eitaa logo
تاریخ 🔖
4 دنبال‌کننده
438 عکس
3 ویدیو
0 فایل
بررسی تاریخ ایران و جهان از آغازین روزها تا زمان حال . #تاریخ #تمدن #ایران #اسلام #میراث_فرهنگی #عکس_تاریخی #باستان_شناسی #کتاب
مشاهده در ایتا
دانلود
📌خلافت ابوجعفر هارون الرشید : او پنجمین خلیفه عباسی می باشد. از سال ۱۷۰ تا ۱۹۳ ه.ق حکومت کرد. در شهر ری به دنیا آمد و در چهل و پنج سالگی به علت بیماری در خراسان درگذشت. 🔹در بیست و شش سالگی به خلافت انتخاب شد. او از مشهورترین خلفای عباسی هست. به کمک مادرش خیزران و خاندان ایرانی برمکیان توانست یک حکومت قوی ایجاد کند. 🔹هارون مخفیانه در بازارها و مجالس می گشت تا بر احوال مردم آگاه شود. شعر و ادب و فقه را دوست می داشت و شاعران را تشویق می کرد. 🔅حکومت ادارسه : شیعیان به رهبری ادریس بن عبدالله ( نوه امام حسن) در کشور مراکش و به پایتختی شهر فاس ، دولت ادارسه را تاسیس نمودند و شروع به مخالفت با عباسیان کردند.آن ها از سال ۱۷۲ تا ۳۷۴ ه.ق دوام آوردند. ادارسه به مدت دویست سال حکومت کردند و خلیفه به علت دوری قلمرو نتوانست کاری در جهت مقابله با آن ها انجام بدهد. 🔹سرکوب خوارج : خوارج در منطقه ارمنستان و آذربایجان و عراق دست به شورش و فعالیت علیه خلیفه می زدند. یزید بن مزید شیبانی فرمانده هارون در جنگی آنان را شکست داد. 🔅تشکیل حکومت اغالبه : از سال ۱۸۴ تا ۲۹۶ هجری بر کشور تونس حکومت کردند. پایتخت آنان شهر قیروان بود. موسس این حکومت ابراهیم بن اغلب حاکم عباسیان در منطقه زاب بود. اغالبه ۱۱۲ سال حکومت کردند و در آغاز تابع عباسیان بودند. 🔹هارون الرشید نبردهایی با روم داشت که نتیجه مهمی نداشت و گاهی مسلمان ها پیروز می شدند و گاهی رومی ها. هارون همچنین روابطی با شارلماین پادشاه اروپا برقرار کرد.
📌خلافت هارون الرشید - بخش دوم: 🔹شورش های شرق : هارون دست حاکمانش را در اداره ایالات باز گذاشت و به اقدامات آن ها توجه ای نکرد و آن ها همه نوع ظلمی به مردم می کردند. از جمله این حاکمان ، علی بن عیسی بن ماهان حاکم خراسان بود که ثروت زیادی از افزایش مالیات ها بدست آورده و سبب شورش مردم خراسان شد. 🔅حمزه آذرک : قیام حمزه از سال ۱۷۹ تا ۲۱۸ هجری به مدت ۳۹ سال طول کشید. او در سیستان قیامش را آغاز کرد و به کشتن امیران و حاکمان عباسی پرداخت . پیروانش به شهرهای خراسان و سیستان و کرمان حمله می کردند و اجازه ارسال مالیات به عراق را نمی دادند. قیام حمزه تا هنگام مرگش در زمان خلیفه مامون ادامه یافت. 🔅 رافع بن لیث : او از نوادگان نصر بن سیار آخرین حاکم اموی خراسان بود. وی در سال ۱۹۱ ه.ق قیامش را در خراسان آغاز کرد و تا زمان مامون خلیفه بعدی این شورش ادامه یافت و رافع سرانجام خود را به مامون تسلیم کرد. 🔷 مرگ هارون الرشید : وقتی اوضاع در نیمه شرقی ایران خراب شد و مردم شهرهای سیستان و خراسان شورش کردند و حاکمان خلیفه در سرکوب شورش ها ناتوان شدند. هارون الرشید خود با وجود بیماری به سمت ایران حرکت کرد اما در شهر طوس درگذشت. 🔷 هارون الرشید را در کنار امام رضا(ع) دفن کردند. به این صورت که قبر هارون الرشید پایین تر و قبر امام رضا بالاتر است.
⏳قلمرو خلافت عباسی
📌بحران جانشینی پس از هارون الرشید: 🔹خلیفه هارون در سفری که به ایران برای آرام ساختن شورش های مناطق شرقی (شورش رافع بن لیث در خراسان) داشت در سال ۱۹۳ هجری در شهر توس درگذشت. 🔹پس از مرگ هارون پسرش امین که پانزده سالش بود به خلافت انتخاب شد. در حالی که برادر دیگرش مامون به عنوان جانشین او تعیین شد و حکومت مناطق شرقی خلافت(ایران) را بدست أورد. 🔹 ابوموسی محمد امین از سال ۱۹۳ تا ۱۹۸ه.ق در راس خلافت عباسیان بود. وی که از عملکرد پدرش در تعیین برادرش مامون به عنوان خلیفه بعد از امین ناراضی بود، تصمیم گرفت که قلمرو وی را نیز به خود ضمیمه کند‌. 🔹 تحریکات فضل بن سهل (مشاور مامون) و فضل بن ربیع(مشاور امین) و اقدامات خصمانه امین بر ضد مامون سب جنگ بین دو برادر شد. مامون در پایتختش مرو در خراسان باقی ماند و به تقویت نیروهای خود پرداخت. 🔹امین سپاهی به فرماندهی علی بن عیسی بن ماهان (حاکم سابق خراسان) به جنگ با مامون فرستاد. لشکر خلیفه در جنگ با طاهر ذوالیمینین فرمانده ایرانی سپاه مامون در نزدیکی ری شکست خورد و فرمانده آن کشته شد. 🔹طاهر سردار ایرانی در دومین جنگ با سپاه خلیفه در نزدیکی همدان توانست عبدالرحمان بن جبله فرمانده عرب را شکست بدهد. طاهر در سال ۱۹۸ه.ق شهر بغداد را تصرف کرد و امین خلیفه عباسی کشته شد و حکومت به برادرش مامون رسید.
📌خلافت مامون - بخش اول : 🔹ابوجعفر عبدالله مامون از سال ۱۹۸ تا ۲۱۸ هجری قمری حکومت مسلمان را بر عهده داشت. او هفتمین خلیفه عباسی است. مامون در اولین اقدام خود به وزیر ایرانی اش فضل بن سهل سرخسی که در به قدرت رسیدنش کمک کرده بود لقب «ذوالریاستین» داد و ریاست امور اداری و نظامی را به او سپرد. 🔹استفاده مامون از ایرانیان در حکومتداری سبب حسادت اعراب شد و آن ها در بغداد شورش کردند و با منصور بن مهدی عموی مامون بیعت کردند. اوضاع عراق خراب شد و روستاهای آن مورد حمله مرتزقه(سربازان مزدور) قرار گرفت. 🔹مامون که در شهر مرو ساکن بود از شورش ها بر ضد حکومتش بی خبر بود زیرا که فضل بن سهل مانع از رسیدن اخبار بغداد به او بود و کارها را از وی مخفی می کرد. 🔹مامون در هنگام اقامت در مرو به علویان(شیعیان) متمایل شد و لباس سیاه را که شعار عباسیان بود را درآورده و لباس سبز که شعار علویان بود را پوشید. 🔹مامون یک دخترش به نام ام حبیب را به ازدواج امام رضا (ع) هشتمین امام شیعیان در آورد و دختر دیگرش ام فضل را به ازدواج محمد بن علی فرزند امام رضا در آورد. 🔹 مامون که مادرش ایرانی بود برای اینکه شیعیان را به طرفداری از خود وادارد و خود را قوی کند ، امام علی بن موسی الرضا را به عنوان جانشین خود تعیین کرد. 🔹هدف مامون این بود که هم به حکومت خود مشروعیت بدهد و هم امام رضا را تحت کنترل خود داشته باشد و هم او را فردی دنیاطلب نشان بدهد.از اینرو امام را از مدینه به بصره و بعد فارس و سپس به خراسان أوردند. مامون در خراسان جلسات مناظره علمی بین امام و علمای دیگر برگزار می کرد. 🔹 در این هنگام که مامون در مرو به سر می برد ، اسماعیل بن جعفر حاکم بصره نیز شورش کرد و برکناری مامون را اعلام کرد.
📌خلافت مامون - بخش دوم : 🔹مامون پس از اینکه امام رضا او را از اوضاع خراب مملکت آگاه کرد، دریافت که ماندن در مرو بیهوده است و بغداد نمی تواند بدون وجود خلیفه اداره شود. از اینرو تصمیم به حرکت به آن سو گرفت. 🔹 مامون در آغاز سفرش به بغداد در ابتدا دستور قتل وزیرش فضل به سهل را داد و در سال ۲۰۳ هجری /۸۱۸ میلادی امام رضا را در نزدیک شهر توس با انگور مسموم کرد و به شهادت رساند. 🔹 مامون به بغداد رسید و مردم با او بیعت کردند و وقتی او دشمنی عمیق عباسیان با شیعیان را دید ، لباس سبز را درآورده و دوباره لباس سیاه پوشید. 🔅شورش های علویان (شیعیان) : 🔹شورش ابوالسرایا: سری بن منصور شیبانی (ابوالسرایا) در سال ۱۹۹ ه.ق در کوفه قیام کرد و بر شهرهای بصره و حجاز و یمن مسلط شد. او‌ برای خود سکه ضرب کرد و پرده ای برای خانه کعبه با شعار «داعی آل محمد» فرستاد. اما در جنگ با هرثمة بن اعین فرمانده نظامی خلیفه شکست خورد و کشته شد. 🔹شورش محمد دیباج : محمد پسر امام جعفر صادق در سال ۲۰۰ هجری قیام کرد و مردم مکه با او بیعت کردند. مامون سپاهی برای دفع وی فرستاد اما یاران محمد او را ترک کردند و وی خود را تسلیم کرده و سپس وارد مکه شد و خود را خلع کرد و مامون او را بخشید. محمد در گرگان درگذشت. مقبره وی در شهر دیباج در دامغان است.
📌 خلافت مامون - بخش سوم : 🔹شورش نصر بن شبث عقیلی: او از طرفداران متعصب امین برادر مامون بود. وی در سال ۱۹۸ه.ق در سوریه شورش کرد. و بر شهر سمیساط مسلط شد. عبدالله بن طاهر فرمانده ایرانی مامون این شورش را سرکوب کرد. 🔹قیام زط ها ( کولی ها) : زط ها کارگران هندی بودند که در بنادر بصره به کارگری و باربری مشغول بودند. کمبود درآمد و فقر زیاد سبب شده بود که به کاروان های تجاری که به بغداد می رفتند حمله کنند. آن ها حتی از کشتی ها مالیات می گرفتند و مانع رسیدن غذا به پایتخت می شدند. مامون در سر کوب آن ها ناموفق بود و آن ها تا زمان معتصم به کار خود ادامه دادند. 🔹 شورش در مصر : ظلم و ستم عباس بن موسی استاندار مامون در مصر سبب شورش مردم شد . مامون برادرش معتصم را به مصر فرستاد و او شورش را سرکوب کرد اما مجددا مصری ها قیام کردند و افشین سردار ترک خلیفه آنجا را آرام کرد اما باز مصری ها شورش کردند و اینبار خلیفه مجبور شد به مصر برود و استاندار را برکنار کند. 🔹مامون در سال ۲۱۸ ه.ق /۸۳۳ میلادی در حالی که آماده حمله به رومی ها بود درگذشت و وی را در طرسوس دفن کردند. پس از مامون برادرش ابواسحاق محمد معتصم خلیفه شد.
📌 قیام بابک خرم الدین - بخش اول : 🔹بابک خرم الدین سردار ایرانی بود که از سال ۲۰۱ ه.ق/۸۱۶ م تا سال ۲۲۲ه.ق/ ۸۳۷ م به مدت بیست و یک سال قیامی را در آذربایجان بر ضد خلفای عباسی رهبری کرد تا ایران را از سلطه اعراب نجات بدهد. 🔹قیام بابک در اواخر خلافت مامون آغاز شد و تا دوران خلیفه بعدی معتصم ادامه یافت. او رهبر جنبش سرخ جامگان بود. زیرا پیروانش لباس سرخ می پوشیدند. 🔹بابک پس از مرگ جاویدان بن سهرک رئیس فرقه خرمیه ، رهبر این گروه شد و با همسر جاویدان ازدواج کرد و قیامی را بر علیه اعراب آغاز کرد. 🔅عقاید خرمیه : آن ها به تناسخ (حلول روح پس از مرگ در بدن شخص دیگر) اعتقاد داشتند و معتقد بودند که همه پیامبران روح واحدی دارند و جریان وحی هیچگاه قطع نمی شود. 🔅خرمیه احترام زیادی به ابومسلم خراسانی قائل بودند و‌ خلیفه منصور قاتل وی را لعنت می کردند. آن ها هر چیزی را که نفس از آن لذت ببرد و برای کسی ضرر نداشته باشد را جایز می دانستند. 🔹بابک خرم الدین آذربایجان را تصرف کرد . سرداران خلیفه مامون (یحیی بن معاذ - عیسی بن محمد - زریق بن علی - محمد بن حمید طوسی ) در جنگ های متعدد از بابک شکست خوردند و پیروان بابک در اصفهان و همدان و لرستان شورش کردند. 🔹 بعد از مامون خلافت به معتصم رسید. معتصم در سال ۲۲۰ ه.ق بزرگترین فرمانده اش ، خیذر بن کاووس (افشین) که حاکم منطقه جبال (اصفهان) بود را مامور سرکوب قیام بابک کرد. 🔹افشین قلعه ها و استحکاماتی را که در نزدیک آذربایجان بود را تصرف کرد و جاسوسانی را برای نظارت بر کار بابک استخدام کرد. سرانجام در جنگ ارشق ، بابک از افشین شکست خورد و به قلعه بذ و پس از آن به کشور ارمنستان عقب نشینی کرد.
📌قیام بابک خرم الدین - بخش دوم : 🔹بابک از ثیوفیل امپراتور روم برای حمله به سرزمین های اسلامی دعوت کرد تا از فشار خلیفه بر نیروهایش بکاهد. 🔹افشین سردار خلیفه به پادشاهان و امیران ارمنستان نامه نوشت که مسیر بابک را مسدود کنند. فرمانده رومی ، سهل بن سنباط بر مخفیگاه بابک پی برد و به او امان داد و سپس خیانت کرد و وی را تسلیم افشین نمود. 🚩 بابک را در سال ۲۲۳ ه.ق / ۸۳۸ میلادی همراه برادرش عبدالله به شهر سامرا بردند. سربازان خلیفه به او لباسی سرخ رنگ پوشاندند و او را بر فیل سوار کردند و در خیابان ها گرداندند . 🚩 هنگامی که بابک وارد مجلس خلیفه شد ، سربازان لباس او را درآوردند ، سپس دست ها و پاهای او را قطع کردند و آهسته آهسته شمشیرهای خود را در بدن او فرو می کردند و از کشتن یک باره او خودداری می کردند تا بیشتر عذاب بکشد. 🚩 سرانجام سر بابک را بریدند و خلیفه آن را به بغداد فرستاد تا در معرض دید مردم قرار بگیرد. در همان حال جسد او را در شهر سامرا به دار آویختند و همراه او برادرش عبدالله را هم دار زدند. 🔅افشین فرمانده خلیفه معتصم که در سرکوب قیام بابک نقش داشت. مدتی بعد متهم به توطئه علیه خلافت شد و در سال ۲۲۶ه.ق در زندان درگذشت.
☀️ قلعه بابک خرم الدین در آذربایجان : 🔹 قلعه بابک ( بذ - جمهور) در بالای کوهی به ارتفاع ۲۳۰۰ متر در سه کیلومتری شهر کلیبر در استان آذربایجان شرقی و دویست کیلومتری تبریز قرار دارد. 🔹این قلعه در سال ۲۲۲ هجری / ۸۳۷ میلادی توسط نیروهای افشین سردار خلیفه فتح شد و قسمتی از آن ویران شد.
📌خلافت معتصم : 🔹ابواسحاق محمد معتصم (۲۱۸ - ۲۲۷ه.ق /۸۳۳-۸۴۱ م) هشتمین خلیفه عباسی است. او را مثمن (هشتمین) می گویند زیرا که هشت سال و هشت ماه و هشت روز خلافت کرد و در ماه هشتم متولد شد. 🔹او نوشتن نمی دانست اما سربازی شجاع بود. هنگامی که برادرش مامون مرد ، به خلافت رسید. حکومت معتصم استبدادی بود. وی شیفته عمران و کشاورزی بود و وقتش را به ساختن کاخ ها و باغ ها اختصاص می داد. 🔹او در آغاز خلافت خود با شورش محمد بن قاسم که از نوادگان امام حسین(ع) بود مواجه شد. محمد بن قاسم ملقب به صوفی در سال ۲۱۹ ه.ق در طالقان قیام کرد. اما در جنگ با عبدالله بن طاهر حاکم خراسان شکست خورد و اسیر شد. 🔹: قیام زط ها (کولی ها): زط ها کارگران هندی بودند که به علت درآمد کم ، دست به غارت کاروان ها در راه بصره می زدند. عجیف بن عنبسه فرمانده خلیفه در سال ۲۱۹ه.ق پس از نه ماه نبرد ، آن ها را وادار به تسلیم شدن و‌ تبعید به عین زربه کرد. 🔹 پیروزی بر بابک خرم الدین : قیام بابک که از اواخر عهد مامون در آذربایجان شروع شده بود توسط افشین سرکوب شد. 🔅قیام مازیار : او آخرین حاکم حکومت قارن(کارن) در طبرستان (مازندران) بود. او به دربار خلیفه مامون رفت و اسلام را پذیرفت و نام محمد بر خود نهاد. مامون وی را استاندار طبرستان ، رویان و دماوند کرد و‌ لقب سپهبد به او داد. 🔅افشین سردار خلیفه ، مازیار را تحریک به شورش کرد و باهم نامه نگاری داشتند. به طوری که یکی از این نامه ها به دست خلیفه افتاد و سبب زندانی شدن افشین شد.