هدایت شده از تأملات
کدام اخباری گری خطرناک است؟
⚜ نکته
🔹اخبار و احادیث اهل البیت (ع) یکی از ذخائر غنی و ارزشمند شیعه و گنجینه ای بسیار بزرگ و معدنی پایان ناپذیر از معارف است و همواره عالمان شیعه از صدر اسلام تا دوران معاصر اعم از محدثان، فقها و بسیاری از حکما بدان توجه داشته و از آن بهره ها گرفته و دانش ها تولید کرده اند. براین اساس #مراجعه_روشمند_و_اجتهادی به احادیث و روایات یک ضرورت معرفتی و عقلانی است و به این نوع از مراجعه ، #اخباری_گری گفته نمی شود.
⚜تبیین
🔹محققان تاریخ و حکیمان و فقیهانه براین اعتقادند که یکی از جریانهای فعال در دوران معاصر از صفویه تا انقلاب اسلامی، جریان #اخباری_گری به مثابه یک منطق و رویکرد معرفتی است.
🔹اخباری گری علیرغم خدماتی که در تبویب احادیث و دقت های معرفتی و تاریخی داشتند اما مانع بزرگی بر سر راه عقلانیت و اجتهاد بودند و موجب شدند که بیش از دو قرن جامعه اسلامی از پیشرفت فکری و اجتماعی و پرداختن عمیق به اصول و بنیانهای حیات طیبه بازماند و درگیر مسایل فرعی و جزئی و اختلافات مذهبی شود. در نهایت نیز موجب تضعیف دولت صفوی و بهانه دادن به محمود افغان برای حمله به ایران و تجاوز به ناموس شیعه شد. همچنین باطنی گرایی و خواب گذاری را از سوی آنها باب شد و نتیجه آن شیخیه و بابیه و ... در عرصه فکر و سیاست شد.
🔹 اخباری گری دارای دو شاخه است: ۱. اخباری گری خام ۲. اخباری گری پیچیده و روشمند.
🔹اخباری گری خام:
در این رویکرد، افراد به اخبار نگاه ویژه ای دارند و معتقدند که عقل نمی تواند به مسائل انسان جواب قطعی و یقینی دهد چاره ای نداریم که به روایات مراجعه کنیم و با مطالعه روایات به نحو انبوه خوانی، برنامه زندگی خود را تنظیم کنیم و هر کجا هم روایتی نداریم یا سکوت کنیم و یا از باب #اکل_میته استفاده نماییم.
این یک کار عقلایی است و به منطق چندان پیچیده ای نیاز ندارد.
این نوع از اخباری گری بسیار بسیط است و مورد توجه عوام متشرعه و مومنان است. و سابقه ای طولانی در تاریخ اسلام دارد و از زمان اهل بیت تا زمان ما نمونه هایی را می توان برای آن معرفی کرد.
🔹اخباری گری پیچیده:
نوع دوم اخبارگری، اخباری گری پیچیده و روشمند است. این رویکرد با پرهیز از رویکردهای خام و بسیط به تولید منطق و روش برای دفاع از اخباریگری و نفی عقل روی می آورد. به اعتقاد این افراد، باید دستگاه نظری و منطق جدیدی تولید کرد تا بتوان اخبار را مرجع فهم قرار داد و به فهم نظام مند و شبکه ای اخبار دست یافت به نحوی که اشکالات حکما و مجتهدان را به قشری گری و ظاهرگرایی پنهان در اخباری گری را داد.
🔹در تاریخ اسلام اولین بار ابوالحسن اشعری با استفاده از افکار منزلی سابق خود، منطق و کلامی را برای دفاع از اهل حدیث فراهم کرد و بعدها با نقدهایی مواجه شد و نسخه دیگر آن را #ابن تیمیه فراهم کرد.
🔹در تاریخ تشیع، اولین کسی که سعی کرد دستگاه نظری منسجم و منطق نوین حجیت مطلق اخبار و نفی عقل اصولی و فلسفی را تولید کند #ملامخمد_امین_استرآبادی بود. کتاب #فوائد_المدنیه یک تلاش کاملا نظری و روشمند برای تولید منطق حجیت اخبار و نفس منطق حجیت اصولیان و حکما است.
انصافا استرآبادی انسان بسیار خلاق، روشمند و پر دغدغه بود و در تولید منطق جدید خود بسیار زحمت کشید و موفق عمل کرد و توانست بسیاری از علما و محدثان را با خود همراه کند.
🔹در ابتدا اکثر علما و حوزویان ایشان را بسیار تجلیل کردند و نظریه منطق او را چندان خطری برای اجتهاد و حکمت تلقی نکردند و کسی هم نقد جدی به آثار وی نزد و همین امر سبب شد که آثار و افکار او با این توجیه که بسیار بر اخبار و فرهنگ تشیع تاکید دارد مورد اقبال و توجه قرار گیرد.
🔹اما این منطق جدید و رویکرد معرفتی که با هدف مقدس بسط اخبار و گسترش فرهنگ تشیع تولید شده بود و مورد استقبال و پیروی علما و روحانیت و بخصوص طلاب جوان و نوگرای آن زمان قرار گرفت دیری نپایید که موجب تضعیف جریان پر سابقه اجتهاد و فقاهت و همچنین حکمت و عقلانیت شد و دولت صفوی و جامعه اسلامی را از پیشرفت و اصلاح اشکالات بازداشت و در زمانه ای که دنیای غرب در حال ترقی و پیشرفت مادی و علمی بود، جامعه اسلامی در حال عقب گرد و پرداختن به فروعات و اختلافات مذهبی و سیاسی بود.
⚜ عبرت
🔹باید توجه کنیم که هرنوگرایی علمی و تجدید نظر در مبانی فکری و منطق حجیت و روش استنباط و اجتهاد از منابع دینی و روایات، لزوما امر ممدوح و ثمربخشی نخواهد بود بلکه در بسیاری ازموارد موجب #فروریختن سقف معرفت دینی و نظام اسلامی می شود چون پایه های جدید و منطق نوین از استحکام و قدرت لازم برای رفتن زیربار فرهنگ و تمدن اسلامی ندارد فرهنگ و تمدنی که در طول هزار و چهارصد پیش آرام آرام رشد کرده و منطق حجیت و اجتهاد خود را تولید کرده و بر منابع دینی ودانشهای بسیار مهم و متقنی همچون اصول، فقه، کلام، فلسفه و عرفان استوار است.
@hodanandboshra
کدام اخباری گری خطرناک است؟
⚜️ نکته
🔹اخبار و احادیث اهل البیت (ع) یکی از ذخائر غنی و ارزشمند شیعه و گنجینه ای بسیار بزرگ و معدنی پایان ناپذیر از معارف است و همواره عالمان شیعه از صدر اسلام تا دوران معاصر اعم از محدثان، فقها و بسیاری از حکما بدان توجه داشته و از آن بهره ها گرفته و دانش ها تولید کرده اند. براین اساس #مراجعه_روشمند_و_اجتهادی به احادیث و روایات یک ضرورت معرفتی و عقلانی است و به این نوع از مراجعه ، #اخباری_گری گفته نمی شود.
⚜️تبیین
🔹محققان تاریخ و حکیمان و فقیهانه براین اعتقادند که یکی از جریانهای فعال در دوران معاصر از صفویه تا انقلاب اسلامی، جریان #اخباری_گری به مثابه یک منطق و رویکرد معرفتی است.
🔹اخباری گری علیرغم خدماتی که در تبویب احادیث و دقت های معرفتی و تاریخی داشتند اما مانع بزرگی بر سر راه عقلانیت و اجتهاد بودند و موجب شدند که بیش از دو قرن جامعه اسلامی از پیشرفت فکری و اجتماعی و پرداختن عمیق به اصول و بنیانهای حیات طیبه بازماند و درگیر مسایل فرعی و جزئی و اختلافات مذهبی شود. در نهایت نیز موجب تضعیف دولت صفوی و بهانه دادن به محمود افغان برای حمله به ایران و تجاوز به ناموس شیعه شد. همچنین باطنی گرایی و خواب گذاری را از سوی آنها باب شد و نتیجه آن شیخیه و بابیه و ... در عرصه فکر و سیاست شد.
🔹 اخباری گری دارای دو شاخه است: ۱. اخباری گری خام ۲. اخباری گری پیچیده و روشمند.
🔸اخباری گری خام:
در این رویکرد، افراد به اخبار نگاه ویژه ای دارند و معتقدند که عقل نمی تواند به مسائل انسان جواب قطعی و یقینی دهد چاره ای نداریم که به روایات مراجعه کنیم و با مطالعه روایات به نحو انبوه خوانی، برنامه زندگی خود را تنظیم کنیم و هر کجا هم روایتی نداریم یا سکوت کنیم و یا از باب #اکل_میته استفاده نماییم.
این یک کار عقلایی است و به منطق چندان پیچیده ای نیاز ندارد.
این نوع از اخباری گری بسیار بسیط است و مورد توجه عوام متشرعه و مومنان است. و سابقه ای طولانی در تاریخ اسلام دارد و از زمان اهل بیت تا زمان ما نمونه هایی را می توان برای آن معرفی کرد.
🔸اخباری گری پیچیده:
نوع دوم اخبارگری، اخباری گری پیچیده و روشمند است. این رویکرد با پرهیز از رویکردهای خام و بسیط به تولید منطق و روش برای دفاع از اخباریگری و نفی عقل روی می آورد. به اعتقاد این افراد، باید دستگاه نظری و منطق جدیدی تولید کرد تا بتوان اخبار را مرجع فهم قرار داد و به فهم نظام مند و شبکه ای اخبار دست یافت به نحوی که اشکالات حکما و مجتهدان را به قشری گری و ظاهرگرایی پنهان در اخباری گری را داد.
🔹در تاریخ اسلام اولین بار ابوالحسن اشعری با استفاده از افکار معتزلی سابق خود،منطق و کلامی را برای دفاع از اهل حدیث فراهم کرد و بعدها با نقدهایی مواجه شد و نسخه دیگر آن را #ابن تیمیه فراهم کرد.
🔹در تاریخ تشیع، اولین کسی که سعی کرد دستگاه نظری منسجم و منطق نوین حجیت مطلق اخبار و نفی عقل اصولی و فلسفی را تولید کند #ملامخمد_امین_استرآبادی بود. کتاب #فوائد_المدنیه یک تلاش کاملا نظری و روشمند برای تولید منطق حجیت اخبار و نفی منطق حجیت اصولیان و حکما است.
انصافا استرآبادی انسان بسیار خلاق، روشمند و پر دغدغه بود و در تولید منطق جدید خود بسیار زحمت کشید و موفق عمل کرد و توانست بسیاری از علما و محدثان را با خود همراه کند.
🔹در ابتدا اکثر علما و حوزویان ایشان را بسیار تجلیل کردند و نظریه منطق او را چندان خطری برای اجتهاد و حکمت تلقی نکردند و کسی هم نقد جدی به آثار وی نزد و همین امر سبب شد که آثار و افکار او با این توجیه که بسیار بر اخبار و فرهنگ تشیع تاکید دارد مورد اقبال و توجه قرار گیرد.
🔹اما این منطق جدید و رویکرد معرفتی که با هدف مقدس بسط اخبار و گسترش فرهنگ تشیع تولید شده بود و مورد استقبال و پیروی علما و روحانیت و بخصوص طلاب جوان و نوگرای آن زمان قرار گرفت دیری نپایید که موجب تضعیف جریان پرسابقه اجتهاد و فقاهت و همچنین حکمت و عقلانیت شد و دولت و جامعه اسلامی را از پیشرفت و اصلاح اشکالات بازداشت و در زمانه ای که دنیای غرب در حال ترقی و پیشرفت مادی و علمی بود، جامعه اسلامی در حال عقب گرد و پرداختن به فروعات و اختلافات مذهبی و سیاسی بود.
⚜️ عبرت
🔹باید توجه کنیم که هرنوگرایی علمی و تجدید نظر در مبانی فکری و منطق حجیت و روش استنباط و اجتهاد از منابع دینی و روایات، لزوما امر ممدوح و ثمربخشی نخواهد بود بلکه در بسیاری ازموارد موجب #فروریختن سقف معرفت دینی و نظام اسلامی می شود چون پایه های جدید و منطق نوین از استحکام و قدرت لازم برای رفتن زیربار فرهنگ و تمدن اسلامی ندارد فرهنگ و تمدنی که در طول هزار و چهارصد پیش آرام آرام رشد کرده و منطق حجیت و اجتهاد خود را تولید کرده و بر منابع دینی ودانشهای بسیار مهم ومتقنی همچون اصول، فقه، کلام، فلسفه، اخلاق و عرفان استوار است.
کدام اخباری گری خطرناک است؟
⚜ نکته
🔹اخبار و احادیث اهل البیت (ع) یکی از ذخائر غنی و ارزشمند شیعه و گنجینه ای بسیار بزرگ و معدنی پایان ناپذیر از معارف است و همواره عالمان شیعه از صدر اسلام تا دوران معاصر اعم از محدثان، فقها و بسیاری از حکما بدان توجه داشته و از آن بهره ها گرفته و دانش ها تولید کرده اند. براین اساس #مراجعه_روشمند_و_اجتهادی به احادیث و روایات یک ضرورت معرفتی و عقلانی است و به این نوع از مراجعه ، #اخباری_گری گفته نمی شود.
⚜تبیین
🔹محققان تاریخ و حکیمان و فقیهانه براین اعتقادند که یکی از جریانهای فعال در دوران معاصر از صفویه تا انقلاب اسلامی، جریان #اخباری_گری به مثابه یک منطق و رویکرد معرفتی است.
🔹اخباری گری علیرغم خدماتی که در تبویب احادیث و دقت های معرفتی و تاریخی داشتند اما مانع بزرگی بر سر راه عقلانیت و اجتهاد بودند و موجب شدند که بیش از دو قرن جامعه اسلامی از پیشرفت فکری و اجتماعی و پرداختن عمیق به اصول و بنیانهای حیات طیبه بازماند و درگیر مسایل فرعی و جزئی و اختلافات مذهبی شود. در نهایت نیز موجب تضعیف دولت صفوی و بهانه دادن به محمود افغان برای حمله به ایران و تجاوز به ناموس شیعه شد. همچنین باطنی گرایی و خواب گذاری را از سوی آنها باب شد و نتیجه آن شیخیه و بابیه و ... در عرصه فکر و سیاست شد.
🔹 اخباری گری دارای دو شاخه است: ۱. اخباری گری خام ۲. اخباری گری پیچیده و روشمند.
🔹اخباری گری خام:
در این رویکرد، افراد به اخبار نگاه ویژه ای دارند و معتقدند که عقل نمی تواند به مسائل انسان جواب قطعی و یقینی دهد چاره ای نداریم که به روایات مراجعه کنیم و با مطالعه روایات به نحو انبوه خوانی، برنامه زندگی خود را تنظیم کنیم و هر کجا هم روایتی نداریم یا سکوت کنیم و یا از باب #اکل_میته استفاده نماییم.
این یک کار عقلایی است و به منطق چندان پیچیده ای نیاز ندارد.
این نوع از اخباری گری بسیار بسیط است و مورد توجه عوام متشرعه و مومنان است. و سابقه ای طولانی در تاریخ اسلام دارد و از زمان اهل بیت تا زمان ما نمونه هایی را می توان برای آن معرفی کرد.
🔹اخباری گری پیچیده:
نوع دوم اخبارگری، اخباری گری پیچیده و روشمند است. این رویکرد با پرهیز از رویکردهای خام و بسیط به تولید منطق و روش برای دفاع از اخباریگری و نفی عقل روی می آورد. به اعتقاد این افراد، باید دستگاه نظری و منطق جدیدی تولید کرد تا بتوان اخبار را مرجع فهم قرار داد و به فهم نظام مند و شبکه ای اخبار دست یافت به نحوی که اشکالات حکما و مجتهدان را به قشری گری و ظاهرگرایی پنهان در اخباری گری را داد.
🔹در تاریخ اسلام اولین بار ابوالحسن اشعری با استفاده از افکار معتزلی سابق خود،منطق و کلامی را برای دفاع از اهل حدیث فراهم کرد و بعدها با نقدهایی مواجه شد و نسخه دیگر آن را #ابن تیمیه فراهم کرد.
🔹در تاریخ تشیع، اولین کسی که سعی کرد دستگاه نظری منسجم و منطق نوین حجیت مطلق اخبار و نفی عقل اصولی و فلسفی را تولید کند #ملامخمد_امین_استرآبادی بود. کتاب #فوائد_المدنیه یک تلاش کاملا نظری و روشمند برای تولید منطق حجیت اخبار و نفی منطق حجیت اصولیان و حکما است.
انصافا استرآبادی انسان بسیار خلاق، روشمند و پر دغدغه بود و در تولید منطق جدید خود بسیار زحمت کشید و موفق عمل کرد و توانست بسیاری از علما و محدثان را با خود همراه کند.
🔹در ابتدا اکثر علما و حوزویان ایشان را بسیار تجلیل کردند و نظریه منطق او را چندان خطری برای اجتهاد و حکمت تلقی نکردند و کسی هم نقد جدی به آثار وی نزد و همین امر سبب شد که آثار و افکار او با این توجیه که بسیار بر اخبار و فرهنگ تشیع تاکید دارد مورد اقبال و توجه قرار گیرد.
🔹اما این منطق جدید و رویکرد معرفتی که با هدف مقدس بسط اخبار و گسترش فرهنگ تشیع تولید شده بود و مورد استقبال و پیروی علما و روحانیت و بخصوص طلاب جوان و نوگرای آن زمان قرار گرفت دیری نپایید که موجب تضعیف جریان پرسابقه اجتهاد و فقاهت و همچنین حکمت و عقلانیت شد و دولت و جامعه اسلامی را از پیشرفت و اصلاح اشکالات بازداشت و در زمانه ای که دنیای غرب در حال ترقی و پیشرفت مادی و علمی بود، جامعه اسلامی در حال عقب گرد و پرداختن به فروعات و اختلافات مذهبی و سیاسی بود.
⚜ عبرت
🔹باید توجه کنیم که هرنوگرایی علمی و تجدید نظر در مبانی فکری و منطق حجیت و روش استنباط و اجتهاد از منابع دینی و روایات، لزوما امر ممدوح و ثمربخشی نخواهد بود بلکه در بسیاری ازموارد موجب #فروریختن سقف معرفت دینی و نظام اسلامی می شود چون پایه های جدید و منطق نوین از استحکام و قدرت لازم برای رفتن زیربار فرهنگ و تمدن اسلامی ندارد فرهنگ و تمدنی که در طول هزار و چهارصد پیش آرام آرام رشد کرده و منطق حجیت و اجتهاد خود را تولید کرده و بر منابع دینی ودانشهای بسیار مهم ومتقنی همچون اصول، فقه، کلام، فلسفه، اخلاق و عرفان استوار است.