@soltannasir {حنوکا عید گشایش معبد و نور یا افتتاح دروازه های عالم زیرین و افزایش ظلمت 16} { سخنی دیگر در باب پیوند اسطوره و دین 57} ادامه...👇 اما حال به ماجرای دحوالارض در روز 25 ذیقعده که تولد حضرت عیسی بن مریم (ع) نیز در همین روز است باز می گردیم و پیوند آن را با خورشید بررسی می نماییم . گفته شد که بنا بر حدیث هنگامی که دحوالارض انجام شده ، شمس و قمر وجود داشته اند و تنها مسیرشان در آسمان مشخص نشده بود . بنابراین هنگامی که #دحوالارض انجام می شود و آبهای سطح زمین رفته رفته کنار می روند . اولین نقطه ای از زمین که بدان 👈خورشید عالمتاب می تابد. خاک کعبه است . و عجیب آنکه هزاران هزار سال بعد ، در سیزدهم ماه رجب ، شمس المشارق و المغارب اسدالله الغالب امام العوالم علی بن ابی طالب (ع) در همان نقطه ای که اولین بار خورشید بر آن می تابد یعنی خانه کعبه بدنیا می آید . نکته : اینکه شمس و قمر هنگام دحوالارض وجود داشته اند و تنها مسیرشان در افلاک مشخص شده با توجه به حدیث #امام_صادق (ع) و خطبه نهج البلاغه بوده است . وگرنه همانگونه که پیشتر گفته شد . اینکه دحوالارض در حدیث #امام_رضا(ع) در 25 ذیقعده اتفاق افتاده است . خود نشان دهنده این نکته است که قمر در منازل خود در حال گردش بوده است .و خورشید نیز در مسیر فلکی خویش حرکت می نموده است. #علامه_حسن_زاده_آملی در رساله رتق و فتق قائل به این هستند که زمین ادوار مختلف خلقت را گذرانده است . و در انتهای هر دور آبها سطح زمین را فرا گرفتند. و سپس با کنار رفتن آبها دور جدیدی از خلقت آغاز شده است . اگر بگوییم به هنگام آفرینش اولیه زمین از زیر کعبه گسترش یافت. و پس از گذشت چندین دوره از خلقت ، در دورهٔ جدیدی که ما هم اکنون در آن به سر می بریم. بار دیگر زمین از زیر #کعبه گسترش یافت . شاید بتوان بین دو روایت جمع نمود. گفته شد که پس از کنار رفتن آبهای سطح زمین اولین نقطه ای که خورشید عالمتاب بر آن تابید؛ 👈کعبه بوده است . بنابراین دحوالارض را با 👈شمس ارتباطی معنادار است . زیرا آن روز پیوند بین #خورشید و #خاک زمین است . و خاک سرد و خشک و منسوب به زحل است. و حضرت امیرالمومنین (ع) هم شمس الله است و هم کوکبش در روایات #زحل می باشد. و هم ابوتراب است . نگاهی به اعمال دحوالارض نیز نشان دهندهٔ پیوند خورشید با این روز است . در کتاب #مفاتیح_الجنان حاج شیخ عباس قمی روایت شده که در روز 25 ذیقعده (دحوالارض) در وقت چاشت دو رکعت نماز خوانده شود . و در هر رکعت پس از سوره حمد ، پنج مرتبه سوره 👈شمس خوانده شود . و عجیب آنکه در آیهٔ 6 سوره مبارکهٔ شمس نیز به حقیقت دحوالارض اشاره شده است. به بخشی از آیات این سوره توجه نمایید : 👇 { وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿۱﴾وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿۲}وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا ﴿۳﴾وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَاهَا ﴿۴﴾وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا ﴿۵}👈وَالْأَرْضِ وَمَا 👈طَحَاهَا ﴿۶﴾= سوگند به خورشيد و تابندگى اش (۱)سوگند به ماه چون پى [خورشيد] رود (۲)سوگند به روز چون [زمين را] روشن گرداند (۳)سوگند به شب چو پرده بر آن پوشد (۴)سوگند به آسمان و آن كس كه آن را برافراشت (۵)سوگند به 👈زمين و آن كس كه آن را 👈گسترد (۶) } همچنین زیارت #سلطان_علی_بن_موسی_الرضا (ع) نیز در این روز توصیه شده و جزء افضل اعمال مستحبه از آن یاد شده است . اگر همه ائمه ما شمس هستند و ولایتشان شمسی است . امام رضا(ع) 👈شمس الشموس است . و این خود ارتباط دیگری بین روز دحوالارض و شمس است . همان روزی که زمین از زیر کعبه گسترش یافت و خورشید بر آن نقطه تابید و حضرت ابراهیم (ع) و عیسی بن مریم (ع) در این روز متولد شدند . ادامه دارد... @soltannasir 🌞

@soltannasir { پیوند اسطوره و دین 58} { شباهت و تفاوت روایت خلقت و دحوالارض در روایات اسلامی با اساطیر مصری 1} از پیوند شمس و خورشید با ماجرای #دحوالارض سخن گفته شد. نکته جالب ماجرا اینجاست که ما مسلمانان به دور نقطه ای در زمین طواف می نماییم که اولین نقطه ای از زمین است که سر از زیر آب بیرون آورده و خورشید عالمتاب بر آن تابیده است که از آن با عنوان پیوند خورشید و خاک و زحل یاد نمودیم. و گفتیم که حضرت شمس المشارق المغارب اسدالله الغالب امام العوالم علی بن ابی طالب(ع) هزاران هزار سال بعد در همان نقطه بدنیا آمدند و حضرتش هم شمس الله هستند و هم کوکبشان زحل و هم #ابوتراب می باشند. یعنی هر سه ویژگی پیوند معنوی با ماجرای دحوالارض را دارند. از حضرت مولانا زین الدین نقل داریم . که می فرمودند : مسلمین چه قبول کنند و چه قبول ننمایند. روزی پنج بار به سمت محل تجلی حقیقت ولایت کلیه الهیه که از مجرای اسم علی بر عوالم حکمفرمایی می نماید. سجده می نمایند. زیرا که کامل ترین مظهر این ولایت کلیه الهیه حضرت امام علی بن ابی طالب در آن نقطه متولد شدند. و اینجاست که عرفای شیعه شعری دارند با مضمون اینکه : 👇 اسدالله در وجود آمد در پس پرده هر چه بود آمد اینجا نکات ظریفی است که در این مختصر نمی گنجد و باید در دروس تصوف و عرفان و ولایت شناسی عرفانی بدان پرداخته شود. اما حال به اساطیر مصر می رویم و روایت خلقت را در اساطیر مصری با هم بررسی می نماییم : 👇 { مصریان باستان می پنداشتند نخست جهان از 👈اقیانوس آغازین پُر و این #اقیانوس «نون =Nun» نام داشت. با آن که چنین برداشتی بی شک از طغیان های #نیل پدید آمد اما #نون را آغاز و انجامی نبود. از این دیدگاه نون همه جا گیر و همانند تخم کیهانی بود، راکد و بی جنبش. طغیان های سالانه نیل هر سال تالاب های بسیاری پدید می آورد که پس از مدتی کوتاه زادگاه و مولد جانداران است و شاید چنان برداشتی ریشه در این ویژگی داشت؛ برای ما اما چنین برداشتی قطع نیست. دقیقاً نمی دانیم مصریان باستان چگونه به چنین برداشتی دست یافتند. اگر مصریان باستان می پنداشتند آفرینش از «نون» آغاز شد چرا نون را ازلی می دانستند ? آیا می پنداشتند آفرینش در لحظه ئی خاص از زمان ازلی به وقوع پیوست ? در همه ٔکیهان شناخت های مصر نخست 👈 تپهٔ آغازین از دل اقیانوس سر بر می آورد. کاهنان چهار مرکز بزرگ کیش هر یک مدعی بودند که 👈معبد آنان بر این 👈 تپه آغازین بنا شده بود. شاید نخستین معبدی که کاهنانش این ادعا را مطرح کرد همانا هلیوپولیس و دیگر معابد نیز برای حفظ اعتبار خویش از هلیوپولیس تقلید کردند. نخستین هرم بی شک هرمی نمادین و نماد نخستین پشته ئی بود که از دل اقیانوس نون سر برآورد؛ و نیز به پلکان کناره های نیل ماننده بود پلکانی که برای اندازه گیری طغیان سالیانهٔ نیل غرق می شد و دیگر بار پس از نشستن طغیان پدیدار می شد این تصور پیش آمد که زمین 👈بر آمده از اقیانوس آغازین نیز روزی 👈 به زیر طغیان اقیانوس نون فرو خواهد رفت. مصریان بر این اعتقاد بودند که 👈 توالی آفرینش تدریجی و تکامل زمین به تدریج و نه در یک آن به وقوع پیوسته است. برای مصریان «زمان آغازین» زمانی بود که خدایان در زمین می زیستند و قلمرو فرمانروائی آنان سرزمین عدالت و عصر آنان عصر طلائی بود. فرعون از این دید از اعقاب خدایان و هم او بود که به یاری «ماعت=Mayet» می کوشید عدالت را بر زمین جاری و عصر خویش را با عصر طلائی پیوند دهد و چنین بود که نظام معابد خداشناسی را دامن زد تا از این طریق حامی فرعون باشد و مصریان را وادار به ابقای قدرت فرعون و تلاش در پیوند با عصر طلائی سازد. باورهای دینی کاهنان هلیوپولیس کاملاً برای ما روشن نیست. مهم ترین اسناد دینی بازمانده از هلیوپولیس، هرم نوشته های سلسله پنجم، اشاره ئی گذرا به آفرینش دارد و دانش ما هم از این نوشته ها است. بدین روایت در فرآیند آفرینش نخست آتوم خدای هلیوپولیس از آب های آشفتهٔ اقیانوس نون سر بر آورد. اتوم خواست باشد و خود را آفرید یا که او خود فرزند 👈 نون بود . اتوم جایی برای ایستادن نیافت و در مکانی که خود را آفرید تپه ئی پدید آورد، تپه ئی که بعدها بر فراز آن معبد هلیوپولیس بنا شد. به روایت دیگر و تفسیری کهن تر اتوم که به معنی «یگانهٔ کامل» است خود تپه و خاستگاه آفرینش شد. پس اتوم تپه راهستی بخشید و آب های نیل را پس کشید. در بخشی دیگر از هرم کتیبه ها اتوم همانا خورشید خدا رع و ظهور او بر تپهٔ آغازین پیدایی نور در تاریکی آشفته و پراکندهٔ اقیانوس نون است. «رع_اتوم» «Ra_Atum» در این نقش دارای نقشی نمادین و به هیأت پرنده ئی «بنو=Benu» نام، ققنوس، شبگیر برتک ستون هرمی شکل (اُبلیسک ) پدیدار و پرتوی از خورشید است. } ادامه دارد ... @soltannasir 🌞

@soltannasir { پیوند اسطوره با دین 61} { شباهت و تفاوت روایت خلقت و دحوالارض در روایات اسلامی با اساطیر ایرانی } ادامه ...👇 همانگونه که #علامه_حسن_زاده_آملی به نقل از خواجه نصیرالدین طوسی فرمودند. در دو روز از سال آفتاب بر فراز کعبه مستقیم می تابد. که یکی در برج جوزا است و دیگری در برج سرطان می باشد. اینکه شروع دحوالارض در یکی از این دو برج (جوزا و سرطان) بوده را نمی دانیم. ممکن است که #دحوالارض در برج دیگری به غیر از این دو برج اتفاق افتاده باشد . اگر زمان دحوالارض را بر اساس تابش عمودی خورشید بر فراز کعبه در نظر بگیریم یکی از دو برج جوزا و سرطان کاندیدای زمان دحوالارض به حساب سال شمسی می باشند. و این دو تاریخ به نقطه انقلاب تابستانی نزدیک می باشند. و با توجه به نقص میل کلی ممکن است در گذشته در نقطه ای نزدیک تر به زمان انقلاب تابستانی خورشید عمود بر روی کعبه تابیده باشد و دحوالارض انجام شده باشد. علامه حسن زاده آملی در رسالهٔ رتق و فتق در نتیجه یازدهم نکته ای می فرمایند که مهم است و بخش کوچکی از آن نیاز به تصحیح دارد : 👇 { 11_نتیجه یازدهم این حدیث #امام_علی_بن_موسی_الرضا (علیهما السلام ) که روز پیش از شب آفریده شده است، چنانکه آن را امین الاسلام طبرسی در مجمع البیان در تفسیر کریمه و لا لیل سابق النهار از سوره مبارکه یس روایت فرموده است که امام (علیه السلام) فرمود 👈 طالع دنیا سرطان بوده است و کواکب هر یک در موضع شرفش «ان طالع الدنیا السرطان، و الکواکب فی مواضع شرفها ...» تا این که امام فرمود : « فالنهار خلق قبل اللیل » ، مراد از 👈دنیا زمان ظهور قبّه زمین از زیر آب به «دحوالارض » است که در روز بوده است؛ یعنی بسط زمین بعد از انطباق مذکور و پس از فرونشستگی آب و تمهید آن برای زیست بنی آدم این دوره ما در روز بوده است، و بدین معنی «فالنهار خلق قبل اللیل » فتدبّر . } مراد علامه حسن زاده آملی از روایت امام علی بن موسی الرضا (ع) این روایت است که در ذیل تفسیر آیه 40 سوره مبارکه یس 👈 «لَا الشَّمْسُ يَنْبَغِي لَهَا أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ ﴿۴۰﴾ =نه خورشيد را سزد كه به ماه رسد و نه شب بر روز پيشى جويد و هر كدام در سپهرى شناورند (۴۰) » آمده است : 👇 { 2/9393) ابوعلی طبرسی گفته است : عیاشی در تفسیر خود با سند از اشعب بن حاتم روایت کرده است، که گفت : در خراسان بودم ، در همان جایی که امام رضا(ع) با فضل بن سهل و مأمون (عباسی) در ایوان (حیری، و در شهر) مرو اجتماع کرده بودند، پس سفرهٔ غذا گستردند و امام رضا (ع) فرمود : مردی از بنی اسرائیل در مدینه (منوّره) از من سؤال کرد : روز جلوتر خلق شده یا شب ? و نظر شما در این باره چیست ? (راوی) گفت : سخن را (با یک دیگر ) ردّ و بدل کردند و دور زدند ولی جوابی نداشتند و فضل بن سهل به امام رضا (ع) گفت : خداوند امور شما را اصلاح نماید! خودتان ما را آگاه فرمایید . حضرت فرمود: بسیار خوب ، آیا از قرآن جواب آن را بگویم یا از روی محاسبات؟فضل گفت : از روی محاسبات بفرما . فرمود: ای فضل تو خوب می دانی که طالع دنیا «سرطان» است در حالی که دیگر ستاره ها هر کدام در جایگاه شرافت خود بودند، پس ستاره زُحل در میزان، مشتری در سرطان، خورشید در حمل و ماه در ثور واقع شده بودند و این دلالت دارد که خورشید در حمل بوده و در دهمین درجه طالع که در وسط آسمان باشد، واقع شده است، بنابراین روز جلوتر از شب خلق شده است. و اما در قرآن خداوند متعال فرموده : "لَا الشَّمْسُ یَنبَغِی لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ=نه خورشید را سزاوار است که به ماه رسد و نه شب بر روز پیشی جوید (یعنی روز پیش از شب بوده است.) } (تفسیر البرهان ) نکته 1: از مضمون روایت امام رضا(ع) اینگونه مشخص می شود که در نزد منجمین زمان ایشان این اعتقاد که طالع دنیا برج سرطان است و کواکب در شرف خویش بوده اند وجود داشته است . نکته 2: در روایت امام رضا (ع) هر چند اشاره شده که همه کواکب در شرف خویش بوده اند. اما به عطارد و مریخ و زهره اشاره ای نشده است ! نکته 3: علامه حسن زاده آملی مراد از طالع دنیا را در روایت امام رضا (ع) ظهور قبه زمین از زیر آب (دحوالارض) در نظر گرفتند. مغان ایران باستان که خود منجم بوده اند نیز در متون خویش روایتی در باب آفرینش دارند که به روایت امام علی بن موسی الرضا (ع) بسیار نزدیک است و تنها در بعضی جزئیات اختلاف دارد. برای اینکه دریابیم که پیشینیان چه نظری داشته اند. قسمت هایی از روایت پهلوی از آفرینش را از کتاب #بندهش نقل می نماییم : 👇 ادامه دارد... @soltannasir 🌞

@soltannasir { پیوند اسطوره با دین 63} { شباهت و تفاوت روایت خلقت و دحوالارض در روایت اسلامی با اساطیر ایرانی 3} ادامه...👇 ملاحظه نمودید که در روایت پهلوی که از کتاب بُندهش نقل شد. خلقت زمین در شانزدهمین روز #تیر_ماه (#برج_سرطان) انجام شده بود . اگر این روایت را بپذیریم باید به این نکته اشاره نمود که تاریخ یادشده بسیار به تاریخ تابش عمودی خورشید بر خانه کعبه یعنی 23 تیرماه نزدیک است. همچنین با فرض درست بودن این روایت آنگاه دحوالارض با انقلاب تابستانی و برج سرطان در ارتباط خواهد بود. نه با انقلاب زمستانی ! نکته : گفته شد که بنا به حدیث امام علی بن موسی الرضا (ع) حضرت عیسی (ع) در شب و یا روز #دحوالارض یعنی 25 ذیقعده بدنیا آمده است . و گفته شد که اگر روایت مغان ایران باستان را بپذیریم آنگاه دحوالارض بیشتر با انقلاب تابستانی بیشتر در ارتباط است تا انقلاب زمستانی ! اما با توجه به اینکه ماه های قمری در حال تغییر در فصول می باشند . ممکن است که تولد عیسی (ع) در زمان انقلاب زمستانی یا زمانی نزدیک بدان اتفاق افتاده باشد .در این باره در ادامه بیشتر سخن خواهیم گفت . نکته 2: در روایت پهلوی سخن از خلقت آسمان پیش از کنار رفتن آبهای سطح زمین (دحوالارض)شده است ! پیشتر گفته شد که علامه حسن زاده آملی در رساله رتق و فتق قائل به این مسئله هستند که با توجه به انتقاص میل کلی «هرگاه دائره شمسیه در سطح دایره استوای سماوی قرار گرفته است و با او متّحد شده است آب همه جای کره را فرا می گیرد و روزگار این دوره آدمیان به سر می آید و پایان می یابد. و دوباره دایره شمسیه از دایره سماویه انفتاح می یابد . » و دور جدیدی از خلقت آغاز می شود. که این انفتاح دایره شمسیه از سماویه را می توان به خلقت آسمانها تعبیر نمود . بنابراین باید بین خلقت اولیه زمین و دحوالارض که در انتهای این دوره اتفاق افتاده تمایز قائل بود. همچنین خلقت آسمانها بدین معنی (دور خلقتی که در آن بسر می بریم ) می تواند در روز اول فروردین انجام شده باشد. از سویی دیگر وقوع دحوالارض در برج سرطان بسیار معنا دار جلوه می نماید . زیرا سرطان برجی است آبی که کوکب حاکم بر آن قمر است. و قمر خود کوکبی است آبی که جزر و مد آب را کنترل می نماید . همچنین سرطان یا خرچنگ موجودی است که با آب ارتباط دارد و بسیاری از انواع آن آبزی هستند و بعضی از انواع آن هم در آب و هم در خشکی زندگی می نمایند و با موج های دریا از آب بیرون می آیند . بنابراین همان گونه که خرچنگ از آب بیرون می آید. زمین نیز در برج سرطان از زیر آب بیرون می آید . همچنین این نکته را باید در نظر داشت که صورت فلکی سرطان همان صورتی است که شرف مشتری در آن اتفاق می افتد. و مشتری کوکبی بادی است . و پیشتر گفته شد که باد همان روح است . و مشتری با قلب در ارتباط است و قلب صفت مشتری دارد . و به این معنی کعبه همانگونه که پیشتر در دروس مسبحات گفته شد قلب عالم است . نکته3 : همانگونه که #قلب در دوران جنینی در حدود هفته ششم شروع به تپیدن می نماید و #روح_بخاری بر این عرش الرحمن جسم استیلا پیدا می نماید. و قلب با تپیدن خویش به خلقت اندام های مختلف مبادرت می ورزد. در زمین ما نیز #کعبه به مثابه قلب است . و سایر سرزمین ها با 👈دخالت این نقطه خلق می شوند . در آینده از رساله « مسند داران و رشته داران طریق» نقل خواهیم نمود که چگونه بسیاری از عوالم اثیری روی زمین رشتهٔ اثیری و ارتباط آنها در نهایت به کعبه متصل می شود . همانگونه که در بدن همه رگ ها به رگ های اصلی متصل می شوند و این رگ ها به قلب متصل می باشند. در زمین نیز بسیاری از عوالم اینگونه اند و با محل کعبه و به طور کلی سرزمین حجاز در ارتباطند. همچنین پیشتر در دروس حج از این مسئله سخن گفتیم که چگونه انوار حج با چرخش به دور خانه کعبه ، در سرتاسر زمین پخش می شود . که این عمل نیز تا حدودی به عمل قلب شبیه است. بنابراین کعبه قلب زمین مادی ما است و ما در عالم جسمانی به سوی این قلب نماز می خوانیم و در مراسم حج آن را طواف می نماییم. @soltannasir 🌞