لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۱ و ۲ سوره الرحمن 🕊
🍃 الرَّحْمَنُ (۱)🍃
🍃عَلَّمَ الْقُرْآنَ (۲)🍃
ترجمه :
🍃 خداوندِ رحمان، قرآن را آموخت.🍃
خداوند، رحمان است. «الرّحمن»
پيامبرش، مايه ى رحمت است. «و ما ارسلناك الاّ رحمة للعالمين»
قرآنش نيز رحمت است. «و رحمة للمؤمنين»
«رحمن» نام مخصوص خداوند است كه ۱۶۹ بار در قرآن آمده و ۱۱۴ مرتبه در هر «بسم اللّه» تكرار شده است.
در مواردى از قرآن، كلمه «الرّحمن» به جاى «اللّه» بكار رفته است:
«قالوا اتّخذ اللّه ولدا» ؛ «قالوا اتّخذ الرّحمن ولدا»
«اتاكم عذاب اللّه» ؛ «يَمسّك عذاب من الرّحمن»
«قل ادعوا اللّه او ادعوا الرّحمن»
در آيين سخنورى و نگارش، سر فصل سخن، نشانه و نمودار تمام سخن است. در اينجا نيز چون سوره نگاهى به نعمت هاى الهى دارد، در آغاز آن «الرّحمن» آمده است.
قرآن، بايد محور امور باشد. در سوره قبل (قمر)، بارها آسان بودن قرآن مطرح شد: «لقد يسّرنا القرآن للذّكر» در اين سوره خدا، اولين معلّم آن معرّفى مى شود. «علم القرآن»
علمى جلوه ى رحمت است كه آموزش خدا باشد. «الرّحمن علّم»
علمى جلوه ى رحمت است كه جامع باشد. «تبياناً لكلّ شى ء»
علمى جلوه ى رحمت است كه پاداشى از ما نخواهد و بر اساس رحمت باشد. «الرّحمن علّم»
علمى جلوه ى رحمت است كه در هر زمان كاربرد داشته باشد.
علمى جلوه ى رحمت است كه بصيرت آفرين و تقوا آفرين باشد.
علمى جلوه ى رحمت است كه سعادت فرد و جامعه و اين جهان و آن جهان را تأمين كند.
تعليم قرآن توسّط خداوند «علّم القرآن»، يعنى:
تعليم حقّ. «نزل عليك الكتاب بالحق»
تعليم داورى. «أنزلنا اليك الكتاب بالحقّ لتحكم بين النّاس»
تعليم آنچه فراگيرى آن از راه هاى عادّى ممكن نيست. «و علّمك مالم تكن تعلم»
تعليم برهان. «قد جاءكم برهان»
تعليم عمل صالح. «و الّذين يمسكون بالكتاب... انا لانضيع أجر المصلحين»
تعليم موعظه، شفاى دل، هدايت و رحمت. «قد جائتكم موعظة من ربّكم و شفاء لما فى الصّدور و هدىً و رحمة للمؤمنين»
تعليم غيب. «ذلك من أنباء الغيب»
تعليم بهترين داستان ها. «نحن نقصّ عليك أحسن القصص»
تعليم شناخت حقايق. «تبياناً لكلّ شى ء»
تعليم برترين ها. «و لايأتونك بمثل الاّ جئناك بالحقّ و أحسن تفسيراً»
تعليم ميزان شناخت حق از باطل. «أنزل الكتاب بالحقّ و الميزان»
تعليم سالم ترين سخن. «لايأتيه الباطل من بين يديه و لا من خلفه»
تعليم موعظه. «فذكّر بالقرآن مَن يخاف وعيد»
تعليم رشد. «يهدى الى الرّشد»
تعليم كتابى كه بقاى آن بيمه شده است. «انّا نحن نزّلنا الذكر و انّا له لحافظون»
سرچشمه قرآن:
قدرت و عظمت: «تنزيلاً ممن خلق الارض و السّموات العلى »
عزّت و حكمت: «تنزيلُ الكتاب من اللّه العزيز الحكيم»
لطف و رحمت: «تنزيلٌ من الرّحمن الرحيم»
ربوبيّت و رشد: «تنزيلٌ من ربّ العالمين»
📌 پیام ها
🌿 خداوند، اولين معلّم قرآن است. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 شريعت، بر اساس رحمت است. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 شبهات را بايد پاسخ داد. در برابر كسانى كه مى گويند: قرآن را بشرى به پيامبر آموخته است: «يعلّمه بشر»، بايد گفت: خدا آموخت. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 تعليم قرآن به انسان، جلوه اى از رحمت الهى است. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 معلّمى، شأن خداوند است. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 كار تعليم و تعلّم، بايد بر اساس محبّت و رحمت باشد. «الرّحمن علّم القرآن»
🌿 قرآن، قابل درك و شناخت براى بشر است. «علّم القرآن»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۳ سوره الرحمن 🕊
🍃 خَلَقَ الْإِنسَانَ🍃
ترجمه :
🍃 او انسان را آفريد.🍃
آفرينش انسان از جهات مختلف قابل توجّه است:
از جهت سير تكاملى كه چگونه از خاك بى جان، موجودى جاندار و باشعور بر مى آيد.
از جهت تأمين نيازهاى مادّى كه چگونه جهان طبيعت در تسخير او قرار گرفته است.
از جهت گرايش هاى مثبت و منفى كه قرآن به برخى از آنها اشاره نموده است، از جمله:
⬅️ زود نا اميد مى شود. «قتوراً»
⬅️ حريص است. «هلوع»
⬅️ بى تاب است. «جزوعاً»
⬅️ زيانكار است. «لفى خسر»
⬅️ زياده خواه است. «ليطغى »
⬅️ ستمگر است. «ظلوماً»
⬅️ نادان است. «جهولاً»
⬅️ شتابزده است. «عجولا»
⬅️ ناسپاس است. «كفور»
⬅️ قدرنشناس است. «كنود»
آيات ديگر قرآن، خصوصيات مثبت انسان را اين گونه ارائه مى دهد:
✅مسئوليّت پذيرى، داشتن آزادى و قدرت انتخاب؛
✅امكان تغيير روش، توبه و انقلاب و جهش درونى؛
✅دارا بودن استعدادها و ظرفيّت هاى بزرگ درونى؛
✅ويژگى بى نهايت طلبى؛
✅جانشين خداوند روى زمين؛
✅مسجود فرشتگان؛
✅دارا بودن قدرت تقليد و اثرپذيرى يا قابليّت الگو شدن و تأثيرگذارى؛
✅تركيبى از تضادها، عقل و فطرت در برابر غريزه و شهوت؛
✅داراى قدرت تفكّر و خلاّقيت و ابتكار.
✅ آنجا كه بحثِ آموزش قرآن است، بر آفرينش انسان مقدّم شده است. «علّم القرآن خلق الانسان» امّا آنجا كه آموزش علوم ديگر مطرح است، آفرينش انسان مقدّم شده است. «خلق الانسان من علق.... الّذى علّم بالقلم»
📌 پیام ها
🌿 خداوند، خالق انسان است، نه طبيعت بى جان. «الرّحمن... خلق الانسان»
🌿 خلقت انسان، جلوه اى از رحمت الهى است. «الرّحمن... خلق الانسان»
🌿 مؤلّف كتاب تشريع، همان مؤلّف كتاب تكوين است. «علّم القرآن، خلق الانسان»
🌿 قرآن، بر انسان، شرافت و تقدم دارد. (فكر و معرفت، بر جسم و طبيعت مادى مقدّم است.) «علم القرآن، خلق الانسان»
🌿 قرآن، سرآمد تمام كتاب ها و انسان، سرآمد تمام مخلوقات است. «علّم القرآن، خلق الانسان»
🌿 انسان، در سايه فراگيرى قرآن، به كمال خلقتش دست مى يابد. «علّم القرآن، خلق الانسان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۴ سوره الرحمن 🕊
🍃 عَلَّمَهُ الْبَيَانَ🍃
ترجمه :
🍃 به او بيان آموخت.🍃
حضرت على (عليه السلام) مى فرمايد: «لاتجعلنّ ذرب لسانك على من انطقك و بلاغة قولك على من سدّدك» تندى و تيزى زبانت را براى كسى كه تو را سخن گفتن تعليم داده قرار مده و بلاغت و زيبايى كلامت را به رخ كسى كه گفتار تو را قاعده مند و زيبا كرده، مكش.
قدرت بيان و سخن گفتن، هديه الهى به انسان است و قرآن براى شيوه بيان دستوراتى داده است، از جمله:
✅ مستدل و محكم باشد. «قولاً سديداً»
✅ پسنديده و به اندازه باشد. «قولاً معروفاً»
✅ نرم و مهربانانه باشد. «قولاً ليّناً»
✅ شيوا و رسا و واضح باشد. «قولاً بليغاً»
✅ كريمانه و بزرگوارانه باشد. «قولاً كريماً»
✅ زيبا، نيكو و مطلوب باشد. «قولوا للنّاس حسناً»
✅ بهترين ها گفته شود. «يقولوا الّتى هى احسن»
✅ حتّى مجادلات و گفتگوهاى انتقادى، به بهترين وجه باشد. «جادلهم بالّتى هى احسن»
📌 پیام ها
🌿 علم، برترين كمالى است كه خداوند به انسان عطا كرده است. «علّم... علّمه» (علم و تعليم قبل و پس از خلقت انسان تكرار شده است)
🌿 زبان و لغت خاص مهم نيست، اصل قدرت بيان مهمّ است. «علّمه البيان»
🌿 زبان، وسيله بيان است، اصل بيان هديه الهى است. «علّمه البيان»
🌿 پدر و مادر، قوّه ى سخن گفتن را كه خداوند در نهاد هر نوزادى نهفته است، آشكار مى كنند و به فعليّت مى رسانند. «علّمه البيان»
🌿 آفرينش انسان در ميان دو تعليم الهى قرار گرفته است. «علّم القرآن، خلق الانسان، علّمه البيان»
🌿 قدرت بيان، جلوه اى از رحمت الهى است. «الرّحمن... علّمه البيان»
🌿 كسانى كه توانايى سخن گفتن به چند زبان را دارند، هنر خود را از خدا بدانند. «علّمه البيان»
🌿 علمى مورد ستايش است كه بيان شود. «علّم القرآن... علّمه البيان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۵ و ۶ سوره الرحمن 🕊
🍃 الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ (۵)🍃
🍃وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ يَسْجُدَانِ (۶)🍃
ترجمه :
🍃 خورشيد و ماه، حساب معيّنى دارند.🍃
🍃و گياه و درخت (براى او) سجده مى كنند.🍃
«حُسبان» بر وزن «غُفران»، مصدر به معناى «حساب» است. خورشيد و ماه حساب دارند. حجم آنها، وزن و جرم آنها، حركات گوناگون، مدار حركت، فاصله آنها نسبت به يكديگر و نسبت به ديگر كرات، مقدار حركت و مقدار تأثير آنها برروى يكديگر، همه و همه حساب دارد و حساب آنها به قدرى دقيق است كه دانشمندان، زمان دقيق ماه گرفتگى، خورشيد گرفتگى و تحويل سال نو را از مدّت ها پيش اندازه گيرى و پيش بينى مى كنند.
«نجم» هر روئيدنى است كه ساقه ندارد و «شجر» روئيدنى است كه ساقه دارد. مراد از «نجم» در اين آيه به قرينه «شجر»، گياه است، نه ستاره آسمان.
بر اساس آيات قرآن، خورشيد و ماه و ستارگان، مدار دارند و همه به سويى در تكاپو و شناورند، «كلّ فى فلك يسبحون» و عمر تعيين شده دارند. «كلّ يجرى لاجل مسمّى»
گردش شب و روز و پيدايش فصل ها، يك زمان بندى ساده و در عين حال دقيق، براى همه ى مردم در همه ى مكان ها و زمان هاست. برنامه هاى عبادى اسلام همچون نماز و روزه، بر اساس طلوع و غروب خورشيد و گردش ماه در ايام سال تنظيم شده است. چنانكه در قرآن مى خوانيم:
«أقم الصّلاة لدلوك الشّمس الى غسق الّيل و قرآن الفجر» از هنگام زوال آفتاب تا اول تاريكى شب و به هنگام صبح، نماز را به پا دار.
«و سبّح بحمد ربّك قبل طلوع الشّمس و قبل غروبها» پيش از طلوع خورشيد و پس از غروب آن، خداوند را تسبيح و ستايش كن.
«ثم اتمّوا الصّيام الى الّيل» و روزه را تا شب هنگام تمام كنيد.
و در روايات آمده است: «صم للرّؤية و افطر للرّؤية» روزه را با ديدن ماه رمضان آغاز و با ديدن ماه شوّال تمام كن.
شايد منظور از سجده گياه ودرخت در آيه، خضوع تكوينى آنها در برابر فرامين الهى است كه مسيرى راكه خدا براى آنها تعيين كرده، بى كم وكاست پيموده وتسليم قوانين آفرينش اند.
📌 پیام ها
🌿 زمين و آسمان، تحت يك نظام اداره مى شوند. «الشّمس والقمر... النّجم والشّجر»
🌿 گياهان زمينى، حيات و رويش خود را مرهون خورشيد و ماه آسمانى اند. «الشّمس و القمر... النّجم و الشّجر»
🌿 هستى، تسليم نظامى است كه از پيش از سوى خداوند تعيين شده است. «بحُسبان... يسجدان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۷ تا ۹ سوره الرحمن 🕊
🍃 وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ (۷)🍃
🍃أَلَّا تَطْغَوْا فِي الْمِيزَانِ (۸)🍃
🍃وَأَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِيزَانَ (۹)🍃
ترجمه :
🍃 و آسمان را بالا برد🍃
🍃و قانون و ميزان را مقرّر كرد تا در سنجش و ميزان تجاوز نكنيد.🍃
🍃و وزن را بر اساس عدل بر پا داريد و در ترازو كم نگذاريد.🍃
بعد از بيانِ رحمت الهى و نعمت تعليم و بيان و حساب خورشيد و ماه و سجده موجودات كه نوعى توجّه به رابطه خدا با انسان و طبيعت است، اين آيات نحوه ى رابطه انسان با جامعه را مطرح مى كند.
قسط در ميزان، آن است كه نه زياده خواهى شود نه خسارت و زيان.
كتاب و ميزان متلازم اند. خداوند در سوره حديد مى فرمايد: «و أنزلنا معهم الكتاب و الميزان ليقومَ النّاس بالقسط» در اين آيات نيز، هم به قرآن اشاره شده، هم به ميزان: «علّم القرآن... ألاّ تطغوا فى الميزان»
تكرار، نشانه ى اهميّت است. در آيات پى درپى، سه بار كلمه ميزان تكرار شده است كه نشان دهنده ضرورت توجّه به معيار و وسيله سنجش درست و مطمئن در امور مختلف است. «وضع الميزان...»، «الاّ تطغوا فى الميزان...» و «لاتخسروا الميزان»
بى توجّهى به ميزان و عدم رعايت انصاف و عدالت در حقوق مردم، انسان را به فسق و فجور مى كشاند و فسق و فجور انسان را به تكذيب وامى دارد. در سوره مطفّفين مى خوانيم: «ويل للمطفّفين» واى بر كم فروشان! سپس مى فرمايد: «اِنّ كتاب الفجّار...» وآنگاه: «ويل يومئذ للمكذّبين» گويا لقمه ى حرام، مقدّمه فجور، و فجور مقدّمه كفر و تكذيب مى شود.
براى برقرارى عدل و ميزان، اسلام دستورات دقيق و مهمى دارد تا آنجا كه در روايات آمده است: اگر كفش قاضى تنگ است، نبايد در آن هنگام قضاوت كند تا مبادا فشارى كه به پاى او وارد مى شود در قضاوتش اثر بگذارد و او را به عجله و بدخلقى وادارد و از قضاوت بر حق منحرف كند!
آداب تجارت
در حديث مى خوانيم: تجارتى ارزشمند است كه برپايه حقّ و راستى باشد. «التاجر فاجر و الفاجر فى النّار الاّ مَن أخذ الحق و اعطى الحق»
حضرت على (عليه السلام) دستور داد دينارهاى غير خالص را در چاه بريزند تا به وسيله آن معامله اى صورت نگيرد. «القه فى البالوعه حتّى لايباع شى ءٌ فيه غشٌ»
آن حضرت همه روزه در بازار كوفه قدم مى زد و گاهى در وسط بازار مى ايستاد و مى فرمود: اى گروه تجّار!
«قدّموا الاستخارة»، از خدا خير بخواهيد.
«تبرّكوا بالسّهولة»، بركت را در سايه آسان گرفتن بر مردم بخواهيد.
«جانبوا الكذب»، از دروغ در معامله دورى كنيد.
«و تجانبوا عن الظلم»، از ظلم و بى عدالتى پرهيز كنيد.
«و لاتقربوا الربا» و به ربا نزديك نشويد.
📌 پیام ها
🌿 جايگاه آسمان و زمين تصادفى نيست. برافراشتگى آسمان و حجم و اندازه و فاصله ستارگان، حكيمانه و جلوه اى از رحمت الهى است «الرّحمن... و السماء رفعها و وضع الميزان»
🌿 عدالت مثل نماز است و بايد آن را در جامعه به پاداشت. «و اقيموا الوزن»
🌿 ميزان و وسيله سنجش بايد عادلانه باشد، مورد وزن هرچه مى خواهد باشد. «و اقيموا الوزن بالقسط»
🌿 نظام هستى برپايه ميزان است. زندگى ما نيز بايد بر مدار ميزان باشد. «وضع الميزان ألاّ تطغوا فى الميزان»
🌿 عدل و ميزان، هم در آسمان عامل ثبات و پايدارى است، هم در زمين و هم در جامعه. «وضع الميزان ألاّ تطغوا فى الميزان»
🌿 جامعه براى رسيدن به رستگارى دو بال مى خواهد: علم و عدالت. (در دنياى امروز علم هست ولى عدالت نيست.) «علّم القرآن... ألاّ تطغوا فى الميزان»
🌿 راه رسيدن به عدالت، عمل به قرآن است. «علّم القرآن... ألاّ تطغوا فى الميزان»
🌿 در كارها، نه افراط «ألاّ تطغوا» و نه تفريط. «لاتخسروا»
🌿 كم كارى در خدمات از جانب كارمندان و كارگران و فرهنگيان و مسئولان و مبلّغان دينى نيز كم فروشى است. «لاتخسروا الميزان»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۱۰ تا ۱۳ سوره الرحمن 🕊
🍃 وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ (۱۰)🍃
🍃فِيهَا فَاكِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَكْمَامِ (۱۱)🍃
🍃وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّيْحَانُ (۱۲)🍃
🍃فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (۱۳)🍃
ترجمه :
🍃 و زمين را براى زمينيان قرار داد كه در آن هر گونه ميوه و خرماى غلافدار و دانه پوست دار و گياه خوش بو است.🍃
🍃پس (اى جنّ و انس)، كدام نعمت پروردگارتان را انكار مى كنيد؟🍃
«أنام» به معناى آفريده ها، اعمّ از جنّ و انس و همه موجودات روى زمين است. «فاكهة» به هر نوع ميوه و «ريحان» به هر گياه خوش بو گفته مى شود.
«اكمام» جمع «كِمّ» به معناى پوششى است كه ميوه را در برمى گيرد، همان گونه كه «كُمّ» به معناى آستين است كه دست را مى پوشاند و «كُمّه» بر وزن قُبّه به كلاهى گفته مى شود كه سر را مى پوشاند. شايد مراد از «اكمام» در آيه، اليافى باشد كه همچون الياف روى نارگيل، دور درخت خرما را فرامى گيرد.
«حَبّ» به معناى دانه و «عَصف» به معناى برگ ها و اجزايى است كه از گياه جدا مى شود و لذا به كاه نيز «عصف» گفته مى شود.
«آلاء» جمع «اِلَى» به معناى نعمت است.
تكرار سؤال هاى پى در پى همراه با انتقاد، دليل آن است كه هر نعمتى براى خود تصديق و تكذيبى دارد.
در حديث مى خوانيم: كسى كه سوره مباركه الرّحمن را مى خواند، هر بار كه به آيه «فباىّ آلاءِ ربّكما تكذّبان» مى رسد، بگويد: «لابشى ءٍ من آلائك ربّ اُكذّب» يعنى اى پروردگار من! هيچ يك از نعمت هاى تو را تكذيب نمى كنم.
بحث تكرار
در اينجا به مناسبت اولين مورد از موارد تكرار آيه «فباىّ آلاءِ ربّكما تكذّبان» در اين سوره، بحثى پيرامون تكرار ارائه مى گردد.
تكرار مثبت:
براى ايجاد يك فرهنگ، تكرار مسايل، مهم و ضرورى است.
رسول خدا(صلى الله عليه وآله) بارها فرمود: «انّى تارك فيكم الثّقلين كتاب اللّه و عترتى» تا رابطه قرآن و عترت را در ميان مردم محكم سازد. پس از نزول آيه «و امر اهلك بالصّلاة» تا چند ماه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) هنگام صبح در خانه فاطمه زهرا(عليها السلام) مى آمد و مى فرمود: «الصّلاة الصّلاة» تا به مردم اعلام كند اهل بيت من همان كسانى هستند كه در خانه على و فاطمه هستند.
در حديث مى خوانيم: دليل چهار مرتبه تكرار «اللّه اكبر» در آغاز اذان، آن است كه مردم از غفلت درآيند ولى هنگامى كه متوجّه شدند، باقى جملات به دو بار تقليل مى يابد.
گاهى حضرت على (عليه السلام) به خاطر ايجاد حساسيّت در مردم، الفاظى را تكرار مى كردند. چنانكه به فرزندانش وصيّت مى كند: «اللّه اللّه فى الايتام...»، «اللّه اللّه فى جيرانكم»، «اللّه اللّه فى الصلاة»، «اللّه اللّه فى القرآن...» كه لفظ جلاله «اللّه» تكرار شده است.
تكرار نماز در هر شبانه روز، براى آن است كه هر روز گامى به خداوند نزديك شويم. كسى كه از پله هاى نردبان بالا مى رود، در ظاهر، پاى او كارى تكرارى انجام مى دهد ولى در واقع در هر حركت گامى به جلو و رو به بالا مى گذارد. كسى كه براى حفر چاه كلنگ مى زند، در ظاهر كارى تكرارى مى كند، ولى در واقع با هر حركت، عمق چاه بيشتر مى شود. انسان با هر بار نماز و ذكر و تلاوت آيه اى گامى به خدا نزديك مى شود تا آنجا كه درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله مى خوانيم: «دنى فتدلّى فكان قاب قوسين او ادنى» چنان به خدا نزديك شد كه به قدر دو كمان يا نزديك تر شد.
تكرار سفارش به تقوا در هر يك از خطبه هاى نماز جمعه در هر هفته، بيانگر نقش تكرار در تربيت دينى مردم است.
اصولا بقاى زندگى با تنفس مكرر است و كمالات، در صورت تكرار حاصل مى شود. با يك بار انفاق و رشادت، ملكه سخاوت و شجاعت در انسان پيدا نمى شود، همان گونه كه رذائل و خبائث در صورت تكرار، در روح انسان ماندگار مى شوند.
دلايل تكرار در قرآن
تكرار، گاهى براى تذكّر و يادآورى نعمت هاى گوناگون است. نظير تكرار آيه «فباىّ آلاء ربّكما تكذبان»
گاهى براى هشدار و تهديد خلافكاران است. نظير تكرار آيه «ويل يومئذٍ للمكذّبين»
گاهى براى فرهنگ سازى است. نظير تكرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحيم» در آغاز هر سوره.
گاهى براى اتمام حجّت است. نظير تكرار آيه «و لقد يسّرنا القرآن للذكر فهل من مدّكر»
گاهى براى انس بيشتر و نهادينه شدن است. نظير تكرار آيه «اذكروا اللّه ذكرا كثيراً»
گاهى براى بيان دستورات جديد است. نظير تكرار «يا ايها الّذين آمنوا..»
گاهى به منزله قطعنامه براى هر فراز از مطلب يا سخنى است. چنانكه در سوره شعراء پس از پايان گزارش كار هر پيامبرى، مى فرمايد: «انّ ربّك لهو العزيز الرحيم»
گاهى تكرار، نشان دهنده وحدت هدف و شيوه است. در سوره شعراء بارها جمله «فاتقوا اللّه و اطيعون» از زبان پيامبران متعدد تكرار شده كه بيانگر آن است كه شعار و هدف همه آنان يكى بوده است.
📌 پیام ها