و تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را رقم می‌زدند.
انتخاب آگاهانۀ رسالت‌های زندگی
امام موسی آگاهانه لبنان و فعالیت منطقه‌ای اسلامی را انتخاب کرد و شهید صدر هم آگاهانه حوزه را انتخاب کرد تا وضعیت حوزه و مرجعیت را ساماندهی کند. این طور نبود که همه‌چیز بر این دو شخصیت تحمیل شده باشد و صدر مجبور باشد در حوزه بماند و امام موسی در لبنان و دیگر کشورهای اسلامی فعالیت کند.
🔗 گزارش کامل این نشست را اینجا ببینید.
🆔 @shahidsadr
⚠️ کتابخوانی تعطیل نیست
#در_خانه_بمانیم_کتاب_بخوانیم
تازه‌های نشر پژوهشگاه شهید صدر را
با ٢٠درصد تخفیف + ۵٠٠٠تومان تخفیف ارسال پستی
از فروشگاه سایت پژوهشگاه شهید صدر تهیه کنید.
نا
شرح‌صدر
سنت‌های تاریخی در قرآن کریم
علوم قرآن
زمان: تا پایان تعطیلات کرونا
🆔 @shahidsadr
💠 نتیجۀ وادادگی در برابر غرب
در حدیث صحیحی از معصومان علیهم‌السلام اشاره شده که در عصر غیبت، مؤمنی که دین خودش را نگه دارد همانند کسی است که زغال افروخته‌ای را در دست نگه داشته باشد. بله، مؤمنِ دیندار مانند کسی است که زغال افروخته در دست نگه داشته است؛ زیرا دینداری در این عصر خلاف قاعده و نادر شده است.
اوضاع به‌گونه‌ای شده که نگه داشتن دین و تمسک به آن و اینکه فرد بی‌هیچ تزلزل و ناآرامی و بی‌هیچ درنگ و خودباختگی در راه دین استوار بماند، مانند نگه داشتن زغال افروخته در دست است؛ یعنی نوعی قربانی شدن و شکنجه است که مؤمن راستین، با چنین حالی سعی می‌کند در راه خدای متعال باقی بماند؛ چون او با این مقاومت و ایستادگی با جریانی بزرگ و توفنده رودررو میشود؛ جریانی که به سرتاسر جهان اسلام هجوم آورده است. آری، به همۀ جهان اسلام حمله کرده است، اما با درجات مختلف…
اگر می‌خواهید فرجام ما در عراق یا مصر یا ایران یا هر نقطۀ دیگری از جهان اسلام را ببینید، به آن دسته از کشورهای اسلامی نگاه کنید که از اروپا بیشتر استقبال کردند و در برابر تمدن اروپا از خود وادادگی بیشتری نشان دادند؛ به ترکیه و فرجام ترکیه نگاه کنید: وادادگی در برابر تمدن اروپا و دوری از اسلام.
این کشور زمانی از کشورهایی بود که بر جهان حکومت می‌کرد، اما نسبت به تمدن اروپا پذیرش و وادادگی بیشتری داشت و در نتیجه، عاقبتش این شد که می‌بینید. [صرفاً به این دلیل که] شکل‌پذیری و هویت‌پذیری آنها از ما بیشتر بود.
📚 حوزه و بایسته‌ها، ص١۴۶-١۴٧.
🆔 @shahidsadr