eitaa logo
سیره صالحان
657 دنبال‌کننده
380 عکس
56 ویدیو
33 فایل
• أُحِبُّ الصّالحينَ و لَستُ مِنهم || لَعَلَّ اللهُ أن يرزُقني صلاحًا • . نشر فرمایشات و سیره علامه طهرانی و آیت الله طهرانی رضوان الله علیهما . 💻 اینستاگرام: instagram.com/siresalehan . 🎥 آپارات: aparat.com/sire_salehan
مشاهده در ایتا
دانلود
🕯. | قسمت ۰۱ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____________ 📌. عنوان: ملاحظه نمودن اوقات‏ ❖. شرط اوّل: ملاحظه نمودن اوقات است؛ چون در بعضى از مواقع دعا مستجاب است مانند: روز عرفه و ماه رمضان و شبهاى قدر و شب و روز جمعه و شب مبعث و شب نيمه شعبان و عصر روز نيمه رجب و غير ذلك از اوقات شريفه؛ و در شبانه روز بهترين اوقات وقت سحر است، قال الله تعالى: « وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ - و در سحرها و نزديك صبحها از پروردگارشان آمرزش درخواست میكردند / الذاریات، آیه۱۸ » ❖. روايت كرده است محمّد بن مسلم از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام‏ راجع به كلام يعقوب به فرزندانش كه گفت: بعداً از خدا براى شما طلب بخشش مى‏ كنم، فرمودند كه: " يعقوب استغفار را تا سحرِ شب جمعه به تأخير انداخت. " | ۱ | ❖. و در ضمن خطبه‏ اى أميرالمؤمنين عليه السّلام در روز جمعه فرمودند: " در روز جمعه ساعتى است مبارك كه هر چه را بنده مؤمن در آن ساعت از خدا تقاضا كند برآورده خواهد شد. " | ۲ | ❖. و از حضرت رسول الله صلّى الله عليه و آله و سلّم روايت است كه: " كسى كه حاجتى دارد آن را در وقت نماز عشاء از خدا بخواهد، اين وقت زمانى است كه به هيچ يك از امّت هاى گذشته چنين فرصتى داده نشده است " | ۳ | ❖. عمر بن اذینه از امام صادق علیه السلام روایت می کند که فرمودند: " در شب ساعتی است که اگر بنده مومن نماز بخواند و خدا را در آن ساعت بخواند خداوند اجابت خواهد نمود. " عرض کردم: خداوند سلامت بدارد شما را ، این ساعت چه موقعی است از شب؟ فرمودند : " هنگامی که شب از نیمه گذشت در همان یک ششم اول از نیمه دوم. " | ۴ | ❖. در «عدّة الداعى» فرموده است كه: شاهد و معاضد اين مطلب رواياتيست كه در ترغيب و فضل نماز شب در وقت خواب بودن مردم وارد شده است، و رواياتى كه درباره ذكر وارد شده است كه بايد در حال غفلت مردم بجاى آورده شود. چون شكّى نيست كه غالباً مردم در نصف اوّل شب بيدارند، و در آخر شب نيز چه بسا براى معايش خود و براى سفر بيدار مى‏ شوند؛ و امّا ساعت اوّل از نيمه دوم شب وقت استيلاء خواب بر همه افراد و وقت غفلت عمومى است، و آن وقت مخّ الليل است و براى فراغت قلب براى عبادت مفيد است. و علاوه در آن وقت كه خواب بر شخص غلبه مى‏ كند مجاهده بيشترى براى رفع نوم بايد بنمايد، و پهلو تهى نمودن از رختخواب مشكل‏تر است، و خلوت كردن با مالك العباد و سلطان الدنيا و المعاد بهتر است؛ و مقصود از جوف الليل كه در بعضى از روايات وارد شده، مقصود همين ساعت است. ❖. عادت حضرت فاطمه سلام الله عليها اين بود كه هميشه به ابتداى غروب اهتمام مى‏ ورزيد و به خدمتكار مى‏ فرمود: هرگاه خورشيد مى‏ خواست از افق پنهان شود او را آگاه نمايد و حضرت مشغول دعاء و استغفار مى‏ شد تا اين كه كاملًا غروب مى‏ كرد و مى‏ فرمود: در اين وقت، حالت انتظار مؤمن براى دعا كردن مى‏ باشد و آن را از پدرش رسول خدا آموخته است. | ۵ | ____________ 📚. منابع و مصادر: ۱. من لایحضر الفقیه، ج۱، ص ۴۲۲ ۲. من لایحضر الفقیه، ج۱، ص ۴۲۰ ۳. عدة الداعی، ص ۳۹ ۴. الکافی، ج۲، ص ۴۷۸ ۵. المحجة البیضاء ، ج۲، ص ۳۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۲ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ________ 📌. عنوان: انتخاب مکان های شریف ❖. شرط دوّم: انتخاب مكان هاى شريف است‏ براى دعا؛ مانند: مسجد الحرام‏ و مسجد النبّىّ و مسجد كوفه و ساير مساجد، و در حرم مطهّر حضرت أميرالمؤمنين و حضرت سيّدالشّهداء عليهما السّلام و ساير ائمّه گرام. راجع به حضرت سيّدالشّهداء عليه السّلام وارد است‏ كه: " وَ إجابَة الدُّعاءِ تَحتَ قُبَّتِهِ. || و برآورده شدن دعا زير بقعه آن حضرت است. " | ۱ | ❖. و مرحوم سيّد على بن طاووس رضوان الله عليه فرموده كه: مستحبّ است پس از زيارت هر يك از ائمّه عليهم السّلام و خواندن دعائى كه نقل فرموده، ضريح را ببوسد و دو طرفِ رو را بر ضريح بگذارد و بگويد: " اللهُمَّ إنَّ هَذا مَشهَدٌ لا يَرجُو مَن فاتَتهُ فِيهِ رَحمَتُكَ أن يَنالَها فى غَيرِهِ، و لا أحَدٌ أشقَى مِنِ امرِئٍ قَصَدَهُ مُؤَمِّلًا فَآبَ عَنهُ خائِبًا! اللهُمَّ إنِّى أعُوذُ بِكَ مِن شَرِّ الإيابِ و خَيبَة المُنقَلَبِ و المُناقَشَة عِندَ الحِسابِ! و حاشاكَ يا رَبِّ أن تَقرُنَ طاعَة وَلِيِّكَ بِطاعَتِكَ و مُوالاتَهُ بِمُوالاتِكَ و مَعصِيَتَهُ بِمَعصِيَتِكَ، ثُمَّ تُؤيِسَ زائِرَهُ و المُتَحَمِّلَ مِن بُعدِ البِلادِ إلَى قَبرِهِ! و عِزَّتِكَ يا ربِّ لا يَنعَقِدُ عَلَى ذَلِكَ ضَمِيرِى إذ كانَتِ القُلُوبُ إلَيكَ بِالجَمِيلِ تُشِيرُ! || خداوندا اينجا جايگاهى است كه كسى كه از رحمت تو در اين مكان نصيبى نداشته است اميد به حصول آن را در غير از اين مكان نخواهد داشت و هيچ فردى شقى‏ تر از آن كس نيست كه به نيّت و قصدى رو بسوى اينجا آورده وليكن سرافكنده و خسران زده با دست خالى باز گردد. خداوندا پناه مى‏ برم به تو از شرّ بازگشت به آن دنيا و از سرشكستگى دگرگونى حيات و شروع زندگانى جديد در عالم برزخ و قيامت و از حسابرسى اعمال و كردار در روز قيامت و حساب. و منزّهى اى پروردگار از اينكه طاعت ولىّ خود را امام عليه السّلام در كنار طاعت خود و موالات او را در كنار موالات و سرسپردگى به خود و مخالفت او را در كنار مخالفت خود قرار دهى، آنگاه زائر او را و كسى كه تحمّل مشقّت و دورى سفر را از بلاد بعيده كشيده و خود را به قبر وليّت‏ رسانیده است مایوس و ناامید گردانی. و قسم به عزت تو ای پرودگار که هیچگاه ضمیر و سویدای من این مساله را قبول نخواهد کرد که زیرا دلهای ما همگی ترا به کردار جمیل و زیبا می شناسد و به رحمت و عطوفت نسبت به بندگان اشارت می نماید " | ۲ | ❖. منظور آنست كه در حرم هاى مطهّره و قرب جوار أبدان مطهّره ائمّه هدى عليهم السّلام خداوند دعا را مستجاب مى‏ فرمايد؛ بلكه بر سر قبور اولياى خدا و اصحاب معرفت و ارباب توحيد و علماء بالله خداوند دعا را مستجاب مى‏ كند. ________ 📚. منابع و مصادر: ۱. وسائل الشيعة، ج۱۰ ، ص۴۲۱ ۲. بحار الأنوار، ج ۹۹، ص ۷۲ ، به نقل از مصباح الزائر، سيّد بن طاووس، ص ۲۴۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۳ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____ 📌. عنوان: ملاحظه حالات شریفه ❖. شرط سوّم استجابت دعا: ملاحظه حالات شريفه است، كه در آن حالات غالباً توجّه به خدا و انقطاع به حضرت او و قطع علاقه از غير او بيشتر است؛ مانند تشكيل صفوف مسلمين در ميدان حرب و وقت اقامه نماز و بعد از نماز و ما بين اذان و اقامه و در حالت روزه و هنگام نزول باران. ❖. محمّد بن يعقوب كلينى با إسناد خود از حضرت صادق عليه السّلام روايت مى‏ كند كه: " دعاء را در چهار موقع بجاى آوريد. هنگام وزش باد و در وقت قرار گرفتن خورشيد در وسط آسمان و هنگام نزول باران و در هنگام ريختن اوّل قطره خون مؤمن بر زمين، بدرستى كه درهاى آسمان در اين چهار موقع باز خواهد شد. " و نيز روايت نموده است از أميرالمؤمنين عليه السّلام: " در چهار وقت دعاء را غنيمت بشماريد. هنگام قرائت قرآن، و در وقت اذان، و هنگام نزول باران، و در وقت برخورد و رو برو شدن لشگر اسلام با لشگر مخالفين براى شهادت. " و همچنين روايت كرده است از حضرت صادق عليه السّلام: " دعاء در چهار موقع مستجاب مى‏شود در نماز وَتْر ( ركعت آخر نماز شب ) و پس از طلوع فجر و بعد از ظهر و پس از مغرب. | ۱ | ❖. و در حقيقت شرافت اوقات راجع مى‏ شود به شرافت حالات؛ چون وقت سحر وقت صفاء قلب و اخلاص دل و فراغ او از مشوّشات است، و روز عرفه و روز جمعه وقت اجتماع نفوس و همّت هاى آنان و تعاون قلوب است براى استدرار رحمت و استفاضه از خدا. اين معنى يكى از اسباب شرف اوقات است؛ غير از اسرارى كه بشر اطّلاع و احاطه به آن ندارد. و حالت سجده نيز سزاوار براى دعاست. لقوله صلّى الله عليه و آله و سلّم: " أقرَبُ ما يَكُونُ العَبدُ مِن رَبِّهِ و هُوَ ساجِدٌ؛ فَأكثِروا فيه مِن الدُّعاءِ. || نزديكترين حالت بنده به پروردگارش حالت سجده است. پس در اين حال بسيار دعا كنيد. " | ۲ | ____ 📚. منابع و مصادر: ۱. کافی ، ج۲، ص ۶۷۶ و ۶۷۷ ۲. المحجّة البيضاء، ج۲ ، ص ۲۸۷ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۴ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____________ 📌. عنوان: صدقه دادن قبل از دعا ❖. شرط چهارم دعا آنست كه: قبل از دعا انسان قدرى تصدّق دهد؛ و بر اين معنى رواياتى وارد است، ❖. امام صادق عليه السّلام در مورد هر قضيّه‏ اى كه طالب آن را از خدا درخواست مى‏ كند مى‏ فرمايند: در روزى كه قصد دعا و درخواست از خدا را دارى به شصت مسكين صدقه بده به هر نفر يك چارك (ده سير) مانند ميزانى كه رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم مقرّر نموده بود. سپس شب هنگام در ثلث باقيمانده از شب غسل بجاى آور درحاليكه لباس كم ارزش و غير قابل توجّهى را كه براى خدمتكاران و امثال آنان در نظر گرفته مى‏ شود، مى‏ پوشى مگر اينكه در بين اين لباسها ازار داشته باشى كه همان كفايت است ... الخ | ۱ | ❖. و نيز شيخ در «تهذيب» از حضرت صادق عليه السّلام روايت نموده، كه قال: امام صادق عليه السّلام فرمودند: " اگر يكى از شما بيمار شود به دنبال طبيب مى‏ فرستد و اجرتش را مى‏ پردازد و اگر حاجتى به سلطان داشته باشد به دربان رشوه مى‏ دهد تا او را راه دهد و اگر براى يكى از شما امر ناخوشايندى پيش آيد بايد بسوى خدا روى آورد، ابتداء خود را طاهر گرداند سپس صدقه‏ اى به فقير بدهد كم يا بسيار، آنگاه داخل مسجدى رفته دو ركعت نماز بجاى آورد سپس حمد خدا را بجاى آورد و او را به نعمت هاى خود بر بندگانش ستايش نمايد و بر پيامبر و اهل بيت او صلوات بفرستد، آنگاه بگويد: خداوندا از تو مى‏ خواهم كه مرا از بيمارى رها سازى و از سفر به سلامت باز گردانى و از آنچه در بيم و هراسم به عافيت بيرون آورى. قطعاً خداوند حاجت او را بر آورده خواهد ساخت و اين قَسَمى است كه محقّق خواهد شد و شكر آنرا بايد بجاى آورد. " | ۲ | ________________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی، ج۳، ص ۴۷۹ ۲. تهذیب الاحکام، ج۳، ص ۱۸۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۵ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ________ 📌. عنوان: رو به قبله بودن و دراز كردن دست ها با حال استكانت‏ ❖. و شرط پنجم استجابت دعا آنست كه: انسان رو به قبله دعا كند، و دست هاى خود را با حال ذلّت و مسكنت به پيشگاه قادر متعال دراز كند و مانند فقيرى محتاج و گدائى سراپا احتياج كه به دربار شاهى روى آورده، دست نياز خود را به درگاه غنىّ على الاطلاق بلند كند. ❖. در «كافى» با إسناد خود از حضرت صادق عليه السّلام روايت مى‏ كند كه: " هيچ بنده‏ اى دستش را بسوى خداى عزيز و جبّار دراز نمیكند مگر اينكه خداوند حيا میكند دستش را خالى برگرداند تا اينكه از فضل رحمت خود آنچه را بخواهد در آن قرار میدهد. پس اگر كسى از شما دعائى كرد دستانش را پس از دعا بر صورت و سرش بمالد." | ۱ | ❖. و در «عدّة الداعى» مى‏ فرمايد: " و رسول خدا هنگام دعا دستش را به ابتهال به پيشگاه خداوند بالا می برد چنانكه مسكين هنگام تقاضاى غذا چنين می كند. و در ضمن آنچه خداوند بر حضرت موسى عليه السّلام وحى فرستاده است می فرمايد: مانند بنده‏ اى كه با حالت التماس و تضرّع دستانش را بسوى مولاى خود دراز نموده است تو در برابر من اينچنين دستانت را به حالت ذلّت دراز كن. پس اگر چنين كردى مورد رحمت من قرار می گيرى درحاليكه من از تمامى افراد كريم با كرم‏تر و از همه قدرتمندان تواناترم. اى موسى! از فضل و رحمت من تقاضاى حوائج خود را بنما كه رحمت در دست من است و كسى جز من داراى آن نمی باشد. و بنگر در وقتى كه از من‏ درخواست می كنى چگونه به الطاف و عنايت من اشتياق و رغبت دارى. هر كس به مقدار عملش پاداش می گيرد حتّى شخصى كه كفران مرا نموده به مقدار سعيش پاداش دارد. | ۲ | ❖. و أبوبصير از حضرت صادق عليه السّلام سؤال میكند از دعا و بالا بردن دست ها فقال: " بالا بردن دست ها بر چهار قسم مى‏ باشد. در مورد استعاذه و پناه بردن به خداى تعالى از شرور پس رو به قبله قرار میگيرى و دستانت را به سمت آسمان قرار میدهى. و اما در مورد دعاء در رزق دستانت را باز میكنى و آنها را بسوى آسمان بالا می برى و امّا در صورت انقطاع از دنيا و توجّه به پروردگار پس با انگشت سبّابه بايد اشاره نمود. و امّا در صورت ابتهال و زارى بدرگاه خدا دستها به موازات سر بالا برود. و دعاء در وقت تضرّع به اين نحو است كه انگشت سبّابه را نزديك صورت به حركت درآورد و آن دعاء خوف و خشيت از پروردگار است." ❖. و محمّد بن يعقوب كلينى از محمّد بن مسلم با إسناد خود روايت می كند از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام، قال: شنيدم از امام صادق عليه السّلام كه می فرمود: شخصى بر من گذشت‏ درحالي كه من در نماز با دست چپ مشغول دعا بودم، آن شخص عرض كرد: اى أباعبدالله با دست راست دعا كنيد. پس من گفتم: اى بنده خدا! همانطور كه براى خداوند حقّى است بر دست راست بر دست چپ هم او حقّى دارد. سپس حضرت فرمودند: در حال رغبت دستانت را باز می كنى و كف دست را بسوى آسمان قرار می دهى و در رهبت دستانت را باز می كنى و پشت دست را بسوى آسمان قرار میدهى و در تضرّع انگشت سبّابه را به راست و چپ حركت می دهى. و در تبتّل انگشت سبّابه چپ را بسوى آسمان بالا می برى و پائين می آورى و در ابتهال دست و بازويت را بسوى آسمان بالا می برى و ابتهال در وقتى است كه آثار گريه هويدا می شود. | ۳ | ____________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج۲ ، ص۴۶۱ ۲. عدّة الداعى، ص۱۸۳ ۳. الكافى، ج ۳، ص ۴۸۰ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۶ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____ 📌. عنوان: آهسته دعا نمودن‏ ❖. شرط ششم: آهسته دعا نمودن است‏، نه آنقدر آهسته كه خود نشنود، و نه آنقدر بلند كه جنبه ريا و سمعه به خود گيرد، لقوله تعالى: «ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً || بخوانيد پروردگارتان را از روى تضرّع و در پنهانى - اعراف، آیه ۵۵ » ❖. روايت كرده است إسماعِيلَ بنِ هَمّامٍ از حضرت أبوالحَسَنِ الرِّضا عليه السّلام : " يك دعاء از بنده در حال خفاء به اندازه هفتاد دعاء در حال آشكارا است." | ۱ | ❖. و از أبوالأسود دُئلى از أبوذر غفارى روايت شده است كه رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: " اى اباذرّ! نماز نافله در خفاء افضل است از آشكارا مانند فضيلت نماز واجب بر مستحبّ " تا اينكه فرمودند: " اى اباذرّ! بدرستى كه پروردگارت به سه نفر بر ملائكه افتخار می كند: مردى كه صبح در بيابان بی آب و علف براى نماز صبح اذان بگويد سپس نماز بخواند. پس خداى تعالى به ملائكه میگويد: نگاه كنيد به بنده من چگونه نماز میخواند و كسى غير از من او را نمی بيند. پس هفتاد هزار ملك از آسمان بزير می آيند و در پشت سر او به نماز می ايستند و تا بر آمدن خورشيد براى او طلب مغفرت می كنند. و مردى كه به نماز شب برمبخيزد و به تنهائى نماز میخواند و به سجده میرود و در سجده خواب بر او غلبه میكند. پس خداى تعالى میگويد: نگاه كنيد به بنده من، روح او نزد من است و بدن او در حال سجده براى من است. و نيز مردى كه در ميدان كارزار رفقايش فرار را بر قرار ترجيح داده او را تنها میگذارند و او همچنان پابرجا می ايستد تا به شهادت برسد. " | ۲ | ❖. و علاوه بر اين روايات و آيه مذكوره در سابق، كريمه مباركه: «وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِكَ وَ لا تُخافِتْ بِها وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِكَ سَبِيلًا || و نمازت را با صداى بلند نخوان، و با صداى آهسته نخوان؛ و ميان بلندى و آهستگى راهى ميانه را بجوى! - اسرا، آیه ۱۱۰ » بر اين معنى دلالت دارد؛ چون‏ صلاة به معنى مطلق دعاست، بنابراين با عموميتش شامل نمازهاى مفروضه و ساير ادعيه می شود. ________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج۲، ص۴۶۶ ۲.مستدرك الوسائل، ج۱، ص۱۱۸، رواه عن الشيخ الطوسى فى أماليه و فى المحجّة البيضاء، ج۲، ص۲۹۱ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۷ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____ 📌. عنوان: تكلّف در سجع نداشتن‏ ❖. شرط هفتم: أن لا يَتَكَلَّفَ السَّجعَ فى الدُّعاءِ. مراد از سجع آن است كه داعى خود را به تكلّف اندازد؛ اين در دعا مذموم است، چه به تكلّف ظاهرى مثل آنكه در عبارات و قافيه و وزن كلمات خود را مقيّد كند و توجّه خود را بدان معطوف دارد بطورى كه از توجّه به خدا به توجّه محض، به عبارات نيز التفات داشته باشد، و يا تكلّف باطنى مثل آنكه خارج از سنن غير مبدّله حقّ يا خارج از حدود و سعه خود چيزى طلب كند. دعاى بدون سجع آنست كه طبق مقتضاى حال بوده و تمام توجّه به خدا بوده، و از عبارت غافل شود و عبارات را سهل و آسان طبق افاده مرام خود ادا كند. ❖. در «عدّة الداعى» مرحوم ابن فهد فرموده است: " قطعاً يكى از شروط اينست كه حاجتش حرام نباشد و نيز قطع رحم نباشد و چيزى كه در آن بى‏ حيائى و اسائه ادب نسبت به شخصى است نباشد. مفسرون درباره اين آيه « ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً » گفته‏ اند: مقصود خشوع و حالت ذلّت و مسكنت و در خفاء بودن است و منظور از تتمه آن كه مى‏ فرمايد: خداوند معتدين را دوست ندارد، يعنى كسى نبايد از حدودش در دعاء تجاوز كند. مثل اينكه جايگاه پيامبران‏ را از خدا بخواهد. أميرالمؤمنين عليه السّلام فرمودند: اى كسى كه دعا مى‏ كنى، هيچگاه چيزى را كه انجام نخواهد شد از چيزى كه جائز و حلال نيست را از خدا مخواه. و نيز فرمودند: كسى كه بيش از اندازه‏ اش بخواهد، شايسته حِرمان و فقدان آن خواهد بود. | ۱ | ❖. غزّالى گويد: سزاوار است كه در موقع دعا از دعاهائى كه روايت شده تجاوز نكند، چون ممكن است انسان چيز ديگرى بخواهد كه مصلحت او در آن نباشد؛ و روى همين معنى در خبر يا در اثر وارد است كه به علماء حتّى در بهشت هم مردم نيازمندند. به علّت آنكه چون به مردم در بهشت گفته شود چه مى‏ خواهيد و چه تمنّى داريد نمى‏ دانند چه تمنّا كنند، مگر آنكه از علماء بپرسند. رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: مبادا در دعا بخواهيد به وزن و قافيه الفاظ بپردازيد و همين مقدار كه بگوئيد: خداوندا از تو درخواست مى‏ كنم بهشت را نصيبم فرمائى و آنچه مرا از گفتار و عمل به آن مى‏ رساند روزى نمائى و پناه مى‏ برم به تو از آتش دوزخ و آنچه از گفتار و كردار كه مرا به آن نزديك مى‏ سازد. ❖. تا آنجا كه مى‏ گويد: بدان مراد از سجع همان تكلّف و زحمت سياق عبارات است؛ اين منافات با تضرّع و تخشع دارد، نه آنكه مراد كلمات متوازنه باشد. اگر انسان در دعا كلمات فصيح و بليغى متوازن و متشابه با قافيه‏ هاى صحيح نيز بياورد ولى بدون تكلّف باشد و به خضوع و خشوع او ضررى نرسد به هيچ وجه اشكال ندارد؛ مانند كلام رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم: " أسألُكَ الأمنَ يَومَ الوَعِيدِ و الجَنَّة يَومَ الخُلُودِ و مَعَ المُقَرَّبِينَ الشُّهُودِ و الرُّكَّعِ السُّجُودِ و المُوفِينَ بِالعُهُودِ إنَّكَ رَحِيمٌ وَدُودٌ و أنتَ تَفعَلُ ما تُرِيدُ! || خداوندا از تو درخواست امان‏ مى‏ كنم در روز هول و هراس، و بهشت را تقاضا مى‏ كنم در روز بى‏ پايان قيامت، و مصاحبت با مقرّبين كه شاهد مراتب فضل و اكرام تو هستند، و هم‏نشينى با ركوع كنندگان و سجده كنندگان را، و كسانى كه به عهد با پروردگار خويش ثابت و استوار باقى ماندند. بدرستى كه تو رحيم و بسيار با محبّت و لطف هستى. و تو هرچه را كه مشيّتت تعلّق بگيرد، انجام خواهى داد " و امثال اين ادعيه كه با عبارات روان و فصيحى با قافيه‏ هاى لطيف در ادعيه مأثوره بسيار وارد است. | ۲ | ____ 📚. منابع و مصادر: ۱. عدّة الداعى، ص ۱۳۹ ۲. المحجّة البيضاء، ج۲ ، ص۲۹۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰۸ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ __________ 📌. عنوان: تضرّع و تخشّع و رغبت و رهبت‏ ❖. شرط هشتم دعا: تضرّع و تخشّع و رغبت و رهبت است. مراد از خشوع، شكستن دل و ذلّت قلب است؛ و مراد از تضرّع، ناله و زارى كردن؛ و مراد از رغبت اميد داشتن و ميل نمودن؛ و مراد از رهبت خوف و ترس داشتن در مقابل مقام عظمت حقّ جلّ شأنه: إِنَّهُمْ «كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً || و ما را از روى رغبت و خواهان بودن ثواب و پاداش و ترس و بيم از عقاب و كيفر مى‏ خواندند، و براى ما خشوع و فروتنى مى‏ نمودند. - انبیاء / آیه ۹۰ » و همچنين می فرمايد: «ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً.» و در ضمن دعاى چهل و هشتم از صحيفه سجاديّه عليه السّلام كه دعاى روز جمعه و أضحى است وارد است كه: " ولا يُنجِينِى مِنكَ إلّا التَّضَرُّعُ إلَيكَ! || و هيچ چيز مرا از عذاب تو نجات نمى‏ دهد، مگر تضرّع بسوى تو. " | ۱ | ❖. و خداى علىّ أعلى به حضرت موسى بن عمران على نبيّنا و آله و عليه السّلام خطاب فرمايد: " اى موسى وقتى كه مرا می خوانى خود را خائف و در بيم و هراس و مضطرب بنما و صورتت را بخاطر من بر خاك بگذار، و براى من مواضع با ارزش بدنت را سجده‏گاه قرار ده، و هنگام ايستادن دستانت را در حال قنوت قرار ده و وقتى كه با من مناجات می كنى، با حال خشيت و خوف از قلب مضطرب باش. و زندگانيت را به تورات من و عمل به دستورات آن زنده بدار و به نادانان مواقع حمد و موارد ستايش مرا تعليم نما و بخشش ها و نعمت هاى مرا بر آنان يادآور شو. و به آنها بگو: اينقدر در مسايل دنيا و هواهاى نفسانى غوطه‏ ور نشوند زيرا اين گرفتار كردن من ايشان را براى آنها گران تمام خواهد شد. | ۲ | ❖. و خداوند به حضرت عيسى بن مريم فرمايد: " اى عيسى! مانند غريق غمگين كه هيچ فريادرسى ندارد مرا بخوان. اى عيسى! اشك از ديدگانت براى من ببار و قلبت را براى من خاشع گردان. اى عيسى قلبت را به واسطه خشيت ذليل گردان و هميشه به پائين‏ تر از خود بنگر نه به بالاتر از خودت و بدان كه اصل و بالاى هر كار خطا و گناه محبّت دنيا است. پس دنيا را دوست نداشته باش، زيرا من آن را دوست ندارم. اى عيسى قلبت را براى من پاك گردان و ياد مرا در خلوت‏ هاى خودت زياد گردان و بدان كه خوشحالى من در اينست كه همچون مساكين كه با الفاظ و عبارات در صدد به دست آوردن دل مولاى خود هستند، با من اينطور باش. در اين مورد بسيار سرزنده و با جدّيت باش نه مانند مردگان. | ۳ | __________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الصحيفة السّجاديّة، دعاى ۴۸ ۲. الكافى، ج۸ ، ص۴۴ ۳. الکافی، ج۸، ص ۱۳۸ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۰٩ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ __ 📌. عنوان: اميدوارى به اجابت‏ ❖. شرط نهم: اميد اجابت و جازم بودن به دعا است. چون حاجت بسوى‏ خداست و او فعّال ما يشاء است و هيچ چيز مانع از اراده او نيست؛ بنابراين علّت نوميدى و حرمان جز ضعف نفس داعى و عدم اتّكال او به خدا وجه ديگرى ندارد. اگر دعا كننده جدّى مطلب خود را طلب كند و خدا را قادر بر قضاء حاجت خود بيند، و اراده خود را جدّاً به اراده خدا متّصل بيند، دعاى او مستجاب خواهد شد. ❖. يك علّت مهمّ عدم استجابت غالب دعاها سستى و نوميدى و شكّ و ترديدى است كه در دعا كننده وجود دارد؛ او با خود میگويد: دعا كردن كه ضرر ندارد، دعا میكنيم شد يا نشد! همين سستى نيّت است كه استعداد را در داعى ضعيف نگاه میدارد؛ و چون افاضه خدا بر انسان به اندازه استعداد اوست، بنابراين كسى كه هميشه خود را ضعيف النفس و شكّاك بار آورده، همينطور كه در امور ظاهرى قدم‏ هاى بلند و جدّى نمیتواند بردارد و در امور اجتماعى پيوسته ذليل و مغلوب و منفعل از افعال غير و متأثّر به آثار غير است، همينطور از نقطه نظر ارتباط به عوالم معنى ضعيف بوده و بواسطه ترديد و شكّى كه دارد نمیتواند خود را به منبع عوالم معنى و خزائن عالم تقدير برساند و دعاى خود را به آن عالم پيوست دهد، و معلومست كه: «وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ || و هيچ چيزى نيست مگر آنكه خزينه‏هايش نزد ماست، وليكن ما آنرا پائين نمى‏آوريم مگر به اندازه معيّن - الحجر، آیه ۲۱ » ❖. تقديرات اين عالم نزول اراده و فيضى است از عالم غيب، و اين نزول بر حسب استعداد ذاتى و اكتسابى افراد خواهد بود. بنابراين اگر اين استعداد كه سرمنشأش يقين به خدا و صفات اوست قوى باشد، تقديرات پر بهره و پر فيض و وسيع و پر دامنه بوده، محيط بسيار وسيعى با شعاع بلندى محلّ ظهورات آثار اين فرد قرار می گيرد؛ و اگر اين استعداد ضعيف باشد و ضعف او هيچ علّتى ندارد به جز ترديد و شكّ در خدا و صفات و أسماء حسناى او در اين صورت‏ تقديراتْ كوچك و محدود و متعيّن به تعيّناتْ ضيّقه بوده، محيط ظهوراتْ بسيار كوچك، و فرد از زندان تاريك نفس و آمال مادّيه نمیتواند قدمى برون گذارد. ❖. بنابراين گرچه تمام اراده‏ ها تابع اراده خداست، لكن اراده خدا نيز عبث نيست بلكه بر طبق مصلحت و حكمت و بر طبق استعداد افاضه می كند. شخص حكيم به هر موجودى طبق خواست باطنى و معنوى آن موجود به آن موجود فيض می بخشد، زياده از آن خلاف حكمت است. يك مشك آب را در يك كوزه كوچك ريختن، يا اتلاف آبست و يا شكستن در اثر فشار بر كوزه خواهد بود، و اين هر دو خلاف حكمت است؛ لذا ديده می شود كه در افراد صاحب يقين دعا مستجاب است بلاترديد. ❖. بنابراين شخص دعا كننده بايد در حال دعا خود را واجد چنين حالى ببيند و قدرت و عظمت خود را در مقابل خدا صفر بداند، و او را داراى قدرت نامتناهى فعّالٌ لما يشاء و حاكمٌ لما يريد بداند، و از محلّ ترديد و شكّ پا برون نهاده در افق يقين اراده خود را به خزائن عالم تقدير برساند، و نزول تقديرات را حسب اراده پروردگار بر طبق استعداد خود در حال دعا تمنّى نمايد. ❖. از حضرت صادق عليه السّلام روايت است كه: " وقتى كه دعا مى‏ كنى اين چنين گمان كن كه هم اكنون‏ درخواستت كنار در است تا وارد خانه شود. " و از سليمان بن عمرو روايت است: گفت شنيدم امام صادق عليه السّلام مى‏ فرمود: " خداوند دعائى را كه از روى قلب سياه برخواسته است، اجابت نمیكند، پس وقتى كه دعا كردى، با تمام قلب خود روى آور آنگاه يقين بدان كه اجابت خواهد شد. " | ۱ | ❖. و همچنين ابن قدّاح از حضرت أبى‏ عبدالله عليه السّلام روايت میكند كه أميرالمؤمنين عليه السّلام فرمودند: " خداوند دعائى را كه از قلب مشغول به لهو و هوسرانى است مستجاب نمیكند. " میفرمود: " وقتى يكى از شما براى مرده‏ اى دعا میكند، نبايد از روى قلب هوسران باشد وليكن بايد براى او در دعا كوشا باشد. " | ۲ | __ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج۲ ، ص۴۷۳ ۲. الکافی، ج۲ ، ص۴۷۷ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۰ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ________ 📌. عنوان: الحاح و اصرار در دعا ❖. شرط دهم: إلحاح و إصرار در دعاست؛ به طورى كه انسان تا مطلب خود را نگيرد دست بر ندارد، دو بار و سه بار و يا بيشتر دعا كند. ❖. الوَلِيدِ بنِ عُقبَة الهَجَرِىّ روايت مى‏ كند كه: شنيدم از امام باقر عليه السّلام كه فرمود: قسم به خدا كه هيچگاه بنده مؤمن در درخواستش نسبت به خداى عزّوجلّ اصرار نمی كند مگر اينكه خداوند حاجتش را برآورده میسازد. " و أبى الصَّبّاح از حضرت صادق عليه السّلام حديث می كند كه: " به درستى كه خداوند خوش ندارد مردم براى مسايل مادّى به يكديگر اصرار كنند امّا اين اصرار را نسبت به خود روا میدارد. به تحقيق خداوند دوست دارد اينكه از او درخواست شود و از آنچه نزد اوست مردم بخواهند. " و حضرت امام محمّد باقر عليه السّلام فرمودند: " قسم به خدا در هيچ موردى بنده در درخواست خود از خداوند اصرار نمی ورزد مگر اينكه خداوند اجابت می كند. | ۱ | ❖. و ابن قدّاح روايت مى‏ كند از حضرت صادق عليه السّلام، رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: " خداوند رحمت كند بنده‏ اى را كه از خدا حاجتى بطلبد و در دعا اصرار ورزد چه اينكه مستجاب شود يا نشود و اين آيه را تلاوت فرمودند : وَ أَدْعُوا رَبِّي عَسى‏ أَلَّا أَكُونَ بِدُعاءِ رَبِّي شَقِيًّا - مریم/آیه۴۸ " | ۲ | ❖. و از حضرت رسول الله صلّى الله عليه و آله و سلّم مرويست كه: " إنَّ اللهَ يُحِبُّ السّائِلَ اللَّحُوحَ || خداوند سائل اصرار كننده را دوست دارد. " | ۳ | ❖. و در «محجّة البيضاء» آورده است: " در وحى براى پيامبران گذشته آمده است: هيچگاه از دعا كردن خسته نشو، زيرا من هيچگاه از اجابت خسته نمى‏ شوم. " | ۴ | ❖. و اسحاق بن عمّار حديث مى‏ كند از حضرت صادق عليه السّلام، که فرمودند: "مؤمن از خدا در حاجتى درخواست میكند، خداوند به ملائكه‏ خطاب میكند اجابت دعاى او را به تأخير اندازيد، به جهت اينكه میخواهد بيشتر صدا و درخواست او را بشنود. و هنگامى كه روز قيامت رسيد، خداوند به آن بنده خطاب میكند اى بنده من! من اجابت درخواست تو را در دنيا به تأخير انداختم و اكنون بيا و ثواب و اجر آن تأخير را مشاهده كن. و در آن مورد ديگر اجابت را به تأخير انداختم، اكنون بيا و ثواب آن را ببين، در اين هنگام مؤمن آرزو میكند اى كاش هيچ درخواست من از خداوند در دنيا اجابت نمیشد تا در عوض از اين ثواب محروم نمیشدم." | ۵ | ❖. بلكه از روايات استفاده میشود كه زود از دعا دست برداشتن و نوميد شدن حزازت و منقصت دارد و مكروه است. از حضرت صادق عليه السّلام روايت است كه، فرمود: " بنده زمانى كه عجله كند براى درخواستش از پروردگار، خداوند تبارك و تعالى مى‏ فرمايد: آيا بنده من نمى‏ داند كه من آن خدائى هستم كه حوائج را به انجام مى‏ رسانم؟ " و همچنين أبوبصير از حضرت صادق عليه السّلام روايت مى‏ كند كه، قال: " پيوسته مؤمن در خير و اميد به رحمت خدا بسر میبرد تا مادامى كه عجله نكند و نااميد از اجابت دعا نشود و دعا را ترك نكند. عرض كردم: چگونه عجله میكند؟ حضرت فرمودند: با خود میگويد: مدّتى است كه دعا میكنم امّا اجابت نمیشود " | ۶ | ❖. شايد يك علّت اصرار بر دعا همان تقويت جنبه يقين باشد؛ چون در هر مرتبه كه انسان دعا مى‏ كند، روحى به او دميده میشود و نشاطى الهى پيدا مى‏ كند و اين معنى چنانچه مكرّر شود ايجاد يك يقين ثابت نموده و بر قلب او مُهر میخورد، و اين يقين داراى حسن و ثوابى است كه هيچ چيز به او نمیرسد. و لذا مؤمن در روز قيامت تمنّى میكند كه اى كاش دعاى من در دنيا مستجاب نشده بود تا دائماً دعا میكردم و به اين نتايج مهم میرسيدم! ________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی ، ج۲، ص۴۷۵ ۲. الكافى، ج۲، ص۴۷۵ ۳. عدّى الداعى، ص۱۸۹ ۴. المحجّة البيضاء، ج۲، ص۲۹۶ ۵. الكافى، ج۲، ص۴۹۰ ۶. الکافی، ج۲، ص۴۷۶ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۱ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____ 📌. عنوان: تسبيح و تمجيد و تحميد خدا ❖. شرط يازدهم: تسبيح و تمجيد و تحميد و ثناء خداست؛ قبل از شروع به دعا نمودن سزاوار است كه شخصْ خدا را ثنا گويد. سلمة بن اكوع گفت: هيچگاه نديدم كه رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم، دعائى را شروع كند، مگر اينكه قبل از آن میفرمود: سُبحانَ رَبّى العلىّ الاعلَى الوَهّاب. «منزه است پروردگار من كه بلند و بلندمرتبه و بخشنده است.» | ۱ | ❖. ثنا گفتن به خدا و تحميد و تمجيد و تسبيح نوعى از اعتراف به قدرت و عظمت و انحصار صفات حسنى و امثال علياى اوست؛ و اين اعترافْ شخص داعى را متذكّر و متوجّه به جلال و عظمت او مینمايد. بنابراين از خدا جدّاً درخواست میكند، نه آنكه خداوند محتاج به تحميد باشد و اين ثنا گفتن و العياذ بالله به عنوان تقديم رشوه به ساحت مقدّس او واقع شود. و معلومست كه هرچه در ابتداى دعا ثنا بيشتر و بهتر گفته شود جَلَوات حضرت حقّ بيشتر شده و روح تجرّد و التماس در دعا كننده زنده‏تر و قويتر خواهد شد. ❖. ابن بكير از محمّد بن مسلم روايت میكند كه، در كتاب أميرالمؤمنين عليه السّلام نوشته شده است كه: " قبل از درخواست بايد مدح و ستايش باشد. پس وقتى خواستى دعائى بكنى، ابتدا او را تمجيد نما. عرض كردم چگونه تمجيد نمايم؟ فرمود: میگوئى: اى كسى كه او از رگ گردن به من نزديكتر است، اى كسى كه بر هرچه اراده كند قادر و توانا است، اى كسى كه بين انسان و قلب او قرار گرفته است، اى كسى كه از جايگاه بلند مرتبه به نظاره و تماشاى مخلوقات میپردازد، اى كسى كه مانند او چيزى وجود ندارد. " | ۲ | ❖. و همچنين روايت نموده است معاوية بن عمّار از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام، فرمودند: " مراتب دعا عبارت است از: مدح پروردگار و ستايش او، و پس از آن اقرار و اعتراف به گناه و در مرتبه آخر درخواست حاجت. به خدا قسم هيچ بنده‏ اى از گناه خارج نمیشود مگر به واسطه اقرار. " | ٣ | ❖. و روايت نموده است عيص بن قاسم، امام صادق عليه السّلام فرمودند: هرگاه يكى از شما درخواستى از خدا دارد، ابتدا او را ستايش نمايد و مدح او را بجاى آورد. زيرا كسى كه حاجتى را از سلطان تقاضا میكند، سعى میكند بهترين كلام و جملات را در برابر او بكار ببرد، پس شما هم وقتى تقاضائى از خداوند داشتيد، خدا را تمجيد كنيد، كه او عزيز و با جبروت است. و او را مدح و ستايش نمائيد، و اينطور میگوئى: " يا أجوَدَ مَن أعطَى و يا خَيرَ مَن سُئِلَ، يا أرحَمَ مَنِ استُرحِمَ، يا أحَدُ يا صَمَدُ يا مَن لَم يَلِدْ و لَم يُولَدْ و لَم يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أحَدٌ، يا مَن لَم يَتَّخِذْ صاحِبَة و لا وَلَدًا، يا مَن يَفعَلُ ما يَشاءُ و يَحكُمُ ما يُرِيدُ و يَقضِى ما أحَبَّ، يا مَن يَحُولُ بَينَ المَرءِ و قَلبِهِ، يا مَن هُوَ بِالمَنظَرِ الأعلَى، يا مَن لَيسَ كَمِثلِهِ شَى‏ءٌ، يا سَمِيعُ يا بَصِيرُ! و أكثِرْ مِن أسماءِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ فَإنَّ أسماءَ اللهِ كَثِيرَة؛ و صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ و آلِهِ و قُلِ: اللهُمَّ أوسِعْ عَلَىَّ مِن رِزقِكَ الحَلالِ ما أكُفُّ بِهِ وَجهِى و اؤَدِّى بِهِ عَن أمانَتِى و أصِلُ بِهِ رَحِمِى و يَكُونُ عَونًا لِى فى الحَجِّ و العُمرَة! || اى كسى كه از همه بخشندگان بخشنده‏ ترى و اى كسى كه از همه درخواست شدگان بهتر و برترى، و اى كسى كه از تمامى آنها كه طلب رحمت میشود، راحم‏ ترى، اى ذات يكتا و بی نياز، اى كسى كه نزايد و زائيده نشده است، و براى او مانندى متصوّر نيست. اى كسى كه زن و فرزند را بر نمی تابى و اى كسى كه هرچه اراده نمائى به انجام آورى و به هرچه خواستت تعلق پذيرد، حكم میرانى و آنچه را كه دوست میدارى انجام میدهى، اى كسى كه از جايگاه بلند نظاره میكنى و اى كسى كه مانند او موجودى نمی باشد، اى شنوا و اى بينا؛ و از اسماء الهى زياد بر زبان آور، زيرا اسماء پروردگار بسيار است. و بر محمّد و آل او درود فرست، و بگو: خداوندا از رزق حلال آنقدر بر من عطا كن تا آبروى خود را حفظ نمايم و آنچه را كه متكفّل می باشم رفع نياز نمايم و خويشانم را يارى رسانم و براى حج و عمره من ذخيره و توشه گردد. " | ۴ | ____ 📚. منابع و مصادر: ۱. المحجّة البيضاء، ج۲ ، ص۲۹۶ ۲. الكافى، ج ۲، ص ۴۸۴ ۳. الكافى، ج ۲، ص ۴۸۵ ۴. الكافى، ج ۲، ص ۴۸۶ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۲ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ __________ 📌. عنوان: صلوات بر محمّد و آل محمّد ❖. شرط دوازدهم دعا: صلوات بر محمّد و آل محمّد فرستادن است. بر اهل ظاهر معلومست كه از نقطه نظر تربيت دينى آنچه عالم بشريّت مرهون آنست همان تعليم و تربيت حضرت محمّد صلوات الله عليه و خاندان اوست. مجاهدات و رنج هائى كه آن ذوات مقدّسه در اين راه متحمّل شدند عقول را حيران كرده است؛ بنابراين دعا و توجّه به خدا كه خود اين نيز از بركات آن ذوات مقدّسه و تعاليم آن نواحى مباركه است از بركت آنهاست، و شرط شكر آنست كه اعتراف به نعمت شود و الّا كفران نعمت خواهد شد. صلوات بر محمّد و آل محمّد صلوات الله عليهم أجمعين اعتراف بر اين نعمت بزرگ و اين موهبت سترگ است. ❖. و امّا از نقطه نظر واقع، بر اهل باطن و معرفت پوشيده نيست كه آن‏ ذوات مقدّسه منبع فيض و واسطه در رحمت و ايجاد موجودات‏ اند. البتّه حقائق و ارواح مباركه آنها نه مقصود اجساد آنها، چون ارواح آنها روح متّحد و انوار آنها نور واحدند و در آن عالم كثرت و تعدّدى و تفرّقى نيست؛ آن نور واحد مركز تجلّيات ذات خدا و منبع انتشار صفات و اسماى حسناى اوست. بنابراين اصل موهبت حيات و علم و قدرت از اين آيات مباركات است: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضِي‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى‏ نُورٍ || خداوند نور آسمان ها و زمين است. مثل نور او مانند چراغدان درونى ديوار بدون منفذ مى‏ باشد كه در آن چراغ بوده باشد. آن چراغ در داخل شيشه و حبابى است (كه بر روى آن گذارده شده است) و آن حباب آبگينه‏ اى گويا همچون ستاره‏اى درخشان است. آن چراغ برافروخته مى‏ شود از مادّه زيتونى درخت بركت داده شده زيتون، كه نه نسبت با مشرق دارد و نه با مغرب. ( بلكه در ميان بيابان در زير آسمان در حال اعتدال از خورشيد و هوا و زمين بهره مى‏ گيرد. ) به قدرى آن روغن زيتون كه مادّه برافروختگى اين چراغ مى‏ باشد، درخشنده و پر لمعان و نور افزاست كه اگر آتشگيرانه‏ اى با آن تماسّ حاصل نكند باز هم شعله‏ ور است. آن حباب نور ديگرى است افزون بر روى نور چراغ - نور، آیه ۳۵» ❖. بنابراين در ابتداى دعا و درخواست از ذات مقدّس او، استمداد نمودن از آن ذات لايزال بواسطه اين آيات مباركات و از شبكه‏ هاى اين ذوات مقدّسه و اين آئينه‏ هاى تمام نماى صفات حضرت حقّ جل جلاله چقدر صحيح و پر منفعت است! درود فرستادن و تقديم تحيّت و اهداء سلام و صلوات نه تنها تمجيد ظاهرى است بلكه اتّصال باطنى به حقائق آن ذوات مقدّسه خواهد بود، و تماشا كردن قدرت و عظمت خدا را در آن مجالى و مظاهر بى‏ حدّ و لايتناهى است، و معلوم است كه در اين حال اثر دعا تا چه حدّ افزايش خواهد يافت. ❖. غزّالى حديث مى‏ كند از رسول اکرم صلّى الله عليه و آله : وقتى از خدا حاجتى را طلب مى‏ كنيد ابتداء بر من صلوات بفرستيد زيرا كرم خداوند بالاتر از آنست كه از ميان دو حاجت يكى را برآورده نمايد و ديگرى را ردّ كند. | ۱ | ❖. و در «عدّة الداعى» از حارث بن مغيرة روايت كرده است، شنيدم از امام صادق عليه السّلام كه میفرمود: وقتى كه يكى از شما حاجتى از حوائج دنيا را از خدايش طلب میكند مبادا بدون ثناء و مدح بر پروردگار و صلوات بر پيامبر از خداوند بخواهد بلكه بايد سؤال او پس از اين باشد. |۲| ❖. و حضرت صادق عليه السّلام فرمودند: " شخصى وارد مسجد شد و دو ركعت نماز خواند سپس از خدا تقاضائى نمود، حضرت رسول فرمودند: عجله كرد نسبت به خداوند. و شخص ديگرى آمد و دو ركعت نماز خواند سپس ثناء بر خداوند گفت و بر پيامبر صلوات فرستاد. حضرت فرمودند: هرچه مى‏ خواهى سؤال كن كه به تو داده خواهد شد. " | ۳ | ❖. و از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام هشام بن سالم روايت مى‏ كند كه: " پيوسته دعاء در انتظار اجابت مى‏ ماند تا صلوات بر پيامبر و آل او فرستاده شود. " و سكونى از حضرت صادق عليه السّلام حديث مى‏ كند كه: " كسى كه دعا كند ولى بر پيامبر درود نفرستد اين دعا همينطور بر بالاى سر او به گردش درمى‏ آيد و اگر شخص صلوات بفرستد بالا مى‏ رود. " | ۴ | __________ 📚. منابع و مصادر: ۱. المحجّة البيضاء، ج۲ ، ص۲۹۶ ۲. عدّة الداعى، ص۱۴۷ ۳. الكافى، ج۲ ، ص۴۸۵ ۴. الكافى، ج۲ ، ص۴۹۱ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۳ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ _______________ 📌. عنوان: توبه از گناهان و ردّ مظالم عباد ❖. شرط سيزدهم دعا: توبه از گناهان و ردّ مظالم عباد و حقوق بندگان است. چون توبه رجوع به خداست و دعا طلب از خداست، و معلومست كه‏ طلب از خدا بدون رجوع به خدا و حركت به سمت او و انابه بسوى او اثرى ندارد. دعا هنگامى مستجاب است كه دعا كننده خود را به عالم معنى رسانيده و از رَوح و رحمت خدا استمداد كند؛ و شخص معصيت‏كار بدون توبه از رحمت خدا دور و از عالم معنى و تجرّد مهجور است. نداى او از دائره هوى و نفس تجاوز ننموده، و دعاى او به سمع موجودات مجرّده و مدبّرات عالم و فرشتگان سماوى نمیرسد؛ و در اين صورت حقّاً اين دعا با يأس و نوميدى ادا شده است. ولى چون توبه صورت گيرد رجوع به خدا صورت میگيرد، براى آنكه حقيقت توبه رجوع است. معصيت‏كار چون رجوع نمود خود را از زندان تاريك غفلت عبور داده و با توجّه به عالم معنى و اتّصال به مدبّرات امور عالم نزديك به خدا میگردد و دعاى او مستجاب میشود. ❖. و امّا ردّ مظالم و احقاق حقوق به جهت آنست كه خدائى را كه انسان بدو متوسّل میشود و از او حاجت میطلبد تنها خداى او نيست بلكه خداى تمام مردم بلكه جميع حيوانات است و همان نظر رحمتى را كه به داعى دارد به همه مخلوقات خود دارد، چگونه راضى میشود كه بر داعى نظر رحمت كند در صورتى كه اين داعى به مخلوقات ديگر او ستم نموده و حقوق آنها را ضايع كرده است! و از اين گذشته نفوس كسانى كه مورد ستم واقع شده‏ اند در عالم معنى جلوى دعاى اين داعى را میگيرد و نمیگذارد به عالم تجرّد و ملكوت عبور كند. همانطور كه در موجودات مادّى كسرى و انكسارى است همچنين در موجودات روحى و معنوى تدافع و تقابلى است؛ دعا به مرحله اجابت بالا میرود در صورتى كه در سر راه او به مانعى برخورد نكند. نفوس و گرفتگى مظلومان سدّ عجيبى است در عالم معنى براى ارتقاء دعا، و بايد اين سدّ را به توبه و ردّ مظالم آنها شكست. ❖. باید پدر و مادر را از خود خشنود نمود چون دعاى عاقّ والدين بالا نمیرود، همسايه و عالم و كل ذى حقّ را خشنود نمود، مال مغصوب و يتيم را به دست صاحبش رساند، اگر از كسى غيبت نموده يا تهمت زده و آن كس مطّلع شده حتماً از او رضايت طلبيد، و اگر مطّلع نشده است ابداً به او اظهار نكند و حلال بودى نطلبد، چون نفس اين اظهار موجب تأثّر و بدبينى آن طرف میگردد و اين يك گناهى تازه خواهد بود، بلكه براى او استغفار كند و در پشت سرش دعا كند و از خدا ارتقاء درجات و حسنات و تخفيف سيّئات را براى او بخواهد. به هرحال چون حقوق ذوى الحقوق را سپرد هم جلوى سدّ معنوى نفوس آنها را گرفته و راه را براى خود باز نموده است، و هم خداى خالق تمام مخلوقات را كه به همه آنها نظر رحمت دارد از خود خشنود نموده است. بلكه بايد حيوانى را نرنجاند و دانه‏ اى از دهان مورچه‏ اى يا برگى از دهان ملخى نگيرد، زيرا همه اينها مخلوق ذات مقدّس او هستند و ابداً پروردگار رضايت ندارد نسبت به مورى ستم شود، و چه بسا دعا را بواسطه يك غفلت كوچك محجوب مى‏ گرداند. ❖. در حديث قدسى وارد است كه: " پس از تو است دعا كردن و بر من اجابت است. پس هيچ درخواستى از من ناديده گرفته نمیشود مگر درخواست كسى كه مال حرام میخورد " و از حضرت رسول الله روايت شده است كه: " كسى كه میخواهد دعايش مستجاب شود بايد طعام و كسب خود را حلال نمايد. " | ۱ | ❖. و از حضرت رسول الله روايتست كه فرمودند: " خداوند به من وحى فرستاد اى برادر فرستاده‏شدگان و اى برادر بيم‏دهندگان! ملّت خود را بيم ده كه داخل خانه‏ هاى من (مساجد) نشوند درحاليكه ظلمى بر يكى از بندگان من روا داشته‏ اند. زيرا تا وقتى كه او مشغول نماز در پيشگاه من است من او را لعنت میكنم تا اينكه آن ظلم را از آن شخص برطرف گرداند در اين صورت من گوش او خواهم شد كه با آن میشنود و چشم او خواهم شد كه با آن میبيند و او از اولياء و برگزيدگان من خواهد شد و او همسايه من با پيامبران و صدّيقين و شهداء و صالحين در بهشت میباشد. | ۲ | ❖. و از حضرت أميرالمؤمنين عليه السّلام روايتست كه: " خداوند به حضرت عيسى عليه السّلام وحى فرستاد: به بنى‏ اسرائيل بگو: داخل خانه‏ اى از خانه‏ هاى من نشوند مگر با چشمانى حاكى از خشوع و مسكنت و دلهائى طاهر و دستانى پاك و به آنان خبر ده كه من درخواست كسى را كه بر يكى از مخلوقات من ظلمى روا داشته است برآورده نخواهم كرد. " | ۳ | _______________ 📚. منابع و مصادر: ۱. عدّة الداعى، ص ۱۲۸ ۲. عدّة الداعى، ص ۱۲۹ ۳. عدّة الداعى، ص ۱۳۰ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۴ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ___________ 📌. عنوان: اعتراف به گناه نزد خدا ❖. شرط چهاردهم استجابت دعا: اعتراف به گناه است؛ چون در اين اعتراف مشاهده ذلّت نفس و خضوع اوست، و موجب انقطاع بسوى خداست. ❖. مرحوم فيض كاشانى فرمايد: " و مَن تَواضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ اللهُ «و هو عِندَ المُنكَسَرَة قُلُوبُهُم». رُوِىَ أنّ عابِدًا عَبدَ اللهَ سَبعينَ عامًا صائِمًا نَهارُهُ قائِمًا لَيلُهُ فَطَلَبَ إلى اللهِ حاجَة فَلَم تُقضَ، فَأقبَلَ عَلَى نَفسِهِ فَقالَ: مِن قِبَلِكَ اتيتَ لو كانَ عِندَكَ خَيرٌ قُضيَتْ حاجَتُكَ. فَأنزَلَ اللهُ إلَيهِ مَلَكًا فَقالَ: يا ابنَ آدَمَ ساعَتُكَ الَّتى أزرَيتَ فيها عَلَى نَفسِكَ خَيرٌ مِن عِبادَتِكَ الَّتى مَضَتْ. || و كسى كه براى خدا تواضع كند خداوند او را بالا خواهد برد و خداوند نزد دلهاى شكسته است. در خبر است كه عابدى هفتاد سال خدا را عبادت كرد درحالي كه روزها را به روزه و شبها را تا به صبح به عبادت مى‏ گذراند. آنگاه از خدا حاجتى خواست ولى برآورده نشد. پس با خود حديث نفس كرد: هر چه هست از خود تو است اگر كار تو بر خير بود خداوند تقاضايت را اجابت میكرد. در اين وقت خداوند ملكى را به سوى او فرستاد و گفت: اى آدميزاد آن ساعتى كه نفس خود را كوچك و پست شمردى نزد خداوند از عبادت هفتاد سال با فضيلت‏ تر است. " | ۱ | ❖. و از حضرت صادق عليه السّلام روايتست كه: " إذا رَقَّ أحَدُكُم فَليَدعُ، فَإنَّ القَلبَ لا يَرِقُّ حَتَّى يَخلُصَ. || وقتى كه قلب شما رقيق و لطيف گشت دعا كنيد. بدرستى كه قلب رقيق نمى‏ شود تا اينكه خالص گردد. " | ۲ | ___________ 📚. منابع و مصادر: ۱. المحجّة البيضاء، ج۲ ، ص۳۰۴ ۲. الكافى، ج ۲، ص ۴۷۷ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۵ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ _______ 📌. عنوان: توجّه و اقبال قلب به خدا ❖. شرط پانزدهم دعا: توجّه به خدا و اقبال به قلب است. معلومست كه چنانچه انسان به كسى اقبال نداشته باشد او نيز به انسان اقبال نخواهد داشت، و انسان نيز استحقاق اقبال او را نخواهد داشت. مثل كسى كه با انسان صحبت میكند و مذاكره و گفتگو می نمايد و انسان میداند كه دل او از انسان غافل است و توجّه اش به جاى دگر است، در اين صورت انسان از او إعراض مى‏ كند و از مخاطبه با او خوددارى نموده و از پاسخ او و برآوردن حاجات و تقاضاى او إباء و امتناع می نمايد؛ چون اين تقاضا به ظاهر است نه به قلب، و ظاهر بدون باطن قدرى و قيمتى ندارد بلكه به مسخره و استهزاء أشبه است، ولى وقتى با دل توجّه و با قلب اقبال بوده باشد مسلّماً عنايتى خواهد شد. ❖. از حضرت صادق عليه السّلام مرويست كه: " كسى كه مى‏ خواهد جايگاهش را نزد خداوند ببيند پس ببيند كه جايگاه خدا در نزد او چگونه است، زيرا خداوند با بنده خود همان برخورد را دارد كه بنده با خداى خود آن را دارد. " | ۱ | ❖. و حضرت أميرالمؤمنين عليه السّلام فرموده‏ اند: " لا يَقبَلُ اللهُ عَزّوجَلَ‏ دُعاءَ قَلبٍ لاهٍ. || خداوند دعاء قلبى كه در لهو و بيهوده طلبى است قبول نمى‏ كند. " | ۲ | ❖. و سيف بن عميرة از حضرت صادق عليه السّلام روايت مى‏ كند كه: " إذا دَعَوتَ اللهَ فَأقبِلْ بِقَلبِكَ! || وقتى كه خدا را مى‏خوانى با دل و باطنت بخواه. " | ۳ | ❖. و در «عدّة الداعى» روايت است كه: وفيما أوحى الله الى عيسى عليه السّلام: لا تَدعُنِى إلّا مُتَضَرِّعًا إلَىَّ و هَمَّكَ هَمًّا واحِدًا، فَإنَّكَ مَتَى تَدعُنِى كَذَلِكَ اجِبكَ! || از جمله وحى‏ هاى خداوند بر حضرت عيسى عليه السّلام: مرا نخوان مگر با حال تضرّع و بيچارگى و نيّت و قصدت يك نيّت باشد پس اگر اين چنين مرا خوانى اجابت مى‏ كنم. " | ۴ | _______ 📚. منابع و مصادر: ۱. عدّة الداعى، ص ۱۶۷ ۲. الكافى، ج۲، ص ۴۷۳ ۳. الكافى، ج۲، ص ۴۷۳ ۴. عدة الداعى، ص ۱۶۸ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۶ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ___ 📌. عنوان: زودتر از نزول بلا و حادثه دعا نمودن‏ ❖. شرط شانزدهم دعا: زودتر از نزول بلا و حادثه دعا نمودن است. يعنى انسان هميشه بايد به خدا متوجّه باشد و از او بخواهد رفع گرفتاري ها و برداشتن موانع و نزول رحمت و بركت را. اگر انسان از خدا معرض باشد و هنگام بلا فقط بسراغ خدا رود ملائكه مى‏ گويند: ما اين صدا را نمى‏ شناسيم! اى دعا كننده قبل از امروز كجا بودى؟! ❖. مرحوم شيخ طبرسى در «مكارم الأخلاق» وصيّت مفصّلى از حضرت رسول الله به أبى‏ ذر غفارى نقل مى‏ كند، تا آنجا كه حضرت رسول الله صلّى الله عليه و آله مى‏ فرمايد: " آيا نمى‏ خواهى مطالبى را به تو بياموزم تا خداوند بواسطه آنها به تو نفعى برساند؟ عرض كرد: بلى اى رسول خدا. حضرت فرمودند: پيوسته خدا را در نظر بياور، او را جلوى خود خواهى يافت. در حال انبساط و فراخى خدا را بشناس و از او غافل مباش تا او تو را در حال گرفتارى بياد خواهد آورد. " | ۱ | ❖. و هارون بن خارجة از حضرت صادق عليه السّلام نقل مى‏ كند، حضرت میفرمایند: " دعا در حال فراخى موجب برآورده شدن حاجات در گرفتارى مى‏ شود. " و نيز از آن حضرت روايتست كه: " كسى كه پيوسته دعا نمايد هنگام نزول بلاء حاجتش مستجاب مى‏ شود و ملائكه مى‏ گويند: اين صدا را مى‏ شناسيم و دعايش به آسمانها مى‏ رود و كسى كه در حال گشايش دعا ننمايد هنگام ابتلاء گرچه دعا كند ولى مستجاب نمى‏ شود. و ملائكه مى‏ گويند: صاحب اين صدا را نمى‏ شناسيم. " ❖. و نيز از حضرت صادق عليه السّلام روايتست، كه: " امام سجّاد عليه السّلام مى‏ فرمود: دعاء پس از نزول بلاء فائده‏اى ندارد. " و نيز از آن حضرت روايتست كه قال: " كسى كه از بلائى نگران باشد و قبل از آن دعاء نمايد خداوند او را مبتلاء نخواهد كرد. " | ۲ | ___ 📚. منابع و مصادر: ۱. مكارم الأخلاق، ص۲۵۵ ۲. الكافى، ج۲ ، ص ۴۷۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۷ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ______________ 📌. عنوان: نام بردن حاجت‏ ❖. شرط هفدهم دعا: نام بردن حاجت است. روايت كرده است أبوعبدالله فرّاء از حضرت صادق عليه السّلام، قال: " إنَّ اللهَ تَبارَكَ و تَعالَى يَعلَمُ ما يُرِيدُ العَبدُ إذا دَعاهُ ولَكِنَّهُ يُحِبُّ أن تُبَثَّ إلَيهِ الحَوائِجُ. || بدرستى كه خداوند مى‏ داند حاجت بنده‏ اش را وليكن دوست دارد حاجت ها بسوى او سوق داده شود. " | ۱ | ❖. و نيز روايت شده است كه: " مَكتُوبٌ فى التَّوراة: يا مُوسَى! إنِّى لَستُ بِغافِلٍ عَن خَلقِى ولَكِن احِبُّ أن يَسمَعَ مَلائِكَتِى ضَجِيجَ الدُّعاءِ مِن عِبادِى و تَرَى حَفَظَتِى تَقَرُّبَ بَنِى آدَمَ إلَىَّ بِما أنا مُقَوِّيهِم عَلَيهِ و مُسَبِّبُهُ لَهُم. || در تورات نوشته شده است: اى موسى! من غافل از مخلوق خود نيستم ولى دوست دارم فرشتگانم صداهاى بلند شده به دعا را از بندگانم بشنوند و پاسداران عوالم غيب نزديكى فرزندان آدم را به من مشاهده نمايند و ببينند كه من آنان را تقويت نموده و به دعا وا داشته‏ ام. " | ۲ | ______________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج۲ ، ص ۴۷۶ ۲. المحجّة البيضاء، ج۲، ص۳۰۲ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۸ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ __________ 📌. عنوان: عموميّت دادن مورد دعا ❖. شرط هجدهم: عموميّت دادن مورد دعاست؛ بطورى كه انسان تنها براى خود دعا نكند بلكه براى جميع مؤمنين و مؤمنات دعا بنمايد. ❖. ابن قدّاح روايت كرده است از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام قال: " قالَ رَسُولُ اللهِ صلّى الله عليه و آله: إذا دَعا أحَدُكُم فَليُعَمِّمَ فَإنَّهُ أوجَبُ لِلدُّعاءِ. || رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمود: اگر خواستيد دعا كنيد بطور عموم انجام دهيد تا برآورده شود. " | ۱ | ❖. [ و در «كافى» آمده است ] از عبدالله بن جندب كه در عرفات دعا مى‏ نمود بطورى كه از چشمان او اشك مى‏ ريخت، چون مردم متفرّق شدند از او پرسيده شد كه: اى عبدالله موقفى از موقف تو بهتر نبود! گفت: قسم به خدا دعا نکردم جز برای برادران ایمانی خودم؛ زیرا از امام موسی بن جعفر علیهما السلام شنیدم که فرمودند: کسی که پشت سر برادر مومنش دعا کند از جانب عرش ندا می رسد: " هردعائی کردی صد هزار برابر آن از آن تو می باشد و من نخواستم که صد هزار اجابت را رها کنم به خاطر یک دعایی برای خود که نمی دانم اجابت میشود یا خیر. " ❖. و از همين شخص (عبدالله بن جندب) روايت است كه: چون از عرفات افاضه كردم نزد ابراهيم بن شعيب آمدم و سلام دادم، و گفتم: يك چشم تو نابينا شده است و آنقدر گريه نموده‏ اى كه يك چشم ديگرت مانند پاره خون گرديده است و من نگرانم كه او نيز نابينا گردد، كاش قدرى گريه كمتر مى‏ نمودى! گفت : قسم به خدا این کار را نخواهم کرد. ای ابامحمد ! امروز هیج دعائی برای خودم ننمودم. گفتم: پس برای که دعا کردی؟ پاسخ داد: برای برادران ایمانی، زیرا از امام صادق علیه السلام‌ شنیدم: " کسی که برادر مومنش را در نهان دعا کند خداوند فرشته ای را مامور می کند تا مانند همان دعا را برای او بکند. " | ۲ | __________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی ، ج۲، ص ۴۸۷ ۲. الکافی ، ج۴، ص ۴۶۵ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۱۹ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ______ 📌. عنوان: مجتمعاً دعا نمودن‏ ❖. شرط نوزدهم دعا: مجتمعاً دعا نمودن است. « وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ || و پیوسته جان و اراده خود را با آنان که پروردگار خود را در صبحگاهان و شامگاهان می خوانند، و او را می جویند ، نگهدار ؛ و با صبر و شکیبایی با آنان هماهنگ باش - الکهف/آیه۲۸ » ❖. امام صادق عليه السّلام فرمودند: هيچ گروهى كه چهل نفر باشند براى دعا اجتماع نمى‏ كنند مگر اينكه خداوند دعاى آنان را مستجاب مى‏ گرداند پس اگر چهل نفر نباشند چهار نفر هم مى‏ توانند دعا را ده بار تكرار كنند و خداوند قطعاً اجابت خواهد كرد و اگر چهار نفر نباشند يك نفر هم مى‏ تواند چهل بار خدا را بخواند تا خداوند عزيز و جبّار او را اجابت كند. | ۱ | ❖. و روايت نموده است علی بن عقبه از امام صادق عليه السّلام فرمودند: " پدرم هرگاه از مسأله‏ اى غمگين مى‏ شد زنان و بچه‏ ها را جمع مى‏ كرد و او دعا مى‏ كرد و آنان آمين مى‏ گفتند. " | ۲ | ❖. همينطورى كه در عالم طبيعيّات و مادّيات چنانچه قوّه تزايد يابد مى‏ تواند بار سنگين‏ ترى را بكشد ( مانند قوّه چهار مرد يا چهل مرد كه مى‏ تواند چهار يا چهل برابر بار مردى واحد را حمل كند، و بلكه بعضى از اوقات تضاعف پيدا مى‏ كند و چهل مرد مى‏ توانند كارى را انجام دهند كه توان آن از چهل واحد نيز بيشتر است) همينطور در عالم معنويّات و أنفس چنانچه دو اراده يا بيشتر مجتمع گردند مى‏ توانند مانعى عظيم را از سر راه بردارند؛ و چنانچه تعداد آن به چهار نفر يا ده يا چهل برسد آنچه متصوّر است از مشكلات و موانع برطرف مى‏ گردد. ❖. لذا مستحبّ است نماز كه خود نيز شامل ادعيه فراوانى است در جماعت خوانده شود. و حضرت رسول الله صلّى الله عليه و آله براى مباهله با نصاراى نجران با أميرالمؤمنين و حضرت فاطمه زهرا و حسنين عليهم السّلام حاضر شدند، كه مجموعاً دعا كنند و مباهله نمايند. لذا در آيه مباركه قرآن ديده مى‏ شود كه مؤمنين را امر به تصابر نموده است: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ - آل عمرآن/آیه۲۰۰ ». معنى تصابر ارتباط دلها و اراده‏ ها و استقامت اجتماعى در برابر مشكلات و رفع موانع است؛ و معلومست كه دعا چون طلب امرى است از خدا، چنانچه نفوسى متّحدالقلب با هم دور هم گرد آيند و دعا كنند اثر آن به مراتب شديدتر و به استجابت نزديكتر خواهد شد. ❖. در حالات سلطان محمود غزنوى نوشته‏ اند كه هنگام جنگ متعمّداً جنگ را تا عصر جمعه تأخير انداخت تا مسلمين هر كجا بوده‏ اند و در نمازهاى جمعه در بلاد حاضر شده‏ اند و براى جنگجويان و سرحدّداران دعا نموده‏ اند از دعاى خود فارغ شوند، در اين هنگام كه دعاهاى آنها مستجاب شده است اقدام به جنگ نمود و فاتح شد. و داستانهاى عجيب از اثر دعاهاى دسته‏ جمعى بسيار وارد شده و تجربه نيز شاهد آن است. ______ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی ، ج۲، ص ۴۸۷ ۲. الکافی، ج۲، ص ۴۸۸ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۰ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ _____________ 📌. عنوان: گريه كردن در حال دعا ❖. شرط بيستم دعا: گريه كردن در حال دعاست. در «عدّة الداعى» اين ادب را سيّد الآداب شمرده است، ثُمَّ قالَ: امّا اوّلًا: چون معلومست كه اخلاص در دعا علامت اجابت است، و گريه دلالت بر رقّت قلب دارد كه او دليل اخلاص است. قال الصّادق عليه السّلام: " چون پوستت جمع شود و چشمانت به اشك بنشيند و قلبت به خوف و خشيت درآيد پس آماده باش آماده باش كه نيّتت مقرون به اجابت شده است " چون جمود عين و خشكى چشم علامت قساوت قلب و مشعر به بُعد از رحمت خداست. و كسى كه قساوت قلب داشته باشد دعاى او مردود است، لقوله عليه السّلام: " خداوند عزّوجلّ دعاى فردى كه دل سخت و قاسى است اجابت نمى‏ كند. " | ۱ | ❖. و امّا ثانياً: به علّت آنكه در اشك چشم زيادى خشوع و انقطاع بسوى خداست. رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمود: " هنگامى كه خداوند بنده‏ اى را دوست مى‏ دارد در قلبش مقدارى از غم و اندوه را باقى مى‏ گذارد زيرا خداوند هر قلب غمناكى را دوست مى‏ دارد. و بنده‏ اى كه از خوف خدا بگريد هيچگاه داخل آتش نخواهد شد مگر اينكه شير به پستان باز گردد. و هيچگاه غبار در راه خدا با دود ناشى از آتش جهنّم در گلوى مؤمن جمع نمى‏ شود و هنگامى كه خداوند بر بنده‏ اى غضب نمايد در قلب او آهنگى از خنده قرار مى‏ دهد. و خنده قلب را مى‏ ميراند و خداوند خنده‏ كنندگان را دوست ندارد." | ۲ | ❖. و امّا ثالثاً: به علّت آنكه گريستن در حال دعا موافقت امر خداست؛ چون خدا در وصيّت هاى خود به پيمبرانش دستور گريستن داده است، حيث يقول لِعِيسَى عليه السّلام: " اى عيسى از چشمان خود گريه را به من هديه بده و از قلبت خشوع را. " و لِموسى عَلَيه السَّلام: " و به موسى عليه السّلام فرمود: هنگام مناجات با من با قلب خاشع و نگران با من مناجات نما. تا اينكه مى‏ فرمايد: صداى استغاثه خود را به من از زيادى گناهان بلند نما مانند صداى كسى كه از دست دشمنش در حال فرار است. " | ۳ | ❖. و امّا رابعاً: چون در گريه از فضايل و شرف خصوصيّاتى است كه در طاعات ديگر نيست. و در خبر است: بين بهشت و جهنّم گذرگاهى است بسيار سخت كه جز گريه‏ كنندگان از خشيت و خوف خدا كسى از آن عبور نمى‏ تواند بكند. و از رسول خدا روايت شده است كه فرمود: " پروردگارم تبارك و تعالى به من خبر داده است و فرموده: قسم به عزّت و جلال خود، از آنچه گريه‏ كنندگان از من دريافت خواهند كرد عبادت‏ كنندگان را خبرى نيست و من براى گريه‏ كنندگان در جوار خود قصرى خواهم ساخت كه كسى ديگر در آن راه ندارد و از جمله وحى‏ هاى خداوند بر حضرت موسى عليه السّلام اين است كه: گريه كن بر خود تا مادامى كه در دنيا هستى و از هلاكت و موارد نابودى بترس و جاذبه‏ هاى زندگى دنيا و زرق و برق‏هاى آن تو را نفريبد. و به حضرت عيسى عليه السّلام وحى فرستاد: اى عيسى فرزند زنى دوشيزه و پاك! بر خود گريه كن مانند كسى كه از عيال و فرزندانش خداحافظى مى‏ كند و دنيا را مبغوض مى‏ دارد و آن را براى اهل و عيالش ترك مى‏ نمايد و ميل و خواستش به سمت و سوى خداوند جهت پيدا كرده است. " امام صادق عليه السّلام فرمودند: " تمامى چشم ها در روز قيامت گريانند مگر سه گروه: چشمى كه نگاه به نامحرم نكرده باشد. و چشمى كه در طاعت خدا شبها را بيدار گذرانده باشد و چشمى كه در دل شب از خشيت و خوف خدا بگريد. " |۴| ❖. و اخبارى را راجع به تباكى در صورت عدم بكاء ذكر فرموده است که از امام صادق عليه السّلام وارد است: " و اگر اشك از چشمانت نمى‏ بارد، خود را به هيأت گريه‏ كننده در آور. " أبى‏ حمزه ثمالى گويد: امام صادق عليه السّلام به أبى‏ بصير فرمودند: اگر از مسأله‏ اى نگرانى يا توقّع برآورده شدن حاجتى را دارى، ابتداء تمجيد خداى تعالى و ثنا بر او را چنانكه سزاوار اوست، بجاى آور و بر پيامبر و اهل بيت او درود بفرست و خود را به حال گريه كننده در آور گرچه به اندازه سر مگسى باشد. بدرستى كه پدرم مى‏ فرمود: نزديك‏ترين حالت بنده نسبت به پروردگار در حالت سجده همراه با گريه مى‏ باشد. " | ۵ | _____________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج٢ ، ص ٣٢٩ ۲. المحجى البيضاء، ج٢، ص٣٠٣ ٣. المستدرك الوسائل، ج١١، ص ٢٤٣ ۴. عدی الداعی، ص ۱۵۴ ۵. عدی الداعی، ص ۱۶۰ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۱ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ _________ 📌. عنوان: براى برادران ايمانى دعا نمودن و التماس دعا از آنها ❖. شرط بيست و يكم دعا: براى برادران ايمانى دعا نمودن و التماس دعا از آنهاست. در «كافى» با إسناد خود از هشام بن سالم روايت مى‏ كند از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام که فرمودند: " كسى كه چهل مؤمن را دعا كند سپس حاجت خود را عرض كند مستجاب خواهد شد. " | ۱ | ❖. و تأكيد دعا نمودن بر چهل مؤمن در نماز شب بسيار است؛ و روايت شده است كه: " خداوند به موسى وحى فرستاد اى موسى! مرا با زبانى بخوان كه با آن گناه نكرده باشى. موسى عرض كرد: كجا مى‏ توانم اين مسأله را انجام دهم؟ خداوند فرمود: مرا با زبان غير خودت بخوان. " رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: " هيچ حاجتى زودتر به اجابت نمى‏رسد از دعاى شخصى كه غايب است براى فردى كه او نيز حاضر نيست. " | ۲ | ❖. و عبدالله بن سنان از امام صادق عليه السّلام روايت مى‏ كند كه فرمودند: " دعاى شخص براى برادر مؤمن خود در پنهانى موجب سرازيرى ارزاق و وارد نشدن غم و اندوه خواهد شد. " و نيز از حضرت أبى‏ عبدالله عليه السّلام روايت است كه، رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: هر كس براى مؤمنين و مؤمنات دعاء كند خداوند به مانند آن دعا دعاى هر مؤمن و مؤمنه‏ اى را از اوّل خلقت روزگار تا پايان آن براى او به حساب مى‏ آورد. چه بسا بنده‏ اى در روز قيامت بسوى آتش هدايت مى‏ شود در اين هنگام مؤمنين و مؤمنات عرض مى‏ كنند: بار پروردگارا ، اين شخص همان كسى است كه ما را در دنيا دعا مى‏ كرد پس ما را شفيع او قرار ده. پس خداوند آنان را شفيع او قرار مى‏ دهد و بدين جهت از عذاب نجات مى‏ يابد. " | ۳ | _________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی، ج۲ ، ص۵۰۹ ۲. الکافی، ج۲، ص ۵۱۰ ٣. عدی الداعی، ص ۱۷۰ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۲ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ _____ 📌. عنوان: اعتماد به غير خدا نداشتن‏ ❖. شرط بيست و دوّم دعا: اينست در دعا ابداً اعتماد بر غير خدا نداشته، و تمام همّ و غمّ خود را مصروف به توجّه به خدا و فقط و فقط استمداد از فيض رحمت او بنمايد. قال الله تعالى: «وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ || و كسى كه توكّل برخدا كند؛ پس خود خدا براى او كافى است. - طلاق/آیه ۳ » معلومست كه چنانچه در حال دعا انسان اتّكاء به غير خدا داشته باشد در حقيقت دعاى او راجع به آن موردِ اتّكاء بوده و دعاى به خدا صورى است، و همين اتّكاء به غير خدا حجاب و سدّ عظيمى است كه بين او و مطلوب او حائل مى‏ گردد. چون حقيقت دعا توسّل و دلبستگى به خداست و اتّصال معنوى با حضرت اوست، و با وجود اتّكاء به غير اين حقيقت صورت نبندد؛ به خلاف آنكه تمام توجّه و اتّكاء به خدا باشد، در اين حال نفسْ خود را به مقام تجرّد و معنويّت رسانيده و در حرم اراده خدا واقع شده است، البتّه دعاى او مستجاب است. ❖. حفص بن غياث روايت مى‏ كند از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام فرمودند: " اگر فردى از شما مى‏ خواهد كه از خدا درخواستى نكند مگر اينكه مستجاب شود بايد از تمامى مردم نااميد گردد و هيچ اميدى جز اميد به خدا براى او نماند، در اين وقت اگر خداوند اين حالت را از او مشاهده كرد هر درخواستى را اجابت مى‏ كند. " | ۱ | ❖. و در جمله مواعظى كه خداوند علىّ أعلى حضرت عيسى عليه السّلام را موعظه فرموده است چنين فرمايد: " اى عيسى! مرا بخوان چونان شخص غريقى كه هيچ فرياد رسى ندارد و اندوه تمام وجود او را فراگرفته است. | ۲ | اى عيسى! فقط از من بخواه و از غير من مخواه پس چه نيكو است از تو درخواست و از من اجابت و مرا مخوان جز با حال تضرّع بسوى من و قصد تو قصد واحد باشد پس اگر در اين صورت مرا بخوانى اجابت مى‏ كنم. | ۳ | ❖. و از حضرت رسول الله صلّى الله عليه و آله و سلّم مرويست كه، قال: " خداوند عزّوجلّ مى‏ فرمايد: هيچ مخلوقى نيست كه فقط خود را در پناه من درآورد نه در پناه خلق من مگر اينكه آسمانها و زمين را ضامن رزق و روزى او گردانم، پس اگر مرا بخواند اجابت كنم و اگر از من درخواست كند به او عطاء مى‏ نمايم و اگر از من طلب بخشش كند او را مى‏ آمرزم. و هيچ مخلوقى نيست كه به جاى پناه به من به مخلوق من پناه آورد مگر اينكه تمامى راه هاى آسمان ها و راه هاى زمين را بر او مى‏ بندم و در اين هنگام اگر از من سؤال كند به او چيزى نخواهم داد و اگر مرا بخواند اجابت نخواهم كرد. " | ۴ | _____ 📚. منابع و مصادر: ۱. الكافى، ج۲ ، ص ۱۴۸ ۲. عدّة الداعى، ص ۱۴۶ ٣. المحجّة البيضاء، ج۲، ص۳۰۷ ۴. المحجّة البيضاء، ج۲، ص۳۰۸ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۳ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ____________________ 📌. عنوان: خواندن دو ركعت نماز ❖. شرط بيست و سوّم دعا: خواندن دو ركعت نماز است، براى برآورده شدن حاجت؛ بدين ترتيب كه با قصد قربت دو ركعت نماز استخاره بجاى آورد، و در سجده آخر يا بعد از سلام نماز صد مرتبه يا صد و يك مرتبه بگويد: " استخير الله برحمته" ، و امر خود را به خدا واگذار كند تا او خيرش را مقدّر فرمايد. و در بعضى از روايات وارد است كه اين نماز را نماز آخر شب قرار دهد، و يا نافله صبح قرار دهد و مستحبّ است غسل نيز بجا آورد به عنوان غسل استخاره و سپس اين نماز را بخواند. ❖. در أخبار ائمّه معصومين نسبت به اين نماز بسيار توصيه شده است؛ تجربه هم شده اثر عجيبى در قضاء حاجت و استجابت دعا و طلب خير نمودن دارد و شايد نماز حاجت كه به طرق مختلفى در كتب معتمده اخبار مانند «من لا يحضره الفقيه» و «كافى» نقل شده از مصاديق همين نماز استخاره بوده باشد، و يا آنكه آنها عنوان خاصّى داشته و براى قضاء حوائج مخصوص به آن كيفيّت هاى خاصّه وارد شده است. به هرحال، چه نماز استخاره و چه ساير نمازهائى كه براى حاجت در شريعت مقدّسه وارد شده است همه از شرائط كمال و متمّمات دعاست. ❖. روايتست از حسن بن صالح از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏ فرمود: كسى كه وضوء بگيرد و آن را نيكو به پايان آورد و دو ركعت نماز بگزارد و ركوع و سجود را به نحو نيكو انجام دهد سپس بنشيند و خدا را ثناء و حمد نمايد و بر پيامبر و اهل بيتش درود بفرستد و آنگاه حاجت خود را طلب نمايد پس به تحقيق كه امر خيرى را در موقع و جايگاه اجابت قرار داده است و كسى كه امر خيرى را در موارد اجابت قرار دهد سر افكنده نخواهد شد. " | ۱ | ❖. البتّه رواياتى در «كافى» و «تهذيب» وارد است كه اين دو ركعت نماز را با تسبيحاتى خاصّ به جاى آورد و خدّين و پيشانى خود را بعد از نماز به سجده گذارد و دعاهائى بنمايد مسلّماً مستجاب مى‏ شود؛ اين كيفيّات مخصوصه براى شدّت اتّصال و انقطاع به خداست، وگرنه اصل نماز قضاء حاجت همان دو ركعت است كه ذكر شد. ____________________ 📚. منابع و مصادر: ۱. الکافی، ج۳، ص ۴۷۸ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۴ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ________________ 📌. عنوان: يك يا سه روز روزه گرفتن‏ ❖. شرط بيست و چهارم دعا: يك روز يا سه روز روزه گرفتن، و سپس دعا نمودن است؛ البتّه اين شرط از مكمّلات و متمّمات دعا است. ❖. مرحوم شيخ طوسى از محمّد بن سهيل نقل مى‏ كند از امام صادق عليه السّلام که فرمودند: وقتى كه حاجتى مهم برايت پيش آمد كه از خداى تعالى انجامش را خواستار شدى، سه روز متوالى روزه بدار، چهارشنبه و پنج شنبه و جمعه. پس در روز جمعه إن شاء الله غسل كن و لباس جديدى بر تن نما سپس به پشت بام كه بالاترين نقطه منزل توست صعود نما، دو ركعت نماز به جاى آور و دستانت را به سوى آسمان بالا ببر سپس بگو: .... الخ. | ۱ | ❖. در كيفيّت نماز استسقاء و دعا براى طلب باران ذكر شده است كه: مستحبّ است سه روز روزه بگيرند و در روز سوّم كه روز دوشنبه باشد براى نماز به صحرا روند. على بن مهزيار مى‏ گويد: از حضرت امام محمّد باقر درخواست نمودم دستورى را براى رفع زلزله‏ هاى كثيره در اهواز، حضرت فرمودند: سه روز روزه بگيريد: چهارشنبه و پنج‏شنبه و جمعه را، در روز جمعه براى دعا به صحرا رويد و دعا كنيد. ابن مهزيار مى‏ گويد: چنين كرديم ديگر زلزله نيامد. | ۲ | ❖. و البتّه سرّ استحباب صيام براى قضاء حوائج از مطالب گذشته به دست مى‏ آيد؛ چون روزه انسان را از أثقال معنوى سبك مى‏ كند و موجب نشاط معنوى و توجّه كامل به خدا مى‏ شود، لذا براى استجابت دعا مقدّمه قوىّ است. و ملاحظه مى‏ شود كه در طلب حوائج مهمّ چون روح دعا بايد بسيار شديد باشد تا اثر كند ائمّه أطهار دستور داده‏ اند كه سه روز روزه بگيرد تا خفّت معنوى و روح تجرّد در او قوّت يابد و روح بهيميّت ضعيف شود، در آن حال مسلّماً دعا مستجاب است. ________________ 📚. منابع و مصادر: ۱. تهذيب الاحكام، ج۳ ، ص۱۸۳ ۲. من لا يحضره الفقيه، ج۱، ص۵۴۴ 🔰. @sire_salehan |
🕯. | قسمت ۲۵ | ✍🏼. برگرفتہ از ڪتاب شریف " انوارالملڪوت " تالیف عالم باللہ و بامراللہ سیدالطائفتین حضرت علامہ آیت اللہ سید محمد حسین حسینے طهـرانے قدس اللہ نفسہ الزڪیہ ________ 📌. عنوان: ملاحظه آداب دعا ❖. شرط بيست و پنجم دعا: ملاحظه آداب دعاست؛ كه شخص داعى بايد آدابى را لحاظ بنمايد، و آن ملاحظه قدرت و علم إحاطى خداست به جميع موجودات و تقدير مصالح عباد بر وفق حكمت، و ملاحظه مقام عبوديّت محضه بنده است خاضعاً خاشعاً بين يديه. و در اين مقام هر چه خدا را عظيم‏تر و رفيع‏تر ملاحظه نمايد و بهتر او را بر كمون و سرّ خود مطّلع بيابد و خود را در پيشگاه او ضعيف‏تر ببيند به حقيقت نزديكتر بوده و دعاى او در چنين موقفى بهتر به منصّه اجابت خواهد رسيد. بنده در اين حال كه خدا را حكيم مى‏ داند، در مقام عرض سؤال خواهى نخواهى امور را به دست با قدرت او مى‏ سپارد، و در عين آنكه دعا مى‏ كند و حاجت مى‏ طلبد ولى نفوذ قدرت قاهره و مشيّت غالبه را حاكم و وارد بر دعاى خود ديده، قدمى از مقام تسليم فرو نمى‏ گذارد، و خدا را در مقام عرض و سؤال استخدام ننموده و دعاى او جنبه فرمان و أمر را ندارد بلكه صرفاً التماس و انابه است؛ چون مى‏ داند كه علم او إحاطه دارد بر علوم خويش، بنابراين هميشه دعاهاى خود را غير از آنچه راجع به مغفرت و توبه و التماس درجات اخروى است مقرون به مشيّت و مصلحت خدا مى‏ كند و إصرار و إبرام بر خصوص تقاضاى محدود خود نمى‏ نمايد. ❖. در «مصباح الشريعة» در باب نوزدهم از حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام روايتى بس نفيس در اين موضوع نقل مى‏ كند: " آداب دعا را رعايت كن و بنگر چه كسى را مى‏ خوانى و چگونه مى‏ خوانى و براى چه مى‏ خوانى و عظمت خدا و بلند مرتبگى او را در نظر آور و با قلب خود آگاهى او را به آنچه در باطن تو مى‏ گذرد و اطلاعش را بر سرّ و ضميرت مشاهده نما، و آنچه كه در قلب تو از حقّ و باطل قرار دارد و راه‏ هاى رستگارى و هلاكت خود را بشناس، تا اينكه مبادا خدا را به امرى بخوانى كه شايد هلاكت تو در آن باشد، درحاليكه تو را گمان بر رستگارى در آن امر است. و فكر كن چه چيزى را درخواست مى‏ كنى و چقدر درخواست دارى و براى چه درخواست مى‏ كنى و دعا طلب اجابت همه اين امور است از جانب تو نسبت به خداى متعال و ذوب نمودن خون حياتى قلب در مشاهده پروردگار و واگذار نمودن اختيار و تسليم همه امور (چه ظاهرى و چه باطنى) به خداى تعالى. پس اگر شرط دعا را انجام ندادى، منتظر اجابت مباش؛ زيرا خداوند به باطن و مخفى‏ تر از آن نيز آگاه است. ممكن است تو از او درخواستى بنمايى درحاليكه مى‏ داند باطن تو چيز ديگرى را مى‏ طلبد. بعضى از صحابه به ديگرى گفت: شما با دعاء خود توقع نزول باران داريد و من توقع فرو افتادن سنگ را از آسمان. و بدان اگر خداوند ما را امر به دعا نمى‏ كرد، هرگاه ما دعا را از روى اخلاص انجام مى‏ داديم، او اجابت را به ما تفضّل مى‏ نمود، پس چگونه اجابت ننمايد درحاليكه خداوند تضمين كرده است براى كسى كه دعا را با شرايط آن انجام دهد اجابت نمايد. و از رسول‏ خدا درباره اسم اعظم سؤال شد، فرمود: هر اسمى از اسماء الهى اعظم است. پس قلبت را از غير او پاك گردان آنگاه به هر اسمى مى‏ خواهى او را بخوان و در حقيقت براى خدا اسمى جداى از اسمى ديگر نيست، بلكه او خداى واحد قهار است. " | ۱ | ❖. امام صادق عليه السّلام فرمودند: " يك‏بار اتّفاق افتاده است كه خدا را خوانده‏ ام، ولى درخواستم را فراموش كردم، پس اجابت كرد آن را، زيرا اجابت پروردگار به واسطه اقبال او بر بنده‏ اش هنگام دعا اعظم و بالاتر است، از آنچه بنده از او درخواست مى‏ كند. اگرچه آن درخواست بهشت و نعمت‏ هاى ابدى آن باشد وليكن اين مطلب را درك نمى‏ كنند، مگر عمل كنندگان و دوستداران و عبادت‏ كنندگان و عارفان كه اينان از برگزيدگان و خواصّ پروردگارند." | ۲ | ❖. اين مجموع ۲۵ شرط كه براى دعا ذكر شد، همانطور كه ملاحظه‏ مى‏ شود تماماً متّخذ از أخبار ائمّه صلوات الله عليهم أجمعين است كه بعضى از آنها شرط اصل استجابت و بعضى شرط كمال و تمام استجابت است و در تمام اين شرائط توجه تام به خدا و انقطاع بسوى ذات مقدس او، و تطهير و خلوص باطن در درجه اول از شرائط واقع است، و ملاحظه آداب ظاهرى و تصدق و صيام و صلاة و توبه و رد مظالم و نظاير آنها مقدّمات معده براى صفاى دل و آمادگى بيشترى براى توجه به خدا و رفع موانع است. و در هر حال انسان براى قطع به استجابت خوب است به هر مقدار كه متمكّن است بدين شرائط قيام كند، و اگر متمكّن از بعضى از آنها نبود نااميد نگردد، بلكه با اتيان بقيّه آداب و شرايط دست به دعا بلند كند، إنّه هو الكَريمُ و إنّه هو المُجيبُ. | | ________ 📚. منابع و مصادر: ۱. مصباح الشریعه، ص ۷۶ ۲. مصباح الشريعة ، ص ۸۰ 🔰. @sire_salehan |