چه قدر موضوع حل خواهد شد... از طلاب بخواهید كه پايان نامه بنويسند. شما آقايان چرا پايان نامه نمى نويسيد؟ يك نفر دانشجو، چهار سال، پنج سال دوره اى را مى بينيد؛ بعد موضوعى را به او مى دهند؛ استاد او را راهنمايى مى كند و يك رساله به وجود مى آورد؛ خيلى هم خوب است. الان اگر همين آقايان طلاب ما، بعد از آنكه پنج سال، شش سال، ده سال درس خارج رفتند، يك استاد راهنما بگيرند و يك موضوع فقهى به آنها بدهند و بگويند كار كنيد، ببينيد از همين طريق چه قدر موضوع حل خواهد شد. پايان نامه هاى بعضى از اين دانشگاهها را كه براى من مى آورند- در موضوعاتى كه بنده به آنها ذى علاقه هستم- مى بينم كه خيلى هم خوب است و اين جوانان خوب كار مى كنند. جوانان حوزه، اگر استعدادشان بيشتر از آنها نباشد، كمتر از آنها نيست؛ تلاش و زحمت و روح تحقيقشان هم كه الحمدللّه بالاست. بيانات در جمع علما و مدرّسان و فضلاى حوزه ى علميه ى قم 30/ 11/ 1370 @tt_ej_poster

مخصوص مدرک نباشد... الان كم و بيش رساله هايى به عنوان پايان نامه نوشته مى شود. اولًا بايد اين را تعميم داد؛ يعنى نوشتن پايان نامه مخصوص كسانى نشود كه مى خواهند مدرك اخذ كنند؛ طلبه ها تشويق بشوند، مثلًا فرض كنيد آقاى مؤمن در درس خود كه يا فقه مى گويند يا اصول، تعدادى طلبه دارند، ايشان از اين طلبه ها بخواهند و بگويند شما يك موضوعى را به عنوان پايان نامه بنويسيد. بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در ديدار با شوراى عالى حوزه 3/ 10/ 1383 @tt_ej_poster

از ده ها جزء... یکی از عیوب کار ما اهل حوزه، همیشه انفرادی کار کردن بوده؛ حتّی آنجایی هم که جمعیّتی از ما جمع میشدند -فرض کنید پای یک درس- هرکدام برای خودشان کار می کردند. کار مشترک ماها منحصر بوده در مباحثه که یک درس را دو نفر، سه نفر با همدیگر مباحثه کنند؛ وَالّا در -به‌اصطلاح- کارکرد علمی و گرفتن محصول علمی، همکاری مشترک و هم‌فکری در بین مجموعه‌های حوزوی ما رایج نبوده. درحالی‌که در دنیا -بخصوص دنیای غرب- این‌جوری نیست؛ آنجا کارهای مشترک، زیاد انجام می گیرد. حتّی گاهی مثلاً فرض کنید کارهایی طرّاحی می شود که از ده‌ها جزء یک محصول واحد، هر جزئی به یک مجموعه‌ای واگذار می شود؛ بعد کسانی هستند که آن محصولات کار این مجموعه‌ها را می گیرند و آن محصول نهایی را از مجموع اینها به دست می‌آورند؛ یعنی این‌جور طرّاحی میکنند. خب، پیدا است که این‌جور کار کردن آثارش خیلی بهتر و بیشتر است. خوشبختانه ملاحظه می شود که حوزه در این جهت دارد حرکت میکند؛ یعنی این کار شما مصداقی از همین همکاری است. کاری بشود که این به‌معنای واقعی کلمه همکاری باشد؛ یعنی همه با هم همکاری کنند، ذهنها به کمک یکدیگر بیایند و یک محصول مطلوبی بیرون بیاید. بیانات در دیدار دست‌اندرکاران اولین کنگره بین‌المللی قرآن و علوم انسانی 1396/03/01 @tt_ej_poster

کارهای تکراری و بیهوده و بی فایده.... امروز در حوزه ى علميه ى قم، خوشبختانه بخشهاى تحقيقاتىِ زيادى وجود دارد كه بعضى مربوط به حوزه، بعضى مربوط به خارج حوزه و بعضى مربوط به بخشهاى خصوصى است. طلّاب و فضلاى جوان كارهاى تحقيقاتى انجام مى دهند؛ اينها را بايد با تدبيرى، مديريّت حوزه مكمّلِ هم كند؛ به طورى كه از مجموعه ى اين تحقيقات، يك منظومه ى كامل براى رصد كردن هجوم فكرى و تبليغاتى دشمن و امكان مقابله ى با اين هجوم به وجود آيد. امروز براى طلّاب، اغلبِ اين تحقيقات در بخشهاى مختلف، جنبه ى كاربردى پيدا خواهد كرد. بايد طورى انتخاب شود كه هر كس مى خواهد يك مجموعه ى كارىِ تحقيقاتى درست كند، با مديريّت حوزه مشورت كند؛ با او در ميان بگذارد؛ توصيه ى او را به طور الزامى بپذيرد و آنها بدانند چه كار مىكنند. يك نگاه كلّىِ به برنامه و كار تحقيق در حوزه باشد؛ كارهاى تكرارى و بيهوده و بى فايده وارد مسأله ى تحقيقات نشود و وقتهاى حوزه را از بين نبرد. اين كار بسيار لازمى است. سخنرانى در اجتماع بزرگ اساتيد، فضلا و طلّاب حوزه ى علميه ى قم، در مدرسه ى فيضيّه 14/ 7/ 79 @tt_ej_poster

خشت به خشت... علومى را كه امروز در اختيار حوزه هاى علميه است، فرابگيريد و از بن دندان خودتان را به سطح تحقيق برسانيد. انسان با سرهم بندى، محقق نمى شود. با برف انبار كردن، انسان فقيه و فيلسوف نمى شود. بايد محكم، خشت خشت اين پايه را روى هم بچينيد و برويد تا به آن اوج برسيد. بيانات در ديدار طلاب و اساتيد مدرسه ى علميه ى آيت اللّه مجتهدى 21/ 03/ 1383 @tt_ej_poster

فقط ناندانی است.... امروز انصافاً در قم، كار تحقيق راه افتاده است و دستگاههاى مختلف در گوشه و كنار، به تحقيق متون و از اين قبيل مشغولند. اما اين تحقيقات، با اين بى نظامى، براى بعضى افراد فقط «ناندانى» است! يعنى عدّه اى طلبه چند ساعت كار تحقيقى مى كنند تا پولى بگيرند. تحقيقى هم كه امروز در حوزه تزريق مى كنند، همان تحقيق به معناى دانشگاهى است. يعنى روى متون، تحقيق مى كنند كه در واقع تحقيق نيست؛ بلكه نوعى تتبّع است. افتخار حوزه به اين است كه تحقيقش تحقيقِ عمقى و محتوايى است. اين را ما از دست ندهيم. بايد موضوعات گوناگونى را در مسائل و مباحث مختلف به افراد بدهند و به آنها بگويند برويد راجع به اين قضيه، تحقيقِ حق كنيد. خودِ حوزه اين كار را اداره كند و اگر يك وقت لازم شد، پول هم داده شود. بالاخره شما وقتى بخواهيد كارهاى مهمّ جديدى را انجام دهيد، بايد روى مسائل كار كنيد. به چند طلبه ى فاضل، پولى هم بدهيد تا كار كنند. بيانات در ديدار اعضاى شوراى عالى حوزه ى علميه ى قم 14/ 09/ 1374 @tt_ej_poster