. 2️⃣ «إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ» اگر توجه کنیم که کلمه «تفصیل» هم از همین ماده «فصل» است و از ویژگی‌های مهم قرآن این است که تفصیل هر چیزی در آن هست، چه‌بسا تعبیر «قول فصل» هم به همین اشاره داشته باشد که قرآن حاوی چنان تفصیلی است که همه چیز در آن از هم متمایز می‌شود و همان «کلمة الفصل»ی است که نزول آن در دنیا، کار قیامت (که همه چیز در آن یکسره می‌شود) را در حد و ظرفیتی که دنیا برایش ممکن است دنیا انجام می‌دهد (شوری/21)؛ و لذا اگر کسی به حقیقت قرآن دست پیدا کند تمام تمایزاتی که در آخرت برای همگان آشکار می‌شود برای او در همینجا آشکار می‌گردد. بدین ترتیب، پی‌جویی کاربرد ماده «فصل» در قرآن، چه‌بسا بتواند احتمال دیگری را برای مراد از این آیه، که چه‌بسا یکی از بطون این آیه باشد، تقویت کند: 📝#فصل بودنِ #قول در قرآن کریم مروری بر کاربردهای ماده «فصل» در قرآن کریم، یه ویژه در جایی که در خصوص «قول» و «کتاب» و آیات قرآن به کار می‌رود، ظرافتهایی را در خصوص معنای این کلمه در قرآن به ما نشان می‌دهد که چه‌بسا بتوان گفت قرآن کریم علاوه بر همان معای عرفی‌ای که از «قول فصل» در این آیه اراده کرده، این را در معنایی خاص خود به عنوان یک اصطلاح قرآنی استفاده می‌کند. البته آن معنای عرفی کلمه «فصل» (که تأکید را بر «فیصله‌بخشی» قرآن می‌گذاشت و اغلب مفسران و مترجمانی هم که قول فصل را ناظر به قرآن دانسته بودند، آن را مبنا قرار داده‌اند) شواهدی در آیات دیگر هم دارد، مانند تعبیر «فصل الخطاب» در آیه: «وَ شَدَدْنا مُلْكَهُ وَ آتَيْناهُ الْحِكْمَةَ وَ فَصْلَ الْخِطابِ» (ص/20) اما به نظر می‌رسد قرآن در همین توقف نکرده و معانی دیگری را هم از کاربرد این واژه مد نظر داشته است: ▪️در نگاه قرآنی همه چیز تفصیل داده شده است: • وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ وَ النَّهارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنا آيَةَ اللَّيْلِ وَ جَعَلْنا آيَةَ النَّهارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلاً مِنْ رَبِّكُمْ وَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنينَ وَ الْحِسابَ وَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ فَصَّلْناهُ تَفْصيلاً (اسراء/12) [آیا این اشاره دارد به آن حقیقت که هر چیزی خزائنی دارد که از آنجا به اندازه معینی نازل می‌شود: وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُوم‏ (حجر/۲۱)؟] ▪️و البته تصریح شده که خود قرآن تفصیل همه چیز است: • لَقَدْ كانَ في‏ قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَديثاً يُفْتَرى‏ وَ لكِنْ تَصْديقَ الَّذي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصيلَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (یوسف/111) ▪️و البته در جای دیگر تعبیر شده که قرآن کریم خودش «تفصیل الکتاب» است: • وَ ما كانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرى‏ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ تَصْديقَ الَّذي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصيلَ الْكِتابِ لا رَيْبَ فيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمينَ (یونس/37) ▪️شاید مقصود از این تعبیر آن است که این کتابی است که تفصیل داده شده است: • أَ فَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغي‏ حَكَماً وَ هُوَ الَّذي أَنْزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتابَ مُفَصَّلاً وَ الَّذينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ فَلا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرينَ (انعام/114) • وَ لَقَدْ جِئْناهُمْ بِكِتابٍ فَصَّلْناهُ عَلى‏ عِلْمٍ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (اعراف/52) • الر كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكيمٍ خَبيرٍ (هود/1) ▪️که می‌تواند اشاره باشد که آیاتش تفصیل داده شده است: • كِتابٌ فُصِّلَتْ آياتُهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ (فصلت/3) • وَ لَوْ جَعَلْناهُ قُرْآناً أَعْجَمِيًّا لَقالُوا لَوْ لا فُصِّلَتْ آياتُهُ ... (فصلت/44) ▪️و دست کم در ۱۱ مورد دیگر نیز درباره تفصیل آیات سخن گفته شده است؛ ▪️که برخی از آنها به‌وضوح ناظر به آیات تکوینی است: @yekaye 👇ادامه مطلب👉