(۳۲) هزار و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
علامه شهید مرتضی مطهری:
«حرکات و سکنات انسان گاهی زبان دار است. گاهی وضع لباس، راه رفتن، سخن گفتن زن معنا دار است و به زبانِ بی زبانی می گوید: دلت را به من بده، در آرزوی من باش، مرا تعقیب کن؛ گاهی بر عکس، با زبان بی زبانی می گوید: دست تعرّض از این حریم کوتاه است.»
📚مسأله حجاب صفحه ۱۶۳
@toubaefaf
(۳۳) هزا و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
عفاف در نگاه
«قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما يَصْنَعُونَ» سوره نور، ۳۰
به مردان مؤمن بگو: چشمان خود را (از نگاه به نامحرم) فروگيرند و دامن خود را حفظ نمايند. اين براى پاك ماندن آنان بهتر است. خداوند به آنچه انجام مىدهند آگاه است.
نکته ها
كلمه «يَغُضُّوا» از ريشه «غض» به معناى كاستن و پايين آوردن است. چنانكه لقمان به فرزندش مىفرمايد: «وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ» يعنى صدايت را پايين بياور و با صداى بلند صحبت نكن.
در اينجا نيز مراد از «غض بصر» بستن چشم نيست، بلكه پايين آوردن نگاه است، به گونهاى كه انسان نامحرم را ببينند.
مراد از «فُرُوجٍ» عورتين است كه بايد آن را از نگاه ديگران پوشاند. البتّه مراد از حفظ فروج در ديگر آيات قرآن، حفظ از زناست، ولى در اين آيه، بر اساس روايات، حفظ از نگاه است.
رواياتى دربارهى نگاه:
حضرت #على عليه السلام فرمود: «لكم اول نظرة الى المرئة فلا تتبعوها بنظرة اخرى و احذروا الفتنة»(تفسیر کنزالدقائق) نگاه اوّل مانعى ندارد ولى ادامهى نگاه اشكال دارد، زيرا سبب فتنه مىشود.در حديثى مىخوانيم: تمام چشمها در قيامت گريان است مگر سه چشم: چشمى كه از ترس خدا بگريد، چشمى كه از گناه بسته شود و چشمى كه در راه خدا بيدار بماند. (تفسیر کنزالدقائق)
در «صحيح بخارى» مىخوانيم كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: جلو راه مردم ننشينيد. برخى گفتند:
ما ناچاريم از نشستن. فرمود: پس حقّ آن را ادا كنيد. پرسيدند حقّ آن چيست؟ فرمود:
«غض البصر و كف الاذى ورد السلام و الامر بالمعروف و النهى عن المنكر» ترك چشم چرانى و مردم آزارى، جواب دادن به سلام ديگران، امر به معروف و نهى از منكر.
حضرت عيسى عليه السلام فرمود: از نگاه به نامحرم بپرهيزيد كه بذر شهوت را در دل مىنشاند و همين براى دچار شدن انسان به فتنه كافى است. (تفسير روحالبيان) #امام_على عليه السلام فرمود: «العين رائد القلب» چشم، دل را بدنبال خود مىكشد. «العين مصائد الشيطان» چشم، كمينگاه شيطان است. و چشمپوشى بهترين راه دورى از شهوات است (غررالحکم) پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: «النظر سهم مسموم من سهام ابليس فمن تركها خوفا من الله اعطاه الله ايمانا يجد حلاوة فى قلبه» (بحار، ج 104، ص 38) نگاه بد، تيرى از تيرهاى مسموم شيطان است. هر كس از ترس خدا چشم خود را فرو بندد، خداوند به او ايمانى مىدهد كه از درون، شيرينى آن را احساس مىكند.پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هركس چشم خود را از حرام پر كند، در قيامت چشم او از آتش پر خواهد شد مگر اينكه توبه كند. (بحار، 76، ص 336)
پیام ها
1- لازمهى ايمان، حفظ نگاه از حرام است. قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا ...
2- جاذبههاى غريزى را بايد كنترل كرد. «يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ»
3- گناه را از سرچشمه جلوگيرى كنيم وتقوا را از چشم شروع كنيم. «مِنْ أَبْصارِهِمْ»
4- چشم پاك، مقدّمهى پاكدامنى است. «يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»
5- پاكدامنى، براى مردان نيز لازم است. «يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»
6- چشمچرانى و بىعفّتى، مانع رشد معنوى انسان است. «يَغُضُّوا- يَحْفَظُوا- أَزْكى»
7- همواره در محضر خدا هستيم. در محضر خدا معصيت نكنيم. يَغُضُّوا ... إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما يَصْنَعُونَ
تفسیر نور، ج6، ص 173
@toubaefaf
✍در قرآن حکیم خطاب به مردان آمده: به مردان با ايمان بگو: «ديده فرو نهند و پاكدامنى ورزند، كه اين براى آنان پاكيزهتر است، زيرا خدا به آنچه مىكنند آگاه است.»
و سپس در همان راستا بلکه بیشتر، خطاب به زنان آمده است:
و به زنان با ايمان بگو: «ديدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زيورهاى خود را آشكار نگردانند...
(۳۳) هزار و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
@toubaefaf
✍از حکمت های آیه ۵۸ سوره نور و اجازه گرفتن بچه ها در سه وقت منزل، پرورش و تقویت #حیا از همان اوان کودکی است.
(۳۴) هزار و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
@toubaefaf
#تدبیرزندگی
(۳۵) هزار و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنْكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ وَ الَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْكُمْ ثَلاثَ مَرَّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْرِ وَ حِينَ تَضَعُونَ ثِيابَكُمْ مِنَ الظَّهِيرَةِ وَ مِنْ بَعْدِ صَلاةِ الْعِشاءِ ثَلاثُ عَوْراتٍ لَكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَ لا عَلَيْهِمْ جُناحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَيْكُمْ بَعْضُكُمْ عَلى بَعْضٍ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ» سوره نور، ۵۸
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! غلامان و فرزندانى كه به سنّ بلوغ و احتلام نرسيدهاند، در سه وقت (براى ورود به اتاق) از شما اجازه بگيرند: پيش از نماز صبح و هنگام نيمروز، كه لباس از تن بيرون مىكنيد، و بعد از نماز عشا. اين سه وقت، هنگام خلوت شماست، اما در غير اين سه وقت، بر شما و بر آنان گناهى نيست كه بدون اذن وارد شوند، زيرا آنان پيوسته با شما در رفت و آمد هستند و بعضى بر بعضى وارد مىشوند. خداوند آيات خود را اين گونه براى شما بيان مىكند و خداوند دانا و حكيم است.
نکته ها
اگر بار ديگر، از ابتداى سوره نگاهى به آيات آن بكنيم، خواهيم ديد كه سياست پيشگيرى از گناه در احكام الهى نهفته است، مثلًا زن و مرد زناكار را در برابر چشم ديگران تنبيه كنيد، (آيه 1)
ازدواج آنان را محدود كنيد، (آيه 3)
اگر كسى بدون چهار شاهد نسبت ناروا داد، هشتاد تازيانه بزنيد، (آيه 4) اگر تهمتى را شنيديد برخورد كنيد، (آيه 12)
هركس اشاعه فحشا را دوست بدارد، عذاب دردناك خواهد داشت، (آيه 19) بدنبال گامهاى شيطان نرويد، (آيه 21)
كسانى كه به زنان پاكدامن تهمت بزنند عذاب عظيم خواهند داشت، (آيه 23)
پاكان به سراغ ناپاكان نروند، (آيه 26) سرزده به خانه ديگران نرويد و اگر گفتند برگرديد بپذيريد و برگرديد، (آيه 27- 28)
چشمان خود را از نامحرم پيش كشيد و خيره نشويد، (آيه 30- 31)
زنان زيور خود را نشان ندهند، براى ازدواج افراد بىهمسر قيام كنيد و از فقر نترسيد، (آيه 32)
و در اين آيه مىفرمايد: ساعاتى با همسرتان خلوت كنيد كه بدانيد فرزندان و خادمان منزل سرزده وارد نمىشوند. آرى تمام اين دستورات براى جلوگيرى از فحشا و بلوغ زودرس و حفظ حريم و #حيا و آبرو است.
پیام ها
1- مسئول آموزش احكام دين به فرزندان، والدين مؤمن هستند. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنْكُمُ»
2- محل خواب والدين، اگر جدا از فرزندان باشد، نياز به اذن دارد. «لِيَسْتَأْذِنْكُمُ»
3- كودكى و بردگى، بهانهاى براى شكست حريم ديگران نيست. «لِيَسْتَأْذِنْكُمُ»
4- مرد بايد در طول شبانه روز، اوقاتى را به همسر خود اختصاص دهد. «ثَلاثُ عَوْراتٍ لَكُمْ»
5- حتى فرزندان نابالغ بايد احكام خانواده را بدانند و مراعات كنند. لِيَسْتَأْذِنْكُمُ ...
الَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ
6- اسلام دين زندگى است و از جامعيّت كاملى برخوردار است. هم براى مسايل مهم مانند تشكيل حكومت جهانى (كه در آيه 55 آمده است) طرح و برنامه دارد. و هم براى مسائل جزئى مانند ورود كودك به اتاق والدين. لِيَسْتَأْذِنْكُمُ ...
الَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ
7- كودكان بايد پاكدامنى را از محيط خانه بياموزند. «لِيَسْتَأْذِنْكُمُ»
8- تربيت و آموختن آداب اسلامى را قبل از بلوغ كودكان شروع كنيم. «الَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ»
9- لباس كار و لباس بيرون را بايد در خانه كنار گذاشت. «تَضَعُونَ ثِيابَكُمْ»
10- استراحت بعد از ظهر و در ميان ساعات كار، مفيد و مناسب است. «تَضَعُونَ ثِيابَكُمْ مِنَ الظَّهِيرَةِ»
11- تنظيم وقت، در زندگى مسلمانان بايد بر اساس اوقات نماز صورت گيرد.
«قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْرِ- بَعْدِ صَلاةِ الْعِشاءِ»
12- تمام احكام الهى بر اساس علم و حكمت است. «عَلِيمٌ حَكِيمٌ»
تفسیر نور، ج6، ص211
@toubaefaf
سید شهیدان اهل قلم، شهید سید مرتضی آوینی ره:
من در فروپاشی تمدّن غرب بیشتر به تحوّل درونی غربیها امیدوارم تا جنگی رو در رو که میان شرق و غرب و یا اسلام و غرب روی دهد...
غرب از درون خواهد پوسید و در خود فرو خواهد ریخت و چون عقربی در محاصرهی آتش، خود را نیش خواهد زد و خواهد کشت.
۲۰ فروردین سالروز شهادت شهیدمرتضی آوینی گرامی باد.
روحشان شاد با صلوات
#شهید_آوینی
#جهاد_تبیین
@toubaefaf
💠 ابوذر از #رسول_اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خواست نصیحتش کند.
فرمود: تو را سفارش میکنم به #خوش_اخلاقی و #سکوت که سبکترین اعمال بدنی و سنگینترین آنها در میزان عملند.
📚 کنزالعمال/ص664
#الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج
@toubaefaf
💫دو نکته و هزاران راز
✨سوره نور در جزء هجدهم قرآن کریم
نورانیتی است که نه تنها دل، بلکه نسل انسان هم تحت تآثیر قرار می دهد.
در روایت آمده است: «اموال خود را از تلف و دامان خود را از ننگ بى عفتى حفظ كنيد به وسيله تلاوت سوره نور و زنانتان را در پرتو دستوراتش از انحرافات مصون داريد كه هر كس قرائت اين سوره را در هر شبانه روز ادامه دهد احدى از خانواده او هرگز تا پايان عمر گرفتار عمل منافى عفت نخواهد شد.» تفسير نمونه، ج14، ص: 353
دو نکته و هزاران راز:
✔ توجه به محتواى سوره كه از طرق گوناگون و مؤثر به مبارزه با عوامل انحراف از جاده #عفت برخاسته، نكته اصلى حديث بالا و همچنين مفهوم عملى آن را روشن مى سازد.
✔ آیه نور در این سوره را همیشه جلوی چشمان خویش داشته باشیم.
(۳۶) هزار و یک نکته پیرامون #حیاوعفاف
@toubaefaf
«اَللّٰهُ نُورُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكٰاةٍ فِيهٰا مِصْبٰاحٌ اَلْمِصْبٰاحُ فِي زُجٰاجَةٍ اَلزُّجٰاجَةُ كَأَنَّهٰا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبٰارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لاٰ شَرْقِيَّةٍ وَ لاٰ غَرْبِيَّةٍ يَكٰادُ زَيْتُهٰا يُضِيءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نٰارٌ نُورٌ عَلىٰ نُورٍ يَهْدِي اَللّٰهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشٰاءُ وَ يَضْرِبُ اَللّٰهُ اَلْأَمْثٰالَ لِلنّٰاسِ وَ اَللّٰهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ » ﴿سوره نور، 35﴾
خدا نور آسمان ها و زمین است؛ وصف نورش مانند چراغدانی است که در آن، چراغ پر فروغی است، و آن چراغ در میان قندیل بلورینی است، که آن قندیل بلورین گویی ستاره تابانی است، [و آن چراغ] از [روغن] درخت زیتونی پربرکت که نه شرقی است و نه غربی افروخته می شود، [و] روغن آن [از پاکی و صافی] نزدیک است روشنی بدهد گرچه آتشی به آن نرسیده باشد، نوری است بر فراز نوری؛ خدا هر کس را بخواهد به سوی نور خود هدایت می کند، و خدا برای مردم مثل ها می زند [تا حقایق را بفهمند] و خدا به همه چیز داناست.
«اين آيات متضمن مقايسه مؤمنين به حقيقت ايمان با كفار است، مؤمنين را به داشتن اين امتيازات معرفى مى كند كه به وسيله اعمال صالح هدايت يافته، و به نورى از ناحيه پروردگارشان راه يافته اند كه ثمره اش معرفت خداى سبحان، و سلوك و راهيابى به بهترين پاداش، و نيز به فضل خداى تعالى است، در روزى كه پرده از روى دلها و ديده هايشان كنار مى رود.
به خلاف كفار كه اعمالشان ايشان را جز به سرايى بدون حقيقت راه نمى نمايد، و در ظلماتى چند طبقه و بعضى روى بعض قرار دارند، و خدابراى آنان نورى قرار نداده، نور ديگرى هم نيست كه با آن روشونداين حقيقت را به اين بيان ارائه داده كه خداى تعالى داراى نورى است عمومى، كه با آن آسمان و زمين نورانى شده، و در نتيجه به وسيله آن نور، در عالم وجود، حقايقى ظهور نموده كه ظاهر نبود. و بايد هم اين چنين باشد، چون ظهور هر چيز اگر به وسيله چيز ديگرى باشد بايد آن وسيله خودش به خودى خود ظاهر باشد، تا ديگران را ظهور دهد، و تنها چيزى كه در عالم به ذات خود ظاهر و براى غير خود مظهر باشد همان نور است.
پس خداى تعالى نورى است كه آسمانها و زمين با اشراق او بر آنها ظهور يافتهاند، هم چنان كه انوار حسى نيز اين طورند، يعنى خود آنها ظاهرند و با تابيدن به اجسام ظلمانى و كدر، آنها را روشن مى كنند، با اين تفاوت كه ظهور اشياء به نور الهى عين وجود يافتن آنها است، ولى ظهور اجسام كثيف به وسيله انوار حسى غير از اصل وجود آنها است.
در اين ميان نور خاصى هست كه تنها مؤمنين با آن روشن مى شوند، و به وسيله آن به سوى اعمال صالح راه مى يابند و آن نور معرفت است كه دلها و ديده هاى مؤمنين در روزى كه دلها و ديدهها زير و رو مى شود، به آن روشن مى گردد، و در نتيجه به سوى سعادت جاودانه خود هدايت مىشوند، و آنچه در دنيا برايشان غيب بود در آن روز برايشان عيان مى شود.
خداى تعالى اين نور را به چراغى مثل زده كه در شيشهاى قرار داشته باشد و با روغن زيتونى در غايت صفا بسوزد و چون شيشه چراغ نيز صاف است، مانند كوكب درى بدرخشد، و صفاى اين با صفاى آن، نور على نور تشكيل دهد، و اين چراغ در خانه هاى عبادت آويخته باشد، خانه هايى كه در آنها مردانى مؤمن، خداى را تسبيح كنند، مردانى كه تجارت و بيع ايشان را از ياد پروردگارشان و از عبادت خدا باز نمى دارد.»
ترجمه تفسير الميزان، ج15، ص167
@toubaefaf
مردان میدان یاد خدا
«رِجٰالٌ لاٰ تُلْهِيهِمْ تِجٰارَةٌ وَ لاٰ بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اَللّٰهِ وَ إِقٰامِ اَلصَّلاٰةِ وَ إِيتٰاءِ اَلزَّكٰاةِ يَخٰافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ اَلْقُلُوبُ وَ اَلْأَبْصٰارُ» ﴿سوره نور، 37﴾
مردانی که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد، [و] پیوسته از روزی که دل ها و دیده ها در آن زیر و رو می شود، می ترسند.
در نهج البلاغه در تفسیر همین آیه آمده است: «و براى ذكر، اهلى است كه از دنياى خود به جاى هر چيز ديگرى ذكر را بر گزيدند، آن چنان كه هيچ تجارت و بيعى ايشان را در طول زندگى از آن باز نمى دارد، ايشان همواره سايرين را نيز بدان دعوت نموده و با تذكر كلمات و اندرزهايى كه از محارم خدا نهى مىكند غافلان را اندرز مىدهند، امر به عدل و قسط مى كنند و خود قبل از هر كس فرمانبر آن چيزى هستند كه به آن امر مى كنند و از آنچه ديگران را نهى مى كنند باز مى ايستند. گويى راه دنيا به سوى آخرت را طى كرده و به ما وراى دنيا رسيده و آن را مشاهده كرده اند و گويى كه به غيب هاى اهل برزخ در تمام مدتى كه در آن ماندگار هستند و آنها را مى بينند و قيامت عذاب خود را بر آنان محقق ساخته و لذا پرده آن را براى اهل دنيا كنار مى زنند، حتى گويى آنان مى بينند چيزهايى را كه مردم نمى بينند و مى شنوند چيزهايى را كه مردم نمى شنوند.
در مجمع البيان در ذيل آيه «رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع» این روایت آمده که: اين رجال مردمى هستند كه وقتى موقع نماز مى رسد تجارت را رها كرده به سوى نماز روانه مى شوند و اينها اجرشان عظيم تر است از كسانى كه اصلا تجارت نمى كنند...»
نهج البلاغه، خطبه 222، ترجمه مرحوم دشتی
ترجمه تفسير الميزان، ج15، ص: 197
@toubaefaf