یکی از تجویزهای صندوق بین‌المللی پول برای اقتصاد ایران، افزایش نرخ ارز بوده است. خاطرم هست چند سال پیش مدیر بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی IMF رسما توصیه کرد که ایران "برای کنترل نرخ تورم، نرخ رسمی ارز را تا سطح نرخ بازار افزایش دهد". نئولیبرال‌هاای وطنی نیز همین نسخه را پیاده کردند و قیمت ارز را افزایش دادند و ارزش ریال را بیش از پیش تضعیف کردند. یکی از استدلال‌های واژگونی که برای این کار از طرف آقای مسعود نیلی ارائه شد، این بود که افزایش نرخ ارز در جهت حمایت از تولید داخلی در برابر رقبای خارجی و توسعه صادرات است. در این سخنرانی که سال ۹۷ در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ارائه شد، به بررسی منطق حاکم بر این استدلال پرداخته‌ام. اخیرا دیدم که این‌بار، نئولیبرال‌های ریشدار سخنان IMF و جناب نیلی را تکرار می‌کنند. بازبینی این ۷ دقیقه خالی از لطف نیست. @syjebraily

میان تمام اقوال و افعال و کنش‌های یک سیاستمدار با مسائل و نیازهای اولویت‌دار مردم، باید یک رابطه ملموس و معنی‌دار برقرار باشد تا بتوان از "دستاورد" سخن گفت و آن را مبنایی برای تسخیر قلوب و اذهان قرار داد. خارج از چنین رابطه‌ای، "دستاورد" را تحصیل که هیچ، تعریف هم نمی‌توان کرد؛ چه رسد به تبلیغ! ناظر به نیاز ملت، اهدافی تعیین کنید. برای تحقق این اهداف پروژه‌ تعریف کنید. در راس اجرای این پروژه‌ها قرار بگیرید. با مردم درباره آنها حرف بزنید. آینده را برایشان ترسیم کنید. جلسات و بازدیدهایتان مرتبط با این پروژه‌ها باشد. در طول مسیر از موفقیت‌ها و ناکامی‌ها و نهایتا از دستاوردها بگویید. @syjebraily

✨گفت و گوی توئیتری با یک دهیار... توئیت: دبیر قرارگاه اقتصاد مقاومتی بسیج خبر داده که به روستائیان وام می‌دهند تا پنل خورشیدی بخرند و روی پشت بامشان نصب کنند و دولت برق تولیدی آنها را هر کیلووات ساعت ۲۲۰۰ تومان خریداری کند. از فرمانده بسیج خواهش می‌کنم بفرمایند این طرح طبق کدام بند سیاستهای اقتصاد مقاومتی طراحی شده است؟ -سلام و عرض ادب اقای جبرائیلی بنده دهیار هستم بخشی از این طرح رو دادن به کمیته امداد و میخواد به افراد تحت پوشش وام بده تا پنل بخرن و یه نیروگاه پنج کیلو واتی نصب کنن.... قرار بود زنجیره ای سه نفر سه نفر ضامن هم بشن که بانک ها قبول نکردن و نامه کسر از حقوق میخوان... + و علیکم السلام. میشه بفرمایید کدام ده هستید؟ -به کلیه دهیاری های شهرستان حاجی اباد-استان هرمزگان گفتن که کسایی که زیر پوشش کمیته امداد هستن مبلغ ۱۰۰میلیون‌وام میدن که پنل خورشیدی پنج کیلو واتی احداث کنن پول رو میدن به شرکت و همه کار رو خودشون دیگه انجام میدن ماهانه از فروش برق به دولت قسط وام کم میشه و یه مقداری هم میمونه +حاجی آباد زمینهای کشاورزی معروف و مرغوب دارد؛ خرمای پیارم و گندم فراوان دارد. بجای این کارهای احمقانه، این تسهیلات باید صرف توسعه تعاونی‌های کشاورزی و صنایع تبدیلی شود که نیاز اساسی کشور است. تسهیلات بانکی هدر می‌رود، برای دولت هزینه تراشیده می‌شود، شغلی ایجاد نمیشود، نیازی رفع نمی‌شود. @syjebraily

⚡در جست و جوی مدل مطلوب برای اقتصاد ایران 🔆نئولیبرالیسم پیش از توسعه مانع توسعه و پس از توسعه عامل شکاف طبقاتی است 📰 می‌توانید مشروح گفت و گو با قدس را که گزیده آن در شماره امروز این روزنامه منتشر شده، در لینک زیر مطالعه فرمایید https://www.qudsonline.ir/news/826601/ @syjebraily

✨ریشه ناکامی‌های اقتصادی دهه ۹۰ کجاست؟ اقتصاد ایران در دهه ۹۰ شاخص‌های مطلوبی به یادگار نگذاشت. باید پذیرفت که طبیعتا وقتی در یک حوزه پراهمیتی، ضعف پیدا می‌شود، قوت‌ها و دستاوردها در حوزه‌های دیگر، از نقطه تمرکز افکار عمومی دور می‌شود و بلکه طبیعی و بدیهی جلوه می‌کند؛ آن هم در این جنگ شناختی تمام عیار امروز که دشمن، به سبب مزیت مطلقی که در حوزه رسانه دارد، در مسیر دسترسی حاکمیت به افکار عمومی مردم خود اختلال و انسداد ایجاد کرده است. اما اگر بخواهیم واقعی به صحنه نگاه کنیم و فی‌المثل از زاویه یک سند بالادستی، پیشرفت کشور را ارزیابی کنیم، من سند چشم انداز ۱۴۰۴ را انتخاب خواهم کرد. . در نسبت با سند چشم‌انداز، کشور دستاوردهای شگرفی در حوزه‌های علم و فناوری، سلامت و امنیت، استقلال و اقتدار، همبستگی ملی و الهام بخشی و تاثیرگذاری در جهان و منطقه به ثبت رسانده است، اما مع الاسف هنوز کاستی‌هایی در حوزه اقتصاد و عدالت اجتماعی وجود دارد که ناشی از عملکرد ضعیف دهه ۱۳۹۰ است. این عملکرد ضعیف دلایل متعددی دارد که بخشی از آنها اجرایی و عملکردی، و بخشی دیگر، فکری و رویکردی هستند؛ که البته قاعدتا قابل تفکیک هم نیستند چون عملکرد از رویکرد متاثر است. اگر بخواهم مهم‌ترین دلیل ناکامی‌های اقتصادی دهه ۹۰ را بیان کنم، خواهم گفت در این دوره به استحکام ساخت درونی قدرت توجه نشد و مساله پیشرفت کشور از کانال نگاه به بیرون دنبال شد. یعنی آنچه باید عمل می‌شد، اقتصاد درون‌زا و برون‌گرا بود ولی ما دنبال برون‌زایی اقتصاد بودیم. تلقی این بود که توسعه یک امر وارداتی است و ما باید با ارائه امتیازاتی به دشمن، توافق هسته‌ای را به انجام برسانیم تا دیگران بیایند و توسعه را برای ما رقم بزنند. یا نسخ تجویزی غرب را در اقتصاد اجرا کنیم و به پیشرفت برسیم. خب این تلقی اشتباه بود و اقتصاد ایران در یک دوره‌ای معطل امضای برجام، در یک دوره‌ای معطل اجرای آن و در دوره دیگری در انتظار احیای آن بود. اجرای نسخه‌های غربی نیز به مثابه لبه دیگر قیچی عمل کرد. بحمدلله با روی کار آمدن دولت جدید، رویکرد دیگر این نیست و اقتصاد ایران به مذاکرات گره نخورده است. کاستی‌های دهه ۹۰ باید از همان نقطه‌ای که منشاء انحراف بود، اصلاح شود؛ یعنی با تمرکز بر «استحکام ساخت درونی قدرت» و «نگاه درون‌زا به پیشرفت». در دهه‌های اخیر، هم سرمایه انسانی منحصر بفردی تربیت شده و هم دستاوردهای شگرفی در حوزه علم و فناوری تحصیل و انباشت شده که دستیابی به اهداف باقیمانده از سند چشم‌انداز، با بالفعل‌سازی این ظرفیت عظیم و برقراری پیوند میان داشته‌ها و مسئله‌ها، ممکن است. 📃برشی از گفت و گو با روزنامه قدس؛ متن کامل را از اینجا دریافت زیر مطالعه فرمایید. @syjebraily

‏خب الحمدلله ارز ۴۲۰۰ که به سفره ملت نمی‌رسید و منشاء رانت و فساد و بی‌عدالتی بود، پس از جراحی اقتصادی به سفره ملت رسید و رانت و فساد و بی‌عدالتی هم برطرف شد. آقای رئیسی عزیز! ما این روزها را می‌دیدیم که گفتیم نکنید! مسببان فاجعه را برکنار کنید تا مصیبت دیگری سر ملت آوار نکنند. @syjebraily

‏وقتی خواص اغوا شدند، اگر به این خواص اغواشده فرصت و امکان داده شود، راحت توده مردم را اغوا خواهند کرد... با لطایف‌الحیل افرادی را حرام‌خوار میکنند؛ وقتی حرام‌خوار شد، مثل حیوان جلّال، دیگر خیلی مشکل می‌شود او را از حرام‌خواری دور کرد| رهبر حکیم انقلاب اسلامی @syjebraily

✨آیا نرخ بهره به اندازه نرخ تورم مصداق ربا نیست؟! یک بحثی را نئولیبرال‌ها مطرح می‌کنند که نرخ بهره به اندازه تورم، ربوی نیست. یعنی اگر امسال تورم ۲۰ درصد بود و بانک سال آینده بابت سپرده به شما ۲۰ درصد سود داد یا بابت تسهیلات از شما ۲۰ درصد سود گرفت، این دیگر مشکل ربوی ندارد و اصلا نیازی به انعقاد عقود اسلامی نیست. بعضی هم که اساسا معتقدند مسئله ربا یک مسئله منسوخ است و نباید اصلا طرح شود. آیت‌الله حائری شیرازی یک پرسش مهم در جزوه «در اسلام پول نباید کار کند» مطرح می‌کنند و آن این است که آیا فقط پولی که در بانک سپرده می‌شود یا توسط بانک تسهلات داده می‌شود از ناحیه تورم دچار کاهش ارزش می‌شود که اخذ بهره از آن به اندازه تورم بی اشکال باشد؟ چرا این قاعده شامل همه پولی که در دست مردم است نمی‌شود؟ آیا امضای رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد روی اسکناس برای زینت است یا برای تضمین ارزش؟ آیا دولتی که این پول را عرضه کرده و در جیب من و شماست، مسئول حفظ ارزشش نیست؟ یا فقط اگر من این پول را در بانک گذاشتم بانک ضامن ارزشش می‌شود و حداقل به اندازه تورم باید به من سود بدهد؟ اگر این منطق کاهش ارزش با تورم را بپذیریم، همه پول موجود در اقتصاد را باید شامل شود و دولت باید به عنوان منتشر کننده پول، به اندازه تورم، دارایی ریالی همه دارندگان ریال را افزایش دهد. من مشکلی با این کار ندارم. اما اینکه این مکانیسم حفظ ارزش در برابر تورم با نرخ بهره را فقط درباره بانک صادق بدانیم و به کل اقتصاد تعمیم ندهیم، اشکال منطقی و مبنایی دارد؛ اگر نوعی شیادی و مغلطه برای حذف عقود اسلامی از بانک‌ها نباشد. لذا بحث کاهش ارزش پول در اثر تورم، یک بحث کاملا جداست و نباید با بحث بهره بانکی خلط شود. 📃برشی از گفت و گو با روزنامه قدس؛ متن کامل را از اینجا دریافت و مطالعه فرمایید. @syjebraily

✨اولویت اول اقتصاد ما، احیای اقتدار تحلیل‌رفته دولت است رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند خدای متعال وقتی اطیعوا الرسول را کنار اطیعوا الله آورده، به این خاطر است که در غیاب تکلیف اطاعت از رسول، همه می‌توانند مدعی اطاعت از خدا شوند. لذا اینکه می‌گوئیم مالکیت واقعی دست خداست، باید یک تجلی عینی هم داشته باشد که همه نگویند مال خداست و خودش سپرده دست من و هر طور دوست دارم می‌توانم با آن رفتار کنم. این اعمال اقتدار نظام اسلامی روی اموال، یک بحث مهم است که باید دنبال بشود و ما از آن غافل شدیم. البته تذکر این نکته نیز لازم است که همانطوریکه اجرای برنامه الهی درباره جسم انسان، خیر انسان و جامعه را در پی دارد، اجرای برنامه اسلام درباره مال نیز چنین است. اینکه کسانی یک تضاد میان آزادی شخصی یا نفع شخصی با اجرای برنامه الهی برقرار می‌کنند، در حال تحریف آزادی انسان و منافع انسان هستند. این حرف امانوئل کانت حقیقتا ستودنی است که وقتی ما از اراده خود تبعیت می‌کنیم، و فی‌المثل دنبال لذات می‌گردیم، کارمان آزادانه نیست؛ واقعیت این است که طوق بندگی امیال‌مان را به گردن داریم. باید اضافه کنیم طوق بندگی کسانی را به گردن داریم که به امیال ما جهت می‌دهند و حتی آنها را تعریف می‌کنند. خلاصه عرضم اینکه انسان ذاتا و ماهیتا بنده است؛ آزادی او در اطاعت و بندگی خداست و عدم تبعیت او از خدای متعال، آزادی نیست، تبعیت و بندگی از امیال و شکل دهندگان به امیال است. حال دقت بفرمائید. ما چه‌کار کردیم؟ ما آمدیم فعالیت بخش خصوصی را مجاز کردیم، دارایی‌های دولت را هم تا حد زیادی به بخش خصوصی واگذار کردیم؛ که مطلوبِ مشروط است. وقتی چنین شد، باید برای دولت اقتدار برنامه‌ریزی و نظارت بر بخش خصوصی را ایجاد می‌کردیم. ما آمدیم هم منابع را واگذار کردیم، هم‌ظرفیت‌های حکمرانی را تخلیه کردیم. ما برای مبحث «الزامات واگذاری» در بند «ج» سیاست‌های اصل ۴۴ ناظر به ایفای نقش حاکمیتی و سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت بر اقتصاد ملی نهادسازی نکردیم. اگر به همین بند دقت بفرمائید، بر «تغییر وظایف حاکمیتی» تصریح شده است، نه «حاکمیت‌زدایی» یا «مسئولیت‌زدایی و اقتدارزدایی از حاکمیت»! سازمان برنامه‌وبودجه هم که باید متولی این کار می‌بود این نقش را به عهده نگرفت. نه تنها در این زمینه نهادسازی نکردیم، بلکه اختیارات موجود در دست حاکمیت را هم تراشیدیم و واگذار کردیم. فی‌المثل در حوزه تجارت خارجی، اختیار حاکمیت را تراشیدیم و به اتاق بازرگانی دادیم. در حوزه‌های دیگر هم همین‌طور است. در عرصه پزشکی، پرستاری، وکالت، نظام‌مهندسی و بانکداری یا حتی ورزش، حاکمیت را خلع ید کردیم و اختیاراتش را به بخش خصوصی دادیم! حتی در بانک مرکزی هم در حال تراشیدن اختیارات حاکمیتی و واگذاری آن به متخصصان پولی و بانکی هستیم؛ یعنی حاکمیت دارد تبدیل می‌شود به یک موجودیتی که مطالبات مردم متوجهش هست، اما ابزار و امکان پاسخگویی ندارد، اقتدار برای به‌کارگیری ابزارهای موجود در جهت پیشرفت کشور را هم ندارد. اگر بخواهم یک اولویت برای کشور ذکر کنم، احیای این اقتدار تحلیل‌رفته است. برشی از گفت و گو با روزنامه قدس؛ متن کامل را از اینجا دریافت و مطالعه فرمایید. @syjebraily

به دانشمندانی که موفق به ژن‌درمانی سرطان خون شدند، نشان افتخار ملی اعطا کنید. بابت این دست موفقیت‌ها جشن ملی برگزار کنید. بیلبوردهای شهری و بین‌شهری را به تصاویر این دانشمندان مزین کنید. از نقش هویت‌ساز این دست دستاوردها غافل نباشید. سرگرم خودتان نشوید... @syjebraily

امشب ان‌شاءالله در برنامه تهران ۲۰ شبکه پنجم سیما درباره "دگرگونی نظم جهانی و وظایف دولت جمهوری اسلامی" سخن خواهم گفت. دقایقی نیز به مسائل جاری کشور خواهم پرداخت. @syjebraily