#آیت_الله_هاشمی_شاهرودی
#دومین_سالگرد_ارتحال
☘ سوم دی سالگرد ارتحال آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی است و من نیز به نوبه خود وظیفه می دانم چند خطی درباره این #عالم_مجاهد بنویسم.
☘ سال 92 در شبستان امام خمینی حرم مطهر، نزد برادر بزرگوارم شیخ مصطفی سلیمانیان #کفایه می خواندیم. همان ساعت آیت الله شاهرودی جنب شبستان، #درس_خارج داشتند. ساعت اتمام کلاس ما و تدریس ایشان همزمان بود لذا هر روز صبح بعد از درس ایشان را زیارت می کردیم.
☘ نکته جالب برای من دوچیز بود. آیت الله شاهرودی برخلاف بسیاری از مدرسین که در حرم تدریس دارند، مقید بودند حتما بعد از درس به #زیارت مشرف شوند.
🔻 پس نکته اول اینکه تقید به زیارت سیره ایشان بود.
🔻 نکته دوم حالت #انکسار و خضوع ایشان هنگام زیارت بود. وقتی به چهره ایشان نگاه می کردی چون عبد در برابر مولی ایستاده بود و انگار همه وجودش خضوع و خواهش و تمنا از کریمه اهل بیت علیهم السلام بود.
🔻 متاسفانه تقید به زیارت و ادب زیارت و #زیارت_خاضعانه در بین برخی مثل من کمرنگ شده در حالی که هیچ جای دیگری جز #حرم اهل بیت علیهم السلام خبری نیست...
☘ آیت الله #شاهرودی از جهت دیگری نیز حق بزرگی بر گردن حوزه های علمیه دارد. ما از طریق #بحوث ایشان با اندیشه های عمیق اصولی #شهید_صدر آشنا شدیم.
🌿 حشره الله مع اولیائه... 🌿
#هاشمی_شاهرودی
#تقید_به_زیارت
#ادب_زیارت
#تواضع
#بحوث
🆔 @taalighat
📌 دروس خارج و انقطاع از مسئله اجتماعی (نگاهی به ظرفیت مغفول دروس خارج و سکوت ممتد در حوادث مهم)
🔻 طبق هر روز، صبح سر #درس_خارج استاد بزرگوارمان حاضر بودم، امسال توفیق درک درس خارج سه استاد شاخص را دارم. دروس خارج مطرح بین 70 تا 300 نفر طلبه شرکتکننده دارند.
🔻 برخی دروس خارج عمومی است اما برخی دروس بیشتر مجمع الفضلا است و طلاب متوسط یا مبتدی کمتر در آنها شرکت میکنند. چنین درسی با محوریت نخبگان و فضلای جوان حوزه، یعنی یک #ظرفیت_نخبگانی ویژه و قابل توجه.
🔻 اما طبق معمول در همه سه ماه گذشته اساتید معظم مباحث علمی خودشان با محوریت #کفایه و شرح عروة را ادامه میدهند. هیچ سخنی درباره #مسائل_جاری مملکت مطرح نیست. داشتم فکر میکردم آیا این دروس با این همه #ظرفیت، نمیتوانند یک روز در هفته یا یک روز در ماه را به بررسی، گفتگو، #تحلیل و #چارهجویی پیرامون مسائل مهم #کشور اختصاص دهند؟
🔻 استاد با همان روش فنی، تحلیلی و با بهره از قوه استنباطی زاویهی نگاهی را مطرح کند، طلبهها بحث و اشکال کنند، در نهايت خروجی علمی یا عملی از آن بیرون بیاید! آیا نمیشود؟
❌ بحث بر سر نفی مسیر موجود نیست، بیشک باید روال آموزشی دروس خارج بر همین منوال باشد تا مجتهدینی تربیت شوند، بحث بر سر فعالسازی دیگر ظرفیتهای این دروس است. بحث بر این است که آیا اساتيد ما خود را مخاطب مسائل جامعه میدانند؟
🔻 الان نسبت درس خارج با مسائل جاری جامعه یا #انقطاع است یا اتصال با چندین واسطهی بعیده. گاهی در روند آموزشی چارهای هم نیست ولی نمیتوان بین آموزش و نیاز اجتماعی جمع کرد؟ این ظرفیت عظیم از طلاب با پراکندگی به مقیاس همه استانهای کشور، هم تنوع در اخبار منطقهای دارند، هم تنوع در امکان #کنش_اجتماعی، هم انگیزه برای یک #اقدام_عینی.
📍بهنظر میرسد میتوان به کارکردها و ظرفیتهای جدیدی از اجتماعات علمی حوزوی اندیشید. درس خارج، #درس_چارهجویی برای حل #مسائل_جامعه اسلامی بوده است، هر فرع فقهی یک نیاز را پاسخ میدهد اما نیازهای امروز هم در دروس خارج جایگاهی دارند؟ امروز نیاز به فعالسازی این جنبه داریم!
➖➖➖➖➖➖➖➖
🔹 پینوشت:
طبیعتاً مقصود این نیست که هر بزرگواری در هر زمینهای حتی خارج از حوزه تخصص خود نظر دهد، مسئله اصلی #نظام_حساسیت بزرگان است. اینکه اساتید معظم باید ناظر به نیازهای جاری و اساسی جامعه اسلامی توأمان دارای واکنش باشند.
#درس_خارج
#درس_چارهجویی
#چارهاندیشی
#وضعیت_فکری_جدیدی
#تأملی_درباب_اغتشاشات1401
🆔 @taalighat
📚 بهمناسبت آغاز سالتحصیلی حوزههای علمیه، باتوجه به اینکه برخی سروران گاهی درباره دروس خارج سوال میکنند، نکاتی درباره ویژگیهای #درس_خارج برخی از اساتيد بهمرور تقدیم میکنم.
📗 زین پس مطالب فقهی، اصولی، رجالی و حکمی را در کانال #قبسات به اشتراک خواهم گذاشت و در این کانال بیشتر به یادداشتهای تحلیلی و خاطرات میپردازم.
🔻🔻🔻🔻
🆔https://eitaa.com/ghabas
هدایت شده از قبسات
📚 نگاهی اجمالی به ویژگیهای برخی دروس خارج (1)
📘 ویژگیهای درس خارج اصول استاد گنجی
1. سادهسازی و تقریر روان مطلب:
یکی از ویژگیهای درس اصول استاد گنجی بیان رسا و غیر معقد است. استاد تلاش میکند مطالب پیچیده را با بیانی واضح و قابل درک بیان کند تا مخاطب با کمترین پیچیدگی با محتوا ارتباط بگیرد. توانایی استاد در تحریر و تقریر روان و سلیس اقوال یکی از نکات برجسته ایشان است.
2. سرعت و عدم اطناب:
درس اصول استاد گنجی از دروس تفصیلی بهشمار نمیآید. هرچند اقوال مختلف بیان میشود اما به امهات مطالب اکتفا میشود. ازاینرو درس به کندی نمیگذرد و با سیری مناسب طی میشود که برای ذائقه های عمومی نسبت به اصول مناسب است.
3. نظارت بر اقوال مختلف:
درباره نظارت درس نسبت به اقوال باید چند نکته را بیان کرد:
اولا محور درس اصول، متن کفایه و بعضاً حواشی آن است. استاد میکوشد متن کفایه را تحریر نماید، در مواردی که چند نوع برداشت از یک فقره ممکن است، به تحلیل انواع احتمالات و اتخاذ احتمال مدنظر اقدام کند و بهنوعی متن و محتوای کفایه کاملاً حل شود.
در گام دوم استاد متعرض اقوال شیخ انصاری، محقق نائینی، محقق اصفهانی، منتقی الاصول و اخیراً کلمات شهید صدر بر اساس بحوث میشود.
اما عنایت استاد در این بین به کلام نائینی از سایرین بیشتر است. چرا که منهج اصولی نائینی را ترجیح داده و تحلیلهای اصولی ایشان را متقن تر میدانند. لذا در شرح و بسط کلام نائینی بیش از کلام دیگران وقت صرف مینمایند.
4. تحلیل عرفی:
جمعبندی استاد از مطالب با محوريت برداشت و تحلیل عرفی نسبت به مسائل است. استاد برای فهم عرف جایگاه ویژهای قائل است و عادتا مسائل را از این پایگاه تحلیل و جمعبندی مینماید.
#منهج_شناسی
#روششناسی
#درس_خارج
🆔 @ghabas
➖➖➖➖
🆔 @taalighat
هدایت شده از قبسات
📚 نگاهی اجمالی به ویژگیهای برخی دروس خارج (2)
📘 ویژگیهای درس خارج فقه حضرت استاد شوپایی
1. نظم و انسجام ارائه محتوا
استاد در تنظیم محتوای درس با ذوق شیوا مطالب را در یک بسته منظم و منسجم ارائه میکنند که از ترتیب منطقی برخوردار است. ترتیبی که در آن به منطق اجتهادی خاص استاد تکیه شده است و ذهن طلبه دچار آشفتگی نمیشود.
2. تتبع محور بودن:
درس با محوريت شرح عروه است. حواشی عروه مورد عنایت است. در کنار حواشی عروه، اقوال صاحب مصباح الفقیه، صاحب جواهر و صاحب مستمسک از جایگاه ویژهای در نگاه استاد برخوردار است. البته گاهی به فراخور بحث متعرض دیگر اقوال مهم در مسئله نیز میشوند. در کنار سه متن اصلی، توجه به آراء مرحوم آیتالله خویی و مرحوم آیتالله تبریزی مورد اهتمام جدی استاد است.
3. اعتنا به اقوال قدما
استاد معتقد است باید برای فهم مسئله اشرافی بر سیر تاریخی پدید آمدن آن داشت، همچنین کلمات قدما بهعنوان قرائن فهم و استظهار از روایات دارای اهمیت است. از این روی فقیه هیچگاه از کلمات قدما مستغنی نیست. لذا استاد در موارد نیاز حتماً متعرض کلام قدما نیز میشود.
4. رویکرد رجالی:
برخلاف برخی از اساتید که برای مسائل رجالی جایگاه خاصی قائل نیستند، استاد در بحث به مسائل رجالی عنایت ویژه دارند و در تحلیل روایات، حتماً متعرض سند روایت، تحلیل روات و جمعبندی رجالی نسبت به روات مختلف فیه میشوند. استاد دارای مطالعات و تحقیقات گسترده رجالی بوده و اساساً فردی خبره در رجال بهشمار میآیند.
5. تحلیل دقی و فنی:
جناب استاد در بررسی مسائل دارای رویکرد تحلیلی دقیق، ریزبینانه و موشکافانه اند. دقتهای فنی، بررسیهای تحلیلی و توجه به نقاط غامض بحث و حل غوامض از ویژگیهای درس استاد است. به بیان دیگر استاد اهل عبور ساده و تحلیل بسیط و گذرا از مطالب نیستند.
6. بیان فنی و پرهیز از بیان خطابی
متأسفانه در برخی دروس خارج، استاد به فن خطابه در ارائه محتوا روی میآورد و موجب میشود اولا ادبیات علمی و فنی کمرنگ شود و ثانیاً حاشیه بیشتر از محتوا و متن شود. اما جناب استاد شوپایی دارای بیان کاملاً فنی، و متمرکز بر محتوای علمی و بدون بیان مطالب زائد هستند.
#منهج_شناسی
#مکتبشناسی
#درس_خارج
🆔 @ghabas
➖➖➖➖
🆔 @taalighat
هدایت شده از قبسات
📚 نگاهی اجمالی به ویژگیهای برخی دروس خارج فقه (4)
ویژگیهای درس خارج فقه حضرت استاد شبزندهدار
1. تتبع گسترده و فقه تفصیلی
یکی از مهمترین نکات درس حضرت استاد، تتبع گسترده و شامل نسبت به اقوال و انظار پیرامون مسئله است. تتبعی که از اقوال اساطین فقه آغاز میشود و تا فقهای معاصر و حتی کمتر شناختهشده امتداد مییابد. تتبعی که میکوشد مسئله را از جوانب مختلف بررسی کند، زوایای دید مختلف را بیان کند تا دیدی جامع نسبت به ابعاد مسئله بسازد و از نکتهسنجی دیگر فقها محروم نماند. البته این حد از تفصیل برای همه سلائق و نیز برای طلابی که تازه وارد خارج میشوند قابل توصیه نیست.
2. تفریع فروع و طراحی جامع بحث
حضرت استاد برای بررسی هر مسئله یک طراحی جامع تنظیم میکنند. يعنی تدریس مبتنی بر یک طراحی منسجم، هندسه منطقی است. برخلافِ بسیاری از اساتید که با محوريت یک کتاب فقهی و در همان چارچوب مثلا جواهر یا مستند عروه مرحوم خویی درس را به پیش میبرند، ایشان خود هندسه جدیدی برای بحث طراحی میکنند که هم دارای #جامعیت نسبت به ابعاد بحث است و هم برخوردار از سیری منطقی.
3. بیان سلیس، شیوا
بیان جناب استاد در عین فنی و دقیق بودن، عاری از اغلاق و تعقید بوده و شفاف، گویا و منظم است. طلبه دچار سردرگمی عبارات و کلمات نمیشود. بیان شیوا موجب میشود طلبه بر محتوا تمرکز بیشتری بیابد تا اینکه در پیچ عبارات متوقف شود.
4. فقه جواهری
🔹درس جناب استاد نمونهای کامل، بارز و قابل الگوگیری از #فقه_جواهری پاکیزه و متقن است.
🔹برخی دروس خارج بهاین نحو است که تکیه به برخی عناصر آنقدر پر رنگ است که دیگر عناصر به حاشیه میروند مثلا عمده به تطبیقات اصولی میگذرد یا عمده بحث صرف تحقیقات رجالی میشود یا بیشتر بحث صرف نقل و نقد اقوال و تتبعات است. اما جناب استاد همه عناصر را بهصورت متناسب، بهجا و بهینه بهکار میگیرند.
🔹درس خارج فقه ایشان به تعبیر برخی قدیمیها کاملاً طعم فقه دارد آن هم فقه جواهری. از حیث تتبع اقوال فقهی، تدقیق در کلمات فقها، تحلیل و درایة احادیث با رویکردی کاملاً فنی است. در جای خود استفاده از بررسیهای دقیق رجالی، تطبیقات اصولی، بهکارگیری قواعد همه بهصورت #متوازن و بههنگام انجام میشود.
🔹پس اولا تنوع در بهکارگیری عناصر اجتهاد، ثانیاً عدم افراط و تفریط در این زمینه و استفاده متوازن، ثالثاً بهکارگیری فنی و بر اساس اصول استنباط
همه ویژگیهای تفقه استاد است.
4. تحقیقات رجالی
اعتنای استاد در درس به تحقیقات رجالی کاملاً دقیق، تفصیلی و فنی است. خروجی برخی از این ابحاث در قالب کتبی منتشر شده است. برخی از این کتابها عبارتند از:
📗کافی شریف
📗مسعدة بن صدقه
📗تفسیر علی بن ابراهیم قمی
📗 معلی بن خنیس - کتاب ابن غضائری
5. جمعبندی فنی
اما نکته مهم شیوه جمعبندی نهایی، اجتهاد و نتيجهگیری نهایی استاد است. آنچه در این حلقه آخر بهچشم میآید جمعبندی فنی و مبتنی بر قواعد است. برخلافِ برخی شیوهها که برداشتهای ذوقی جای جمعبندی فنی را میگیرد.
6. تعامل با شاگردان
نکته دیگر درس استاد اینکه جنابشان علی رغم جمعیت بالای درس، هم در بین درس امکان سوال و جواب میدهند و هم پس درس مدتی را به گعده و پرسش و پاسخ اختصاص میدهند.
7. اعتنا به مسائل نظام و انقلاب
درس خارج استاد، درسی بریده از انقلاب، نیازهای آن و حوادث جاری در مملکت نیست. درس خارج یک استاد فقیه و انقلابی اینگونه است که در ابتدای درس درصورتی که حادثه مهمی در ایران یا جهان رخ داده باشد، استاد معظم نسبت به آن تذکار و رهنمود میدهند.
اینکه استاد عزیز چندسالی بحث امر به معروف و نهی از منکر را برای خارج فقه برگزیدند و یا اینکه مدتی پیرامون #بیانیه_گام_دوم سخن میگفتند و یا اینکه در بحث #فقه_معاصر اثرگذاری محوری دارند، همه نشانه یک #فقیه_انقلابی و درس خارج متناسب با انقلاب اسلامی است.
#منهج_شناسی
#مکتبشناسی
#درس_خارج
#آیتالله_شبزندهدار
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
🆔https://eitaa.com/ghabas
ساعت 7:30 صبح، مسجدی در اطراف حرم مطهر
قبل از شروع #درس_خارج استاد
طلبهها در حال #مباحثه و نقد و اشکال بیانات استاد بنابر سنت #آزاداندیشی
نه اجباری هست، نه تنبیه و تشویقی، نه حضور و غیابی!
این انگیزه و اشتیاق است که طلبه را به اینجا میکشاند، این پویایی حوزه است فارغ از نظام آموزشی ترمی و واحدی و به دور از اجبارهای ساختارهای رسمی
#حوزه با نشاط و پویاست
این نشاط را با غلطیدن در #ساختارهای_مدرن نابود نکنیم
#حوزه_علمیه
#درس_خارج
#آزاداندیشی
#پویایی
@taalighat
📝 مدل اقدام مؤسسه شهید صدر، الگویی فاخر برای معرفی و ترویج اندیشمندان
(در تجلیل از اقدامات هوشمندانه دارالصدر) _ بخش اول
🔻 علامه شهید سیدمحمدباقر صدر را در حوزهها بیشتر به دانش اصول میشناسند. آن هم با اثر ارزشمند "بحوث فی علم الاصول" مرحوم آیتالله شاهرودی و "مباحث الاصول" آیتالله سیدکاظم حائری، در دانشگاه و محیط روشنفکری اما "اقتصادنا" و "فلسفتنا" است که عامل شناخت #شهید_صدر است و در فضای عمومی هم معمولا شهید صدر و امام موسی صدر را باهم خلط میکنند.
🔻 امروز کمتر #درس_خارج اصولی است که بخواهد به مرزهای دانش اصول نزدیک شود و در آن کلمات #شهید_صدر مطرح نشود. پس به ظاهر صدر مشهور است، اما باید نام او را #مشهور_مهجور نامید.
🔻 #صدر اصولی است، اما بیش از این یک اندیشمند نابغه و #اسلامشناس است. پس بايد در لایههای مختلف اسلامشناسی جامعه دینی حضور داشته باشد، ولی فقط یا بیشتر در علم اصول یا اقتصاد اسلامی است که نام و کلامش بر سر زبان است. اما اندیشههای ناب دیگر او را کمتر کسی میشناسد. پس بايد کاری کرد برای درمان این مهجوریت...
✅ آغاز یک تحول...
🔻 یکی از شاگردان با صفای شهید صدر بهنام آیتالله اشکوری زندگی خود را وقف معرفی و ترويج شهید کرد و مؤسسهای با نام #دارالصدر تأسیس کرد. اما نیمههای دهه نود طلبهای خوشفکر به این مؤسسه پیوست و طرحی نو درانداخت و با طراحی یک الگو تلاش کرد کمی از مهجوریت شهید صدر را بزداید.
🔹 گام اول: بازتولید آثار شهید صدر بر اساس شناخت مخاطب جدید
🔻 گام اول بازتولید آثاری بود که سابقاً در قالبهای سنتی، حجیم و بدون لحاظ ذائقه مخاطب امروزی تولید شده بود. همه این عوامل موجب شده بود آثار صدر در بین #نسل_جوان جایی نداشته باشد و در #سبد_مطالعه آنها قرار نگیرد.
🔻 تفکیک موضوعی آثار، تجدید ترجمه با ادبیات و قلم روان، صفحه آرایی و طرح جلد جدید، طراحی یونیفورم هنری و جوانپسند همه موجب شد آثار شهید صدر در حوزههای مختلف برجسته شده و دیده شود. برخی از این آثار احیاشده عبارتند از:
1. اعتقاد ما
2. علوم قرآن
3. فدک در تاریخ
4. انسان و عبادت
5. آموزههای وحی
6. حوزه و بایستهها
7. پژوهشی درباره ولایت
8. سنتهای تاریخی در قرآن
9. پژوهشی درباره امام مهدی
📌 ادامه دارد...
#شهید_صدر
#مشهور_مهجور
#دارالصدر
#اقدام_راهبردی
#نوآوری_اجتماعی
#روایت_رویش
#خبر_خوب
#روایت_جبهه_انقلاب
🔻🔻🔻🔻
🆔 @taalighat
تعلیقات
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب اسلامی (بهبهانه سخنان منتشرشده دکتر شفیعی کدکنی)
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب
📌بخش دوم
10) در #حوزه_پساانقلاب طلاب فاضل بسیاری داریم که فلسفه غرب و #علوم_انسانی مدرن را مستقیم و به زبان اصلی انگلیسی، آلمانی و فرانسوی میخوانند و عمیقاً میدانند اندیشه غربی چیست و چه میگوید و بزنگاه اشکال کجاست. برخی از حوزویان تحصیلات آکادمیک خود را در انگلیس و کانادا و آمریکا دنبال کردند.
برخی اساتید ما در گرایشهایی تحصیل کردند که هنوز در ایران ترجمه نشده و برخی دیگر نزد دانشمندانی غربی تحصیل کردند که امروز آثار آنها کتاب درسی دانشگاههای ماست. نه اینکه الزاماً این امور را فضل بدانیم، بلکه نمونههایی ذکر میکنیم تا بدانند آنچه درباره حوزه امروز میگویند چقدر دور از آبادی است.
11) در #حوزه_پساانقلاب ساختارهای مدرن عمیقاً شناخته میشود. اینکه #زیست_دینی در #عصر_مدرن نیازمند تحول در #نظامات_مدرن و ساختارهای اجتماعی است. اینکه نمیتوان سخن از #تربیت_دینی گفت اما به سبک زندگی و شهرسازی و فجازی و ارزشهای خلق شده مدرن بیاعتنا بود. اینکه باید دربرابر مدل، #مدل تولید کرد و با توصیه تحول رخ نمیدهد.
12) در #حوزه_پساانقلاب مهمترین رکن آموزش و تولید علم حوزوی که عبارت است از #درس_خارج خود را ناظر به نیاز روز میکند. دهها درس خارج با موضوعات جدید شکل میگیرد. از فقه الاقتصاد و فقه الاداره و فقه السیاسه گرفته تا فقه هنر و فقه کذا و کذا. شايد بهصورت موردی دربارهی عمق، موضوعشناسی و روششناسی این دروس نقدهایی داشته باشیم چه آنکه از پایگاه #حوزه_سنتی برآمده اما مسئله، #تحول در نگرش و ناظرشدن به نیاز جامعه حتی در سنتیترین لایه حوزه است.
13) در #حوزه_پساانقلاب با موج #مهاجرت_معکوس مواجهیم. مهاجرت از دانشگاه به حوزه و مهاجرت از خارج ایران به ایران برای فراگیری دانش دینی. امروز چندهزارنفر نخبه دانشگاهی از برترین دانشگاههای کشور طلبه شدهاند و در حال تحصیل یا تولید علم اند.
14) حوزه علمیه که دارای ساختار نسبتاً بسیطی بود در دوران پساانقلاب برخوردار از #ساختار و #سازمان شده است. مقوله برنامهریزی و آیندهنگاری در آن جدی است. برخی اضلاع نهادی حوزه امروز از یک زاویه به این صورت است:
✅ نهادهای مدیریتی، سازمانی حوزه
🔻 شورای عالی حوزه
🔻 جامعه مدرسین
🔻 مجمع نمایندگان طلاب
🔻 مرکز مدیریت حوزه
🔻 مرکز مدیریت حوزه خواهران
🔻 مرکز خدمات حوزه
🔻 جامعه الزهرا سلام الله علیها
🔻 دفتر تبلیغات حوزه
🔻 جامعه المصطفی العالمیه
✅ نهادهای آموزشی پژوهشی حوزه
📕 آموزشی محض و تحت اشراف مرکز مدیریت:
📌 مرکز تخصصی فلسفه
📌 مرکز تخصصی کلام
📌 مرکز تخصصی تفسیر
📌 و دهها مرکز تخصصی دیگر
📌 مراکز تخصصی فقهی
📌 انجمن های علمی حوزه
💠 انجمن های اقتصاد، روانشناسی، جامعه شناسی، معرفت شناسی، کلام، فلسفه، مطالعات سیاسی، مطالعات اجتماعی، قرآن پژوهی، مهدویت و...)
📗 آموزشی پژوهشی تحت اشراف بیوت مراجع تقلید:
📌 مرکز فقهی ائمه اطهار
📌 مرکز فقهی امام باقر علیه السلام
📌 مرکز فقهی امام کاظم علیه السلام
📌 مرکز فقهی آیتالله وحید
📌 مرکز فقهی جامع ولی امر
📌 موسسه فقه و علوم اسلامی
📌 و حدود 25 مؤسسه فقهی دیگر...
📘 آموزشی پژوهشی با رویکرد فعالیت در حوزه علوم انسانی اسلامی
📌 موسسه امام خمینی
📌 دانشگاه باقرالعلوم
📌 دفتر حوزه و دانشگاه
📌 فرهنگستان علوم اسلامی
📌 موسسه تحقیقاتی اسرا
📌 مرکز مطالعات زنان و خانواده
📌 اندیشکده اقتصاد مقاومتی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 و...
✅ نقاط اتصال نظام و حوزه:
🔹 مرکز پژوهشهای فقهی مجلس
🔸 دبیرخانه حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی
🔹 دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
🔸 دفتر پژوهش های فقهی شورای نگهبان
🔹 دفتر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت
🔸 مرکز تحقیقات اسلامی مجلس
🔹 مرکز مطالعات فقهی قوه قضاییه
✅ نقاط اتصال حوزه و فضای بین المللی
📌 مجمع جهانی اهل بیت
📌 مجمع جهانی تقریب مذاهب
📌 جامعه المصطفی
📌 جامعه المرتضی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 دهها مجموعه غیررسمی و طلبگی
ادامه دارد...
➖➖➖➖➖
بخش اول یادداشت:
https://eitaa.com/taalighat/1658
➖➖➖➖
✅@taalighat