📠🕹چاپهای کتاب
کهنترین چاپهای تحفة العراقین آنها است که در هند به شکل سنگی به چاپ رسیده است. از این کتاب، پنج نسخه در قرن نوزدهم م. در اکبرآباد، لکنهو و لاهور به چاپ رسیده است.
نخستین چاپ سربی تحفة العراقین به سال ۱۹۵۴م. در مجموعه کلیات ابجدی و ضمن شرحی است که میر محمد اسماعیل خان ابجدی بر این منظومه نگاشته و در لکنهوی هند به چاپ رسیده است.
نخستین تصحیح انتقادی این منظومه را دکتر یحیی قریب در دهه ۳۰ ش. به دست داد که در چاپخانه سپهر به چاپ رسید و بعدها به همت انتشارات امیرکبیر در سال ۱۳۵۷ش. تجدید چاپ شد.
چاپ بعدی منظومه، تصویر نسخه خطی یافت شده در کتابخانه ملی اتریش بود که به شکل نسخه برگردان با مقدمه ایرج افشار در سال ۱۳۸۵ش. به همت انتشارات میراث مکتوب و با همکاری انتشارات فرهنگستان علوم اتریش در تهران به چاپ رسید.
در دهه هشتاد ش. دو تصحیح دیگر از این کتاب منتشر شد. تصحیح دکتر یوسف عالی عباس آباد از این کتاب را انتشارات سخن در سال ۱۳۸۶ش. با عنوان ختم الغرائب به چاپ رساند. به سال ۱۳۸۷ش. تصحیح علی صفری آق قلعه به دست انتشارات میراث مکتوب در ۸۳۰ صفحه در قطع وزیری با عنوان تحفة العراقین (ختم الغرائب) به چاپ رسید که نسخه مورد مراجعه در این مقاله بوده است.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
📚📖 محتوای کتاب
تحفة العراقین که خاقانی آن را تحفة الخواطر و زبدة الضمائر نیز مینامد، در قالب مثنوی و در بحر هزج مسدّس اخرب مقبوض سروده شده، و شامل بیش از۱۰۰‘ ۳ بیت است. این مثنوی بیانگر مشاهدات سراینده در سفر به مکه، از مسیر عراق عجم و عراق عرب است و شاعر ضمن آن به شرح دیدار خود با بزرگان شهرهای مختلف و ذکر برخی رسوم و عادات مردمان هر دیار پرداخته است.
تحفة العراقین از ۳ منظر قابل بررسی است: ۱- موضوع، ۲- مضمون، ۳- ویژگیهای دستوری.
تنظیم: سرکار خانم خدیجه سادات حسین پور
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
آسیابهای آبی دزفول
یکی از آثار ارزشمند تاریخی شهرستان دزفول بهشمار میروند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست.
این آسیابهای آبی دارای مالکیت خصوصی بوده که به آسیابان به اصطلاح محلی لُوینه میگفتند. تعداد آسیابها در دوره صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آنها در اثر سیلابهای فصلی تخریب شدند. آسیابهای آبی دزفول در بخشهای مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آنها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی (دزفول) و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شدهاند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
پیشینه تاریخی
پیشینه تاریخی آسیابهای آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم (دزفول) بوده که به دوره ساسانیان باز می گردد؛ اما عمده آثار موجود از آسیابها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی صفویه باز می گردد.این سازهها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانهای، آجر و با ملات ساروج ساخته شدهاند.شکل معماری آسیابها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مربط هستند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
معماری
پایه این آسیابها از #ملات #گچ، #خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شدهاند و در قسمتهایی از سنگ ساخته میشود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک بندی بوده پوشیده شدهاست. نحوه کنار هم قرارگیری آسیابها به شکلی است که در گذشته حالت سد مانند داشته تا آب را به جای مورد نظر هدایت کنند. این سیستم، سیستم پیشرفته #ساسانی بودهاست؛که قسمت اول رودخانه را قطع میکند. این سازهها #پل_بند یا #دَمبِرِج نام دارند. ارتفاع درون اتاقک این آسیابها تا کف رودخانه حدود چهار متر است و حالت تقارن دارند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
کاربرد کنونی و بازسازی
با توجه به ارزشهای تاریخی، معماری و فرهنگی این# آسیابها به تازگی تلاشهایی توسط سازمان #نوسازی بهسازی شهرداری دزفول برای حفظ، مرمت و بازسازی این آسیابها صورت گرفته که عمده این تلاشها زیر پل دوم #دزفول که به آسیابهای شیخ و عماد معروف است انجام شدهاست. همچنین در زمینه استفاده بهتر از طریق محوطهسازی و ایجاد سفره خانه سنتی در کنار این سازهها و بازسازی و راهاندازی #چرخ یکی از #آسیابها، این مجموعه لقب #موزه_آب به خود گرفته که استقبال خوبی از آن صورت گرفتهاست.
#دزفول
#آسیاب
#دز
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
کریمخان زند (وکیلالرعایا)
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
عوامل افول افشاریه و روی کار آمدن زندیه
پس از مرگ #نادرشاه، جانشینان او درگیری فراوانی بر سر قدرت نمودند. در این شرایط، ایران وارد مرحلهای از عدم ثبات سیاسی و اقتصادی شدیدی گردید و به دلیل خلع قدرت دولت مرکزی، خوانین و حکام نواحی طغیان نموده و در صدد کسب استقلال بیشتر یا رسیدن به منصب پادشاهی برآمدند. #علی قلی خان، #ابراهیم خان، #شاهرخ و #سلیمان دوم هر کدام مدت کوتاهی سلطنت کردند. #احمدشاه درانی از سرداران افغان نادر در شرق ایران، #محمدحسنخان قاجار در #استرآباد و #آزادخان افغان در نواحی شمال ایران در صدد تشکیل حکومت و کسب قدرت بودند. در میان این آشفتگیها، کریم خان زند نیز به دنبال چنین هدفی بود. او #تویسرکان و #کزاز را تصرف کرد و توانست محمد علی خان حاکم #همدان و حسنعلی خان حاکم #اردلان را شکست دهد و حامیانی پیدا کند. کریم خان پس از پیروزی بر دشمنان خود شهرت زیادی کسب نمود و عنوان #«کریم خان» یافت. کریم خان پس از پیروزیهای متعدد و کسب آوازه با #علیمردان خان بختیاری متحد شد و بنا بر پیشنهاد علیمردانخان تصمیم گرفتند به #ابوالفتحخان بختیاری حاکم #اصفهان و #عراق که منصوب #شاهرخمیرزا افشار بود، حمله کرده و او را شکست دهند. آنها توانستند ابوالفتح را شکست دهند اما پس از این پیروزی پیمان اتحاد سه جانبهای منعقد نمودند تا برای نجات ایران از هرج و مرج چارهای بیندیشند. متحدین #ابوتراب، نوه مادری #شاه سلطان حسین را با نام #شاهاسماعیل سوم بر تخت نشاندند و مناصب را بین خود تقسیم کردند. علیمردانخان به علت سن کم شاه جدید نایب السلطنه او، کریم خان زند سردار کل سپاه و ابوالفتح خان نیز حاکم اصفهان شد. بعد از این پیمان کریم خان عازم فتح نواحی غربی ایران گردید. هنگامی که وی مشغول فتوحات بود، علیمردانخان با استفاده از غیبت وی، #ابوالفتح خان حاکم اصفهان را کور و مقتول و عمویش باباخان بختیاری را حاکم اصفهان نمود و خود عازم دفع #صالح خان حاکم #شیراز گشت. علیمردانخان خود را پادشاه واقعی ایران میدانست و #شاه اسماعیل سوم برایش آلت دستی بیش نبود.
کریم خان بعد از اطلاع از موضوع در یک شورای مشورتی با سرداران خود تصمیم گرفت با علیمردانخان بجنگد. او با ۳۰٬۰۰۰ سپاهی به اصفهان حمله برد و شهر را تصرف کرد. #علیمردانخان هم که #شیراز را تصرف و در آنجا ستم زیادی کرده بود بعد از اطلاع از این وقایع به سوی اصفهان حرکت کرد. خان زند نیز فوراً با سپاه خود راهی جنوب شد. در #چهارمحال بختیاری دو سپاه رو به روی هم صف آراستند. در آن نبرد #علیمردانخان خان مغلوب شد و با به جا گذاشتن کلیهٔ لوازم خود به #خوزستان گریخت تا با کمک حاکم آنجا بتواند دوباره علیه کریم خان قد علم کند.
کریمخان توانست پس از فروپاشی حکومت #نادرشاه افشار، تمام بخشهای مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی ایران را تحت حکومت خود درآورد. همچنین برادر وی، #صادقخان زند، نیز موفق شد در سال ۱۱۸۹ ه.ق #بصره را از امپراتوری #عثمانی جدا کرده و به ایران پیوست نماید و از این طریق، نفوذ ایران را بر سراسر #اروندرود، #بحرین و جزایر جنوبی #خلیج فارس مسلم گرداند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
کریمخان در دوران اوج حکومت خود تقریباً بر تمام ایران حکومت میکرد اما از تاجگذاری خودداری نمود و پس از پیروزی بر #محمدحسن خان قاجار در دیوانخانه قدیم تهران #بارعام داد و خود را #وکیل الرعایا خواند. برخی ایلهای لک نظیر #بیرانوند و #باجولوند در شکلگیری حکومت به کریمخان کمک کرده و همراه وی به #شیراز رفتند. متحدان زندیه پس از انقراض سلسله زندیه به #لرستان بازگشتند.وی پیش از به قدرت رسیدن، رئیس #طایفه زند و از فرماندهان سپاه #نادرشاه بود. حکومت او دورهای آرام در تاریخ ایران بهشمار میرود. وی اجازه داد تا بعضی از اقوام ساکن شمال ایران مستقل از حکومت باقی بمانند و یکی از همانها، به نام طایفه #قاجار، با شکست #لطفعلی خان زند دودمان #زندیه را برانداختند. از آن نمونه مدارا با #میر مهنا و خوانین #بختیاری و مدیریت محلی او در مرکز و جنوب ایران و نیز #قاجار در شمال ایران بود.
تنظیم:سرکار خانم زهرا صفرزاده
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
بررسی پادرمیانی رخداد مباهله در فرود آمدن سوره آل عمران
نویسنده: رضا حاجیان حسین آبادی پرویز رستگارجزی
منبع: حدیث پژوهی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ ۱۴۹-۱۷۲
این نوشتار برای بررسی ارتباط آیات اولیه سوره آل عمران و رخداد مباهله در سه بخش با طرح تاریخ گذاری سوره آل عمران و رخداد تاریخی مباهله، بررسی دلالی و سندی آیات و روایات، نامه نگاری و ورود قبایل به مدینه، فهمی روشن و صحیح از عدم هم زمانی نزول آیات سوره آل عمران و رخداد مباهله به دست دهد. هم مضمونی آیه 61 آل عمران با رخداد مباهله، سبب خلط سبب نزول و هم زمانی در نزول شده است. با بررسی سندی و دلالی، در نظر گرفتن روایات ترتیب نزول و رخدادهای قطعیِ تاریخی در آیات، سوره آل عمران در سال سوم نازل شده است. به رغم اینکه مباهله از اتفاقات قطعیِ تاریخی است، با نزول آل عمران هم زمان نیست. مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از آیات، روایات و مستندات تاریخی نگاشته شده است.
https://b2n.ir/e14146
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
منش سیاسی امام کاظم(ع) در برخورد با خلفای هم عصرشان
نویسنده: نجمه رضوی
منبع: رهیافت فرهنگ دینی سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
امام موسی کاظم(ع) به عنوان یکی از پیشوایان و امامان معصوم، منشِ سیاسی منحصربه فردی داشتند. نظر به اهمیت این موضوع و جایگاه کاربردی آن در هر برهه زمانی مشابه، این مقاله ابتدا به بررسی شرایط خاص حکومتی در زمان هر خلیفه هم عصر با امام موسی کاظم(ع) پرداخته است و سپس منش سیاسی و مقابله امام کاظم(ع) با خلفا را بیان کرده است. نظر به تاریخی و اعتقادی بودن بحث، روش پژوهش این مقاله کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی و تحلیلی بوده است. تفاوت منش سیاسی امام کاظم(ع) زمانی بهتر مشخص می شود که دانسته شود امامت ایشان با حکومت چهار خلیفه عباسی (منصور، هادی، مهدی و هارون عباسی) هم زمان است؛ زیرا آنچه عامل تمایز ِحکومت عباسی از سایر حکومت های قبل از آن است، این نکته است که حکومت عباسی برخلاف سلف خود که آشکارا اسلام را تحقیر می کرد، با فریب افکار عمومی و دایه انتساب به اهل بیت و پیامبر اکرم(ص) روی کار آمد. آنان با تحریک افکار عمومی و برگزاری جلسات مناظره، مکارانه قصد جمع آرای مردم و خراب کردن چهره ائمه اطهار (علیهم السلام) را داشتند.
https://b2n.ir/t87723
تنظیم:سرکار خانم نجمه صالحی
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#رویداد_تاریخی
🔷اعلام طرح پرچم رسمي جمهوري اسلامي ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي(1359 ش)
🌸پس از گذشت بيش از يك سال از شكلگيري و تثبيت نظام جمهوري اسلامي ايران، از طرف دولت وقت، مشخصات فني و ظاهري پرچم رسمي كشور اعلام شد. اين طرح كه پيش از اين، در نيمه تيرماه 59 از تصويب شوراي انقلاب و رييس جمهور گذشته بود، پرچم كشور را در رنگهاي سبز در بالا، سفيد در وسط و سرخ در پايين همراه با علامت مخصوص جمهوري اسلامي و شعار اللَّه اكبر مشخص كرده بود. در توضيح مشخصات فني و هندسي اين طرح آمده است: علامت مخصوص جمهوري اسلامي به رنگ سرخ در وسط پرچم قرار ميگيرد. همچنين شعار اللَّه اكبر به رنگ سفيد و با خط كوفي بنّايي به نشانه روز پيروزي انقلاب، بيست و دو بار به صورت حاشيه در مرز رنگ سبز و سفيد و نيز مرز سرخ و سفيد تكرار ميگردد. اين طرح بيان كننده محتواي حكومت اسلامي به شمار ميرفت و نقش كلمه اللَّه در آن اشارهاي به مبدأ و منتهاي آفرينش داشت. در پرچم جمهوري اسلامي ايران، رنگ سبز به عنوان نشانه مذهب شيعه، رنگ سفيد به نشانه صلح دوستي و آرامشطلبي ملت ايران و رنگ قرمز به نشانه آمادگي ملت براي دفاع از استقلال و آزادي به قيمت ريخته شدن خون فرزندان اين مرز و بوم تفسير شده است.
@sokhanetarikh
✅ #نشست «ماهیت مشروطه؛ استعماری یا مردمی؟» با ارائه محمدامیر احمدزاده 11 مرداد 1400 برگزار می گردد.
👉 https://b2n.ir/g91383
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
🌹سالروز شهادت مرجع شهید، علامه شیخ فضل الله نوری(ره)زعیم نهضت اسلام خواهی مشروطه(مشروعه)
♦️امام خامنه ای(حفظه الله)
واقعاً به شیخ فضلاللَّه خیلی ظلم شده است. اوایل انقلاب، یک وقت من در نماز جمعه راجع به مشروطیت ومرحوم شیخ فضلاللَّه صحبت کردم؛ بعد یکی... به من اعتراض کرد که چرا از شیخ فضل الله که مخالف مشروطه است صحبت میکنی!
حتّی به من گفته شد که امام هم از شیخ فضلاللَّه خوششان نمیآید، بعد من تفحص کردم، دیدم نخیر [دروغ است] کاملاً بعکس است؛ امام نسبت به مرحوم شیخ فضلاللَّه خیلی تبجیل و احترام دارند و بخاطر همان تصلب و شجاعت و دینگرایی کاملش، بدون اغماض آن بزرگوار را تعظیم و تجلیل هم میکنند؛ که این در بیانات خود امام هم آمده است! ۸۲/۵/۱۳
♦️امام راحل:این بزرگ مرد(شیخ فضل الله) را بشناسید و بشناسانید
ابعاد عظیم علمیش را که جامع علوم معقول و منقول بود، بُعد مرجعیتش را که سعی کردند از اذهان مخفی کنند، اندیشه های والای سیاسیش را که بر گرفته ازاسلام ناب بود و...
مخالفین ودشمنان مرجع شهید شیخ فضل الله نوری ره، از جاهلین و معاندین بوده و هستند
🕊شادی روحشان صلوات
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j