✅ غلبه صفرا و عوارض آن 3 🔻غش کردن شخص روزه دار در اثر حجامت 🔸إِنِّي أَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ أَ مَا يَتَخَوَّفُ عَلَى نَفْسِهِ «حلبی می گوید دوبار از آن حضرت پرسیدم آیا روزه دار می تواند حجامت کند؟ حضرت فرمودند: من برای او می ترسم از چیزی که وی برای خود می ترسد، 🔸قُلْتُ مَا ذَا يَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ قَالَ اَلْغَشَيَانَ أَوْ تَثُورَ بِهِ مِرَّةٌ عرض کردم: او از چه چیزی برای خود می ترسد؟ ایشان فرمودند: از این که غش کند و بی خود شود یا صفرا و سودا بر وی غلبه کند.» الکافی، ج 4، ص 100، ح 1. @tebbetabiee

✅ غلبه صفرا و عوارض آن 4 🔻کلمه ارواح در روایات دیگر به معنی غذاها و داروهایی که برای درمان غلبه صفرا وارد شده است که نشان می دهد غلبه صفرا سبب بیماری است. 🔸إِنَّ عَامَّةَ هَذِهِ اَلْأَرْوَاحِ مِنَ اَلْمِرَّةِ اَلْغَالِبَةِ أَوْ دَمٍ مُحْتَرِقٍ أَوْ بَلْغَمٍ غَالِبٍ فَلْيَشْتَغِلِ اَلرَّجُلُ بِمُرَاعَاةِ نَفْسِهِ قَبْلَ أَنْ تَغْلِبَ عَلَيْهِ شَيْءٌ مِنْ هَذِهِ اَلطَّبَائِعِ فَيُهْلِكَهُ. همه بادها از خلط غالب، خون سوخته یا بلغم غالب است، هر کس باید به خود بپردازد پیش از آن که این طبایع بر او چیره شوند و وی را نابود کنند. 📚 طب الائمه، ص 110؛ البحار، ج 59، ص 264، ح 26. @tebbetabiee

✅ غلبه صفرا و عوارض آن 5 🔻بلبله (نشخوار ذهنی) به دلیل غلبه صفرا بوجود می آید. پس غلبه صفرا عامل ایجاد بیماری است. 🔸وَ إِذَا أَتَى عَلَيْهِ عَشَرَةُ أَشْهُرٍ، فَإنَّهُ جَيِّدٌ لِلْمِرَّةِ اَلصَّفْرَاءِ اَلَّتِي يَأْخُذُ بِالْبَلْبَلَةِ وَ اَلْحُمَّى اَلْبَاطِنَةِ وَ اِخْتِلاَطِ اَلْعَقْلِ «چون ده ماهه شود (داروی شافیه حضرت موسی بن عمران) ▫برای خلط سودا خوب است. ▫همچنین برای صفرایی که لرزه آورد ▫و برای تب درونی ▫و اختلاط عقل مناسب است.» 📚 الفصول المهمه فی اصول الائمه، ج 3، ص 217. @tebbetabiee

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 1 🔻 نکته: دلیل مشخصی برای غلبه صفرا وجود ندارد. همیشه باید مراعات نمود. ⚜امام صادق علیه السلام: 🔸إِنَّ عَامَّةَ هَذِهِ اَلْأَرْوَاحِ مِنَ اَلْمِرَّةِ اَلْغَالِبَةِ أَوْ دَمٍ مُحْتَرِقٍ أَوْ بَلْغَمٍ غَالِبٍ فَلْيَشْتَغِلِ اَلرَّجُلُ بِمُرَاعَاةِ نَفْسِهِ قَبْلَ أَنْ تَغْلِبَ عَلَيْهِ شَيْءٌ مِنْ هَذِهِ اَلطَّبَائِعِ فَيُهْلِكَهُ. «همه بادها از خلط غالب، خون سوخته یا بلغم غالب است، هر کس باید به خود بپردازد پیش از آن که این طبایع بر او چیره شوند و وی را نابود کنند.» 📚 طب الأئمة علیهم السلام , جلد۱ , صفحه۱۱۰ @tebbetabiee

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 2 🔻 نکته: دلیل مشخصی برای غلبه صفرا وجود ندارد. همیشه باید مراعات نمود. 🔸قالَ وَهْبٌ فَالطَّبِيبُ اَلْعَالِمُ بِالدَّاءِ وَ اَلدَّوَاءِ يَعْلَمُ مِنْ حَيْثُ يَأْتِي اَلسُّقْمُ «طبیبی که از درد و درمان آگاهی داشته باشد ▫▫ می تواند تشخیص دهد بیماری از کدام قسمت بدن نشات گرفته 🔸مِنْ قِبَلِ زِيَادَةٍ تَكُونُ فِي إِحْدَى هَذِهِ اَلْفِطَرِ اَلْأَرْبَعِ أَوْ نُقْصَانٍ مِنْهَا ▫▫ و آیا به دلیل غلبه یکی از طبایع بوده یا از نقصان یکی از آن ها ایجاد شده، 🔸وَ يَعْلَمُ اَلدَّوَاءَ اَلَّذِي بِهِ يُعَالِجُهُنَّ ▫▫ همچنین راه درمان آن را نیز می داند، 🔸فَيَزِيدُ فِي اَلنَّاقِصَةِ مِنْهُنَّ أَوْ يَنْقُصُ مِنَ اَلزَّائِدَةِ بنابراین در صورت کاهش یکی از طبایع آن را افزایش داده و به همین گونه اگر یکی از این ها زیادت کرده باشد آن را کاهش می دهد 🔸حَتَّى يَسْتَقِيمَ اَلْجَسَدُ عَلَى فِطْرَتِهِ وَ يَعْتَدِلَ اَلشَّيْءُ بِأَقْرَانِه به اندازه ای که بدن به مرحله فطرت و خلقت صحیح خود برگشته و نوع مزبور در حد اعتدال و مقارنه با سایر انواع قرار گیرد.» 📚 بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۵۸ , صفحه۲۸۶ @tebbetabiee

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 3 🔻 مصرف آب راکد ----> غلبه صفرا ----> بزرگ شدن طحال 🔸امَّا مِيَاهُ اَلسُّحُبِ فَإِنَّهَا خَفِيفَةٌ عَذْبَةٌ صَافِيَةٌ نَافِعَةٌ لِلْأَجْسَامِ إِذَا لَمْ يَطُلْ خَزْنُهَا وَ حَبْسُهَا فِي اَلْأَرْضِ «آب باران سبک، شیرین، زلال و خوب است به شرطی که مدت طولانی انبار نشود و در زمین نمانده باشد، 🔸وَ أَمَّا مِيَاهُ اَلْجُبِّ فَإِنَّهَا عَذْبَةٌ صَافِيَةٌ نَافِعَةٌ إِنْ دَامَ جَرْيُهَا وَ لَمْ يَدُمْ حَبْسُهَا فِي اَلْأَرْضِ. آب چاه شیرین، زلال و خوب است تا هنگامی که در جریان باشد و بسیار نماند. 🔸وَ أَمَّا اَلْبَطَائِحُ وَ اَلسِّبَاخُ فَإِنَّهَا حَارَّةٌ غَلِيظَةٌ فِي اَلصَّيْفِ لِرُكُودِهَا وَ دَوَامِ طُلُوعِ اَلشَّمْسِ عَلَيْهَا وَ قَدْ يَتَوَلَّدُ مِنْ دَوَامِ شُرْبِهَا اَلْمِرَّةُ اَلصَّفْرَاوِيَّةُ وَ تَعْظُمُ بِهِ أَطْحِلَتُهُمْ. آب گودال های دشت و نمک زارها در تابستان گرم و سفت است چون راکد هستند و خورشید بر آن ها تابیده و اگر پیوسته نوشیده شود باعث افزایش خلط صفرا می شود و طحال را بزرگ می کند. 📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , جلد۱۷ , صفحه۲۹ @tebbetabiee

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 4 🔻 حجامت شخص روزه دار 🔸إِنِّي أَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ أَ مَا يَتَخَوَّفُ عَلَى نَفْسِهِ «حلبی می گوید دوبار از آن حضرت پرسیدم آیا روزه دار می تواند حجامت کند؟ حضرت فرمودند: من برای او می ترسم از چیزی که وی برای خود می ترسد، 🔸قُلْتُ مَا ذَا يَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ قَالَ اَلْغَشَيَانَ أَوْ تَثُورَ بِهِ مِرَّةٌ عرض کردم: او از چه چیزی برای خود می ترسد؟ ایشان فرمودند: از این که غش کند و بی خود شود یا صفرا و سودا بر وی غلبه کند.» الکافی، ج 4، ص 100، ح 1. @tebbetabiee

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 5 🔻 فصل تابستان 🔸حَزِيرَانُ ثَلاَثُونَ يَوْماً يَذْهَبُ فِيهِ سُلْطَانُ اَلْبَلْغَمِ وَ اَلدَّمِ وَ يُقْبِلُ زَمَانُ اَلْمِرَّةِ اَلصَّفْرَاوِيَّةِ وَ نُهِيَ فِيهِ عَنِ اَلتَّعَبِ وَ أَكْلِ اَللَّحْمِ دَاسِماً وَ اَلْإِكْثَارِ مِنْهُ وَ شَمِّ اَلْمِسْكِ وَ اَلْعَنْبَرِ وَ يَنْفَعُ فِيهِ أَكْلُ اَلْبُقُولِ اَلْبَارِدَةِ كَالْهِنْدَبَاءِ وَ بَقْلَةِ اَلْحَمْقَاءِ وَ أَكْلُ اَلْخُضَرِ كَالْخِيَارِ وَ اَلْقِثَّاءِ وَ اَلشِّيرَخِشْتِ وَ اَلْفَاكِهَةِ اَلرَّطْبَةِ وَ اِسْتِعْمَالُ اَلْمُحَمِّضَاتِ 👌حزیران سی روز است و بلغم و خون در این دوران کم شده و زمان صفرا می رسد، 👈ممنوعات: ▫خستگی ▫مصرف گوشت چرب ▫پرخوری ▫بوییدن مشک و عنبر 👈توصیه ها: ▫خوردن سبزی های سرد مانند کاسنی و خرفه ▫میوه هایی مانند خیار ▫خوردن شیرخشت ▫میوه های تازه ▫ترشی ها 📚الکافی، ج4، ص 109 @tebbetabiee

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 1 🔻 مصرف سویق عدس سَوِيقُ اَلْعَدَسِ يَقْطَعُ اَلْعَطَشَ وَ يُقَوِّي اَلْمَعِدَةَ وَ فِيهِ شِفَاءٌ مِنْ سَبْعِينَ دَاءً وَ يُطْفِئُ اَلصَّفْرَاءَ وَ يُبَرِّدُ اَلْجَوْفَ وَ كَانَ إِذَا سَافَرَ لاَ يُفَارِقُهُ وَ كَانَ إِذَا هَاجَ اَلدَّمُ بِأَحَدٍ مِنْ حَشَمِهِ يَقُولُ لَهُ اِشْرَبْ مِنْ سَوِيقِ اَلْعَدَسِ فَإِنَّهُ يُسَكِّنُ هَيَجَانَ اَلدَّمِ وَ يُطْفِئُ اَلْحَرَارَةَ 👌سویق عدس : ▫عطش را قطع ▫معده را قوی می کند ▫درمان هفتاد مرض است، ▫صفرا را خاموش کرده ▫درون را سرد می گرداند 📚 الکافی، ح 6، ص 307، ح1. @tebbetabiee

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 2 🔻 مصرف سرکه نِعْمَ اَلْإِدَامُ اَلْخَلُّ يَكْسِرُ اَلْمِرَّةَ وَ يُحْيِي اَلْقَلْبَ 👌سرکه بهترین غذاست ▫مره را می شکند ▫صفرا را خاموش ▫قلب را زنده می کند 📚 الکافی، ج 6، ص 329، ح1. @tebbetabiee

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 3 🔻 مصرف آلوی سیاه 🔸عَنْ زِيَادٍ اَلْقَنْدِيِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي اَلْحَسَنِ اَلْأَوَّلِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ بَيْنَ يَدَيْهِ تَوْرُ مَاءٍ فِيهِ إِجَّاصٌ أَسْوَدُ فِي إِبَّانِهِ «بر امام کاظم علیه السلام وارد شدم و مقابل آن حضرت کاسه آبی قرار داشت و تعدادی آلوی سیاه که فصلش نیز بود. 🔸فَقَالَ إِنَّهُ هَاجَتْ بِي حَرَارَةٌ فرمود: در خود احساس حرارت کردم 🔸وَ إِنَّ اَلْإِجَّاصَ اَلطَّرِيَّ يُطْفِئُ اَلْحَرَارَةَ وَ يُسَكِّنُ اَلصَّفْرَاءَ وَ إِنَّ اَلْيَابِسَ يُسَكِّنُ اَلدَّمَ وَ يَسُلُّ اَلدَّاءَ اَلدَّوِيَّ . 👌خوردن آلوی تازه ▫حرارت را خاموش میکند ▫صفرا را تسکین می دهد 👌 مصرف آلوی خشک ▫سبب سکون خون می شود ▫بیماری های سخت (یا نهفته) را از بدن خارج می کند.» 📚 الکافی، ج 6، ص 359، ح1. @tebbetabiee

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 4 🔻 مصرف ماهی تازه 🔸كتب بعض أصحابنا إلى أبي محمد عليه السّلام يشكو إليه دما و صفراء «یکی از اصحاب در نامه ای به امام عسکری علیه السلام از غلبه خون و صفرا (پس معلوم می شود دو نوع خلط با هم جمع می شود) شکایت کرد 🔸فقال إذا احتجمت هاجت الصفراء و إذا أخرت الحجامة أضرني الدم فما ترى في ذلك که اگر حجامت کنم صفرا اذیتم می کند و اگر آن را به تأخیر بیندازم خون آزارم می دهد و بنابراین چه کاری انجام دهم؟ 🔸فكتب عليه السّلام احتجم و كل على أثر الحجامة سمكا طريا كبابا امام علیه السلام در پاسخ نامه فرمود: حجامت بکن و پس از آن ماهی تازه بریان شده بخور. 🔸قال فأعدت عليه المسألة بعينها این شخص دوباره از امام علیه السلام سوال کرد 🔸فكتب عليه السّلام احتجم و كل على أثر الحجامة سمكا طريا كبابا بماء و ملح و آن حضرت دوباره نوشتند: پس از هر حجامت ماهی تازه بریان شده با آب و نمک بخور. 🔸قال فاستعملت ذلك فكنت في عافية و صار غذائي. راوی می گوید این چنین کردم و حالم خوب شد و غذای همیشگی ام آن شد.» 📚 الکافی، ج 6، ص 324، ح10. @tebbetabiee