بسم‌الله
🔰امروز در حاشیه اولین اجلاسیه ملی مردمی سازی دولت نمایشگاهی برپا بود که دوستان من در بنیاد هدایت به تبین گفتمان بنیاد مشغول بودن.
#مردمی‌سازی‌دولت
#حکمرانی‌نرم‌محلی
#مسجدمحوری
#محله‌محوری
#امام‌محله
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد۱۲»
الگوی مطلوب برای ساختار هویت حقوقی مسجد
🔰در میان همه‌ی الگوها و ساختارهای مردمی که از هویت حقوقی در عصر حاضر وجود دارد، مدل مجمع عمومی و هیأت مدیره و مدیر عامل به نظر مناسب‌تر است؛ که البته باید متناسب با مسجد شبیه سازی شود.
🔹️الگوی پیشنهادی این است که مجمعی به نام «جامعه خادمین مسجد» که نمایندگان اقشار مختلف (دانشگاهیان، کسبه، معلمان، پزشکان و ...) و مجموعه‌های مردمی مختلف (پایگاه بسیج، کانون فرهنگی هنری، کانون فرهنگی تبلیغی، هیأت، گروه جهادی، مرکز نیکوکاری و ...) و نمایندگان نهادهای حاکمیت در محله (مدیر مدرسه، مدیر مرکز بهداشت، رییس کلانتری و ...) در آن حضور دارند تشکیل شود.
🔹️هر کدام از اعضاء این مجمع باید متعهد شوند که اولا به مسجد خدمت مشخصی در قالب عضویت در یکی از کارگروه‌های مسجد ارائه دهند. ثانیا دست‌کم هفته‌ای یک‌بار در نماز جماعت مسجد حاضر شوند. این افراد تقریبا شبیه مجمع عمومی عمل می‌کنند. یعنی از میان خودشان چند نفر را به عنوان شورای تحول محله انتخاب می‌نمایند.
🔹️مسجد یک «شورای تحول و پیشرفت محله» هم دارد که چیزی شبیه به هیأت مدیره است. این شورا و همراهی جامعه خادمین محله و سایر مردم به مدیریت امور در محله می‌پردازند.
🔹️امام مسجد هم به عنوان مدیر طبیعی مسجد، نقشی شبیه به مدیر عامل دارد.
🔹️امام مسجد با پیشنهاد جامعه خادمین و تنفیذ امام جمعه شهرستان مشخص می‌شود. فرآیند عزل امام هم با رای دو سوم جامعه خادمین و تنفیذ امام جمعه انجام خواهد شد.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد ۱۳»
فهرست چالش‌های مسجد در عرصه تنظیم‌گری
🔰پیشتر گفته شد که یکی از مسائل مهم مسجد، عرصه تنظیم‌گری آن است.
در عرصه تنظیم‌گری در مساجد مسائل مختلف دیگری نیز وجود دارد؛ که اگر بخواهیم به هر یک به صورت جداگانه بپردازیم شاید زمان زیادی بگیرد و از حوصله مخاطب خارج باشد. اما به صورت فهرست‌وار به برخی از آنها اشاره می‌کنم.
۱- فقدان سکوی ملی عرضهی یک‌پارچه و هدفمند دانش و فناوری مورد نیاز، جهت توسعه نقش‌آفرینی مساجد در نظام‌های اجتماعی گوناگون که در راستای تنظیم‌گری نرم به کار گرفته می‌شود.
۲- فقدان هماهنگی و هدفمندی اقدامات نهادهای فعال در عرصه ساخت مسجد.
۳- عدم آگاهی دستگاه‌های خدمت‌رسان به مسجد از وظایف و ظرفیت‌های قانونی خود در این خصوص.
۴- فقدان سازوکار رصد عمل‌کرد نهادهای خدمت‌رسان به مسجد.
۵- بی‌توجهی نهادهای خدمت‌رسان به اجرای تکالیف خود.
۶- فقدان نهاد داوری برای حل منازعه دستگاه‌های خدمت‌رسان.
۷- فقدان نظام ارزیابی نهاد تنظیم‌گر.
🔹️عمده این مشکلات با تشکیل یک نهاد تنظیم‌گر بر طرف خواهد شد. این نهاد تنظیم‌گر می‌تواند همان قرارگاه ملی مسجد باشد که نگاشت استانی و شهرستانی هم داشته باشد.
🔹️شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان بسیج مستضعفین، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در نگاشت ملی، استانی و شهرستانی از اعضای این قرارگاه هستند.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد۱۴»
کارکرد تعیین هویت حقوقی برای مسجد
🔰همان‌طور که قبلا گفته شد، در مسجد هویت‌های حقوقی مختلفی از طرف نهادها و سازمان‌ها حضور دارند.
🔹️در این زمینه ارائه چند نکته ضروری است:
۱- الگوی مناسبی جهت تعامل آنها با یکدیگر وجود ندارد.
۲- متولی مشخصی جهت توانمندسازی کنشگران این نهادها در مسجد وجود ندارد.
۳- نظارت جدی بر فعالیت‌های ایشان وجود ندارد.
۴- نسبت آنها با مردم و وجه مردمی بودن آنها به صورت دقیق مشخص نیست.
۵- مرجع خاصی جهت حل و فصل اختلافات میان آنها با ارکان مسجد و نیز اختلافات در داخل هر کدام از آنها میان کنشگران نهاد مربوطه وجود ندارد.
۶- حیطه عمل‌کرد و فعالیت‌های آنها و تقسیم کار میان آنها به صورت دقیق مشخص نیست.
۷- ماهیت دوگانه برخی از آنها که از یک سو به مسجد وابسته است و از سوی دیگر به یک نهاد حاکمیتی، باعث شده که استقلال لازم را در کنش‌ها و تعاملات نداشته باشند.
🔹️راه حل این مسائل را می‌توان با دو پیش فرض انجام داد. اگر بنا باشد این هویت‌های متعدد و متکثر که روز به روز بیشتر می‌شوند با همین شرایط نیمه وابسته باقی بمانند باید تقسیم کار صورت پذیرد و مسؤول توانمندسازی و مسؤول حل اختلافات میان آنها و فصل الخطاب میان آنها در مسجد و محله مشخص شود. و ساز و کاری جهت مردمی‌تر شدن آنها به صورت واقعی طراحی و اجرا شود.
🔹️به نظر می رسد درست‌ترین راه حل آن است که هویت حقوقی درستی برای مسجد در نظر گرفته شود و هر کدام از این مجموعه‌ها با این هویت واحد مرتبط شوند و آن‌را در بخش‌های مختلف تقویت کنند تا خروجی آن تقویت مسجد باشند نه تقویت نهادهای مرتبط با مسجد. زیرا بعضا تقویت متعارض آنها باعث بروز اختلاف در مسجد و تضعیف جایگاه مسجد می‌شود و جنبه مردمی بودن مسجد را زیر سوال می‌برد.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
#امروز
#ساعت۱۰:۳۰
#برنامه‌رهنمون
#رادیوفرهنگ
موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز
موج ای ام ۵۸۵ کیلوهرتز
#مسجدقرارگاه‌فرهنگی‌محله
پخش تصویری از برنامه ایران صدا
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
رادیو
پخش زنده رادیو فرهنگ
http://player.iranseda.ir/live-player/?VALID=TRUE&CH=16&SAVE=TRUE
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد ۱۵»
مهمترین چالش‌های مساجد برای خدمت‌رسانی:
🔰بعد از بررسی مسائل مسجد در حوزه "سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری" نوبت به بررسی مسائل مسجد در حوزه "خدمات" می‌رسد.
🔹️مسائل مسجد در این حیطه بسیار گسترده است، لذا آنها را به سه دسته کلی تقسیم می‌کنیم:
۱- نیروی انسانی
۲- زیرساخت
۳- احیای کارکردهای مسجد
🔹️از منظر نیروی انسانی مهمترین عنصر، امام مسجد است. از این رو اساسی‌ترین مسئله مسجد، کمبود امام قوی و توانمند در مسجد است. این مساله وقتی بغرنج‌تر می‌شود که بدانیم بسیاری از مساجد (بیش از نیمی از مساجد) حتی از امام مسجد غیرقوی و غیرتوانمند نیز محرومند. اساسا کسی نیست که امامت مردم را در مسجد حتی در سطح یک پیش‌نماز ساده بر عهده بگیرد.
🔹️در یک تقسیم‌بندی می‌توان امامان مساجد را از نظر توانمندی به چهار دسته تقسیم کرد:
۱- «امام نماز» یا «پیش‌نماز» که فقط وظیفه اقامه نماز و برگزاری محدود برخی مناسک معمول را انجام می‌دهد.
۲- «امام مسجد» که علاوه بر اقامه نماز و مناسک به برخی فعالیت‌های مختلف خدمت‌رسانی مسجد هم می‌پردازد.
۳- «امام محله» که علاوه بر فعال نمودن مسجد، دغدغه محله را نیز دارد.
۴- «امام میانی» که علاوه بر دغدغه محله، خودش را محور پیشرفت و تمدن سازی در محله و کل جامعه ذیل امام جامعه (ولی فقیه) می داند.
افق و آرمان ما این است که تمام مساجد محلات کشور دارای امام میانی باشند.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
به بهانه روز جهانی مسجد ۱۶
موانع تأمین امامِ توانمند برای مساجد
🔰گفته شد که مساله خدمات مسجد یکی از مسائل مسجد است. حیطه خدمات مسجد را به سه دسته تقسیم کردیم و مساله کمبود نیروی انسانی توانمند به ویژه امام مسجد توانا را مهمترین مساله این حیطه دانستیم.
🔹️منشاء پیدایش این مشکل چیست؟ چرا تأمین امام جماعت توانمند دچار مشکل است؟ در این خصوص مورد برخی دلایل زیر را می‌توان برشمرد:
۱- تعداد طلبه‌ها در کشور بسیار کم است. اساسا نیازمندی جامعه به طلبه‌ها در زمینه‌های مختلف تبلیغی، آموزشی، پژوهشی، مدیریتی، قضایی و اجرایی به شدت احساس می‌شود.
۲- ورودی‌های حوزه علمیه رو به کاهش است و پاسخگوی نیازهای فراوان جامعه نیست.
۳- تبلیغ، اولویت اول حوزه علمیه نیست. این مشکل در دیدار اخیر رهبری با حوزه علمیه نیز مورد تذکر ایشان قرار گرفت.
۴- در میان فعالیت‌های تبلیغی، امامت مسجد پایین‌ترین اولویت را دارد.
۵- آموزش‌ها و تربیت‌های حوزه علمیه توانمندی علمی و مهارتی لازم و متناسب با شرایط روز جامعه را برای خروجی‌هایی آن تامین نمی‌کند.
۶- تبلیغات ناجوان‌مردانه، بی‌رحمانه و بسیار گسترده دشمنان اسلام علیه روحانیت.
۷- امامت جماعت چه در میان طلاب و چه از دید مردم از ارزش و جایگاه اجتماعی والایی برخوردار نیست.
۸- الگوی تأمین معیشت امام جماعت مشخص نیست. معمولا ائمه جماعات به لحاظ معیشتی خود دچار مشکلات فراوانی هستند.
۹- تعداد خانه‌های عالم بسیار کم است. آن مقدار هم که هست غالبا بی‌کیفیت است، به ویژه در مساجد شهری.
۱۰- به‌دلیل ضعف غالب امامان جماعت و در برخی موارد قوت دیگر کنشگران مسجد، معمولا امام جماعت امکان انجام فعالیت‌های جدّی در مسجد را ندارد و توسط هیأت امناء، کانون، هیأت، پایگاه بسیج و یا دیگران مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد و به حاشیه رانده شده یا حذف می‌شود.
۱۱- در میدان متولی خاصی برای تعالی، توانمندسازی و پشتیبانی‌های محتوایی از امام جماعت وجود ندارد.
۱۲- نهاد خاصی جهت رصد، پایش و ارزیابی فعالیت‌های امامان جماعت و حتی عزل و نصب ایشان وجود ندارد و در هر شهر و استانی رویه‌ها متفاوتی اعمال می‌شود.
🔹️راه حل‌های پیشنهادی برای این مشکلات را در پست‌های بعدی ببینید.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد ۱۷»
راهکار تامین امام محله توانمند برای مساجد
🔰پیشتر علت‌های کمبود امام جماعت توانمند را برشمردیم. راه‌حل‌های این علت‌ها بعضا مشخص است. ولی تحقق آن از یک سو به عزم و همت جمعی نیاز دارد و از سوی دیگر نیازمند گفتمان‌سازی است.
🔹️یعنی هم باید حوزه علمیه در تربیت امام همت و جدیت بیشتری داشته باشد؛ و هم باید تلاش شود که مدل معیشتی درستی برای امام و کلا برای تأمین هزینه‌های مسجد مشخص شود. (ان شا الله پیشنهاداتی در این زمینه ارائه خواهد شد.)
🔹️هم‌چنین باید درباره اهمیت مقوله امامت در محله و مسجد گفتمان‌سازی لازم انجام شود. باید دیگر کنشگران مسجد و محله در زمینه ارتباط با امام توجیه شوند. لازم است هم جایگاه حقوقی درستی برای امام در مسجد در نظر گرفته شود؛ و هم سازمان تبلیغات به توانمندسازی امامان در میدان و گفتمان‌سازی در این زمینه در سطح جامعه بپردازد.
🔹️البته این موارد که به عنوان راه‌حل به صورت فهرست‌وار بیان شد نیاز به توضیحات بیشتری دارد که در صورت امکان در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان
بسم‌الله
«به بهانه روز جهانی مسجد ۱۸»
راهکاری برای افزایش کیفیت فعالیت مساجد
🔰تعداد زیادی از کنشگران در مسجد فعالیت می‌کنند، ولی معمولا به دلیل این‌که سازوکار مناسبی برای فعالیت آنها طراحی نشده و یا آن‌که ایشان مهارت لازم را در خود رشد نداده‌اند، معمولا فعالیت‌ها در مسجد کیفیت و بهره‌وری لازم را ندارد.
🔹️برای حل این مشکل راه حل‌های مختلفی می‌توان پیشنهاد نمود:
۱- تولید دانش میدانی مورد نیاز برای اداره مسجد در شؤون مختلف. این دانش می‌بایست در رفت و برگشت دائمی بین تجارب میدان و مبانی و اصول دینی حاکم بر کارها به وجود بیاید و به مرور رشد کند.
۲- تولید دوره‌های آموزشی در سطوح مختلف برای کنشگران مختلف
۳- معرفی نمونه‌های موفق از هر فعالیت در مساجد و محلات
۴- توانمندسازی کنشگران مسجد توسط مجموعه‌های مرتبط با آن کنشگران. مثلا اعضای کانون‌ها توسط ستاد کانون‌های فرهنگی هنری و اعضای پایگاه توسط بسیج و ... توانمندسازی بشوند. این کار از طریق برگزاری کلاس‌های آموزشی وکارگاه‌های مهارتی و تولید محصولات آموزشی چندرسانه‌ای و برگزاری اردوها و دوره‌های مناسب و بازدید از تجارب موفق امکان‌پذیر است.
🔹️ضمنا بخشی از پیشنهادات بالا که جنبه فکری و پژوهشی دارند عمدتا باید توسط ستادهای مرکزی و قرارگاه‌های علمی انجام شود و بخش‌های دیگر هم توسط مجموعه‌های استانی و شهرستانی قابل انجام دادن است.
#روزجهانی‌مسجد
#سندملی‌مسجد
🚩سیدناصرمیرمحمدیان