#لارنس لاکهارت Lawrence Lockhart زادروز ۱۸۹۰م درگذشت ۱۹۷۶م ملیت انگلیسی تحصیلات و محل تحصیل دکتری در رشته ادبیات و فلسفه در دانشگاه های لندن و کیمبریج شغل و تخصص اصلی خاورشناس شغل و تخصص های دیگر مورخ آثار: شهرهای نامی ایران (۱۹۳۹، ترجمه فارسی: ۱۳۲۰ش) انقراض سلسله صفویه و.... خاورشناس و تاریخ‌نگار انگلیسی. در دانشگاه‌های لندن و کیمبریج در رشتۀ ادبیات و فلسفه درس خواند و در این رشته دانشنامۀ دکتری گرفت. در جنگ جهانی اول مدتی در وزارت خارجۀ انگلستان خدمت کرد. پس از آن به استخدام شرکت نفت ایران و انگلیس درآمد و چند سالی را در ایران گذراند. در جنگ جهانی دوم در خدمت نیروی هوایی انگلستان بود و بیش از سه سال در مناطق مختلف خاورمیانه مأموریت داشت. سپس، بار دیگر برای مدتی در شرکت نفت ایران و انگلیس به‌کار پرداخت. زبان‌های فارسی و عربی را می‌دانست و از اعضای هیئت تحریریه و نظارت تاریخ ایران کیمبریج بود. از آثارش: نادرشاه (لندن، ۱۹۳۸) که به فارسی ترجمه شده است (۱۳۵۶ش)؛ شهرهای نامی ایران (۱۹۳۹. ترجمۀ فارسی: ۱۳۲۰ش) که پس از بازنگری به‌صورتی جامع‌تر با نام شهرهای ایران تجدید چاپ شد (۱۹۶۰)؛ تاریخ مختصر شرکت نفت ایران و انگلیس (لندن، ۱۹۶۸)؛ انقراض سلسلۀ صفویه و استیلای افاغنه در ایران (کیمبریج، ۱۹۵۸) که به فارسی ترجمه شده است (۱۳۴۳ش). #لارنس_لکهارت #مستشرق @tarikh_j

فعالیت ها: 🍀#لارنس لاکهارت،‌ نخستین بار در حوالی سال‌های آغازین حکومت پهلوی اول یعنی در سال ١٣٠٥ در لباس کارمند شرکت نفتی ایران و انگلیس (APOC) پای در سرزمین ایران گذاشت. او که متولد سال ١٨٩٠ میلادی شهر لندن بود، در دانشگاه کمبریج و به واسطه تحصیل نزد شخصیت‌هایی مانند ادوارد براون با ایران آشنا و به آن علاقه‌مند شد تا اینکه بعدها به‌عنوان یکی از سرشناسان بریتانیایی در حوزه ایران‌شناسی شناخته شد. حوزه مطالعات تاریخی وی بخش‌های پایانی سده‌های میانی ایران و به‌ویژه تاریخ ایران جدید است که با صفویان آغاز می‌شود و به دوران متأخرتر هم می‌رسد. از او حدود ده کتاب و مقالات فراوان درباره ایران و به طور مشخص دوره‌های صفوی و افشاری وجود دارد. او همچنین یکی از پژوهشگران شاخص در نگارش تاریخ ایران کمبریج است که به همراهی فرد دیگری به نام پیتر جکسون،‌ تاریخ تیموریان و صفویان از این مجموعه را به سرانجام رساندند. 🍀ورود #لاکهارت به ایران مقارن شد با سال‌های فرآیند مدرن‌سازی ایران آن‌چنانکه مطلوب حکومت وقت بود؛ فرآیندی که گاهی از آن به «تجدد و تمدن بولواری» یاد می‌شود. در این زمان نهادهای تمدنی جدید در ایران در حال شکل گرفتن است اما هنوز به همه جا گسترده نشده است و این صورت اولیه در آن تصویرها کاملا مشخص است. #لاکهارت شگفت‌زده از تماشای تحولات در حال ظهور و خیزش حکومت و مردم به دگرگونی، با ابزار تصویربرداری آن روزگار که قابل مقایسه با ابزار کنونی نبود، بخشی از این شرایط موجود و در کنار آن دگرگونی‌ها را به ثبت می‌رساند تا بعدها به‌عنوان بخشی از حافظه تاریخی تصویری ایرانیان ثبت شود. 🍀اما این پایان ماجرا نبود؛ #لاکهارت که پس از اقامت کوتاهی، ایران را ترک کرده بود، در حدود پانزده سال بعد فرصت یافت تا بارهای دیگر و در مدت زمان طولانی‌تری که به سی سال کشید در ایران‌زمین سیر و سیاحت و زندگی کند. اما در این دوران جدید، با منظره جدیدی از ایران روبه‌رو شد. ایران که هنوز زخمی دوران سخت پی‌آمد جنگ جهانی دوم و سال‌های پایانی حکومت رضا شاه بود، دوران زمامداری فرزند او را تجربه می‌کرد. اگر در آن زمان اوج رونق فعالیت انگلیسی‌ها در ایران و به‌ویژه صنعت نفت بود، این‌بار حرکت و جنبش مردم در پی کوتاه کردن دست شرکت نفت انگلیسی بود که نمایندگی مردم در این حرکت را بزرگمردانی چون محمد مصدق بر عهده داشتند. ☘اگر چه بسیاری از نهادهای سازمان‌یافته در دوره پیشین جایگاه خود را یافته بودند و به حیات خود ادامه می‌دادند، اما بخش بزرگی از آن تغییرات به‌واسطه ظاهری بودن و ریشه نداشتن یا در اثر عوامل داخلی و خارجی دیگر رنگ باخته و مضمحل شده بودند؛ زوالی که در تصویرهای جدید ثبت‌شده توسط لاکهارت به‌خوبی دیده می‌شد. عکس‌های دوره دوم حضور لارنس لاکهارت اگرچه با ابزار جدیدتر گرفته شده‌اند، اما حس و حال و کیفیت عکس‌های پیشین را ندارند و گویی تداعی‌گر اوضاع ایران آن روزگار هستند. #لاکهارت در سفر طولانی خود در ایران، از شهرهایی چون اردبیل، مراغه، کرمانشاه، رشت، شیراز، اصفهان و شهرهای دیگر دیدن کرد که مجموعه آن‌ها به ٢٣ شهر می‌رسد. حاصل این سفرها امروزه در قالب دو کتاب در اختیار ماست که به نوعی برگه‌ها و سندی از اوضاع جامعه ایرانی در دوران حکومت پهلوی‌ها را به تصویر می‌کشد. کتاب شهرهای ایرانی به توصیف و تشریح اوضاع شهرهای پیموده در مسیر این ایران‌شناس فقید می‌پردازد و کتاب دیگر که «تصویرهایی از ایران» نام دارد و به کوشش جیمز بمبرگ و چارلز ملویل در مرکز مطالعات خاورمیانه اسلامی دانشگاه کمبریج به چاپ رسیده است، گزیده‌ای از بیش از دویست عکس کلکسیون عکس‌ها و نگاتیوهای لاکهارت را شامل می‌شود که امروزه در ایران هم چاپ شده و در اختیار علاقه‌مندان این حوزه است. در این عکس‌ها موضوعاتی چون فضاهای نوپای مدرن شهری، حومه‌ها و روستاها، فعالیت‌های مردم در خیابان‌ها،  دروازه‌ها،  اماکن زیارتی و نظایر آن را در شهرهای تهران، مشهد، همدان، بوشهر، خرمشهر، قم و مانند آن‌ها نمود یافته است. #لاکهارت #مستشرق @tarikh_j