2_1152921504618859568.mp3
11.86M
🌹سلسله جلسات #درسهای_نهج_البلاغه
🔰 شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه
📚 #حکمت37
✳️ ضرورت ترك آداب جاهلى
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
┄┄┅┅✿❀🌿🌹🌿❀✿┅┅┄┄
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح#حکمت37
🔷 ضرورت ترک آداب جاهلی
🔻 حکمت ۳۷ نهج البلاغه حاوی نکات بسیار بسیار دقیق و مهمی است که امیدوارم خواهران و برادران بزرگوار به این نکات توجه بفرمایند.
قصه از این قرار است که در سر راه جنگ صفین دهقانان شهر انبار در عراق تا امام علیه السلام را دیدند از مرکب ها پیاده شده و پیشاپیش آن حضرت میدویدند، حضرت با دیدن این رفتار فرمود: چرا چنین میکنید؟ گفتند : این عادتی است که پادشاهان خود را با آن احترام میکردیم. حضرت فرمود: به خدا سوگند که امیران شما از این کارتان سودی نبردند و شما در دنیا با آن خود را به زحمت می افکنید و در آخرت هم دچار رنج و زحمت می شوید وچقدر زیانبار است، رنجی که عذاب در پی آن باشد و چقدر سودمند است، آسایشی که با آن امان از آتش جهنم باشد.
🔻 خب محتوای این حکمت کاملاً واضح است. حضرت از این رفتاری که فقط بر اساس عادت، نوعی ذلت برای افراد می آورد و برای آن فرد حاکم هم ممکن است عجب و خودپسندی بیاورد تعجب میکنند و نهی میکنند.
🔻نکته ای که ممکن است در اینجا برای خیلی ها پیش بیایداین است که اگر امیرالمومنین با آن عظمت غیرقابل رقابتش ،در دوران حکومتش اجازه نمیدهد که کسی جلوی مرکبش بدود پس چگونه حاکمان امروز نظام اسلامی ما که ادعای پیروی و تاثی به امیرالمومنین(علیه السلام) دارند وقتی به سفرهای استانی می روند جمعیتهای چند میلیونی به استقبال آنها میآیند و آنها نه تنها نهی نمی کنند مردم را ، بلکه با رفتار شاد خودشان نشان میدهند که از این حرکت خشنودند. اگر کسی چنین شبهه ای بکند چه باید جواب بدهیم؟ در واقع اگر بگوید حاکمان نظام اسلامی شما، که ادعا میکنند پیرو علی هستند خلاف سیره امیرالمومنین عمل میکند و بعد حکمت ۳۷ را شاهد بیاورند.
🔻 ما در جواب چنین کسی یا ذهنیتی میگوییم اولاً همین که شما رفتار حاکمان امروز را با امیر المومنین مقایسه می کنید و آن را مستند به نهج البلاغه میکنید معلوم میشود که اولاً امیرالمومنین را حجت میدانید و ثانیاً نهجالبلاغه را قبول دارید. پس اگر این چنین است ما از طریق نهجالبلاغه و خود امیرالمومنین این شبهه را جواب می دهیم .خلاصه شبهه شما این است که امروز حاکمان جمهوری اسلامی برخلاف سیره علی علیه السلام رفتار می کنند .
🔻من از شما سوال میکنم اگر از نهج البلاغه ای که آن را قبول دارید و به آن استناد میکنید جایی را نشان بدهم که در آن اینگونه به ذهن میآید که امیر المومنین خلاف دستور پیغمبر عمل میکرده است چه میکنید؟
فرض کنید چنین جایی داشته باشیم که به ذهن اینگونه بیاید که ، پیغمبر دستوری دادهاند و امیرالمومنین بعد از رحلت پیامبر نسبت به آن دستور بی اعتنا شدند. شما چه می کنید؟ می توانید خدای نکرده امیرالمومنین را متهم به تخلف از سیره پیامبر کنید؟ نه ! چون معصوم است .پس چه می کنید؟ خودتان را به جهل متهم می کنید. یعنی میفهمیم که قطعاً در این ماجرا حکمتی بوده که ما آن حکمت را نمیدانیم.
🔻خوب حالا برویم سر واقعیترین مثال ،حکمت ۱۷ نهجالبلاغه را ببینید .طبق حکمت ۱۷ معلوم میشود که پیامبر اسلام در زمان حکومت و حیات خودش به کسانی که پیر شدند و محاسن و موهایشان سفید است با لحنی تند و دستوری محکم فرمودند: خضاب کنید، رنگ کنید و شبیه یهودیان نباشید. فردی در زمان پیامبر حضور داشته و این امر پیامبر و این شدت پیامبر را دیده است ،حالا بعد از سالها از رحلت پیامبر، امیرالمومنین در سن ۵۸ سالگی ،حاکم جامعه است و محاسنش سفید شده ولی رنگ نمی کند، این مسلمان هی دائماً در ذهنش جنگ بود که چکار کنم ، بگویم علی دارد خلاف حرف پیامبر عمل می کند ؟که نمیشود. بگویم موافق پیغمبر عمل میکند؟ که پیامبر فرمود خضاب کنید و شبیه یهودیان نشوید. اما علی مو و محاسنش سفید شده اما رنگ نمی کند. نهایتاً تصمیم گرفت از خود مولا بپرسد.
ادامه حکمت ۳۷👇👇👇
🔻پرسید: یا امیرالمومنین آن که پیامبر می فرمود پیرمردها رنگ کنند و شبیه یهودیها نشوند یعنی چه ؟
حضرت متوجه شدند که این بنده خدا در چه مخمصه فکری گیر کرده است. فرمودند :"برادر! آن روز که پیامبر دستور می داد پیران رنگ کنند تا شبیه جوانان باشند " به خاطر این بود که حکومت اسلامی نوپا بود و تعداد یارانش اندک بودند و دشمنانش قدر بودند در واقع با رنگ کردن سر و روی پیرمردها، پیامبر یک تاکتیک عملیات روانی به کار بردند تا در جنگها وقتی دشمن از دور نظاره می کند ، لشکر پیغمبر را پر از جوان ببیند و بترسد و کنار برود .
🔻 اما امروز که من حاکم شدم- یعنی امیرالمومنین- اصلاً رنگ کردن ریش پیرمردها هیچ اثری در اقتدار حکومت من ندارد، چون دامنه حکومت من نصف جهان را فرا گرفته است .پس در این شرایط هر کس خواست رنگ کند مستحب است، هر کس نخواست رنگ کند اشکالی ندارد چون آن فلسفه ضرورت رنگ کردن زمان پیامبر از بین رفته است.
🔻نکته دیگری که در این حکمت خوب است یاد بگیریم این است ،حالا اگر ما ثابت کردیم امیرالمومنین برخلاف سیره پیامبر عمل نکرده بلکه دستور پیامبر مربوط به شرایط خاصی بود که دیگر آن شرایط منقضی شده است.
🔻 حالا برمیگردیم به حکمت ۳۷ ، امروز که تمام دنیای استکبار علیه ملت اسلامی ما و نظام اسلامی ما توطئه میکنند همین که ملت دور رهبر خودشان و حاکمان خودشان عاشقانه میریزند مثل رنگ کردن ریش پیرمردها دشمن را می ترساند و قدرت این نظام و ملت را تقویت می کند .انشاالله در آینده ای نزدیک که قدرت مسلمین قدرت برتر جهان بشود نیازی به این حرکات نخواهد بود.
🔻نکته آخر هم این که شاید به ذهن کسی در این توضیحات من برسد که ،خب اگر پیامبر دستور داده بود که رنگ کنید و شبیه یهودی ها نشوید حالا که می گویید امیرالمومنین فرموده شرایط از بین رفته ،پس دیگر رنگ کردن مو و ریش مرد های پیر مستحب هم نباید باشد. جواب این است که چرا ، وقتی امر خدا یا پیامبر یا امام معصوم بر اساس شرایط زمان تغییر میکند و الزامش از بین میرود، آن دستور به پایین تر از مرحله قبلی خودش تنزل میکند و کلا محو نمیشود . مثلاً اگر امامی واجب کرده بوده و حالا وجوبش از بین رفته ، امر امام در حد مستحب باقی می ماند ،یا اگر از چیزی نهی کرده و نهی آن در حد حرمت بوده و بعد از رفع آن حرمت آن نهی همچنان باقی است و به کراهت تنزل میکند.
🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba
2_144129481868930065.mp3
3.87M
🌹سلسله جلسات #درسهای_نهج_البلاغه
🔰 شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه
📚 #حکمت38 1⃣
✳️ ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیت
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
┄┄┅┅✿❀🌿🌹🌿❀✿┅┅┄┄
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح#حکمت38 (1)
🔷 ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیت
📔 امیرالمؤمنین به فرزندشان امام حسن (علیه السّلام) فرمودند: پسرم چهار چیز از من یاد گیر (در خوبى ها) و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها)، که تا به آنها عمل مى کنى زیان نبینى:
❇️ الف- خوبى ها
1- همانا ارزشمندترین بى نیازى عقل است
2- و بزرگ ترین فقر بى خردى است
3- و ترسناک ترین تنهایى خودپسندى است.
4- و گرامى ترین ارزش خانوادگى، اخلاق نیکوست.
❇️ ب- هشدارها
1-پسرم از دوستى با احمق بپرهیز، چرا که مى خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زیانت مى کند.
2- از دوستى با بخیل بپرهیز، زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز دارى از تو دریغ مى دارد.
3- و از دوستى با بدکار بپرهیز، که با اندک بهایى تو را مى فروشد.
4- و از دوستى با دروغگو بپرهیز که او به سراب ماند: دور را به تو نزدیک و نزدیک را دور مى نمایاند.
🔻در حکمت ۳۸ نهج البلاغه امیرالمؤمنین (علیه السلام) هشت گنج با ارزش را در قالب عبارات بسیار کوتاه و گویا در اختیار ما به برکت امام حسن (علیه السلام) قرار می دهند. هشت گنجی که هر کدام از آنها در نهج البلاغه یک منظومه جذّاب و کاملی از محتوا دارند.
🔵 اولین گنج عقل است.
در این جلسه به اندازه فرصتی که داریم من فقط به همین "گنج عقل" می پردازم. در نهج البلاغه مطالب متنوّع و زیادی درباره عقلانیت، چه با تصریح به واژه عقل، چه بدون تصریح واژه عقل وجود دارد تا جایی که به نظر حقیر، یکی از اسامی که می شود برای نهج البلاغه انتخاب کرد کتاب العقل است.
🔻 این مفاهیم و معارف را بنده در چهار دسته خدمت شما تقدیم می کنم.
1⃣ دسته اول مربوط به ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیّت از منظر امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در نهج البلاغه است .
حضرت درباره جایگاه و ارزش عقل این نکات کلیدی را فرمودند:
🔹۱. شرط فهم اسلام عقل است (خطبه ۱۰۶ )
🔹۲. شرط موعظه گرفتن از قیامت عقل است. (خطبه ۱۹۰ )
🔹۳. اهل بیت قلّه عقلانیت هستند. ( خطبه ۲۳۹ )
🔹۴. شرط تطبیق دادن امروز به گذشته و عبرت گرفتن از گذشته برای پیمودن صحیح امروز و آینده عقل است. ( خطبه ۱۵۲ )
🔹۵. شرط بر حذر ماندن از سمّ مهلک مار خوش خط و خال دنیا عقل است. ( حکمت ۱۱۹)
🔹۶. شرط موعظه گرفتن از آداب دیگران عقل است.( نامه ۳۱ )
🔹۷. شرط گواهی دادن به موعظه های رسا توسط موعظه گران عقل است. ( نامه ۳ )
🔹۸. رسالت انبیا (علیهم السلام) بیرون کشیدن دفینه و گنجینه عقل در وجود انسان ها از زیر خروارها خاک غفلت و هوای نفس است. ( خطبه ۱ )
🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba
2_1152921504618870759.mp3
5.45M
🌹سلسله جلسات #درسهای_نهج_البلاغه
🔰 شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه
📚 #حکمت38 2⃣
✳️ ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیت
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
┄┄┅┅✿❀🌿🌹🌿❀✿┅┅┄┄
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح#حکمت38 (2)
🔷 ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیت
2⃣ سرفصل دوم عقلانیت در نهج البلاغه ،کارکردها و آثار عقلانیت است که به ترتیب اینگونه هستند:
🔹 ۱. رازداری: (حکمت ۶)
🔹 ۲. پیرو کردن زبان در مقابل عقل، یعنی عاقل زبانش پیرو و تابع عقلش است. ( حکمت ۴۰ و ۴۱)
🔹 ۳. عاقل امور زندگی را در سه بخش منظّم می کند.
یا مشغول امرار معاش است ، یا مشغول عبادت و بندگی خدا است، یا مشغول استفاده بردن از لذّت های غیر حرام دنیا است. (حکمت ۳۹۰ )
🔹 ۴. عقل، انسان را به تدبیر و فهم پشت صحنه اتّفاقات و تصمیمات می رساند. (حکمت ۱۱۲ )
🔹 ۵. عقل می تواند تجربیّات گذشتگان را برای ما حفظ کند و در لحظاتی که به آن احتیاج داریم آنها را فعال کند.( نامه ۳۱ )
🔹 ۶. عقل بهترین بی نیازی و ثروت است.( حکمت ۳۸ و ۵۴ )
🔹 ۷. اثر عقلانیت، کم سخن گفتن است.( حکمت ۷۱ )
🔹 ۸. نصیحتگری که هیچگاه ما را فریب نمیدهد و در نصیحتش غش و غلّ نیست عقل است.(حکمت ۲۸۱)
🔹 ۹. عقل مثل شمشیر بُرّان است، یعنی انسان عاقل همیشه در مقابل شک یک برهان قاطع دارد و در مقابل دیگران همیشه حرفش محکم و بَرنده است. (حکمت ۴۲۴)
🔹 ۱۰. حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: اصلاً شقاوت حقیقی این است که کسی از عقل و تجربه محروم بشود. ( نامه ۷۸)
🔹 ۱۱. بزرگترین سرمایه برای انسان که سودش خیلی خوب به انسان برمی گردد عقل است. (حکمت ۱۱۳)
🔹 ۱۲. عقلانیت، انسان را به اظهار دوستی با مردم می کشاند و اظهار دوستی با مردم نصف عقلانیت است.(حکمت ۱۴۲)
🔹 ۱۳. عقل عامل نجات انسان می شود در جایی که همه به واسطه نداشتن این عقلانیت غرق می شوند .(حکمت ۴۰۷ )
🔹 ۱۴. عقل راه انسان را بین رشد و غَی ، بین رشد و گمراهی کاملاً روشن و واضح می کند. (حکمت ۴۲۱)
🔹 ۱۵. آن مبارز و مجاهدی که میتواند در مقابل هوای نفس، قتال و مبارزه کند و هوای نفس را از بین ببرد عقل است.( حکمت ۴۲۴)
🔹 ۱۶. کسی که با مردم دیگر، با خبرگان و نخبگان و متخصّصین و صاحبان تجربه، مشورت میکند در واقع با آنها در عقلهایشان مشارکت میکند و همین عامل تقویت عقلانیت او می شود.
🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
🔄 راهنما
https://eitaa.com/sokhananeziba