🦚99/2/8 🦚
(آيه 25)- ويژگى نعمتهاى بهشتى!
از آنجا كه در آيه قبل، كافران و منكران قرآن به عذاب دردناكى تهديد شدند، در اين آيه سرنوشت مؤمنان را بيان مىكند .
🌳نخست مىگويد: «به آنها كه ايمان آوردند و عمل صالح انجام دادهاند بشارت ده كه براى آنها باغهائى از بهشت است كه نهرها از زير درختانش جريان دارد» (وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ)
🌳مىدانيم باغهائى كه آب دائم ندارند و بايد گاهگاه از خارج، آب براى آنها بياورند، طراوت زيادى نخواهند داشت، طراوت از آن باغى است كه هميشه آب در اختيار دارد، آبهائى كه متعلق به خود آن است و هرگز قطع نمىشود، خشكسالى و كمبود آب آن را تهديد نمىكند و چنين است باغهاى بهشت،
🍓 سپس ضمن اشاره به ميوههاى گوناگون اين باغها مىگويد: «هر زمان از اين باغها ميوهاى به آنها داده مىشود مىگويند: اين همان است كه از قبل به ما داده شده است» (كُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذِي رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ)
🍇سپس اضافه مىكند: «و ميوههائى براى آنها مىآورند كه با يكديگر شبيهند» (وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً) يعنى همه از نظر خوبى و زيبائى همانندند، آنچنان در درجه اعلا قرار دارند كه نمىشود يكى را بر ديگرى ترجيح داد، يكی از يكی خوشبوتر، يكی از يكی شيرينتر و يكی از يكی جالبتر و زيباتر!
🌼 و بالاخره آخرين نعمت بهشتى كه در اين آيه به آن اشاره شده همسران پاك و پاكيزه است مىفرمايد: «براى آنها در بهشت همسران مطهر و پاكى است» (وَ لَهُمْ فِيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ). پاك از همه آلودگيهايى كه در اين جهان ممكن است داشته باشند، پاك از نظر روح و قلب و پاك از نظر جسم و تن.
✅و در پايان آيه مىفرمايد: «مؤمنان جاودانه در آن باغهاى بهشت خواهند بود» (وَ هُمْ فِيها خالِدُونَ)
🌲نعمتهاى مادى و معنوى در بهشت
گر چه در بسيارى از آيات قرآن، سخن از نعمتهاى مادى بهشت است ولى در كنار اين نعمتها اشاره به نعمتهاى معنوى مهمترى نيز شده است، مثلا در آيه 72 سوره توبه مىخوانيم: «خداوند به مردان و زنان با ايمان، باغهائى از بهشت وعده داده كه از زير درختانش نهرها جارى است، جاودانه در آن خواهند بود، و مسكنهاى پاكيزه در اين بهشت جاودان دارند، همچنين خشنودى پروردگار كه از همه اينها بالاتر است و اين است رستگارى بزرگ».
⏬ آيه 26- شأن نزول:
هنگامى كه در آيات قرآن، مثلهائى به «الذُّبابُ» (مگس) و «عنكبوت» نازل گرديد، جمعى از مشركان اين موضوع را بهانه قرار داده زبان به انتقاد گشودند و مسخره كردند كه اين چگونه وحى آسمانى است كه سخن از «عنكبوت» و «مگس» مىگويد؟
✅ آيه نازل شد و با تعبيراتى زنده به آنها جواب داد.
🔸تفسير:
آيا خدا هم مثال مىزند⁉️
✅ نخست مىگويد: «خداوند از اينكه به موجودات ظاهرا كوچكى مانند پشه و يا بالاتر از آن مثال بزند هرگز شرم نمىكند» (إِنَّ اللَّهَ لا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا ما بَعُوضَةً فَما فَوْقَها).
مثال وسيلهاى است براى تجسم حقيقت، گاهى كه گوينده در مقام تحقير و بيان ضعف مدعيان است بلاغت سخن ايجاب مىكند كه براى نشان دادن ضعف آنها، موجود ضعيفى را براى مثال انتخاب كند.
🦟مثلا در آيه 73 سوره حجّ مىخوانيم: «آنها كه مورد پرستش شما هستند هرگز نمىتوانند «مگسى» بيافرينند اگر چه دست به دست هم بدهند، حتى اگر مگس چيزى از آنها بربايد آنها قدرت پس گرفتن آن را ندارند، هم طلبكننده ضعيف است و هم طلب شونده»
در اينكه منظور از «فَما فَوْقَها» (پشه يا بالاتر از آن) چيست؟
مفسران دو گونه تفسير كردهاند:
◀️ گروهى گفتهاند «بالاتر از آن در كوچكى» است، زيرا مقام، مقام بيان كوچكى مثال است، و برترى نيز از اين نظر مىباشد،
💵اين درست به آن مىماند كه گاه به كسى بگوئيم تو چرا براى يك تومان اينهمه زحمت مىكشى شرم نمىكنى؟
او مىگويد شرمى ندارد من براى بالاتر از آن هم زحمت مىكشم حتى براى يك ريال!
▶️بعضى ديگر گفتهاند: مراد «بالاتر از نظر بزرگى» است، يعنى خداوند هم مثالهاى كوچك را مطرح مىكند و هم مثالهاى بزرگ را
ولى تفسير اول مناسبتر بنظر مىرسد.
🍃سپس در دنبال اين سخن مىفرمايد: «امّا كسانى كه ايمان آوردهاند مىدانند كه آن مطلب حقى است از سوى پروردگارشان»
(فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ)
آنها در پرتو ايمان و تقوا از لجاجت و عناد و كينه توزى با حق دورند.
🍂«ولى آنها كه كافرند مىگويند: خدا چه منظورى از اين مثال داشته كه مايه تفرقه و اختلاف شده، گروهى را به وسيله آن هدايت كرده، و گروهى را گمراه»؟! (وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ ما ذا أَرادَ اللَّهُ بِهذا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيراً وَ يَهْدِي بِهِ كَثِيراً)
✅ولى خداوند به آنها پاسخ مىگويد كه «تنها فاسقان و گنهكارانى را كه دشمن حقند به وسيله آن گمراه مىسازد»(وَ ما يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِينَ)
⏺منظور از «الْفاسِقِينَ» كسانى هستند كه از راه و رسم عبوديت و بندگى پا بيرون نهادهاند ، زيرا «فسق» از نظر لغت به معنى خارج شدن هسته از درون خرما است سپس در اين معنى توسعه داده شده و به كسانى كه از جاده بندگى خداوند بيرون مىروند اطلاق شده است.
🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃
🍃هدايت و اضلال الهى 🍂
هدايت و ضلالت در قرآن به معنى اجبار بر انتخاب راه درست يا غلط نيست، بلكه به شهادت آيات متعددى از خود قرآن 🍃«هدايت» به معنى فراهم آوردن وسائل سعادت و 🍂 «اضلال» به معنى از بين بردن زمينههاى مساعد است، بدون اينكه جنبه اجبارى به خود بگيرد.
🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃