🔸نگاهی به درس‌گفتار بانکداری اسلامی
🔹حجت الاسلام #محسن_ملکی_ابرده از مدرسین حوزه علمیه مشهد می باشند. ایشان بحث بانکداری اسلامی را در چند بخش در سال های متوالی مطرح کردند.
🔹وی ابتدا مقدمه تاریخی بحث را مطرح کردند بعد وارد مقاصد شدند که مقصد اول ضرورت بانکداری، مقصد دوم پول و ماهیت آن، مقصد سوم ماهیت قرار گرفتن پول نزد بانک ها بود که این مقصد خود چند فصل دارد.
🔹فصل اول آن قرض الحسنه، فصل دوم التزام به محتوای قرض و فصل سوم قرض دادن بانک ها بود و فصل اخیر که خلاصه آن را در ذیل می آوریم به بحث ماهیت اخد و اعطا در بانک ها پرداخته شده است.
🌐 vasael.ir/0003sx
🆔 @vasael_ir
🔸امام حسین علیه‌السّلام:
🔹أیُّهَا النّاس إنَّ رَسولَ الله قالَ مَنْ رَأَى سُلْطَاناً جَائِراً مُسْتَحِلًّا لِحُرُمِ اللَّهِ نَاكِثاً لِعَهْدِ اللَّهِ مُخَالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ يَعْمَلُ فِي عِبَادِ اللَّهِ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ ثُمَّ لَمْ يُغَيِّرْ بِقَوْلٍ وَ لَا فِعْلٍ كَانَ حَقِيقاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ.
🔹ای مردم! پيامبر خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هر كس فرمان‌روايی ستمكار را ببيند كه حرام‌های خداوند را حلال می‌شمارد، پيمان خدا را می‌شكند و با سنّت پيامبر خدا مخالفت می‌كند و در ميان مردمان به گناه و تجاوز، اقدام می‌نمايد و با كردار و گفتار بر او نياشوبد، حقّ خداست كه او را در همان جايی وارد كند كه آن فرمان روا را وارد می‌كند.
📚 تاریخ طبری، ج۴، ص۳۰۴
🆔 @vasael_ir
🔸دیدگاه مراجع تقلید درباره رمز ارزها
در سال ۱۳۹۶ استفتائی از برخی مراجع عظام تقلید پیرامون حکم شرعی استفاده از بیت کوین در معاملات، صورت گرفته که نتیجه آن به شرح زیر است🔻
🔹دفتر حضرت آیت الله خامنه‌ای متذکر شدند که معظم له در این باره اظهار نظری چه به صورت نفیا یا اثباتا ندارند. حضرت آیت الله سیستانی اجازه فعالیت مذکور را نمی‌دهند.
🔹حضرت آیت الله مکارم شیرازی می گوید با توجه به ابهامات، معامله آن اشکال دارد. حضرت آیت الله علوی گرگانی استفاده از آن را منوط به حفظ استقلال کشور و با رعایت نظر مقام معظم رهبری بلامانع دانسته است.
🔹حضرت آیت الله وحید خراسانی معتقد است چنانچه در فرآیند خلق آن کار نامشروعی صورت نگیرد و در استفاده از این پول نیز کار نامشروعی صورت نگیرد و بیت کوین در قالب عقد صلح منتقل شود اشکال ندارد.
🔹حضرت آیت الله شبیری زنجانی می گوید اگر اعتبار دریافتی در قبال کار حلال داده شود و بر خلاف قانون نباشد، اشکال شرعی ندارد.
🔹حضرت آیت الله نوری همدانی معتقد است مساله مذکور موضوعا مبین نیست. مرحوم حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی با توجه به ابهاماتی که این نوع معامله دارد استفاده از آن را جایز نمی‌دانستند.
🌐 vasael.ir/0003se
🆔 @vasael_ir
🔸ماهیت‌شناسی فقه حکومتی
حجت الاسلام #مجتبی_زارعی در گفت‌وگو با #وسائل:
🔹علما در دوره‌هایی مثل دوره صفویه درباره مسائل حکومتی، فتوا دادند و کتاب‌ها نوشتند. نمونه ساده آن متن لمعه است؛ این کتاب به‌عنوان یک دستورالعمل و قانون حکومتی برای حکومت فاطمی‌ها تنظیم شده و آن نگاه و فضای خاص حکومتی در سراسر کتاب لمعه موج می‌زند.
🔹تلقی من راجع به فقه حکومتی این است که ماهیتاً با سایر مسائل فقهی متفاوت نیست؛ اما در فقه حکومتی در نگاه به ادله، مسائلی مدنظر قرار می‌گیرد که در مسائل فردی یا عبادی ملاحظه نمی‌شود.
🔹پیش از انقلاب، یکی از ادله‌ای که بعضی از فقها برای ضرورت تشکیل حکومت اسلامی مطرح می‌کردند، بحث امربه‌معروف و نهی از منکر بود. آنان معتقد بودند که این مسئله باید سامان‌دهی شود و اقتضای آن تشکیل حکومت است. نظر اشخاصی مانند شهید مطهری این بود که ما نیاز به تشکیلاتی مثل وزارت امربه‌معروف و نهی از منکر داریم.
🔹فقه حکومتی و فقه نظام به‌لحاظ مفهومی به هم مرتبط‌اند؛ یعنی به حمل شایع مساوق‌اند، ولی به حمل اولی، دوتا مفهوم هستند. در فقه فردی هم این نظامات وجود دارد به این سبب که انسان نیز یک دستگاه و نظام دارد.
🔹حتی اگر فردی نگاه کنیم، نظامات حکومت دارند؛ اما نظامات هر مسئله را بر حسب خودش باید دید و به این نگاه نظام‌یافته دقت کرد. فقهی که ناظر بر مسائل حکومتی است، حتماً نظام‌مند‌است؛ چون دین نظام‌مند است.
🌐 vasael.ir/0003tB
🆔 @vasael_ir
🔸ماهیت شناسی فقه نظام/ بیانیه گام دوم افقی نو در عرصه حکومت‌داری گشود
گزارشی از نشست علمی «مناط»🔻
حجت الاسلام والمسلمین #مقامی:
🔹بیانیه گام دوم بر اساس تجارب ناب و بی بدیل با زیرساخت‌های اندیشه‌ای فقهی نوشته شده تا افقی نو به روی فقیهان و حوزه فقهی بگشاید تا آن‌ها هم با افق جهانی و با اندیشه‌های فقهی، زیرساخت‌های تمدن نوین اسلامی را در عرصه‌های مختلف زندگی چاره‌جویی کنند.
حجت الاسلام والمسلمین #ایزدهی:
🔹فقه نظام باید در عین اینکه تدبیر کننده اداره نظام سیاسی است، مشتمل بر نظام معرفتی نیز باشد که بر اساس رویکردی نظام‌وار به فقه جهت اداره نظام سیاسی شکل گرفته است. پس فقه نظام با فقه حکومتی متفاوت است. ادبیات فقه حکومتی 20 سال است که وارد فقه شده، ولی فقه نظام کاملاً تازه است و باید محدوده کارکرد و... آن مشخص شود.
حجت الاسلام والمسلمین #مقیمی_حاجی:
🔹نزاع اصلی بین دو تعریف «فقه نظام به مثابه قواعد اداره جامعه» و «فقه نظام ناظر به تمدن‌سازی، اجرا و تاسیس سازمان‌ها و نهادها» در می‌گیرد. در اولی نگاه حاکم و محکوم که مکلف خرد و کلان را موضوع قرار می‌دهد، مبنا است و در معنای دومی باز تعریف شالوده‌های فقه بر اساس نظامات حاکمیتی مد نظر است.
حجت الاسلام والمسلمین #میرمعزی:
🔹وقتی ما درباره فقه اصغر صحبت می‌کنیم، می‌خواهیم که احکام رفتاری دولت و مردم را در یک جامعه استنباط کنیم.
🌐 vasael.ir/0003tC
🆔 @vasael_ir
🔸پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
🔹حَرامٌ على كُلِّ قَلبٍ عزّي بِالشَّهَواتِ أن يَجُولَ في مَلَكوتِ السَّماواتِ؛
🔹بر هر دلى كه به شهوتها آرام گرفته باشد، حرام است كه در ملكوت آسمانها گردش كند.
📚تنبيه الخواطر: ج۲، ص۱۲۲
🆔 @vasael_ir
🔹برای بررسی فقهی بیت کوین باید علاوه بر سطح فقه فردی، موضوع را در عمق فقه حکومتی با نگاهی کلان و سیستماتیک بررسی و پردازش نمود.
🔹در منظر فقه حکومتی باید دید که رواج بیت کوین در کشور چه تحولاتی برای نظام اقتصادی اسلام در پی خواهد داشت، چراکه چالش ها و آسیب‌های ارزمجازی، نظام اقتصادی کشور را در سطح کلان درگیر خواهد نمود؛ به همین جهت، شناخت موضوع و ابعاد و اثرات مختلف آن در نظام اقتصادی، قدم نخست در موضع گیری مناسب و ارائه احکام لازم در این خصوص است.
🔹صرف نظر از بررسی وجود مالیت یا توهم مالیت بیت کوین، معامله با پول بی پشتوانه ای که نوسانات گسترده قیمت آن مناشئ عقلایی ندارد در فقه اقتصادی اسلام به جهت وجود غرر و ریسک غیرمعقول باطل است.
🔹از طرفی خروج ارز از کشور معضل دیگر این پدیده دیجیتال است که نظم کنونی پول را تهدید می‌کند، زیرا کاربران با تصریف ارز حقیقی به دنبال دستیابی به پول مجازی اند.
🔹علاوه بر این برق ارزان یارانه‌ای در ایران باعث شده که این کشور به بهشت مزارع بیت کوین مبدل شود در صورتی که آینده مبهم و رمزآلود این رمزارز برای ایجاد جهنم سرمایه های ملی از پتانسیل بالایی برخوردار است.
🔹از این رو اگر سیاست‌گذاران پولی با عدم رعایت مصلحت غاطبه مسلمین در سیاست‌گذاری های اقتصادی خود موجب تضییع اموال مسلمین و کاهش ارزش ثروت و تضییع حقوق ایشان گردند، مطابق قاعده اتلاف ضامن است و فعل ضرری او به استناد قاعده لاضرر و اصل حرمت تضییع اموال مسلمین عنوان حرمت دارد.
🔹بنابراین چنانچه پول مجازی به تغییر حجم پول، تضییع اموال عمومی و پدیده‌های خلاف امنیت سیاسی و اقتصادی چون خروج ارز و تسهیل جرایم بیانجامد، به استناد این قواعد فقهی که بیشتر ناظر به فقه حکومتی است، نهادینه کردن بیت کوین در سیستم مالی کشور به لحاظ شرعی دچار اشکال است.
📝 ابوالقاسم مرشدی
🌐 vasael.ir/0003rZ
🆔 @vasael_ir
🔸امام علی علیه السلام:
🔹اجمَعوا يَجمَعِ اللّهُ شَملَكُم، وتَبارّوا يَصِلِ اللّهُ اُلفَتَكُم.
🔹گرد هم آييد تا خداوند، جمع شما را گرد هم آورد، و به يكديگر نيكى كنيد تا خداوند، شما را به هم الفت دهد.
📚 مصباح المتهجّد، ص ۷۵۷، ح ۸۴۳
🆔 @vasael_ir
🔸تغییر جنسیت در اصطلاح فقهی
#دانشنامه_فقهی_حقوقی / ۱🔻
🔹برخی از فقیهان بزرگوار، از «تغییر جنسیت» تعریفی ارائه نداده‌اند. شاید دلیل این امر، بداهت و وضوح معنای این اصطلاح باشد. در این حالت، منظور آنان از «تغییر جنسیت» همان معنای موجود در نزد عرف است؛ یعنی تبدیل مرد به زن یا تبدیل زن به مرد.
🔹برخی از فقیهان در تعریف واژه فوق، تنها به تبدیل مرد به زن بسنده کرده اند و از تبدیل زن به مرد سخنی به میان نیاورده اند؛ البته این نوع اخیر نیز، مورد نظر آنان بوده است، هرچند بدان تصریح نکرده اند. عده دیگری از فقیهان، تغییر جنسیت را شامل تبدیل مرد به زن و برعکس می‌دانند و درباره تغییر جنسیت فرد خنثی به مرد یا زن اظهار نظر نکرده اند.
🔹به نظر می‌رسد واژه «تغییر جنسیت» در مفهوم اعم و گسترده آن، شامل تبدیل خنثی به مرد یا تبدیل زن به مرد نیز می‌شود، ولی در تعریف اخص و محدود آن، تنها شامل تبدیل مرد به زن، یا تبدیل زن به مرد است.
🔹از آنجایی که در عمل جراحی پزشکان، گاه افراد دو جنسی به مرد یا زن تبدیل می‌شوند، باید تعریف فقهی به گونه‌ای باشد که شامل این قسمت از تغییر جنسیت هم بشود.
🔹بنابراین، تعریف فقهی بیان شده از سوی فقیهان بزرگوار، جامعه افراد نیست و تنها شامل بخشی از تغییر جنسیت مرسوم میان پزشکان جراح است.
🌐 vasael.ir/0003tV
🆔 @vasael_ir