آن است که شاعر یا نویسنده برای سخن خود دلیلی زیبا و شاعرانه می آورد به گونه ای که این دلیل ادبی قدرت قانع کردن مخاطب را دارد. و این علّت سازی مبتنی بر تشبیه است. نکته: دلیلی که شاعر برای ادعای خود می آورد در حقیقت دلیلی واقعی و عقلانی نیست بلکه دلیلی است بر پایه ی ذوق و احساس شاعرانه. مثال 1: نفحات صبح دانی ز چه روی دوست دارم که به روی دوست ماند که برافکند نقابی توضیح: شاعر دلیل دوست داشتن روشنی صبح را در این می داند که به چهره ی معشوق او می ماند آنگاه که نقاب از چهره بر می دارد. مثال 2: از صوفی پرسیدند: هنگام غروب خورشید چرا زرد رو است؟ گفت: از بیم جدایی. آرایه های ادبی : آرایه های معنوی : حسن تعلیل گوهرین (گنجینه های مکتوب) https://gowharin.ir https://gowharin.ir/gowhar/100100072