#مقاله بررسی و نقد کتاب تاریخ اجتماعی ایران نویسنده: افتخار قاسم زاده لیلا محمدی خشکناب منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 39-46 کتاب تاریخ اجتماعی ایران به نگارش مرتضی راوندی، اثری قابل توجه و ارزشمند است که در آن نویسنده کوشیده است با روش علمی و با رویکرد تطبیقی، به واکاوی تاریخ و تمدن ایران در موضوعاتی چون حیات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فکری، هنری، آموزشی و سازمان اداری و حقوقی ایرانیان از آغاز کهن ترین ملل باستانی و در ارتباط با دیگر تمدن های جهان، در قبل و بعد از اسلام تا دوره معاصر بپردازد. این اثر گران بها یکی از مهم ترین منابع در زمینه جامعه شناسی تاریخی ایران به شمار می رود که راوندی با این کار پایه ای محکم و قابل ستایش در این عرصه بنیان نهاد. این پژوهش کوشیده است تا با روش توصیفی-تحلیلی تا ضمن مطالعه اثر یاد شده، آن را توصیف، تبیین و ارزیابی نماید. در این راستا این نوشتار ابتدا به معرفی نویسنده و آثار وی، سپس به بررسی شکلی و محتوای کتاب و در آخر به جمع بندی و ارزیابی اثر وی در سه بخش شیوه نگارش، اعتبار نوشته و توانایی نویسنده در انتقال مطالب پرداخته است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

#مقاله چیستی، خاستگاه و علل برآمدن تاریخ اجتماعی نویسنده: سید ابوالفضل رضوی شهرام رهنما (حسنوند) منبع: تاریخ اسلام سال هجدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۹ تاریخ نگاری سنتی بیشتر ماهیت روایی داشت و به سرگذشت برگزیدگان جوامع می پرداخت. این نوع نگارش تاریخ، اگر کنش های دیگر اقشار و مباحثی همچون باورها و جنبش ها و رویدادهای غیرسیاسی و گاه غیراعتقادی را گزارش می کرد، باز در جهت منافع قدرت ها و مصلحت برگزیدگان جامعه بود. تاریخ نگاری مدرن با ابتنا بر ضرورت نقد بی اعتنایی تاریخ نگاری سنتی به وجوه غیرسیاسی و غیراعتقادی تاریخ کوشیده است تا نگرشی ساختاری به تاریخ داشته باشد و در پرتو گرایش های مختلف تاریخ نگارانه، وجوه مختلف تاریخ را بررسی کند. تاریخ نگاری اجتماعی به عنوان گرایشی نو که در چنین فضایی زاده شد با نگاه تحلیلی به تاریخ و با توجه به ضرورت پرداختن روشن تر و چندوجهی به زندگی روزانه مردم با گرایش های تاریخ شناختی جدیدتری هم چون تاریخ فرهنگی، و قوم شناسی نیز پیوند خورده است و سعی در جاودانه ساختن کنش و میراث اجتماعی و فرهنگی انسان دارد. تاریخ اجتماعی بیشتر به کنش ها و شیوه های زندگی، انگیزه ها و خواست های مردمان عادی توجه می کند. تنظیم:نجمه صالحی ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

#رویدادهای_تاریخی 🔹امروز ۳ آذر ۱۳۹۹ خورشیدی برابر با ۷ ربیع الثانی ۱۴۴۲ هجری و ۲۳ نوامبر ۲۰۲۰ میلادی می باشد. ۱ـ انتصاب حفص بن ولید به حکومت مصر (124 قمری) ۲ـ وفات جعفر بن مازن (264 قمری) ۳ـ تولد ملاقطب منجم و دانشمند (634قمری) ۴ـ تولد "ابن اياس" مورخ مشهور مصري (852ق) ۵ـ شورش صربستان علیه امپراتوری عثمانی(1230قمری) ۷ـ تصويب تشكيل كشور فلسطين از سوي مجمع عمومي سازمان ملل متحد (1974م) ۸ـ آغاز انتشار روزنامه مجلس در تهران پس از صدور فرمان مشروطیت(1285شمسی) ۹ـ تعطیلی مسجد جاوید تهران به دلیل انجام فعالیت‌های ضد رژیم پهلوی(1353شمسی) دیروز ۲ آذر ۱۳۹۹حجت الاسلام راستگو (مبدع تبلیغ برای کودک و نوجوان) درگذشت. روحش شاد🙏«قصه ما راست بود» ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

❇️ بخش سوم 🍁قسمت اول ✳️ آغازگران جنگ بدر درباره اینکه جنگ بدر از سوی چه گروهی آغاز شد، نظرات مختلفی وجود دارد. بعضی بر این عقیده هستند که پیامبراکرم صلوات‌الله‌علیه آغازگر جنگ با مشرکان قریش بود و اقدام به انجام مانورهای نظامی کرد و راه کاروان‌های تجاری قریش را بست؛ برخی نیز خلاف این نظر را دارند. برای اینکه بتوانیم به نظریه درست دست پیدا کنیم باید حوادث و اتفاقات قبل از غزوه بدر را مرور کنیم. #صدر_اسلام ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

در مدت سیزده سالی که پیامبراکرم صلوات‌الله‌علیه در مکه بود، مشرکان قریش برای اینکه از گسترش دین جلوگیری کنند ایشان را مورد آزار و اذیت قرار دادند و حتی برای کشتن حضرت نیز اقدام کردند و بدیهی بود که بعد از هجرت رسول‌الله صلوات‌الله‌علیه به مدینه، این دین ستیزی را ادامه دهند. بنابراین در تدارک حمله به مدینه برآمدند و در ابتدا به حمله‌های ایذایی و مانورهای نظامی دست‌زدند و رسول‌الله صلوات‌الله‌علیه نیز آنها را پاسخ داد. در ادامه به چند نمونه سریه و غزوه که قبل از غزوه بدر اتفاق افتاد اشاره می‌کنیم. #صدر_اسلام ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

💠 سریه حضرت حمزه پیامبراکرم صلوات‌الله‌علیه خبردار می‌شوند که سپاهی به فرماندهی ابوجهل از مکه حرکت کرده است. سیره ابن‌هشام و تاریخ یعقوبی نامی از کاروان تجاری قریش به میان نیاوردند و نشان دهنده این است که حرکت مشرکان نوعی مانورنظامی یا حرکت ایذایی بوده است. پیامبر نیز برای دفع خطر احتمالی سپاهی به فرماندهی حضرت حمزه برای مقابله با سپاه مشرکان فرستاد. هر دو سپاه برای جنگ مقابل هم قرار گرفتند که با رایزنی «مجدبن‌عمرو‌جهنی» (با هر دوگروه هم‌پیمان بود) جنگی رخ نداد. پیامبراکرم صلوات‌الله‌علیه هم «مجدبن‌عمرو» را به خاطر این اقدام تشویق کرد. #صدر_اسلام ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

💠 سریه عبیده ابن‌عساکر و ابن‌اسحاق نقل کردند که سپاهی به فرماندهی ابوسفیان از مکه به سوی مدینه حرکت کردند. رسول‌الله صلوات‌الله‌علیه برای دفع خطر احتمالی عبیده‌بن‌حارث (از قبیله بنی‌مطلب) را با سپاهی رهسپار کردند. گویا اندکی تیراندازی شد اما بدون آنکه جنگی روی دهد، هردو سپاه از هم جداشدند. #صدر_اسلام ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

💠 غزوه ابواء (ودان) و غزوه ذی‌العشیره هدف پیامبر در این دو غزوه مقابله با قریش مکه نبود، بلکه حضرت هدف تبلیغی داشتند و در غزوه ابواء با قبیله بنی‌ضمره و در غزوه ذی‌العشیره با بنی‌مدلج قرارداد صلح بسته شد و متعهد شدند که بر ضد پیامبر توطئه نکنند و رسول‌الله صلوات‌الله‌علیه نیز با آنها نجنگد و آنان را یاری کند. (در کتاب سیرة النبویة متن این پیمان ذکر شده است) #صدر_اسلام منبع: نگرش نو به تاریخ اسلام (محمدحسین واثفی راد) تنظیم: فاطمه حق شناس ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

#رویدادهای_تاریخی 🔹امروز 4 آذر 1399 خورشیدی برابر با 8 ربیع الثانی 1442 هجری و 24 نوامبر 2020 میلادی می باشد. ۱_ ولادت امام حسن عسکری (232 قمری) ۲_قتل زهیر بن مسیب (201 قمری) ۳_وفات ابو البقاء عکبری (616 قمری) ۴_ تولد حكيم بزرگ سيد مرتضي كشميري(1268 قمری) ۵_انهدام ساختمان بانک استقراضی روس به دست مردم تهران.(1284شمسی) ۶_تأسیس مدرسه عالي فلاحت که در اين مدرسه فنون فلاحتي به محصلين آموخته خواهد شد.(1308شمسی) ۷_رد قرارداد الحاقی نفت ایران و بریتانیا توسط مجلس شورای ملی( 1329 شمسی) ۸_رحلت فیلسوف محمدهادی فرزانه معروف به حکیم فرزانه.(1344شمسی) ۹_درگذشت "جبار باغچه ‏بان" باني مدارس استثنايي در ايران (1345 شمسی) ۱۰_رحلت آيت ‏اللَّه "ميرزا احمد سرايي" (1360شمسی) ۱۱_رحلت آيت ‏اللَّه "سيداحمد فقيه امامي" عالم برجسته اصفهان (1372 شمسی) ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

صلوات خاصه #امام‌حسن‌عسکری (علیه السلام) 🍃اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَی الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرِّ التَّقِیِّ، الصَّادِقِ الْوَفِیِّ، النُّورِ الْمُضِیءِ، خازِن عِلْمِکَ، وَالْمُذَکِّرِ بِتَوْحِیدِکَ، وَوَلِیِّ أَمْرِکَ، وَخَلَفِ أَئِمَّةِ الدِّینِ الْهُداةِ الرَّاشِدِینَ، وَالْحُجَّةِ عَلَیٰ أَهْلِ الدُّنْیا، فَصَلِّ عَلَیْهِ یَا رَبِّ أَفْضَلَ مَا صَلَّیْتَ عَلَیٰ أَحَدٍ مِنْ أَصْفِیائِکَ وَحُجَجِکَ وَأَوْلادِ رُسُلِکَ یَا إِلٰهَ الْعالَمِینَ🍃 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

روی تو برده رونق ماه تمام را مجذوب کرده جلوهٔ تو خاص و عام را حسن تو بی‌نهایت و فضل تو بی‌شمار مبهوت مانده‌ام بنویسم کدام را تفسیر چشم‌های تو برهان عاشقی‌ست می‌خوانم از نگاه تو خیرالکلام را هر راهبی که دید تو را گفت دیده است با چشم خود مسیح علیه‌السلام را هر جا که تو قدم بزنی «سُرَّ من رَءا»ست سرشار کردی از نفست هر مشام را اما قدوم سبز تو ای کعبهٔ بهشت حسرت به دل گذاشته بیت الحرام را دیدند دشمنان تو حیران و مضطرب آرامش نگاه تو و شیر رام را دست سخاوت تو و چشم عنایتت پر کرده از نسیم سحر صبح و شام را از ما مگیر، ای همه باران و روشنی لطف مدام و مرحمت مستدام را 📝 #سیدمحمدجواد_شرافت ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

عالم بزرگوار، آيت‏ اللَّه شيخ محمدحسين كلباسي اصفهاني در سال 1284 ش (1323 ق) در بيت علم و فضيلت در اصفهان به دنيا آمد.معظمٌ له پس از پشت سر گذاشتن مقدمات در اصفهان، در هفده سالگي راهي نجف شد و پس از فراگيري سطح، از درس خارج اساتيدي همچون آيات عظام: سيد ابوالحسن اصفهاني، آقا ضياءالدين عراقي، ميرزا علي آقا شيرازي و شيخ محمد كاظم شيرازي و... استفاده‏ هايي شايان برد. آيت‏اللَّه كلباسي پس از سالياني، به اصفهان بازگشت و پس از مدتي بار ديگر ساكن نجف شد و در محضر آيات عظام: سيدعبدالهادي شيرازي، شيخ‏حسين حلي و سيد جمال‏الدين گلپايگاني شاگردي نمود. اين عالم بزرگ در حدود سال 1335 ش پس از اقامتي فراتر از سي سال در نجف، به حوزه علميه قم آمد و به تدريس فقه و اصول پرداخت. آيت اللَّه كلباسي داراي تاليفات متعددي بود كه برخي از آنها از اين قرارند: فضايل اهل بيت، شرح باب حادي عَشَر و غرائب و قِصارُ الكَلِم. اين عالم بزرگ سرانجام در 18 آبان 1376 ش برابر با نهم رجب 1418 ق در 92 سالگي جان به جان آفرين تسليم كرد و در صحن مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد. #علامه_کلباسی #چهره‌ها ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

خدمات علمی آیت الله کلباسی ایشان برای دست‌یابی به حقایق رنج سفر به کتابخانه‌های بزرگ و معتبر جهانی را بر خود می‌‌خرید و سفرهای مختلفی برای دست‌یابی به حقایق تاریخی و علمی، به کتابخانه‌های مختلف جهانی داشت. او که با کتاب و کتابخانه می‌‌زیست، دارای کتابخانه نفیسی حاوی نسخه‌های فراوان خطی - جمع آوری شده از سراسر جهان - بود. مرکز میکروفیلم نور ایران - هند در مقدمه فهرست میکروفیلم نسخه‌های خطی فارسی و عربی خود در بزرگداشت از اقدام علمی ‌‌آن مرحوم، چنین می‌‌آورد: «اهداء: این مجموعه گرانقدر که شناسنامه مهمی از تلاش علمی ‌‌عالمان بزرگ اسلامی ‌‌در طول قرن‌های متمادی است، به روح پرفتوح آیت الله شیخ محمدحسین کلباسی، بزرگمردی که تمام عمر شریفش در گوشه گمنامی ‌‌در تلاش برای احیاء آثار ناشناخته اندیشمندان بزرگ اسلامی ‌‌سپری گشت، تقدیم می‌‌گردد». فهرست میکروفیلم نسخه‌های خطی فارسی و عربی، با همکاری دانشگاه اسلامی ‌‌علیگر هند، ج اول؛ المرشد، ص ۱۵۶؛ المنتخب، ص ۴۷۵ #علامه_کلباسی #چهره‌ها ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j