eitaa logo
گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام
581 دنبال‌کننده
34 عکس
0 ویدیو
0 فایل
Admin: @A_R_KH_71
مشاهده در ایتا
دانلود
در این نوشتار، قاعده لزوم عقلی تقدیم اهم توسط استاد سید محمد نجفی یزدی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و ایشان دراین زمینه قائل به تفصیل هستند. محققین و فضلایی که نسبت به این نظر، انتقاد و اشکالی دارند، مطالب خود را به آیدی زیر ارسال فرمایند تا خدمت استاد نجفی یزدی تقدیم شود. @A_R_KH_71 بسم الله الرحمن الرحیم تامل در قاعده لزوم عقلی تقدیم اهم یکی از قواعد مهم که در علم اصول در مبحث تزاحم و در فقه و بحث قواعد فقهیه مطرح می شود، بحث تقدیم اهم بر مهم به هنگام تزاحم است. به این معنا که اگر دو تکلیف الزامی متوجه مکلف شود، خواه دو واجب یا دو حرام یا یک واجب و حرام و مکلف از انجام هر دو عاجز باشد، فقها فرموده‌اند : واجب است تکلیف اهم را مقدم دارد. یعنی هر کدام که ملاک آن اهم است مقدم است و دلیل این تقدم را حکم عقل دانسته اند که به وضوح اهم را مقدم می دارد. اکنون می گوییم تردیدی در اصل تقدیم اهم بر مهم نیست. ولی آیا این تقدیم در همه موارد الزامی است یا از نظر عقل در این مساله تفصیل وجود دارد؟ حکم به لزوم تقدیم اهم از نظر عقل به جهت اهمیت ملاک است و اهمیت یک واجب بر واجب دیگر دو صورت دارد: ۱:درجه اهمیت : یعنی افزونی ملاک اهم بر مهم در حدی است که به تنهایی مشتمل بر مصلحت ملزمه و لازم التحصیل است. مثلا بدانیم نماز واجب ۱۰۰ درجه ملاک دارد و نجات نفس ۲۰۰ درجه ملاک دارد. مابه التفاوت، یک صد درجه است که ملاک یک واجب است . ۲: اگر درجه تفاوت ملاک اهم بر مهم به اندازه ملاک یک واجب نباشد. مثلا نماز صد درجه و نجات نفس از بیماری و صدمه، صد و پنجاه درجه ملاک دارد و امر دایر است که نماز بخواند تا صد درجه ملاک را کسب کند یا نجات نفس را انجام دهد و صد و پنجاه درجه ملاک را تحصیل کند بلا اشکال تقدیم اهم راجح است عقلا. اما آیا در حد لزوم می باشد؟ به نظر می رسد عقل چنین حکم الزامی ندارد؛ بلکه معقول هم نیست. زیرا وقتی مفروض آن است که وجوب، نیاز به ملاک ملزم -یعنی صد درجه -دارد و در مساله اهم و مهم هر دو آن را دارند اما اهم دارای درجه ای از ملاک است که الزامی نیست، چگونه عقل به لزوم آن حکم کند؟ بنابراین باید در مساله از نظر عقلی تفصیل داد و اگر در مسئله دلیل دیگری بر لزوم تقدیم اهم مثل بناء عقلا و متشرعه یا استفاده از روایات باشد -که بعید است- به آن تمسک شود، وگرنه باید به استحباب تقدیم اهم حکم نمود.
📣📣بیست و هشتمین نشست گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) کارگروه فقه مقاصدی 🟢موضوع : کاربست دلیل عقل در استنباطات فقیهان (سلسله نشست های نفی کارآیی مقاصد شریعت در استنباط احکام)
🔻از امکان ترجیح مرجوح تا استحاله ترجیح بلامرجح (در امتداد نقد و بررسی نظریه فعل محقق نائینی)