📜سند محرمانه از ارتباط آیتالله شریعتمداری با ساواک
🗓خردادماه ۱۳۴۲
🔹️سیدکاظم #شریعتمداری محرمانه با #ساواک تماس گرفت و از ساواک تقاضا کرد خانه وی #محاصره شود و اجازه رفت و آمد به مردم داده نشود و وی به نام ملاقات با شاه به تهران حرکت کرده و چند روزی آنجا #مخفی شود یا به طور ظاهری به مشهد یا حرم حضرت عبدالعظیم #تبعید شود.
🔸️او دلیل این پیشنهاد را «خلاصی خود از #جوابگویی به مراجعین و رفع تکلیف» وانمود کرده و گفته بود: در غیر این صورت مجبور به همدردی با (امام) #خمینی خواهد بود.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 امام خمینی در ترکیه
🔹️اهتمام و توجه ويژۀ امام به فراگيرى زبان #تركى، گماشتۀ ايرانى او، سرهنگ #افضلى را سخت به وحشت انداخت كه مبادا با آموختن زبان، بتواند با مردم ترك ارتباط برقرار سازد و مبارزه را در تبعيدگاه نيز دنبال كند. از اين رو، در گزارشى به تهران نوشت:
🔸️[... روحيۀ شخص موردنظر (امام خمینی) نسبت به روز اول بهتر است و در محل جديد، برنامۀ روزانه اش بيشتر #استراحت و تلاوت #قرآن و اداى #نماز و صرف غذاست و گاه گاهى هم كلمات #تركى را يادداشت مىنمايد، ولى نبايد وى را #تنها گذاشت.]
📚کتاب نهضت امام خمینی، سیدحمید روحانی.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀محمدِ مسعود؛ نویسنده ضددربار قمی- بخش اول
🔸️در سال ۱۲۸۰ در محلهی #ابرقوی قم به دنیا آمد. پدرش میرزاعبدالله و پدربزرگش آخوند ملا محمد قمی بود. وی با پایان دوره ابتدایی، برای ادامه تحصیل به #حوزه_علمیه قم رفت.
🔹️در سال ۱۳۱۱ به تهران رفت و در ابتدا در یک #چاپخانه مشغول به کار شد و بعد در نشریاتی چون روزنامههای قانون، آئینه ایران، تهران مصور، شرقی، شفق سرخ و اطلاعات با اسم #مستعار «م ـ دهاتی» مقالاتی منتشر نمود.
🔹️مسعود به دلیل علاقهمندی به روزنامه نگاری و تحصیل جدیتر علم روزنامهنگاری در سال ۱۳۱۴ ابتدا به #پاریس و سپس به #بروکسل رفت و تا سال ۱۳۱۷ در آنجا ماند.
🔸️در همان سال به علت نشر مقالاتی درباره #سوسیالیسم در روزنامه لاگازت بلژیک به تهران احضار شد و از آنجا که نتوانست امتیاز یک نشریه و یا همکاری با مطبوعات را دریافت کند به تجارت و حقالعمل کاری مشغول شد.
ادامه دارد...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀محمدِ مسعود؛ نویسنده ضددربار قمی- بخش دوم
🔸️پس از شهریور ۱۳۲۰ در تابستان ۱۳۲۱ امتیاز روزنامه «#مرد_امروز» را گرفت. وی در این روزنامه به سیاستهای #مسکو و #لندن در ایران شدیدا اعتراض میکرد و نقش مهمی در رسوا ساختن و ارتباط حزب #توده با شوروی و سرسپردگی برخی احزاب داخلی و وابسته به لندن ایفا نمود.
🔹️وی زمانی که حزب توده تلاش می کرد تا #نفت شمال به شوروی داده شود، با مقالات تند علیه آنان به مخالفت برخاست، پس از انتشار این مقالات مرد امروز، روزنامههای وابسته به حزب توده او را مرتجع و #آنارشیست نامیدند.
🔸️با انتشار شدیدترین حملات قلمی مسعود به #قوامالسلطنه و با پیشنهاد یک میلیون ریال جایزه برای کسی که او را به قتل برساند، تحت تعقیب قرار گرفت و مدت سه ماه #متواری شد و روزنامهاش به حال تعلیق و توقیف درآمد.
🔹️ولی با این حال مرد امروز را به صورت یک بولتن #محرمانه با مقالات آتشین منتشر میساخت.
ادامه دارد...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀محمدِ مسعود؛ نویسنده ضددربارِ قمی- بخش سوم
🔸️مهمترین خبری که در این روزنامه (دو هفته قبل از کشته شدن وی) منتشر شد، خبر جنجالی #پالتوی پوست #اشرف پهلوی خواهر محمدرضا پهلوی پادشاه وقت ایران بود.
🔹️در بهار سال ۱۳۲۵ اشرف پهلوی برای ملاقات با #استالین به مسکو رفت. حاصل سیاسی این سفر هرچه بود، اشرف یک پالتوی #پوست_خز بسیار گرانقیمت نیز به عنوان هدیه از استالین دریافت کرد. خود اشرف گزارش میکند که این هدیه خیلی در روزنامهها سروصدا کرد.
🔸️روزنامه مرد امروز در شماره دهم بهمن ۱۳۲۶ ضمن درج خبر بازدید اشرف از #کارخانه کالای وطن کازرونی (اصفهان) این جملات وی را درج کرد:
🔹️«از این پس، من از این پارچهها برای خود لباس درست میکنم. آقایان، بیاییم #سرمشق دیگران شویم و از پارچههای وطنی استفاده کنیم»
ادامه دارد...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀محمدِ مسعود؛ نویسنده ضددربار قمی- بخش چهارم
🔸️این در حالی بود که در کنار این خبر تصویری از #اشرف در پالتو پوست روسی درج شده و ذیل آن نوشته شده بود: «یک میلیون و پانصد هزار ریال، قیمت یک پالتو پوست. #والاحضرت اشرف از این پس از پارچههای وطن برای خود لباس تهیه خواهند کرد.»
🔹️ مسعود سرانجام در ۲۳ بهمن ۱۳۲۶ و تنها دو هفته پس از چاپ مقاله مزبور، در خیابان #اکباتان تهران هنگام خروج از چاپخانه به ضرب گلوله به قتل رسید و در گورستان #ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
🔸️مرگ وی به لحاظ وسعت مقالات تند و تیز او درباره مسائل گوناگون سیاسی و اجتماعی و ضربات #شدید قلمی که به گروههای مختلف سیاسی و اجتماعی از دولتمردان گرفته تا سیاست بازان و دلالان اقتصادی میپرداخت تعابیر و تفاسیر مختلفی را در پی داشت و تا مدتها به صورت #رازی ناگشودنی باقی ماند.
ادامه دارد...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀محمدِ مسعود؛ نویسنده ضددربارِ قمی - بخش آخر
🔸️پرونده مسعود به مدت #ده_سال در دادگستری باقی ماند. در کتابی که به نام کمونیسم در ایران به قلم سرهنگ علی زیبایی از بازجویان اصلی اعضای حزب #توده نگاشته شد و تا پیش از پیروزی انقلاب در دسترس عموم نبود، خسرو #روزبه از اعضای جنجال برانگیز سازمان افسری حزب توده ایران، پس از دستگیری و بازجویی به قتل محمد مسعود اعتراف کرد.
🔹️در کتاب زیبایی، روزبه همچنین اعتراف میکند که معتقد بوده ترور یک روزنامه نگار شناخته شده و #ضد_دربار مانند مسعود، کشور را به وضعیت #دوقطبی رسانده و حزب توده را افراطیتر و #رادیکالتر خواهد کرد. و تاکید میکند که این ترور را بدون درمیان گذاشتن آن با حزب و #مستقلا انجام داده است. این ترور با این توجیه که گناه آن به گردن دربار خواهد افتاد صورت گرفت.
🔸️از محمد مسعود علاوه بر کارهای نوشتاری در روزنامهها، کتابها و #رمانهای زیر به جای مانده است.
•گلهایی که در جهنم میروید
• بهار عمر
• رمان سه گانه:
تفریحات شب (۱۳۱۳)
در تلاش معاش (۱۳۱۲)
اشرف مخلوقات (۱۳۱۳)
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 تصویری از #حرم حضرت معصومه (س)
🗓سال ۱۹۰۱ میلادی مصادف با ۱۲۸۰ خورشیدی
📷عکاس: Antoine Sevruguin
📍محل نگهداری : آرشیو ملی هلند
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
31.45M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 خاطره مرحوم #قیصر_امینپور از ابداع و ذوق شعری استاد #شهریار
[اگر (در وجود شاعر) ذوق باشد، موانع هنرآفریناند...]
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🔖 تاریخِ شَفاهیِ قُم🔖
📽 خاطره مرحوم #قیصر_امینپور از ابداع و ذوق شعری استاد #شهریار [اگر (در وجود شاعر) ذوق باشد، موانع
📸مزار مادر شهریار در قم
🔸️خانمننه خشکنابی، مادر استاد #محمدحسین_شهریار، در روز سه شنبه ۳۱ تیرماه ۱۳۳۱ شمسی فوت کرده و پیکر وی در #قبرستان_نو در قم به خاک سپرده شد.
🔹️شهریار پس از اتمام مراسم خاکسپاری مادرش، شعر معروف خود را در مدح #مادر سرود:
[ آهسته باز از بغل پلهها گذشت
در فکر آش و سبزی بیمار خویش بود
امّا گرفته دور و برش هالهای سیاه
او مرده است و باز پرستار حال ماست
در زندگیّ ما همه جا وول میخورد
هر کُنج خانه صحنهای از داستان اوست
در ختم خویش هم به سر کار خویش بود
بیچاره مادرم ... ]
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀روزهای آخر نویسندهی مفاتیحالجنان
🔸حاج #شيخ_عباس_قمی در اواخر عمر در نجف ساکن بود اما وقتی کربلا میآمد مهمان آقای #قمی بود. آقای قمی قوم و خويش آنها بودند.سال آخر عمر ایشان ما برای درک ایام محرم و صفر آمده بودیم #کربلا. در آن ایام ایشان هم کربلا بود.
🔹نزدیک ایام #عرفه خبر آمد حاج شیخ عباس مریض است. پدرم گفت: بیا برویم #عیادت. یک ماشین سوار شدیم و رفتیم برای دیدنشان. ایشان در خانه یک بزّاز ساکن شده بود. خودش #تنها بود. همسرش نبود. نمی دانم شاید فوت کرده بود.
🔸️وقتی وارد خانه شدیم دیدیم همه اتاقها پر است. آن وقت حاج شيخ عباس که از کتاب #مفاتيح او، کتابفروشها در تهران #ميليونها تومان استفاده میکردند را در راهروی خانه جا داده بودند. در رختخواب خوابیده بود و #استسقاء داشت و مدام آب میخورد. ما را که دید بلند شد نشست و احوالپرسی کرد.
🔹️سه چهار روز بعد از این ملاقات خبر وفات ایشان به ما رسید. تهرانیها شنیده بودند که حاج شیخ فوت شده و خانوادهاش هیچ #پولی ندارند؛ برای او یک حقوقی قرار دادند. مردم #کربلا تشییع مفصلی کردند.
🔸️حاج آقا حسین #قمی مجلس مفصلی در کربلا گرفت و پدرم در آن مجلس سخنرانی کرد و سابقه دوستی خود با حاج شیخ عباس را تعریف کرد. مردم خیلی متاثر شدند.بعد هم ایشان را به #نجف بردند و در ایوانی که مقابل آن آقای حکیم نماز می خواند دفن کردند.
📚منبع: مصاحبه آیتالله محمد واعظزاده خراسانی با مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
📷 تصویر گذرنامه حاج شیخ عباس قمی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 گشت و گذار در محلههای قدیمی شهرهای زیبایمان #قم و مرور خاطرات کودکی...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀 شاهزاده سرین، پسر رئیس ساواک قم
🔸️سرین بدیعی که با عنوان #شاهزاده_سرین شناخته میشود، در سال ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمده است.
او فرزند #حسن_بدیعی رییس ساواک قم در سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ است.
🔹️سرین بدیعی در یکی از توئیتهای خود اعلام کرد که تمامی #قرآنهای جهان را باید به آتش بکشید و #مسجدها را با خاکستر یکسان کرد. وی پیش از این ویدیوهایی از خود در شبکههای اجتماعی منتشر کرده بود که در آن مخاطبان خود را به #آتشزدن قرآن دعوت میکرد.
🔸️او که سال گذشته حضور خود در ایران را در صفحهی اینستاگرامش منتشر کرد، به جرم #هتاکی به مقدسات در ششم فروردین ۱۴۰۳ در استان #البرز بازداشت شده است.
🔹️وکیل وی در ۱۹ مرداد ۱۴۰۳ اعلام کرد که سرین در رابطه با چندین جرم در مجموع به ۹ سال و ۱ ماه #زندان محکوم شده است.
🔸️پدر او #حسن_بدیعی رئیس ساواک قم و عامل دستگیری #امام_خمینی در سال ۱۳۴۳ بود که پس از بازداشت امام خمینی به درجه #سرتیپی ارتقا یافت. یکی از سمتهای بدیعی در ساواک مسئولیت #هماهنگی فعالیتهای سه سرویس امنیتی ساواک، موساد و سیا گفته شده است.
🔹️وی پس از انقلاب در هفته اول شهریور ۱۳۵۸ هنگامی که در خانههای #فضلآباد شیراز پنهان شده بود، متوجه شد گروه ضربت #سپاه پاسداران محل اختفای وی را شناسایی و محاصره کرده است.
🔸️او قصد داشت با پریدن از دیوار، از محل اختفا بگریزد که با تیراندازی هوایی مأموران و با مساعدت مردم، #دستگیر و تحویل دادگاه انقلاب #شیراز شد تا برای محاکمه به #قم اعزام شود. اما در ۳ آبان ۱۳۵۸ و پیش از #محاکمه به علت سکته #قلبی در زندان درگذشت.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 مسافرخانه #دربگاه_مقدسه
🗓 دوران پیروزی انقلاب اسلامی
📍خیابان آستانه؛ جنب مدرسه فیضیه
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 نویسنده و عکاس #آلمانی به همراه فرزندانش در قم
🗓دوم فروردین ۱۳۶۳
📍میدان آستانه
🔹️نام وی Casey Hugelfink است که با یک ایرانی ازدواج کرد و در سالهای ۵۹ تا ۶۸ چندبار به #قم سفر کرده و عکسهای جالبی ثبت نموده است.
🔸️جملۀ روی دیوار سمت راست: «برادران از پاسداری خوب #پاسداری کنید»
منبع: (قمشناسی)
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
67.55M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 بازیگران زمان طاغوت در مدرسه فیضیه
🔸️#فریاد_مجاهد به کارگردانی مهدی #معدنیان در شهریور سال ۱۳۵۸ به عنوان نخستین دستاورد #سینمای پس از انقلاب به روی پرده رفت.
🔹️ستار #هریسی داداشپور تهیهکنندۀ فیلم پیش از آن نسخهای از فریاد مجاهد را به قم برد و برای حجتالاسلام شهاب #اشراقی، داماد امام، نمایش داد تا بتواند پشتوانهای محکم از جانب روحانیت برای فیلمش دست و پا کند.
🔸️دیداری که موفق هم بود و به جلب نظر اشراقی انجامید، چنانکه با #توصیهنامهای به قلم مرحوم اشراقی که به تاریخ ۲۹ مرداد ۵۸ نوشته شده بود به تهران بازگشت و همین توصیهنامه ضامن #نمایش عمومی فیلم شد.
🔹️نتیجۀ کار آنها فیلمی نبود که مورد #پسند مدیران سینمایی آن روزگار باشد. شرایطی که باعث شد فیلم به عنوان اثری به شدت #شعاری، عوامزده و سطحی که بدون مجوز دولت اکران شده بود، با حکم آیتالله #قدوسی از اکران پایین کشیده شود.
🔸️داستان فیلم به واقعهٔ حمله به مدرسهٔ #فیضیه و کشتار طلاب و دستگیری امام #خمینی میپردازد که بعد از آن تنی چند از افراد مذهبی در شهر قم تصمیم میگیرند تا یک گروه انقلابی و مسلح ایجاد کنند و با رژیم #پهلوی به ستیز برخیزند.
🔹️بهمن #مفید، کیومرث #ملکمطیعی، محبوبه #بیات، حسین خالقی، حسین خانیبیک، سیروس #گرجستانی و... از جمله بازیگران فریاد مجاهد بودند.
📩 لینک دانلود نسخه کامل فیلم
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 مراکز واکسیناسیون #آبله در قم
🗓سال ۱۳۵۱ شمسی
🔹️خیابان بیمارستان: خیابان معلم کنونی
🔸️خیابان محمدرضاشاه پهلوی: خیابان انقلاب کنونی
🔹️خیابان تهران: خیابان امام خمینی کنونی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 تصویری از میدان آستانه #قم
🗓سال ۱۳۶۳
🎞عکاس: Caesy Hugelfonk
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀 روایت ناصرالدینشاه قاجار از عزاداری در #قم
🔸️روز قتل دو دسته راه میافتند: یکی از کوچۀ #حرم و یکی از #مسجد_علی. اینها هم آمدند منزل ما مشغول #سینهزدن شدند. دستۀ خوبی بودند، تفاوتی که با دستجات #تهران داشت این بود که اینجا شبیه یک #عایشه در میان دستجات آورده بودند.
🔹️شب قتل و روز قتل هم تعزیهداری و #روضهخوانی کردیم. روضه را شب در مکانی که نماز میکردیم و حالت اتصال به #حرم مطهر داشت خواندیم.
🔸️#روضهخوان خوب در قم ندارد، ملا موسی #رشتی آمده است در قم متوطن شده است. تعزیهخوان خوبی هم ندارد. یکی از سادات #زیارتنامهخوان هم تعزیهگردان است و هم شبیه امام میشود، هم بسیار #بد میخواند.
🔹️روز قتل هم صحن تعزیه بود. چون در #تعزیه اسب میآوردند که تعزیه بعضی لوازمات دارد که خلاف #احترام حضرت بود من این رسم را #منسوخ کردم، گفتم بعد از این در مدرسۀ #دارالشفاء تعزیه بیاورید.
📚منبع: «سفرنامۀ ناصرالدینشاه به قم» به کوشش فاطمه قاضیها
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
❗️ وقتی قمیها در قحطی بزرگ همدیگر را میخوردند
🔹️#قحطی_بزرگ ایران در سالهای ۱۲۵۰-۱۲۴۹ شمسی باعث تلفات جانی فراوانی گردید. طبق برآوردها حدود یک دهم #جمعیت ایران در این سالها از گرسنگی مردند.
🔸️ارتش #انگلستان علت اولیه قحطی سال ۱۲۴۹ ش به شمار میآید. این وضعیت افزایش شدید بهای غلات و خواربار را در پی داشت که موجب #اعتراض و حتی ایجاد شورشهایی در اصفهان، بوشهر، قزوین و سایر شهرها گردید.
🔹️شدت قحطی به حدی رسید که مردم به خوردن #علف ، گوشت حیوانات بارکش ، سگ ، گربه، موش و حتی مردار و #فضولات حیوانی روی آوردند. در بعضی نقاط #آدمخواری، بچه دزدی و قتل کودکان نیز شایع گشت.
🔸️به گونهای که در شهر #قم هیچ کس جرأت نمیکرد تنها به خیابانها برود، و در بیرون شهر قم اراذل، #زنانِ در جستجوی غذا را به بهانه اینکه میخواهند به آنان غذا بدهند فریب میدادند، به #قتل میرساندند و از گوشت آنها استفاده میکردند.
🔹️افغانستانی شیعه مذهبی اوضاع قم را در این روزگار چنین به تصویر میکشد: جزئیات سفر #قم دلخراش و مناظر دیده شده وحشتناک بود. اجساد #مردگان جادهها را پوشانده و هوا را با تعفن ناشی از گندیدن آنها مسموم میکرد. سرایها از افراد در حال احتضار، که شیون و رنجهای آنها مناظر غیرقابل وصفی را به وجود آورده، پر بود. دهات خالی و خاموش، همانند خانه #ارواح، توسط دستههایی از سگها، که با زندهها برای تصاحب مردهها مبارزه میکردند، مورد تهاجم قرار گرفته بود.
📚 منبع: درآمدی بر بررسی علل اجتماعی قحطیها در ایران اثر احمد کتابی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 حال و هوای بهاری حرم حضرت معصومه (س) در #نوروز سال ۱۳۶۳
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🎙 خاطره آیتالله مکارم شیرازی از پیادهروی اربعین:
🗓سال ۱۳۲۹-۱۳۳۰
🔹️ظهر که میشد زیر درختان نخل #اطراق میکردیم و همراه خودمان یک مقدار نان خشک و ماست آب گرفته و یک چراغ #نفتی میبردیم و چایی و بساط و اینها.
🔸️ظهرها جایی نمیرفتیم، خودمان کنار شط، در آن سایه مینشستیم، منتها آب #فرات، گل آلود بود و نمیشد از آن برای خوردن استفاده کرد. باید ته نشینش کنی، ما هم که نمیتوانستیم تهنشین کنیم.
🔹️زوار از روشی استفاده میکردند، مادهای هست به نام «#زاق» که این را در آب، با دست حرکت میدادند، تمام آن چیزها را ته نشین میکرد و از آب #صاف، استفاده میکردند، به همین دلیل یک خورده زاق همراهمان میبردیم. شب را در #مضیفها میماندیم، طبعاً صبح هم آنجا بودیم.
🔸️در یکی از سفرها ما ظهر اطراق کردیم و استراحت و دیگر بعد از ظهر باید راه میرفتیم. شروع کردیم به راه رفتن، چند تا از جوانهای #عرب، مال یکی از مضیفها آمدند به ما پیشنهاد کردند که امشب را اینجا باشید.
🔹️گفتیم ما تازه راه افتادیم، تا شب خیلی وقت است، ما باید برویم. یکیشان گفت #علاج ندارد. از او اصرار و از ما انکار، یک وقت دیدیم #خنجر کشید که باید پیش ما بمانید! یعنی اینقدر #علاقه به زوار داشتند.
🔸️من گفتم ما قول می دهیم که از طرف شما هم زیارت میکنیم، بنابراین اجازه #مرخصی ما را بدهید. دیگر هر طوری بود راضیشان کردیم و اجازه مرخصی را گرفتیم و حرکت کردیم.
🎞از سمت راست: آیتالله سبحانی، آیتالله مکارم شیرازی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom