🕊 تفسیر آیه ۲۹ و ۳۰ سوره نجم 🕊
🍃 فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّي عَن ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا (۲۹)🍃
🍃ذَلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَي (۳۰)🍃
ترجمه :
🍃 پس، از هر كه از ياد ما روى گرداند و جز زندگى دنيا را خواستار نبود، روبگردان.🍃
🍃آن، آخرين درجه از علم و شناخت آنان است. همانا پروردگار تو كسانى را كه از راه او گمراه شده اند، بهتر مى شناسد و كسانى را كه هدايت يافته اند، بهتر مى داند.🍃
در قرآن، فرمان اعراض از: كفّار ، مشركان ، منافقان ، جاهلان فراريان از جبهه و كسانى كه به قصد تمسخر وتخطئه در آيات الهى كندوكاو مى كنند آمده است.
سيماى دنيا در قرآن
قرآن در آيات متعددى سيماى دنيا و زندگى دنيوى را اين گونه ترسيم كرده است:
۱. دنيا كم و ناچيز است. «متاع الدنيا قليل»
۲. دنيا فانى است، عبورگاه است نه توقفگاه. «ما عندكم ينفد»
۳. دنياگرايى جز لهو و لعب نيست. «و ما هذه الحياة الدنيا الاّ لهو و لعب»
۴. دنيا وسيله فريب است. «ما الحياة الدنيا الاّ متاع الغرور»
۵. دنياگرايى مانع آخرت طلبى است. «أ رضيتم بالحياة الدنيا من الاخرة»
۶. دنيا، دلربا است. «يا ليت لنا مثل ما أوتى قارون»
۷. در آيه ۲۰ سوره حديد، پنج ويژگى براى دنيا ذكر شده كه با مراحل پنجگانه عمر انسان مطابقت دارد: «واعلموا انّما الحياة الدنيا لعب و لهو و زينة وتفاخر بينكم و تكاثر...»
الف) لعب و بازى. (كودكى)
ب) لهو و سرگرمى. (نوجوانى)
ج) زينت و خودآرايى. (جوانى)
د) تفاخر و فخرفروشى. (ميانسالى)
ه) تكاثر و ثروت اندوزى. (كهنسالى)
آرى، دنيا وسيله است نه هدف، چنانكه در دعاى ماه شعبان مى خوانيم: «و لاتجعل الدنيا اكبر همّنا» خدايا دنيا را هدف برتر ما قرار مده.
📌 پیام ها
🌿 در برخورد با كسانى كه دنيا محور و خداگريزند، تسامح نداشته باشيد. «فاعرض عن من تولّى عن ذكرنا»
🌿 از كسانى كه به دين خدا پشت مى كنند و حاضر به شنيدن نام خدا و دستورات او نيستند، اعراض كنيد. (در اسلام، بايكوت مخالفان و دشمنان جايز است.) «فاعرض عن من تولّى عن ذكرنا»
🌿 تبرّى جستن از دشمنان اسلام، يك اصل است. «فاعرض»
🌿 در تبليغ دين، وقت و فرصت را در موارد بى ثمر هدر ندهيد. «فاعرض...»
🌿 گاهى مقابله به مثل لازم است. بايد از كسى كه از ياد خدا اعراض مى كند، اعراض كرد. «فاعرض عن من تولّى عن ذكرنا»
🌿 دنياگرايى و اعراض از ياد خدا، ملازم يكديگرند. «تولّى عن ذكرنا و لم يُرد الاّ الحياة الدنيا»
🌿 آنچه نكوهيده است، انحصار فكر و عمل در راه رسيدن به دنياست وگرنه تلاش و علاقه طبيعى، امرى پسنديده است. «و لم يُرد الا الحياة...»
🌿 دنياگرايى، نشانه سطح پايينِ درك و معرفت است. «لم يُرد الا الحياة الدنيا... ذلك مبلغهم من العلم»
🌿 كسانى كه جز به زندگى دنيا فكر نمى كنند، گمراهند. «لم يرد الاّ الحياة الدنيا... ضلّ...»
🌿 ايمان به علم و نظارت خداوند به عملكرد انسان، سبب تسلّى و دلدارى مؤمنان است. «هو اعلم بمن ضلّ عن سبيله»
🌿 خداگريزى و دنيامحورى، بارزترين نشانه انحراف است. «تولّى عن ذكرنا و لم يُرد الاّ الحياة الدنيا... اعلم بمن ضلّ»
🌿 خداوند اعمال و نيّات تك تك بندگان را مى داند. «هو اعلم بمَن ضلّ... هو اعلم بمَن اهتدى»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۳۱ سوره نجم 🕊
🍃 وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاؤُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَي 🍃
ترجمه :
🍃 و براى اوست آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است تا كسانى را كه بد انجام دادند كيفر بدهد و كسانى را كه نيكى كرده اند، به بهترين وجه پاداش دهد.🍃
در آيه قبل خوانديم كه بعضى، از ياد خدا روى گردانند و جز دنيا فكر ديگرى ندارند. اين آيه مى فرمايد: اعراض از كسى كه همه چيز از او و كيفر وپاداش به دست اوست، كمال بى خردى است، شما اگر طالب دنيا هم هستيد، نبايد از او اعراض كنيد، زيرا كه دنيا هم از اوست.
عظمت آسمان ها از زمين بيشتر است، لذا در قرآن همواره «السّموات» مقدّم بر «الارض» آمده است.
📌 پیام ها
🌿 كيفر و پاداش عادلانه، به علم و قدرت نياز دارد. «للّه ما فى السّموات... ليجزى»
🌿 هستى، هدفدار است. «للّه ما فى السّموات... ليجزى...»
🌿 پاداش الهى، برتر از عمل نيك انسان است ولى كيفر، بيش از عملِ بد نيست. «الّذين اساءوا بما عملوا... الّذين أحسنوا بالحسنى»
🌿 سرنوشت انسان، به دست خود اوست. «بما عملوا... الّذين أحسنوا بالحسنى»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🕊 تفسیر آیه ۳۲ سوره نجم 🕊
🍃 الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَي🍃
ترجمه :
🍃 كسانى كه از گناهان بزرگ و زشتى هاى آشكار اجتناب مى كنند جز گناهان ناخواسته، بى شك پروردگارت (نسبت به آنان) آمرزشش گسترده است. او به شما داناتر است، آنگاه كه شما را از زمين پديد آورد و آنگاه كه شما در شكم مادرانتان جنين بوديد، پس خود را بى عيب نشماريد كه او به تقواپيشگان داناتر است.🍃
«فواحش» جمع «فاحشة» به هر گناهى گفته مى شود، نظير زنا.
براى كلمه «لَمَم» در روايات و كتب لغت و تفسير، معانى گوناگونى نقل شده است، از جمله:
۱. گناهى كه ناخواسته و بدون اصرار باشد.
۲. گناهى كه تصميم بر آن گرفته شده باشد، ولى عملى نشود.
۳. گناهى كه بعد از آن عذرخواهى و توبه صورت گرفته باشد.
۴. گناهى كه وعده عذاب براى آن داده نشده باشد.
۵. گناهى كه براى ارتكاب آن، حدّى تعيين نشده باشد.
مسئله بزرگ و كوچكى گناه در قرآن بارها مطرح شده است، و اين كه تمام اعمال انسان ضبط شده، «كل صغير و كبير مستطر» و پرونده عمل انسان در روز قيامت گشوده مى شود، «و نخرج له يوم القيامة كتاباً يلقاه منشوراً» و در اين هنگام فريادش بلند مى شود: «يا ويلتنا ما لهذا الكتاب لايغادر صغيرة و لاكبيرة الا احصاها» اين چه كتابى است كه در ثبت تمام اعمال كوچك و بزرگ فروگذار نكرده است.
امام رضا(عليه السلام) گناهان كبيره را بدين صورت فهرست كرده اند: قتل نفس، زنا، سرقت، شراب خوارى، نارضايتى و عاق والدين، فرار از ميدان جنگ، تصرّف ظالمانه در مال يتيم، خوردن گوشت مردار، خون، گوشت خوك و آنچه به غير نام خدا ذبح شده، رباخوارى، رشوه خوارى، قمار، كم فروشى، تهمت به زنان پاكدامن، لواط، گواهى ناحق، نااميدى از رحمت خداوند، ايمن دانستن خود از عذاب الهى، يأس از رحمت الهى، كمك و تكيه به ظالمان، سوگند دروغ، حبس و ندادن حق ديگران، دروغ، تكبّر، اسراف، تبذير، خيانت، كوتاهى در انجام حج، دشمنى با اولياى خدا، اشتغال به لهو و لعب و اصرار بر گناه.
امام باقر(عليه السلام) به مناسبت جمله «فلاتزكّوا انفسكم» فرمودند: به نماز و زكات و روزه و عبادات خود افتخار نكنيد كه خداوند اهل تقوا را بهتر مى شناسد.
از امام صادق (عليه السلام) پرسيدند: آيا جايز است كسى از خودش تعريف و ستايش كند؟ فرمود: اگر اضطرار پيش آمد، مانعى ندارد، سپس فرمودند: آيا نشنيده اى كه يوسف نزد حاكم مصر از خود ستايش كرد و فرمود: «اجعلنى على خزائن الارض انّى حفيظ عليم» مرا مسئول درآمدها و محصولات زمين قرار بده زيرا كه من حافظ بيت المال و فردى آگاهم.
امام على (عليه السلام) هنگامى كه شنيد گروهى براى فخر فروشى به يكديگر مى گويند، ما ديشب را تا صبح نماز خوانديم و ديروز روزه بوديم، فرمود: من ديشب خوابيدم و ديروز روزه نبودم. بنابراين، گاهى بايد براى جلوگيرى از غرور خود يا ديگران، اين گونه سخن گفت.
فردى يهودى نزد رسول خدا(صلى الله عليه وآله) آمد و معجزات حضرت موسى (علیه السلام) را به رخ پيامبر كشيد، آن حضرت فرمود: نارواست كه انسان از خود ستايش كند، ولى براى روشن شدن تو مى گويم: حضرت آدم براى توبه خود، حضرت نوح براى نجات از غرق شدن، حضرت ابراهيم (علیه السلام) براى نجات از آتش و حضرت موسى(علیه السلام) براى نجات از ترس، خدا را به حقّ محمّد و آل محمّدعليهم السلام سوگند دادند، اى يهودى! اگر موسى مرا مى ديد، به من ايمان مى آورد. حضرت مهدى (عج الله تعالی فرجه الشریف) از نسل من است كه حضرت عيسى(علیه السلام) براى يارى او از آسمان فروآيد و پشت سر او نماز خواند.
نكاتى در باره گناه و نافرمانى
اهميّت مسأله
مخالفت فرمان خداوند هر چه باشد، بزرگ است، ولى با اين حال همه گناهان در يك سطح نيستند، برخى گناهان همچون دروغ و غيبت، زشتى بيشترى دارند و از كيفر سخت ترى برخوردارند. علاوه بر آنكه زمان گناه، مكان گناه، قصد گناهكار، علم و جهل او نسبت به گناه، اصرار و عدم اصرار بر گناه نيز در آن اثر مى گذارد.
ارزش هر انسانى به مقدارى است كه در برابر گناه مقاومت مى كند. اگر براى يك مثقال طلا گناه كرديم، ارزش ما يك مثقال است و اگر براى صد مثقال، ارزش ما صد مثقال است. امام على (عليه السلام) فرمود: به خدا سوگند اگر كره زمين (اقاليم سبعه) را به من دهند تا براى گرفتن پوست جوى از دهان مورچه اى مرتكب گناه شوم، اين كار را نخواهم كرد.
امام على (عليه السلام) فرمودند: بدترين گناه، گناهى است كه انسان آن را سبك يا كوچك بشمارد. «اشدّ الذنوب ما استخف به صاحبه»
🕊 تفسیر آیه ۳۳ تا ۳۷ سوره نجم 🕊
🍃 أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّي (۳۳)🍃
🍃وَأَعْطَي قَلِيلاً وَأَكْدَي (۳۴)🍃
🍃أَعِندَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَي (۳۵)🍃
🍃أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَي (۳۶)🍃
🍃وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّي (۳۷)🍃
ترجمه :
🍃 پس آيا ديدى آن كه را اعراض كرد.
و اندكى (از مال) بخشيد و دست كشيد؟🍃
🍃آيا علم غيب نزد اوست و او (حقايق را) مى بيند؟!🍃
🍃آيا از آنچه در تورات موسى (درباره كمك به محرومان) آمده، او را خبر نداده اند؟🍃
🍃و (نيز صُحُفِ) ابراهيم كه (حق را) به طور كامل ادا كرد.🍃
«أكدى » از «كُدية» يعنى بخل و دست كشيدن از انفاق كه در اصل به معنى زمين سخت است. «وفىّ» يعنى حضرت ابراهيم در همه موارد به وعده و تعهدش وفا كرد.
در شأن نزول آيه اول گفته اند: اين آيات در مورد شخصى است كه اهل انفاق و كمك به مردم بود، ديگران به او گفتند: در آينده نيازمند خواهى شد. او از انفاق دست كشيد و گرفتار بخل شد.
خداوند حضرت ابراهيم (علیه السلام) را با اوصاف گوناگونى در قرآن ستايش فرموده است، از جمله: اوّاه، حليم، بصير، مخلص، قانت، شاكر، صدّيق، مؤمن، محسن، وفىّ، خليل، امام، اسوة، اُمّة، عابد، حنيف و مسلم.
در قرآن، دو بار صحف ابراهيم و موسى در كنار هم ذكر شده است: يكى در اين سوره و يكى در سوره اعلى آيه ۱۹. «صحف ابراهيم و موسى»
شايد به خاطر آن باشد كه حضرت موسى (علیه السلام) مورد قبول اهل كتاب و حضرت ابراهيم مورد قبول مشركان مكّه بود، لذا نام اين دو بزرگوار در كنار هم بيان شده است.
در برابر بخل، سخن از وفا و ايثار حضرت ابراهيم(علیه السلام) مطرح شده است او كه همه چيز خود را در راه خدا داد: «بذل نفسه للنيران و قلبه للرحمن و ولده للقربان و ماله للاخوان» جان را تسليم آتش، دل را تسليم خدا، فرزند را براى قربانى شدن و ثروت را براى برادران ايمانى خود قرار داد.
📌 پیام ها
🌿 در تربيت، از الگو و نمونه هاى در دسترس استفاده كنيد. «افرأيت...»
🌿 هم گرايش و علاقه قلبى لازم است و هم كار زياد و هم استمرار آن و نبود هر يك نقص است. («تولّى»، نشانه گرايش نداشتن است، «اعطى قليلاً» انتقاد از كم كارى و «أكدى» اشاره به استمرار نداشتن است.)
🌿 در تربيت، نام افراد مهم نيست، بيان روحيات و خصلت ها مهم است. «الّذى تولّى... اعطى... اكدى»
🌿 هر يك از عروج يا سقوط انسان، مراحلى دارد كه مرحله اول اعتقادى است، سپس عملى. «تولّى... اعطى قليلاً»
🌿 كسى كه نادار است و مقدار كم انفاق مى كند، قابل ستايش است، «لايجدون الا جهدهم» ولى اگر فرد دارا و متمكّن به مقدار قابلى كمك نكند، شايسته توبيخ است. «اعطى قليلاً»
🌿 كمى انفاق گاهى حكيمانه است، نظير غذاى كم به كودك كه اگر زياد شد موجب ضرر و زيان مى شود، ولى گاهى ريشه آن بخل است كه مورد انتقاد مى باشد. «اعطى قليلاً و اكدى»
🌿 راه درمان بخل، يادآورى سخاوتمندان و ايثارگران است. «اعطى قليلاً و اكدى... ابراهيم الّذى وفّى»
🌿 از كجا مى دانيد كه آينده فقير مى شويد و از حالا بخل مى ورزيد. «اعطى قليلاً و اكدى أعنده علم الغيب فهو يرى»
🌿 گرچه در كتب آسمانى تحريفاتى صورت گرفته ولى باز هم جاهايى از آنها قابل استناد است. «أم لم ينبّأ بما فى صحف موسى»
🌿 اديان آسمانى، اصول مشتركى دارند. «أم لم ينبّأ بما فى صحف موسى و ابراهيم»
🌿 با نام بردن از كمالات و خدمات ديگران، به آنان ارج نهيم. «موسى و ابراهيم»
🌿 در تبليغ و ارشاد از نمونه هاى مورد قبول استفاده كنيم. «موسى و ابراهيم» (اين دو پيامبر در عصر بعثت، معروف و شناخته شده بودند.)
🌿 در تربيت، الگوهاى مثبت و منفى، هر دو را بايد ارائه كرد. «اعطى قليلا... ابراهيم الّذى وفّى»
🌿 وفادارى در راه حق، از بزرگ ترين كمالات است. «وفّى»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402