#شهید_سلیمانی #حوزه 🏷 خلاصه_سخنرانی استاد حسن #رحیم‌پور ازغدی در مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی 🗓 پنج‌شنبه ۱۳ دی ماه ۱۴۰۳ ▪️ اندیشۀ «رهبر انقلاب» در باب «مقاومت»، پیوند عمیقی با نام «شهید سلیمانی» دارد. او قلۀ این تفکر در دورۀ ماست. البته آن‌چه در درجۀ اول است، «مکتب سلیمانی» است، نه شخص او. ▪️ شخصیت شهید سلیمانی دارای ابعاد مختلفی است: بعد نظامی و جهادی، بعد فکری، بعد معنوی و بعد سیاسی. ▪️ شهید سلیمانی از جهت نظامی دارای نبوغ بود؛ به‌گونه‌ای‌که حتی دشمن را به تمجید وامی‌داشت. او فرماندۀ گمنام مجاهدان بدون‌مرز جنبش جهانی مقاومت به‌نفع مستضعفان بود که توانست در یک جنگ جهانی، عراق و سوریه را از شر تکفیری‌ها نجات دهد. ▪️ شهید سلیمانی غیر از آن‌که یک «نظامی مجاهد» بود، هم «متفکر» بود و هم «متأله». او با عمل به قرآن و مجاهدت در راه خدا، عرفان حقیقی را در عمل متجلی ساخت. ▪️ شهید سلیمانی هرچند جناحی نبود، اما همیشه در مسیر درست حرکت می‌کرد. او در اوائل دولت اصلاحات، مقابل کسانی‌که به اسم نواندیشی و روشنفکری دینی، تیشه به ریشۀ «اسلام» و «انقلاب» می‌زدند موضع گرفت و معتقد بود که ایستادن مقابل آن‌ها وظیفۀ ذاتی اوست. ▪️ به اعتقاد شهید سلیمانی، جنگ واقعی در عرصۀ «افکار عمومی» است. او بر ضرورت ارتباط علمی و فرهنگی با نخبگان جهان اسلام و آحاد مسلمانان در کشورهای مختلف تأکید داشت و معتقد بود که «حوزه و دانشگاه» باید در این عرصه تلاش بیشتری داشته باشند. ▪️ بر همین اساس باید نسبت به مسئلۀ «وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب مختلف» اهتمام ویژه‌ای داشته و فراموش نکنیم که یکی از لازمه‌های دستیابی به «تمدن نوین اسلامی»، شناخت درست اهل‌سنت است؛ چراکه اکثریت جهان اسلام را آن‌ها تشکیل می‌دهند. نباید صرفا به‌دنبال مناظره با مذاهب دیگر بود؛ بلکه طبق منطق قرآن، باید بر مشترکات تکیه کرد و به رده‌بندی اختلافات نیز توجه داشت. ▪️ «شهید سید حسن نصرالله» هم در عین «مجاهدت»، اهل «تفکر» بود. او الگوی فضیلت اخلاقی، مظهر تکامل معنوی و تجسم تواضع اجتماعی است. ▪️ طلبه‌ای که آثار «شهید مطهری» و «آیة الله مصباح یزدی» را نخواند، در دنیای امروز کاری از دستش ساخته نیست. اهمیت آثار این‌ها برای طلاب، به اندازۀ اهمیت کتاب‌های درسی حوزوی است؛ زیرا این آثار، نقطۀ اتصال درس‌های حوزه با واقعیت‌های اجتماعی هستند. ▪️ به‌طور کلی شخصیت‌هایی مثل «امام خمینی»، «علامۀ طباطبائی» و حلقۀ شاگردان مشترک آن‌ها بودند که از حدود دهۀ سی به بعد، اسلام را از سرداب تاریخ خارج کرده و از حاشیۀ دنیا به متن آن وارد ساختند. تا قبل از این نسل، ما در فضای علمی جامعۀ ایران، تقریبا کتاب دینی روان و روزآمدی نداشتیم. ▪️ شهید مطهری و آیة الله مصباح، به‌خاطر برخورداری از چند ویژگی مهم، الگوهای خوبی برای طلاب حوزه‌های علمیه هستند: فضل حوزوی، تقوا و دیانت، شناخت مکاتب مختلف، اطلاع از تهدیدها، اندیشه‌ورزی، خوش‌قلم‌بودن، اخلاق علمی و خودداری از توهین و تکفیر. ▪️ تلاش برای شنیدن و شناخت نظرات مختلف، در کنار برخورداری از «انصاف علمی»، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های عالمان متقدم شیعه، مثل شیخ مفید و شهیدین بوده که بزرگانی مثل علامه طباطبائی، استاد مطهری و آیة الله مصباح نیز آن را دارا بودند. آیة الله مصباح یزدی کاملا به‌روز بود، ذهن فوق‌العاده منسجمی داشت، کتاب‌خوان بود، سعۀ صدر داشت، بسیار منطقی، متواضع و مؤدب بود، اطلاعات وسیع و به‌هم‌پیوسته‌ای داشت و اهل نقطه‌زنی علمی بود. او نشان داد که ارزش‌های دینی، استدلالی‌اند و «عقل» بزرگ‌ترین یاور «آموزه‌های اسلامی» است. ▪️ آیة الله مصباح یزدی قهرمان اسلام استدلالی، تبدیل محتوای موجود در منابع دینی به پاسخ‌های قابل‌فهم برای سؤالات روز و تبیین پیچیده‌ترین مسائل فلسفی با زبانی ساده ـ و نه سطحی ـ بود. او حرف تازه داشت، یک‌تنه به اندازۀ کل حوزه‌های علمیه کار کرد و به تعبیر رهبر انقلاب «استاد فکر» بود. ▪️ ما در کنار اقیانوس، داریم از تشنگی می‌میریم و اگر هم آبی از این اقیانوس برمی‌داریم با ظرفی برمی‌داریم که مطلوب مخاطب نیست. خیلی‌های هستند که دروس حوزوی را خوب خوانده‌اند و محفوظات خوبی دارند، اما نمی‌توانند بین آن‌ها و مسئله‌های روز جامعه ارتباط برقرار کنند. ▪️ البته ما در مقایسه با گذشتۀ خود و وضعیت موجود دیگران، عقب نیستیم؛ اما در مقایسه با دشمن، عقب‌افتادگی و کم‌کاری زیادی داریم. ▪️ ارزش «روحانی خوب» از هر نیروی دیگری بالاتر است؛ همچنان‌که خطر «روحانی بد» هم از هرکس دیگری بیشتر است. برای رسیدن به رتبۀ خوبانی مثل امام، علامۀ طباطبائی، شهید مطهری و آیة الله مصباح یزدی، علاوه بر «فضل علمی»، باید «ایمان» و «اخلاص» داشت.