📌 هرودوت پدر تاریخ :
قرن پنجم قبل از میلاد , اوج گسترش تاریخ نویسی در دنیای باستان و به ویژه یونان است. در این قرن مورخانی چون هرودت, کتزیاس , گزنفون , توسیدید , پلوتارک و ... می زیستند.
هرودت تقریبا از ۴۸۴ تا ۴۲۵ ق.م زندگی می کرده است. وی متولد شهر هالیکارناس (شهری در ترکیه) و معاصر با هخامنشیان بود و مسافرت های زیادی کرد و مشاهدات و شنیده های خود را در نه جلد کتاب گردآورد.
کتاب هرودت اطلاعات خوبی درباره مادها و هخامنشیان و یونان و نبرد های این دو به ما می دهد.
هرودت چون ساکن شهری در قلمرو ایران بود و ایرانیان را به عنوان استعمارگر می دید در مواردی در کتابش از یونانی ها جانبداری کرده است.
#مورخ #تاریخ
📌 کتزیاس یا کتسیاس :
وی از مورخان باستان می باشد. کتزیاس در حدود سال ۴۴۱ ق.م به دنیا آمد. او متولد شهر یونانی کنیدوس است.
کتزیاس میان سالهای ۴۱۵ تا ۳۹۸ پیش از میلاد، پزشک پروشات همسر داریوش دوم و اردشیر دوم پادشاه هخامنشی بود. کتزیاس بمدت هفده سال در دربار اردشیر می زیست.
کتزیاس بیست و سه کتاب نوشته است. شش کتاب او دربارهٔ تاریخ ماد و آشور و بابل و شش کتابش دربارهٔ رویدادهای تاریخ ایران از پادشاهی کوروش کبیر تا مرگ خشایارشا و ده کتاب واپسینش دربارهٔ دنبالهٔ تاریخ ایران تا سال ۳۹۸ قبل از میلاد است که او از ایران رفته‌است.
از کتاب های کتزیاس تنها نوشته هایی در آثار سایر مورخان باستان باقی مانده است.
#مورخ #تاریخ
📌گِزِنُفون مورخ باستان :
گزنفون فیلسوف، مورخ، و سرباز یونانی است که در سال ۴۳۰ قبل از میلاد در آتن به دنیا آمد. دوران زندگی او حدوداً بین سالهای ۴۳۰ تا ۳۵۴ پیش از میلاد بوده‌است.
مهمترین آثار گزنفون :
آناباسیس: شرح لشکرکشی کوروش کوچک(پسر داریوش دوم هخامنشی) و بازگشت ده هزار نفر یونانی سپاه وی پس از شکست به یونان است.
کوروپدیا: شرح تربیت و بیوگرافی کورش بزرگ .
#تاریخ #مورخ
📌 توسیدید مورخ باستان :
وی متولد شهر آتن یونان است و کتابی را درباره جنگ های داخلی یونان به نام تاریخ جنگ پلوپونزی نوشته است و چون هخامنشیان نیز در این جنگ ها دخالت داشتند , اطلاعاتی درباره آن ها نیز در کتاب خود آورده است.
وی از سال ۴۶۰ قبل از میلاد تا ۳۹۵ قبل از میلاد زندگی می کرده است.
#تاریخ #ایران
📌 آفرینش از دیدگاه اساطیر ایرانی :
آفرینش بنابر باورهای ایران باستان در محدوده دوازده هزار سال اساطیری انجام می گیرد.
در دوران مادها و هخامنشیان اعتقاد به زروان خدای زمان پیروانی داشت.
بر اساس آیین زروانی , زروان خدایی است که در زمانی که هیچ چیز وجود ندارد نیایش هایی به جا می آورد تا پسری با خصایص خوب داشته باشد که جهان را بیافریند.
در پایان هزار سال زروان در اینکه این نیایش به ثمر برسد شک می کند و در همان هنگام نطفه اورمزد (خدای نیکی ها) و اهریمن (نیروی پلید و شر) بسته می شود.
اورمزد ثمره نیایش و صبر او و اهریمن میوه شک اوست.
زروان در آن هنگام پیمان می بندد که پسری را که نخست زاده شود فرمانروای جهان کند . اهریمن از این نیت آگاه می شود و سعی می کند نخست به دنیا بیاید. در نتیجه اهریمن در ابتدا متولد می شود و اورمزد پس از او به دنیا می آید.
زروان مجبور می شود اهریمن را برای دورانی نه هزار ساله فرمانروا کند با این اطمینان که در جنگی در پایان جهان که بین خیر و شر در می گیرد , اورمزد اهریمن را شکست دهد.
#ایران #تاریخ #اساطیر
📌آفرینش از دیدگاه اساطیر ایرانی (۲) :
اورمزد (خدای روشنایی و نیکی) در ابتدا امشاسپندان (جاودانان مقدس) را می آفریند. که تعداد آن ها هفت تا است و یاری دهنده اورمزد و دشمن دیوها (نیروهای تاریکی) هستند.
اسامی امشاسبندان :
سپند مینو : به معنی روح افزایش بخش و مقدس که نماد اندیشه می باشد.
بهمن : به معنی اندیشه نیک است که در طرف راست اهورامزدا می نشیند و نقش مشاور او را دارد. وی پشتیبان حیوانات سودمند در جهان است و با اندیشه نیک انسان ارتباط دارد. او پس از مرگ انسان های نیک روح آنان را به بالاترین بخش بهشت هدایت می کند.
اردیبهشت : به معنی راستی است. وی زیباترین امشاسبندان و نمادی از نظام جهانی , قانون ایزدی و نظم اخلاقی می باشد. وی نه تنها نظم را در زمین برقرار می سازد بلکه مراقب است که دیوان در جهنم افراد را بد را بیش از آنچه سزایشان است تنبیه نکنند. نماینده این جهانی او آتش است.
شهریور : به معنی سلطنت مطلوب است. او مظهر توانایی , شکوه , سیطره و قدرت آفریدگار است. او اراده پروردگار را مستقر می کند و بیچارگان و درماندگان را تحت نظر دارد . او پشتیبان فلزات است و فلزات نماد زمینی او هستند. اوست که در پایان جهان مردمان را با جاری کردن فلز گداخته ای خواهد آزمود.
سپندارمد , اسفند :
به معنی اخلاص و بردباری مقدس است. وی دختر اورمزد به شمار می آید و در انجمن آسمانی در سمت چپ او می نشیند. زمین نماد اوست. به کشت و کار و پرورش چهارپایان برکت می بخشد . وی مظهری از تحمل و بردباری نیز هست.
خرداد : به معنی تمامیت , کلیت و کمال است و مظهری است از مفهوم نجات برای افراد بشر . آب را حمایت می کند و در این جهان شادابی گیاهان مظهر اوست.
امرداد : یه معنی بی مرگی است . او گیاهان را می رویاند و تلاش می کند آن ها پژمرده نشوند.
#تاریخ #ایران
📌آفرینش از دید اساطیر ایرانی (۳) :
اهورامزدا پس از آفرینش امشاسبندان (جاودانان مقدس) , ایزدان (خدایان کوچکتر) را می آفریند. شماری از ایزدان از خدایان باستانی هستند , یعنی پیش از زردشت نیز جنبه خدایی داشتند. برخی با آیین های دینی ارتباط دارند و بعضی مفاهیم اخلاقی انتزاعی هستند.
در باورهای ایران باستان , خدایان مهم بر گردونه سوارند. ارابه هایی با چهار اسب که با قدرت خدایان تناسب دارند. مانند چهار اسب ارابه آناهیتا که ابر , باران , برف و تگرگ هستند.
خدایان سلسه مراتبی دارند و وظایف کوچک یا خیلی بزرگی را برعهده دارند.
#تاریخ #ایران
📌خدایان ایرانی ( به باور ایرانیان باستان و در دوران مادها و هخامنشیان) :
☀️ مهر / میتره / میترا : او خدای عهد و پیمان است و پیمان ها و نظم و راستی را نگهبانی می کند. حتی پیمان میان اهورامزدا و اهریمن و یا پیمان بین زن و شوهر یا دو کشور.
او با هرکه پیمان را بشکند دشمنی می کند و در این صورت به خدای جنگ تبدیل می شود. از اینرو سپاهیان در ایران باستان پیش از رفتن به جنگ به درگاه مهر دعا می کردند.
او صفت خدای همیشه بیدار را دارد و هرگز نمی خوابد . مهر هزار گوش و ده هزار چشم دارد و دستانی بلند که می توانند به سوی همه جهان دراز شوند.
جایگاه مهر بر بالای کوه البرز است و زرهی طلایی بر تن و گرزی بزرگ در دست دارد .
اسب های مهر بدون سایه هستند و در ارابه او هزار تیر و هزار نیزه و هزار تبر فولادین است.
او همچنین در داوری بر پل چینود شرکت دارد.
پل چینود پلی در دین زردشتی می باشد که
انسان ها برای رسیدن به بهشت باید از روی آن عبور کنند.
نظارت بر نیمه دوم ماه بر عهده اوست . خدای مهر توسط ایرانیان به اعتقادات غربی ها نیز راه پیدا می کند و در قرن اول و دوم میلادی به صورت بزرگترین رقیب مسیحیت در اروپا در می آید .
مسیحیان پس از جنگ و خونریزی بسیار توانستند این آیین را از قاره اروپا براندازند. با اینحال بسیاری از آداب و مراسم آن در مسیحیت باقی ماند.
بر اساس نقش برجسته هایی که از مهر در کشورهای اروپایی باقی مانده است مهر به صورت کودک یا جوانی از صخره زاده می شود به همراه یک دشنه که با آن گاو حیات را می کشد و مشعل آتشی که نماد نور است.
مهر با خورشید زورآزمایی می کند و بر او پیروز می شود . علاوه بر این با گاوی که نماد آفرینش است می جنگد و او را می کشد. از لاشه گاو حیات گیاهی و جانوری به وجود می آید.
پیروان کیش مهر در غرب با آیین هایی خاص و پس از انجام دادن آزمایش های سخت و طی مراحلی هفت گانه پذیرفته می شدند. این مراحل هفت گانه عبارت بودند از : کلاغ, همسر , سرباز , شیر , پارسی , پیک خورشید , پیر یا پدر.
#تاریخ #ایران
📌 خدایان ایرانی (۲) :
☀️ اپام نپات یا برز ایزد :
خدای آبهاست . او آب ها را پخش می کند. نیرومند و بلندبالاست و دارنده اسب تندروست. وی کم کم محبوبیتش کم می شود و آناهیتا جای او را می گیرد.
☀️ناهید / آناهیتا: اسم او به معنی پاکی و بی آلایشی می باشد. وی زنی است جوان , زیباچهره و خوش اندام با طوقی زرین بر گردن , گوشواره ای چهارگوش در گوش , تاجی با صد ستاره بر سر و کفش هایی درخشان در پا و با بالاپوشی طلایی.
وی به عنوان الهه عشق و باروری نیز پرستش می شده است زیرا چشمه حیات از وجود او می جوشد. در هنگام زایمان و برای یافتن شوهر خوب , دختران به درگاهش دعا می کردند.
آناهیتا در بلند ترین طبقه آسمان جای گزیده است و اسب های ارابه او را ابر و باران و برف تگرگ تشکیل داده اند.
او به فرمان اهورامزدا , باران و برف و تگرگ را فرو می باراند.
#تاریخ #ایران
📌خدایان ایرانی (۳) :
☀️ تیشتر (تیشتریه) : خدایی است که با باران ارتباط دارد. او به یاری خدایان دیگر با دیو اپوش (خدای خشکسالی) می جنگد.
تیشتر به شکل اسب سفید زیبا برای پاک کردن زمین از زهر جانوران زیانبخش به دریای فراخکرد (دریای بزرگ اساطیری) فرو می رود و در آنجا با دیو اپوش (خشکسالی) که به شکل اسب سیاه و ترسناکی است روبه رو می شود.
در ابتدا خدای باران شکست می خورد و خشکی و تشنگی بر جهان غالب می شود.
تیشتر پیش اهورامزدا شکایت می کند که ضعف او به خاطر این است که مردم به درستی او را عبادت نمی کنند. اهورامزدا وی را یاری می کند. این بار دیو خشکسالی فرار می کند و تیشتر آب را از دریا می گیرد و بالا می برد و باران بر سرزمین ها می بارد.
تیشتر ده شبانه روز باران فرو می آورد و با این باران زهر جانوران موذی که در زمین باقی مانده است با آب می آمیزد و به دریا می رود. شوری و تلخی آب های دریاها به این دلیل است.
جشن تیرگان که در روز سیزده تیرماه برگزار می شده است برای اوست.
#تاریخ #اساطیر #ایران
📌خدایان ایرانی ۴ :
☀️ رپیتوین: به معنی نیمروز (ظهر) و سرور و نگهبان گرمای نیمروز است که زمانی مقدس در اسطوره های ایرانی است.
هر زمان که دیو زمستان به جهان هجوم می آورد رپیتوین در زیر زمین پناه می گیرد و آب های زیر زمینی را گرم نگاه می دارد تا گیاهان و درختان از بین نروند.
جشن رپیوتن بخشی از جشن نوروز است و در وقتی است که دیو سرما می رود.
☀️بهرام / وهرام / ورثرغنه : به معنی درهم شکننده مقاومت است. بهرام خدای جنگ است و به صورت های گوناگون تجسم می یابد که هر کدام نماینده یکی از توانایی های اوست. مانند باد تند , گاو نر , اسب سفید یا گراز.
اگر به شیوه ای درست او را دعا کنند پیروزی می بخشد و نمی گذارد سپاه دشمن وارد کشور آریایی گردد و بلا بر آن نازل شود. هنگام نبرد نخستین سپاه آریایی که از او یاری طلبد به پیروزی می رسد.
این ایزد در میان سربازان محبوبیت زیادی داشته است.
معتبرترین آتش آیینی زردشتیان به نام بهرام است. به نام اورمزد این آتش را به یاری می خوانند و از او می خواهند که در برابر قوای تاریکی آنان را نیرو بخشد.
#اساطیر #ایران #تاریخ
🔥آتش های آیینی در دین زردشت :
سه گروه آتش آیینی وجود دارد به نام های آتش بهرام , آتش آدران و آتش دادگاه.
آتش بهرام قداست خاصی دارد. برای اینکه با تشریفاتی طولانی آماده می شود.
برای آتش بهرام , شانزده آتش را از منابع مختلف جمع آوری می کنند و آنگاه ۱۱۲۸ بار آن را تطهیر می کنند , یعنی هیزم را روی آتش می گیرند , وقتی با گرمای آتش این هیزم شعله ور شد یک مرحله تطهیر انجام گرفته است.
این جریان یک سال طول می کشد. تعداد آتش های بهرام محدود است و به مراقبت خاصی نیاز دارد و این آتش , شاه پیروزمند آتش هاست.
#تاریخ #ایران #مذهب
📌 خدایان ایرانی ۵ :
ایرانیان باستان به خدایان زیادی معتقد بودند که در جایگاه پایین تر از آهورامزدا قرار داشتند.
☀️وای /ویو : خدای دم (نفس) زندگی است. همچنین تجسمی از باد است. او دو جنبه حیات بخش و مرگ آفرین دارد.
☀️رشن/ رشنو : خدای عدالت در ایران باستان است.
☀️ سروش/ سرئوشه : او دعاها را به بهشت منتقل می کند. او روح را پس از مرگ خوشامد می گوید و از آن مراقبت می کند. سروش بهترین نابودکننده دروغ است . کاخی بر بالای کوه البرز دارد. حامی درماندگان است و نگهبان آتش.
☀️ اشی / ارد یا اهریشونگ : دختر اهورامزدا است . پیشرفت و آسایش به خانه ها می برد و خرد و خواسته می بخشد. بر ارابه سوار است. به شکل زنی درخشان و نیرومند توصیف شده است.
☀️ دین / دئنا : خدای وجدان است. دختر اهورامزدا می باشد.
☀️ چیستا : نماد دانش و آگاهی است.
☀️هوم / هئومه : هم گیاه است و هم خداست. سرور گیاهان می باشد و درمانبخش است. این گیاه را به عنوان قربانی در مراسم دینی می فشارند. هوم نیروبخش و شفادهنده است.
☀️ اریامن / ایرمان : نام خدای دوستی و درمان بخشی است. نخستین پزشک است که چاره و درمان دردها به دست او سپرده شده است. در برابر هزاران دردی که اهریمن می آورد ، او درمان عرضه می کند.
☀️بغ : خدایی است که خوشی و شادی و بخت را تقسیم می کند .
☀️زامیاد : خدای زمین است .
#ایران #تاریخ
📌 دنیای تاریکی ها ( قلمرو اهریمن ) :
علاوه بر خدایان متعدد که در ایران باستان و در زمان مادها و هخامنشیان مردم به آن ها اعتقاد داشتند و آفریده های اهورامزدا خدای خدایان بودند . نیروهای تاریک یا شر نیز مورد اعتقاد مردم بودند.
دیو ها موجودات پلیدی بودند که اهریمن آن ها را برای آزار مردم آفریده بود و تعدادشان هم زیاد است و سلسله مراتب و مقاماتی دارند.
#ایران #اساطیر
📌 اسامی نیروی های شر و تاریک در ایران باستان :
➖اکومن / اکه منه : نمادی است از بداندیشی و آشتی ناپذیری . او پیام آور اهریمن است.
➖ اندر / ایندره : انسان ها را از نیکی کردن باز می دارد و ضد نظم و ترتیب است.
➖ ساوول : نمادی از پادشاهی بد و ستمکاری است.
➖ ناهیه / نانگهیثیه : انسان ها را از قانع بودن باز می دارد و آنان را ناراضی می سازد.
➖ زیریز / زئیری : سازنده زهر است .
➖جه / جهی : نماد همه پلیدی ها و آلودگی های زنانه و نماد روسپی گری است . او هم دختر و هم زن اهریمن است.
➖ استویداد / استوهات : دیوی است که مفهوم نام او درهم شکننده و از هم جداکننده استخوان ها است. او دارای کمندی است که آن را بر گردن قربانی مورد نظر خود می اندازد. وی دیوی است که چون دست بر مردم زند , خواب آورد و چون سایه بر آنان افکند تب و چون دیده بر آنان دوزد , مرگ.
#ایران #تاریخ
📌 نیروهای اهریمنی یا شر در اعتقادات ایرانیان باستان :
➖ویزرش : با روح مردگان می جنگ و آنان را می ترساند و بر در دوزخ می نشیند و روح گناهکاران را با زنجیر تا پل چینود (پل سنجش گناه ) می کشد.
➖ نسو / نسوش : دیوی است که به بدن انسان , در حالی که هنوز زنده است, یورش می برد و آن را می گنداند و چون فاسد شد دیگر روح در آن نمی ماند.
➖بوشاسب / بوشیانستا : دیو خواب مفرط و تنبلی است. جهان را در خواب نگه می دارد و در صبحگاه مانع بیداری مردم است.
➖ سیج / سیز : دیو درد و بلاست .
➖ اپوش : دیو خشکی و خشکسالی است و نام او به معنی بازدارنده باران است.
➖ هیز / هیچه : دیو قحطی و نایابی است.
➖ سپزگ : دیو سخن چینی و غیبت است.
➖ ورن : دیو شهوت است.
➖ چشمک : دیو گردباد و زمین لرزه و ویرانی .
➖ بوت / بود : دیوی است که نماد بت پرستی می باشد .
➖ ملکوس / مرکوس : دیو سرما و زمستان سخت.
➖ میتوخت : نماد گفتار نادرست است.
#ایران #تاریخ
📌نبرد اهریمن و اهورامزادا :
آفرینش به عقیده ایرانیان باستان در محدوده دوازده هزار سال صورت می گیرد.
در پایان سه هزار سال آغازین نبردی بین نیروی تاریکی و روشنایی در می گیرد.
اهریمن از وجود دنیایی که اهورامزدا خلق کرده است بی خبر است تا زمانی که اهورامزدا تصمیم می گیرد که وی را نابود کند. او فروغی از نور به جهان تاریکی می فرستد و اهریمن به دلیل طبیعت ویرانگرش به محض مشاهده أن , به جهان روشنی می تازد.
اهورامزدا آگاه از همه چیز به اهریمن پیشنهاد آشتی می کند , به شرطی که اهریمن آفرینش او را بستاید , اما اهریمن نمی پذیرد. اهورامزدا می داند که اگر جنگ تا ابد ادامه یابد , اهریمن همه چیز را نابود خواهد کرد. از اینرو پیشنهاد می کند که دورانی برای نبرد و زمانی معین برای آخرین جنگ معین شود.
طبق این پیمان آخرین نبرد میان نیکی و بدی نه هزار سال بعد از این حمله انجام می گیرد. پس از اینکه پیمان بسته شد . اهورامزدا دعای اهونور (مقدس ترین دعای زردشتی) را به زبان می آورد و بر اثر آن اهریمن بیهوش می شود و به دوزخ می افتد و در طول سه هزار سال دوم در آنجا بیهوش می ماند.
پس از بیهوشی اهریمن , اهورا مزدا آفرینش گیتی را آغاز می کند.
در پایان سه هزار سال دوم , یاران اهریمن که از بیهوشی فرمانروای خود در رنج هستند با کمک دیو جهی و با برشمردن همه بدی هایی که در جهان خواهند کرد , به اهریمن نیرو می بخشند و او را از بی هوشی بیرون می آورند.
اهریمن به همراهی همه دیوان از جای بر می خیزد و به جهان حمله می کند. پلیدی چنان همه جا را فرا می گیرد که حتی نوک سوزنی از زمین از آلودگی برکنار نمی ماند.
خدایان کوچکتر مانند تیشتر خدای باران به کمک اهورا مزدا می آیند و با اقدامات اهریمن در نابودی خاک و حیات مقابله می کنند و جلوی بازگشت اهریمن را به دنیای تاریکی گرفته و او را در دنیای روشنایی محبوس می کنند.
#ایران #اساطیر
📌 نخستین انسان تاریخ از دیدگاه اساطیر ایرانی :
کیومرث یا گیومرث نخستین انسان آفریده اهورامزدا است. اهریمن که می داند او آغازگر نسل انسان می باشد ، استویداد دیو را با هزار دیو مرگ آفرین به همراه هزار درد برای نابودی کیومرث می فرستد . اما آن ها موفق نمی شوند زیرا که زروان خدای زمان مقدر کرده است که کیومرث سی سال زندگی کند.
سرانجام در زمان معین کیومرث به پهلوی چپ می افتد و فلزات از بدن او به وجود می آیند . از نطفه او که بر زمین ریخته می شود پس از چهل سال شاخه ای ریواس می روید که دارای دو ساقه است و پانزده برگ. این گیاه پس از مدتی تبدیل به نخستین زوج بشر یعنی مشی و مشیانه می شود.
اهریمن و همدستانش می کوشند که مشی و مشیانه را از راه راست منحرف کنند . اهریمن بر اندیشه آنان می تازد و آنان نخستین دروغ را بر زبان می آورند و آفرینش را به اهریمن نسبت می دهند.
به سبب این گناه , آن ها تا مدت ها از داشتن فرزند محروم می شوند. تا اینکه توبه می کنند و بعد از نه ماه جفتی به دنیا می آورند که چنان به چشم پدر و مادر شیرین می آید که آن ها را می خورند.
پس از آن اهورامزدا شیرینی فرزند را کمتر می کند تا میل به خوردنش نکنند.
از آن پس مشی و مشیانه دارای هفت جفت فرزند می شوند و هر کدام از جفت ها با یکدیگر ازدواج می کنند و روانه یکی از هفت کشور می شوند و نسل بشر ادامه می یابد.
مشی و مشیانه در صد سالگی می میرند.
#ایران #اساطیر
📌 پیشدادیان , نخستین پادشاهی اساطیری :
پیشدادیان نخستین سلسلهٔ پادشاهان در شاهنامه و اساطیر ایرانی میباشد . نخستین شاه پیشدادی , هوشنگ است.
در شاهنامه هوشنگ فرزند گیومرث است . هوشنگ بر دیو سیاه پیروز می شود. کشف آتش را به او نسبت می دهند.
بر اساس شاهنامه هوشنگ روزی با تنی چند از یارانش به سوی کوه می رود و ماری در آنجا می بیند و سنگی به سویش پرتاب می کند که از برخورد سنگ با سنگ دیگر جرقه ای صورت می گیرد و آتش پدید می آید .
جشن سده را یادبودی از کشف آتش می دانند.
☀️ تهمورث شاه دیگر پیشدادی است که مدت سی سال حکومت می کند. او با دیوها می جنگد و بر آنها پیروز می شود.
تهمورث به کمک ویو (خدای باد) اهریمن را به بند می کشد و به مدت سی سال همچون اسبی بر او سوار می شود. تا اینکه اهریمن همسر تهمورث را با انگبین و ابریشم فریب می دهد و نقطه ضعف طهمورث را در می یابد و در گذرگاه البرز او را بر زمین می زند و می بلعد تا اینکه جمشید شاه بعدی وی را از شکم اهریمن بیرون می آورد.
رفتن نژادهای گوناگون از خونیرس (کشور اساطیری شامل هفت اقلیم) به کشورهای دیگر در زمان فرمانروایی تهمورث صورت می گیرد.
مردم بر پشت گاو اساطیری سرسوک می نشینند و به سوی سرزمین جدید می روند.
تهمورث دیوان را به بند می کشد و دیوان راز نوشتن را به او می آموزند.
#ایران #تاریخ
📌 جمشید شاه پیشدادی :
جمشید پسر ویونگهان است , ویونگهان نخستین کسی می باشد که افتخار پیدا می کند که گیاه مقدس هوم را مطابق آیین بفشارد.
از اینرو به او فرزندی به نام جمشید داده می شود.
اهورامزدا نخست به او پیشنهاد می کند که آیین مزدیسنایی (دین زردشتی) را به جهان ببرد. جمشید از انجام چنین کاری اظهار ناتوانی می کند و آن را نمی پذیرد. اما در مقابل به اهورا مزدا قول می دهد که جهان او را رشد دهد و از آن پاسداری کند.
در فرمانروایی جمشید آرامش وجود دارد و نعمت فراوان است . نه باد گرم هست و نه باد سرد. نه مرگ هست و نه درد. کسی پیر نمی شود.
انبوه جمعیت حیوانات و انسان ها چنان همه جا را فرا می گیرند که به خواهش جمشید , زمین توسط اهورا مزدا در یه نوبت که هر نوبت سیصد سال طول می کشد , گسترده تر می شود و مردمان فناناپذیر می شوند.
آفریدگار به جمشید هشدار می دهد که مردمان گرفتار زمستان سختی خواهند شد و همه نابود می گردند و جمشید را وادارد می سازد که دژی بسازد. جمشید این دژ را که به ورجمکرد معروف است بنا می کند.
جمشید پس از ساخت دژ , جفتی از مردان و زنان و جانوران و گیاهان و آتش ها را به درون دژ می برد تا زمانی که زمستان هولناک با حمله ملکوس دیو بر جهان مستولی شد و با خود نابودی آورد , نژاد انسان و سایر موجودات حفظ گردد.
آبادانی های بسیار ، هنرهای گوناگون ، ساختن ابزار جنگ , ساختن خانه و کاخ و خوشبختی های بسیار دیگر را به دوره جمشید نسبت می دهند.
غرور بر جمشید چیره می گردد و او گناهکار می شود. زردشت او را سرزنش می کند که برای خشنودی مردمان , خوردن گوشت گاو را به آنان آموخته است.
جمشید دروغ می گوید و با ادعای همسانی با خدا , خود را در معرض نفرین قرار می دهد .
جمشید در اندیشه پرواز در آسمان می افتد و فرمان می دهد تا تختی گران‌بها برایش بسازند و گوهر بسیار بر آن نشاند و دیوان که بندهٔ او بودند تخت را از زمین برداشتند و بر آسمان برافراشتند. جمشید در آن چون خورشید تابان نشسته بود و جهانیان که از شکوه و توانایی او خیره مانده بودند ، گرد آمدند و بر بخت و شکوه او آفرین خواندندو آن روز را که نخستین روز از فروردین بود، نوروز خواندند.
جمشید پس از اینکه که گرفتار غرور و گناه می شود حمایت خدایان و فرشتگان را از دست می دهد و سر انجام با غلبه ضحاک بر او کشته می شود.
#ایران #تاریخ
📌 فر یا فره ایزدی :
فر یا فره یا خورنه نیرویی آسمانی است که در وجود هر انسانی به ودیعه گذاشته شده است تا او را در انجام اعمالی که به وظیفه و حرفه آدمی مطابقت دارد یاری کند.
فرمانروایان , موبدان ، آریایی ها و زردشت و ... فره مخصوص به خود را دارند. تا زمانی که فره ایزدی با فرمانروایان همراه باشد , پیروزی و بخت و اقبال با آنان است.
این فره نخست به هوشنگ پیشدادی و بعدا به تهمورث و جمشید می رسد. سپس به شاهان کیانی و در پایان جهان به سوشیانت (منجی در دین زردشت) خواهد پیوست.
فر ایزدی با گناه و بدی از بین می رود و پادشاهان برای مشروعیت خود نیاز به فر ایزدی داشتند.
فر ایزدی می تواند به شکل نیرو، موجود زنده یا اشیا تغییر شکل دهد؛ در قالب نیرو و استعداد به شکل «زیبایی»، «خرد» و «قدرت» جلوه گر شود.
به سبب فر ایزدی پادشاه مظهر قدرت خداوند و مهر و قهر او و نماینده اراده ملت به شمار می رفت و مردم او را خدایگان و سایه خدا می خواندند و او خود را حاکم مطلق و مالک الرقاب مردم می دانست . در این میان تنها محدودیت قدرت پادشاه ، به ذات حاکم مطلقی که مقامش مافوق بشر بود ، بستگی داشت .
فرفروغی است ایزدی ، که بر دل هر کس بتابد از دیگران برتری یابد .
در تمام کتیبه های هخامنشی به این امر که سلطنت موهبتی الهی است و از جانب آهورامزدا به ایشان عطا گردیده ، اشاره شده است (( اهورامزداست که داریوش را شاه کرد . اهورا مزداست که مملکت بزرگ به او عطا کرد. )) کسی می توانست به مقام ” ظل الهی ” برسد که دارای فره ایزدی باشد.
#ایران #تاریخ
📌 نشان فروهر یا فره ایزدی
زرتشتیان برای فرّ کیانی شکلی رسم کردند که مفهوم خاصی دارد:
۱- پیرمرد : پیری جهاندیده و دانا میباشد.
۲- دستهای افراشته به بالا : ستایش به درگاه ایزد یکتا.
۳- حلقه : پیمان با خدای یکتا.
۴- بالهای سه طبقه : اندیشه و گفتار و کردار نیک است.
۵- دایره ی میان فروهر : بی پایانی روزگار و برگشت اعمال انسان به خود او.
۶- دو رشته : سپنتامینو (نیکی) و انگره مینو (بدی) است.
۷-دامن سه طبقه : بد اندیشی (دژمت) بدگفتاری (دوژوخت) بدکرداری (دژورشت)
شاهان پس از اسلام مانند سامانیان، غزنویان و آل بویه برای مشروعیت سعی می کردند خود را به پادشاهان ساسانی و هخامنشی نسبت دهند تا نشان دهند که دارای فره ایزدی هستند.
#ایران #تاریخ
📌ضحاك /دهاك / اژی دهاک :
ضحاک شخصیت اساطیری در متن های دینی باستان جز دیوان و فرزند اهریمن است که سه سر ، شش چشم و سه پوزه دارد. او انباشه از میل به تخریب است.
او در کتاب اوستا اژدهایی است که می خواهد مردم و هر أنچه بر روی زمین است نابود کند. بدن او پر از حیوانات موذی است که اگر بمیرد این حیوانات موذی جهان را فرا خواهد گرفت.
در شاهنامه ضحاک فرزند امیری دادگر به نام مرداس است. ضحاک با فریبکاری اهریمن ، پدر خود را می کشد و به جای او بر تخت شاهی می نشیند و پادشاهی جمشید را از میان بر می دارد.
اهریمن از او می خواهد که به پاداش آنچه برای او انجام داده است ، بر دوش او بوسه زند. بر اثر این بوسه ، بر دوش ضحاک دو مار می روید . مغز جوانان ایران خوراک مارهای دوش اوست.
ضحاک با قیام کاوه آهنگر و حمله فریدون شکست می خورد و در غاری در کوه دماوند اسیر می شود .
#ایران #تاریخ #اساطیر