✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش چهارم)
💠تمامي آيات مربوط به اسراف را ميتوان به طور كلی به دو بخش تقسيم كرد: ۱- اسراف در مال. ۲- اسراف در غيرمال.
1⃣اسراف در مال
🔴آيات مربوط به زيادهروي در صرف مال شامل دو بخش است:
🔷الف) #اسرافدرمصرفشخصی: ميفرمايد: «كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ... ؛[انعام،۱۴۱] از ميوه آن به هنگامي كه به ثمر مينشيند بخوريد و حق آن را به هنگام درو بپردازيد، #اسراف نكنيد كه خداوند مسرفين را دوست نميدارد». بنابراين اسرافی كه در بعد اقتصادي بيشتر مورد توجه است و موجب تضعيف بنيه مالي محرومان و لذتطلبی #مسرفان ميشود و از بلاهاي بزرگ اجتماعي است و فقر و محروميت بيشتر به دنبال دارد، همين نوع اسراف است كه هر مسلمان با توجه به وظيفه و تعهد و مسؤوليتي كه در برابر خداوند و اجتماع دارد لازم است، در مخارج زندگی خويش #رعايتاعتدال را بكند و جدا از #اسراف پرهيز نمايد.
🔷ب) #اسرافبهخاطرديگران: وقتی انفاق از حد تعادل خارج شود، نسبت به انفاق شونده و انفاق كننده هر دو عوارض سوء و زيانبار خواهد داشت. به اين جهت است كه قرآن مجيد وقتي ويژگیهاي مؤمنان و بندگان واقعي را برميشمارد، يكي از آن ويژگي ها را اينگونه معرفي ميفرمايد: «وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا؛[فرقان،۶۷] كساني هستند كه هرگاه انفاق كنند، نه #اسراف ميكنند و نه سخت گيري، بلكه در ميان اين دو اعتدالي دارند».
🔶و نيز قرآن، خطاب به حضرت پيامبر(ص) ميفرمايد: «وَلا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا؛ [اسراء،۲۹] و دستت را بخیلانه بسته مدار [که از انفاق در راه خدا باز مانی] و بطور کامل هم [در انفاق] دست و دل باز مباش [که چیزی برای معاش خودت باقی نماند] که در نهایت [نزد شایستگان] نکوهیده [و در زندگی خود] درمانده گردی». و در همين رابطه امام علي(ع) ميفرمايند: «ما عال امرء اقتصد؛ [۱] كسی كه #ميانهروی پيشه سازد تنگدست نگردد».
🔶و حضرت رسول(ص) ميفرمايند: «من اقتصد اغناه الله، و من بذر افقره الله؛[۲] هر كس در دخل و خرج #ميانهروی كند، خدا بینيازش ميكند و هر كس #اسراف و تبذير نمايد خداوند فقيرش گرداند». #زيربنایآفرينش بر #تعادل گذاشته شده است: «وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ؛[رعد،۸] و هر چيزي نزد او مقدار معينی دارد». و در مورد ديگر ميفرمايد: «إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ؛[قمر،۴۹] ما هر چيزی را به اندازه آفريديم.
🔴 #حسابهرچيزي در پيشگاه خداوند متعال براساس حكمت بالغه او و مصلحت و عدالت، و از روي اندازه و بدور از افراط و تفريط است، و اساس حكومت را هم عدالت تشكيل ميدهد، و اقامه عدل از اهداف مهم بعثت انبيای عظام الهی بوده است؛ تا آنجا كه معيار مالكيت مشروع را عدم زيان و اضرار و ستم به فرد و اجتماع، و ضابطه انفاق و احسان را كرامت و سخاوت، بدور از بخل و امساك و نيز بدور از اسراف و زيادهروي قرار داده است؛ و بالاخره تحكيم بنيان اقتصادی جامعه و ميانهروی مطلوب، مورد تاكيد شارع مقدس اسلام است.
پینوشتها
[۱]نهجالبلاغه فيض، حكمت ۳۴/۱۱۵۳
[۲]نهج الفصاحه، ص۶۰۱
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵
منبع: وبسایتمرکزمطالعات و پاسخگویی به شبهات
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد