جامع الاحادیث التوحيد ج ۱، ص ۱۰۴ امام صادق (علیه السلام) أَبِي رَحِمَهُ اَللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اَلْعَبَّاسِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ هِشَامِ بْنِ اَلْحَكَمِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : ⚡ أَنَّهُ قَالَ لِلزِّنْدِيقِ حِينَ سَأَلَهُ مَا هُوَ؟ 🔻 *قَالَ هُوَ شَيْءٌ بِخِلاَفِ اَلْأَشْيَاءِ،* *اِرْجِعْ بِقَوْلِي شَيْءٌ إِلَى إِثْبَاتِ مَعْنًى،* ⚡ *وَ أَنَّهُ شَيْءٌ بِحَقِيقَةِ اَلشَّيْئِيَّةِ،* *غَيْرَ أَنَّهُ لاَ جِسْمٌ وَ لاَ صُورَةٌ* . https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/310241 🔸

جامع الاحادیث الکافي ج ۱، ص ۸۳ https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/104126 🔻امام صادق (علیه السلام) 🔸عن هشام بن حکم عن أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (علیه السلام) : ⚡ *أَنَّهُ قَالَ لِلزِّنْدِيقِ حِينَ سَأَلَهُ مَا هُوَ؟* 🔻 *قَالَ هُوَ «شَيْءٌ» بِخِلاَفِ اَلْأَشْيَاءِ اِرْجِعْ بِقَوْلِي إِلَى إِثْبَاتِ مَعْنًى وَ أَنَّهُ شَيْءٌ بِحَقِيقَةِ اَلشَّيْئِيَّةِ غَيْرَ أَنَّهُ لاَ جِسْمٌ وَ لاَ صُورَةٌ وَ لاَ يُحَسُّ وَ لاَ يُجَسُّ وَ لاَ يُدْرَكُ بِالْحَوَاسِّ اَلْخَمْسِ لاَ تُدْرِكُهُ اَلْأَوْهَامُ وَ لاَ تَنْقُصُهُ اَلدُّهُورُ وَ لاَ تُغَيِّرُهُ اَلْأَزْمَان* 🔻فَقَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَتَقُولُ إِنَّهُ سَمِيعٌ بَصِيرٌ؟ - قَالَ: ⚡هُوَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ سَمِيعٌ بِغَيْرِ جَارِحَةٍ وَ بَصِيرٌ بِغَيْرِ آلَةٍ بَلْ يَسْمَعُ بِنَفْسِهِ وَ يُبْصِرُ بِنَفْسِهِ لَيْسَ قَوْلِي إِنَّهُ سَمِيعٌ يَسْمَعُ بِنَفْسِهِ وَ بَصِيرٌ يُبْصِرُ بِنَفْسِهِ أَنَّهُ شَيْءٌ وَ اَلنَّفْسُ شَيْءٌ آخَرُ وَ لَكِنْ أَرَدْتُ عِبَارَةً عَنْ نَفْسِي إِذْ كُنْتُ مَسْئُولاً وَ إِفْهَاماً لَكَ إِذْ كُنْتَ سَائِلاً فَأَقُولُ إِنَّهُ سَمِيعٌ بِكُلِّهِ لاَ أَنَّ اَلْكُلَّ مِنْهُ لَهُ بَعْضٌ وَ لَكِنِّي أَرَدْتُ إِفْهَامَكَ وَ اَلتَّعْبِيرُ عَنْ نَفْسِي وَ لَيْسَ مَرْجِعِي فِي ذَلِكَ إِلاَّ إِلَى أَنَّهُ اَلسَّمِيعُ اَلْبَصِيرُ اَلْعَالِمُ اَلْخَبِيرُ بِلاَ اِخْتِلاَفِ اَلذَّاتِ وَ لاَ اِخْتِلاَفِ اَلْمَعْنَى ⚡قَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَمَا هُوَ؟ قال ابو عبد الله (علیه السلام): هُوَ اَلرَّبُّ وَ هُوَ اَلْمَعْبُودُ وَ هُوَ اَللَّهُ وَ لَيْسَ قَوْلِي اَللَّهُ إِثْبَاتَ هَذِهِ اَلْحُرُوفِ أَلِفٍ وَ لاَمٍ وَ هَاءٍ وَ لاَ رَاءٍ وَ لاَ بَاءٍ وَ لَكِنِ اِرْجِعْ إِلَى مَعْنًى وَ شَيْءٍ خَالِقِ اَلْأَشْيَاءِ وَ صَانِعِهَا وَ نَعْتِ هَذِهِ اَلْحُرُوفِ وَ هُوَ اَلْمَعْنَى سُمِّيَ بِهِ اَللَّهُ وَ اَلرَّحْمَنُ وَ اَلرَّحِيمُ وَ اَلْعَزِيزُ وَ أَشْبَاهُ ذَلِكَ مِنْ أَسْمَائِهِ وَ هُوَ اَلْمَعْبُودُ جلّ و عزّ قَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَإِنَّا لَمْ نَجِدْ مَوْهُوماً إِلاَّ مَخْلُوقاً قال ابو عبد الله (علیه السلام): لَوْ كَانَ ذَلِكَ كَمَا تَقُولُ لَكَانَ اَلتَّوْحِيدُ عَنَّا مُرْتَفِعاً لِأَنَّا لَمْ نُكَلَّفْ غَيْرَ مَوْهُومٍ وَ لَكِنَّا نَقُولُ: ⚡ *كُلُّ مَوْهُومٍ بِالْحَوَاسِّ مُدْرَكٍ بِهِ تَحُدُّهُ اَلْحَوَاسُّ وَ تُمَثِّلُهُ فَهُوَ مَخْلُوقٌ إِذْ كَانَ اَلنَّفْيُ هُوَ اَلْإِبْطَالَ وَ اَلْعَدَمَ وَ اَلْجِهَةُ اَلثَّانِيَةُ اَلتَّشْبِيهُ إِذْ كَانَ اَلتَّشْبِيهُ هُوَ صِفَةَ اَلْمَخْلُوقِ اَلظَّاهِرِ اَلتَّرْكِيبِ وَ اَلتَّأْلِيفِ فَلَمْ يَكُنْ بُدٌّ مِنْ إِثْبَاتِ اَلصَّانِعِ لِوُجُودِ اَلْمَصْنُوعِينَ وَ اَلاِضْطِرَارِ إِلَيْهِمْ أَنَّهُمْ مَصْنُوعُون* *وَ أَنَّ صَانِعَهُمْ غَيْرُهُمْ وَ لَيْسَ مِثْلَهُمْ إِذْ كَانَ مِثْلُهُمْ شَبِيهاً بِهِمْ فِي ظَاهِرِ اَلتَّرْكِيبِ وَ اَلتَّأْلِيفِ وَ فِيمَا يَجْرِي عَلَيْهِمْ مِنْ حُدُوثِهِمْ بَعْدَ إِذْ لَمْ يَكُونُوا وَ تَنَقُّلِهِمْ مِنَ صِغَرٍ إِلَى كِبَرٍ وَ سَوَادٍ إِلَى بَيَاضٍ وَ قُوَّةٍ إِلَى ضَعْفٍ وَ أَحْوَالٍ مَوْجُودَةٍ لاَ حَاجَةَ بِنَا إِلَى تَفْسِيرِهَا لِبَيَانِهَا وَ وُجُودِهَا* قَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَقَدْ حَدَدْتَهُ إِذْ أَثْبَتَّ وُجُودَهُ قال ابوعبدالله (علیه السلام): لَمْ أَحُدَّهُ وَ لَكِنِّي أَثْبَتُّهُ إِذْ لَمْ يَكُنْ بَيْنَ اَلنَّفْيِ وَ اَلْإِثْبَاتِ مَنْزِلَةٌ قَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَلَهُ إِنِّيَّةٌ وَ مَائِيَّةٌ؟ قَالَ نَعَمْ، لاَ يُثْبَتُ اَلشَّيْءُ إِلاَّ بِإِنِّيَّةٍ وَ مَائِيَّةٍ قَالَ لَهُ اَلسَّائِلُ فَلَهُ كَيْفِيَّةٌ؟ قَالَ: لاَ لِأَنَّ اَلْكَيْفِيَّةَ جِهَةُ اَلصِّفَةِ وَ اَلْإِحَاطَةِ وَ لَكِنْ لاَ بُدَّ مِنَ اَلْخُرُوجِ مِنْ جِهَةِ اَلتَّعْطِيلِ وَ اَلتَّشْبِيهِ لِأَنَّ مَنْ نَفَاهُ فَقَدْ أَنْكَرَهُ وَ دَفَعَ رُبُوبِيَّتَهُ وَ أَبْطَلَهُ وَ مَنْ شَبَّهَهُ بِغَيْرِهِ فَقَدْ أَثْبَتَهُ بِصِفَةِ اَلْمَخْلُوقِينَ اَلْمَصْنُوعِينَ اَلَّذِينَ لاَ يَسْتَحِقُّونَ اَلرُّبُوبِيَّةَ وَ لَكِنْ لاَ بُدَّ مِن إِثْبَاتِ أَنَّ لَهُ كَيْفِيَّةً لاَ يَسْتَحِقُّهَا غَيْرُهُ وَ لاَ يُشَارِكُ فِيهَا وَ لاَ يُحَاطُ بِهَا وَ لاَ يَعْلَمُهَا غَيْرُهُ قَالَ اَلسَّائِلُ فَيُعَانِي اَلْأَشْيَاءَ بِنَفْسِهِ؟ قال ابوعبدالله (علیه السلام): هُوَ أَجَلُّ مِن أَنْ يُعَانِيَ اَلْأَشْيَاءَ بِمُبَاشَرَةٍ وَ مُعَالَجَةٍ لِأَنَّ ذَلِكَ صِفَةُ اَلْمَخْلُوقِ اَلَّذِي لاَ تَجِيءُ اَلْأَشْيَاءُ لَهُ إِلاَّ بِالْمُبَاشَرَةِ وَ اَلْمُعَالَجَة و هُوَ مُتَعَالٍ نَافِذُ اَلْإِرَادَةِ وَ اَلْمَشِيئَةِ فَعَّالٌ لِمَا يَشَاء 🔸

. 🔸 صوت جلسه ٢۹ 👆

🔸 جلسه ٣۰ 📌 شرح #جامع_الکلیات 🔻بیان ششم - نکات ۴١ تا ۴۵ از کتاب «توحید از دریچه انسان شناسی» ۴١- حضور نفس در ذات و صفات و افعال ۴٢- حضور عالمانه و لطیفانه نفس ۴٣- کمالات بدن و همه‌ی قوای نفس، در علم نفس [به ذات خودش] ۴۴- دو نوع اراده براي نفس (تکوینی و تشریعی) ۴۵- اراده عين ايجاد در مقام تكوينی نفس است - محدوده درس: تا آخر صفحه ١١٣ 🔸 🔸مستندات مورد اشاره جلسه ٣۰👇 🌐 eitaa.com/shia_erfan/1291 🔸 ✅ کانال عرفان شیعی 🔸 @Shia_erfan

🔸 کتاب توحید از دریچه انسان شناسی 🔻 اثر استاد مهدی خدابنده https://mehrabanketab.ir/cms/mehr_one.jsp?ct=توحید%20%از%20%دریچه%20%انسان%20%شناسی&id=2474 🌐 PDF: eitaa.com/shia_erfan/1238 🔸

🔸 کتاب توحید از دریچه انسان شناسی، ص٣٩ تا ۴١ 🔻 نکات شماره ۴١ تا ۴۵ : 🔸 🔻 41- روح حضور در ذات و صفات و افعال خود دارد. همان‌طوركه حق حضور فعّال در ذات و اسماء و صفات و مقام فعلي خود دارد. و حضور در افعال مانع حضور در صفات و حضور در صفات مانع حضور در ذات نيست. 🔸 🔻 42- نفس ناطقه انساني حضور عالمانه و لطيفانه در تمام قوا و بدن دارد. طوري كه نمي‌توان براحتي آن را حس كرد. كسي كه اين نكته كليدي را بفهمد، خواهد دانست. كه، حق هم در تمام عالم حضور عالمانه و لطيفانه دارد. جايي نيست كه او نباشد. مكان هم حضور اوست، چون جلوه اوست. 🔸 🔻 43- بدن و قوا در مقام علم نفس‌اند، به نحوة كلّيت و بساطت و وقتي اين علم نازل مي‌شود. بدن و قوا ظاهر مي‌شوند. همان‌طوركه عالم تماماً در مقام علم حق است. به نحوة فناء وكلّيت. 🔸 🔻 44- يكي از صفات و ويژگيهاي نفس اراده است. در علم كلام اراده را همان علم به مصلحت معنا كرده‌اند. صفات انسان حادث است. اراده در انسان حادث است. وقتي انسان مي‌خواهد كاري را انجام دهد. بر مبناء شناخت، و تصوّر است. اراده بر مبناء شناخت مي‌باشد. نفس ناطقه براساس علم ذاتي خود، تكويناً اراده دارد. ذاتاً قدرت انجام كار دارد. اين اراده در انسان به دو صورت تكويني و تشريعي ظهور مي‌كند. ⚡در واقع اراده نفس يك امر واحد است. و يك حقيقت مستور در نفس، اين را اراده ذاتيه نفس گويند. كه، اين اراده عين مراد و عين تحقّق است. نفس تكويناً كشف اراده خود را مي‌كند. لذا اين اراده مساوي است با تحقّق مراد و شناخت تكويني به خود حاصل مي‌شود. اين اراده هنوز به مرحله فعل نزول نكرده است. فقط در حدّ ذات مي‌باشد اين نوع اراده با اختيار همراه نيست. ⚡در مقام و توجّه ديگر نفس ناطقه تكويناً براساس اراده تكويني، اراده مي‌كند. كه، بدن بسازد. مواد غذائي كه به نفس داده مي‌شود. را صورت‌سازي مي‌كند. و اعضاء بدن را تأليف مي‌كند. آن مواد غذايي را تبديل به عضو مي‌كند. اين اعمال براساس اراده تكويني نفس است. ضربان قلب، براساس اراده تكويني عمل مي‌كند. ⚡ در اراده تكويني،اختيار نيست. اما همين اراده نفس در مقام برخي اعمال به صورت اختياري ظهور مي‌كند. يعني برخي كارها را انسان براساس انتخاب و اختيار خود انجام مي‌دهد. مانند : غذاخوردن، سخن گفتن، فكر كردن و... در اين‌جا اراده با اختيار توأم است. به همين جهت چون با علم اكتسابي و انتخاب همراه است اراده تشريعي گويند. ⚡ پس تمام كارهاي انسان براساس اراده است. ولي اراده در اعمال تكويني بدني، اراده تكويني است. كه، با نظارت غيرمستقيم و علم ذاتي نفس انجام مي‌شود. و در افعال اختياري انسان براساس علم اكتسابي و نظارت مستقيم اراده مي‌كند. در اين‌جا لزوماً اراده با اختيار است. پس هر جا فعل اختياري است. حتماً اراده هست. ولي هر جا اراده حاضر باشد. لزوماً اختيار در صحنه ظهور ندارد. ⚡در رابطه با اراده حق هم مي‌توان گفت : كه حضرت حق اراده‌اي در حريم ذات خود دارد. كه همان اراده ذاتيه است. و بر مبناء آن علم به خود و علم به حقيقت علمي موجودات و علم به اسماء و صفات دارد. وقتي اين اراده حتّي به غير تعلّق مي‌گيرد. در واقع اراده فعلي ناميده مي‌شود.كه، همان ظهور عوالم است. ⚡اراده فعلي، از اسماء فعلي حق است. همان حق در مقام ظهور فعل است. اراده فعلي حق، اشياء خارجي‌اند و وقتي حق اراده مي‌كند. كه، عوالم را بيافريند اين اراده‌اي كه به آفرينش مظاهر تعلّق مي‌گيرد. و از مقام فعلي انتزاع مي‌شود. اين نوع از اراده را اراده فعلي گويند. البتّه همه‌جا اراده خداوند با اختيار او همراه است. و هر جا ذات حق حاضر باشد. تمام اسماء الله حضور دارند. حال بعضي آنها مستور و مغلوب‌اند، بعضي ظاهر و غالب. ⚡آفريدن خود شرائع آسماني از جهت آن‌كه فعلي از افعال الهي است. به اراده تكويني و اراده فعلي برمي‌گردد. امّا آفريدن شريعت از آن جهت كه در ارتباط با نوع انسان است. و خداوند خواسته است كه انسان با عقل و اختيار خود از طريق شريعت، هدايت شود. به اعتبار اختيار انسان و خواست حق، اراده تشريعي حق گويند. عنوان تكوين و تشريع، وصف فعل است. نه وصف فاعل، هم آفريدن عالم هستي فعل حق است. و هم نزول كتب آسماني فعل حق است. و در واقع به اعتبار انسان، تكوين و تشريع معنا پيدا مي‌كند. و اگر مقايسه صورت نگيرد. صرف آفريدن، مطرح است. ⚡جمع‌بندي به اين شكل مي‌شود. كه، همان‌طوركه نفس ناطقه انسان دو نحوه ظهور اراده دارد. اراده تكويني و اراده تشريعي حق تبارك و تعالي هم دو نحوه اراده است يك نحوه اراده او به آفريدن مظاهر تعلّق مي‌گيرد. كه اراده تكويني است. و يك نحوه اراده حق نسبت به انسان جلوه مي‌كند. كه، اراده تشريعي است. كه حق خواسته است. ما از طريق شريعت به كمال نهائي خود برسيم. 🔸

🔻45- اراده يكي از شئون نفس مي‌باشد. كه اگر به معناي تصميم‌گيري باشد. از صفات فعليّه است. انسان براي انجام دادن كارها، نياز به يك قوّه مجرّيه دارد. اراده قوّه مجرّيه نفس ناطقه است. يعني در مقام فعل است. ⚡اراده در مقام فعل اگر در مرحله قوّه عاقله باشد. عين ايجاد مفاهيم عقلي است. يعني هر وقت نفس بخواهد مفهوم‌سازي كند. خواستن همانا و تحقّق همانا در اين‌جا فاصله‌اي ميان خواستن و شدن نيست. يعني؛ اراده عين ايجاد است. چون نشئه‌ي قوّه عاقله نشئه‌ي ايجاد است. و در نشئه ايجاد اراده و مراد يكي است. ⚡در اين‌جا فعاليّت نفس نيازي به ابزار و واسطه مادّي ندارد. در مقام قوّه خيال نيز هروقت نفس ناطقه اراده كند. صور خيالي را در مقام مثال انشاء ‌مي‌كند. يعني به اراده خود صور مثالي را ايجاد مي‌كند. چون نشئه خيال هم مجرّد است. در اين نشئه ظهور، دفعي است. و ايجاد، همان ظهور است. ولي در مقام حس، براي ظاهرشدن نياز به محل و مكان دارد. ⚡علاوه بر اينكه در اين مقام، ادراك عين ايجاد نيست، فعاليّت در مقام حس به كمك اراده و ابزار است. يعني؛ نفس در هر كدام از شئون ادراك حسي مانند ديدن، شنيدن، بوئيدن، چشيدن و لمس‌كردن نياز به ابزار دارد. پس اراده در نشئه غيب نفس عين ايجاد است. و ابزار نمي‌خواهد، ولي در مقام عالم مادّه چون عالم مادّه جسماني است. ظهور هر امري در اين عالم تدريجي است. ونياز به زمان دارد. ⚡كسي اگر به قاعده تناسب اراده و تحقّق در مقام نفس در مرحله غيب‌اش نظر كند، مي‌تواند به كيفيّت ظهور عوالم غيب و مادّه ازحق پي ببرد. كه، حق هم وقتي اراده مي‌كند. دفعتاً ايجاد مي‌كند. و عوالم غيب ظهور دفعي اراده فعلي حق‌اند. تنها عالم مادّه مانند مرتبه حس انسان به جهت محدوديّت و قابليّت مادّه نمي‌تواند، ايجاد الهي را دفعتاً ظاهر سازد. به همين جهت خلقت عالم طبيعت در 6 دوره طول مي‌كشد. يعني آفريدن عالم طبيعت بايد با طي مراحل مادّي همراه باشد. نه اينكه اراده الهي تدريجي است. بلكه اراده الهي در نشئه‌ي ماده هم عين تحقّق است. ولي ظهور آن اراده در اين نشئه تدريجي است. ⚡«و هو الذي خلق السّموات والارض في ستّه ايّام و كان عَرشُهُ عَلي الماء لِيُبلَوكم ايّكم احسن عملاً» ⚡ و در رابطه با ظهور موجودات عوالم غيب قاعده «كن فيكون» را مطرح مي‌كند. كه، «انّما امره اذا اَرادَ شيئاً ان يقول لَه كن فيكون» يعني هر موقع كه حق اراده كند. كه، موجودي را بيافريند. به محض خواستن، ايجاد مي‌شود. ⚡خداوند در ايجاد عوالم خلقت از هيچ ابزار و واسطه‌اي استفاده نمي‌كند. و فاعليّت او به اراده است. و آفرينش عوالم به اراده فعليّه او منسوب است. تمام ابزارها و واسطه‌ها خود جلوه اراده فعلّيه حق‌اند. او بدون ابزار، ابزارآفريني مي‌كند. اين قاعده ايجاد الهي است. ⚡ موضوع اعجاز و كرامت انبياء‌ و اولياء ‌الهي هم در اين راستا مطرح مي‌شود. و معنا و جايگاه پيدا مي‌كند. زيرا در اعجاز، نبي بر طبق قاعده «كن‌فيكون» چون مظهر اراده الهي واقع شده است. در ماده كائنات تصرّف مي‌كند. و به اذن و اراده الهي مي‌آفريند. هرجا در قرآن مبحث اعجاز پيامبران را مطرح مي‌كند. با عنوان باذنه جهت بحث را عوض مي‌كند. ⚡اعجاز يك عمل خارق‌العاده است. كه، نفس ناطقه الهي چون به حق تقرّب معنوي پيدا كرده است. و مظهر ولايت الهي شده است، و به نوعي با اسم وليّ اتّحاد حاصل كرده است. هر وقت بخواهد، نمونه‌اي از ولايت‌اش را كه جلوه ولايت الهي است. بروز مي‌دهد. ⚡ در واقع، در اعجاز، تمام قواعد عالم مادّه، مغلوب قاعده عالم امر و ملكوت واقع مي‌شود. و قاعده «كن فيكون» تحقّق پيدا مي‌كند. پس اعجاز يك امر بدون قانون نيست. بلكه در انجام آن از قواعد برتر عالم بهره گرفته مي‌شود. و در واقع حكم ملكوت بر حكم ملك غالب مي‌شود. اعجاز و كرامت از مظاهر ولايت تكويني است. انبياء و اولياء صاحب اراده خاص الهي مي‌شوند. اگر معناي اراده براي خداوندبه معناي تصميم‌گيري باشد. از اوصاف فعليّه است. و اراده به معناي صفت فعلي عين ايجاد است. ⚡و اگر اراده به معناي محبّت و حبّ كمال باشد. مفهومش اين است. كه، حق حبّ ذات خود و كمالات‌اش را دارد. به اين معنا صفت ذاتيّه است. يعني؛ كمال حبّ خود را دارد. و محبّ كمالات مظاهر است، اراده به معناي حبّ به خود كمالات نامتناهي و حق تعلّق مي‌گيرد. و در مرحله دوّم به خلائق زيرا آثار محبّت و آثار كمال را حق در مظاهر تفصيلاً مشاهده مي‌كند. 🔸🔸🔸

🔸 بیان آیت الله میرزا محمدعلی شاه آبادی (استاد امام خمینی) در کتاب رشحات البحار ص140 و 141 🔸 الاشراق السادس و السابع [و من المعشوقات درك الكلام و شهود المقام الأنام‏] 🔻و من المعشوقات درك الكلام و شهود المقام الأنام و هذا أيضا أمر لا نهاية له فى الفطرة. فتدلنا على من هو صرف درك الكلام و شهود المقام بداهة أنه تعالى سبحانه لما كان متكلما بالكلام النفسى، فهو مدرك هذا الكلام فيكون سميعا. كما أنه شاهد لكمالات ذاته فهو بصير و كلاهما من الصفات الذاتية و يرجعان إلى العلم. فهو من حيث حضور ذاته بكماله لدى ذاته عليم و من حيث أنه اظهر ما فى غيب هويته، فهو متكلم، و من حيث انه مدرك لهذا الإظهار فهو سميع و من حيث أنه يشهد ذاته و كمالات ذاته، فهو بصير و من حيث أنه يبتهج بذاته فهو مريد، و من حيث أنه إن شاء فعل فعل فهو قادر، و من حيث‏ أنه مدرك فاعل فهو حى، و هذه أمهات الصفات و الأسماء. فهو اللّه العالم القادر الحى المريد المتكلم السميع البصير تعالى شأنه. 🔸

🔸 خلقت انسان، اطوار و مراتب و طبقات وجودی مترتب بر هم، از ذات تا صفات و افعال، در عوالم عقلی و مثالی و مادی دارد. 🔸 سوره نوح (آیه ۱۴) ⚡وَقَدْ خَلَقَكُمْ أَطْوَارًا (١٤) سوره انشقاق (آیه ۱۹) ⚡ لَتَرْكَبُنَّ طَبَقًا عَنْ طَبَقٍ (١٩) 🔸