✍ قصاص و رواج خشونت
📝شبهه
آيا قصاص موجب رواج خشونت نمي شود؟؟مگر خون را مي توان با خون شست؟؟
پاسخ
🌸 قرآن قصاص را سبب حيات جامعه بشري ميداند.(1)
تقاص كردن وارد كردن همان آسيبي هست كه شخص ديده است بر شخص آسيب زننده.
در نگاه اول و سطحي ممكن است اين تقاص كردن، تجويز خشونت معني شود ولي توجه به چند نكته قضاوت ما را تغيير خواهد داد:
1⃣ وقتي كسي به درجه اي از هيجان خشم مي رسد كه اراده ميكند حيات كسي را از او سلب كند و يا آسيب جسمي به او وارد كند اين هيجان با هيجان قوي و بازدارنده ترس از تقاص شدن و كشته شدن مي تواند كنترل شود وگرنه اگر شخص جاني بداند مجازاتي كه ممكن است دامنگير او شود نهايتا حبس و محروميت هاي اجتماعي است اين علم او ترسي بازدارنده از آن جنايت نخواهد بود و چه بسا افرادي كه به جهت خصومت و انگيزه هاي مختلف تمايل به حذف مخالفين خود داشته باشند و حاضر باشند مجازات حبس ابد را هم تحمل كنند.
2⃣ حق قصاص حقي هست كه اولياء دم را فقط و فقط مجاز به تقاص كردن شخص جاني ميكند و به اين ترتيب حس انتقام شكل گرفته در آنها كنترل ميشود و از قتلهاي انبوه و زنجيره اي و خانوادگي كه در نتيجه شعله ور شدن حس انتقام ممكن است حاصل شود و انسان هايي را به كام مرگ بكشاند پيش گيري ميكند.(2)
3⃣ حق قصاص يك اجبار براي تقاص كردن نيست بلكه حقي هست كه ولي دم را مخير ميكند بين تقاص كردن و عفو با گرفتن ديه و عفو كردن بدون دريافت ديه؛ حكومت از اين حق دفاع میكند و او را در گرفتن حق خود ياري ميكند.
4⃣قرآن رشته برادرى دينى ميان مسلمانان را حتى بعد از ريختن خونهاى ناحق، همچنان برقرار مىدارد و براى تحريك عواطف، اولياى مقتول را برادران قاتل معرفى نموده آنان را با اين تعبير به عفو و مدارا تشويق مىكند.(3)
👌نتيجه: با دادن حق قصاص براي شخص آسيب ديده و يا بازماندگان او، عاملي بازدارنده در برابر هيجانهاي مخربي مانند خشم و انگيزه هاي خانمان برانداز شكل ميگيرد كه البته اين حق داراي چارچوب خاصي است كه امكان تجاوز از آن نيست و صرفا حس انتقام شعله ور شده را با تقاص فرد جاني خاموش ميكند و به اين ترتيب اولا بازدارنده است از جنايت ابتدائي و ثانيا كنترل كننده حس انتقام است از جنايتهاي بعدي.
#قصاص
#خشونت
📘پی نوشت:
1⃣ آيه 179 سوره بقره وَ لَكُمْ فِي الْقِصاصِ حَياةٌ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون.
2⃣ آيه 33 سوره اسراء وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُورا
3⃣ آيه 178 سوره بقره فَمَنْ عُفِىَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شىَْءٌ فَاتِّبَاعُ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَدَاءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسَان
🆔@spasokh