شقشقیه ۲۹
دو فرق قاعده «من ملک» و قاعده «اقرار العقلاء علی انفسهم نافذ»
مرحوم محقق بجنوردی در کتاب شریف القواعد الفقهیه دو فرق برای این دو قاعده فقهیه به نحو اوسعیت و گستردگی ذکر میکنند. ایشان میفرمایند که اولاً قاعده «من ملک شیئاً ملک الاقرار به» اوسع از قاعده «اقرار العقلاء علی انفسهم نافذ (أو جائز)» است، چون که قاعده «من ملک»، هم مواردی را در برمیگیرد که به نفع مالک باشد و هم مواردی که به ضرر او باشد، اما قاعده «اقرار العقلاء» فقط در جایی است که به ضرر شخص باشد.
دلیل بر این فرق را هم باید از معنای این دو قاعده و دلیلی که بر آنها اقامه میشود جستجو کرد.
ثانیاً اینکه قاعده «من ملک» اوسع و گسترده تر از «اقرار العقلاء» است، چون که قاعده «من ملک» همانطور که شامل اقرار فرد بالغ میگردد شامل اقرار صبی هم میشود اما قاعده «اقرار العقلاء» فقط مختص به بالغین است.
دلیل بر این فرق را ایشان انصراف ذکر میکنند که در قاعده «اقرار العقلاء»، کلمه العقلاء انصراف به افراد بالغ دارد اما در قاعده «من ملک» چنین انصرافی از هیچ کدام از کلمات این قاعده وجود ندارد، لذا شامل صبی هم میشود.
احمدی شیرازی: در مورد مطلب ایشان نکاتی وجود دارد که ان شاءالله در فرصت مناسب ذکر خواهد شد.
#فقه
#قاعده_فقهیه
#محقق_بجنوردی
#القواعد_الفقهیه
#احمدی_شیرازی
شقشقیه ۳۰
«اقرار وکیل معزول»
سوال:
آیا اقرار وکیلی که از وکالت عزل شده است نسبت به اموال موکلش نافذ است؟
جواب:
بستگی دارد که قاعده «من ملک شیئا ملک الاقرار به» را چگونه معنا کنیم.
اگر بگوییم که این اقرار، مشروط به این است که در حال اقرار باید مالک یا در حکم مالک باشد، پس اقرار چنین وکیلی در چنین حالی نافذ نیست.
اما اگر بگوییم که همین که در زمان آن فعل، مالک بوده است برای اقرار کافی است، پس اقرار این وکیل در حال عزل هم نافذ است.
و چون تنها مدرک این قاعده اجماع است و اجماع، دلیلی لبی است، پس باید به قدر متیقن در آن تمسک کرد که همان احتمال اول است.
#القواعد_الفقهیه
#محقق_بجنوردی
#قاعده_فقهیه
#من_ملک_شیئا
#احمدی_شیرازی
@sheqsheqiat