🔰 نفت شیل ◀️نفت شیل (Shale oil )، گونه‌ی نامتعارفی از انواع تولید نفت است که به جای مخازن نفتی متعارف، نفت در لایه‌های سخت سنگی قرار دارد. استخراج نفت شیل سبب تغییرات مهمی در حوزه‌ی تولید نفت گردید که از آن به انقلاب نفتی شیل یاد می‌کنند. فرایند تولید نفت شیل شامل گرما کافت، هیدروژنه کردن و انحلال گرمایی است و بدان جهت که استخراج آن نیازمند تجهیزات پیشرفته و تکنولوژیک حفاری است، عمدتا صنعتی پرهزینه محسوب می‌گردد. زمانی استخراج نفت شیل توجیه اقتصادی دارد که بتوان هزینه‌ی استخراج و تولید آن را کاهش داد؛ زیرا به حفاری خاص و ویژه‌ که عمدتا به شکل افقی و با استفاده از روش‌های پیشرفته هیدرولیکی صورت می‌گیرد نیاز دارد. البته به دلیل آثار منفی زیست محیطی گسترده‌ای که به همراه دارد، در تناقض با سیاست‌های انرژی پاک یا انرژی سبز است. ◀️در حوزه‌ی استخراج، تولید و تجارت نفت شیل، در حال حاضر ایالات متحده آمریکا نسبت به سایر کشورهای حائز منابع نفتی شیل، پیشتاز و پیشگام است. به دلیل آن‌که در اواخر قرن 20، ذخایر نفتی متعارف و قابل استحصال ایالات متحده آمریکا رو به کاهش بوده و از سوی دیگر واهمه و کابوس وابستگی به نفت آسیای غربی برای سیاست‌مداران آمریکایی وجود داشت، آمریکا با تولید نفت شیل موفق به تغییرات راهبردی خود در حوزه‌ی تامین انرژی شد. پرمیان(1) ، ایگل فورد(2) ، باکن(3) مهم‌ترین مناطق نفتی شناخته شده‌ی آمریکا هستند که بیشترین میزان تولید نفت شیل از میادین فوق می باشد. سهم نفت شیل در سبد تولید نفت آمریکا از 341 بشکه در روز در سال 2004 به حدود 7 میلیون بشکه در روز در سال 2020 افزایش یافته که رشد قابل چشم‌گیری است. ⏹️انقلاب عظیم در نفت غیرمتعارف شیل، تاثیرات شگرفی در صنعت نفت و گاز آمریکا نهاده؛ به طوری‌که نه تنها وضعیت عرضه‌ی انرژی در داخل ایالات متحده آمریکا را تحت تاثیر قرار داده، بلکه آن را به یکی از بازیگران اصلی صحنه‌ي تبالات نفتی جهان بدل نموده است. آمریکا با افزایش تولید و عرضه نفت شیل توانسته رتبه نخست در بازار جهانی نفت را به خود اختصاص دهد؛ به گونه‌ای که قیمت جهانی نفت همچون گذشته متاثر از کشورهای عضو اوپک نخواهد بود. ❓اما آیا غایت اصلی آمریکا از افزایش تولید نفت شیل صرفا برقراری امنیت انرژی و کنترل قیمت نفت در بازار جهانی نفت است؟ 1. Permian 2. Eagle Ford 3. Bakken @zahra_maleki0

🔰 سیاست‌های پنهان بازار نفتی آمریکا ◀️ گرچه در ظاهر آمریکا منافع خود را در افزایش قیمت جهانی نفت جست‌وجو می‌کند تا از این مسیر بتواند هزینه‌های تولید و عرضه نفت شیل را تامین کند؛ اما تلاش آمریکا برای بازاریابی نفت شیل غایات دیگری را دنبال می‌کند که روی دیگر سکه‌ی سیاست‌های انرژی آمریکا و نیات استراتژیک آن است. اهتمام ایالات متحده آمریکا به منظور کسب استقلال در حوزه‌ی انرژی به ویژه نفت و گاز، ضمن آن‌که موجب پایداری امنیت انرژی آن می‌گردد، اهداف و سیاست‌های استراتژیک پشت پرده‌ای را دنبال می‌کند که می‌توان آن‌ها را در موارد ذیل برشمرد: 🔹یکم،آمریکا با تولید نفت شیل و حفظ رتبه نخست در بازار انرژی، به دنبال تثبیت سلطه و قدرت خود در دنیا از حیث انرژی، به ویژه نفت و گاز، است. 🔹دوم، قدرت و انرژی از منظر سران ایالات متحده دو روی یک سکه‌اند و این مهم را همواره می‌توان در سیاست‌های مداخله‌جویانه آنان در حوزه انرژی مشاهده نمود. تحریم نفتی ایران و بعضا روسیه از آن جمله‌اند. تحریم نفت و گاز دیگر کشورها برای آمریکا از یک جهت به معنای گسترده شدن بازار عرضه نفت و گاز آن و کسب سود بیش‌تر است. 🔹سوم، چین به عنوان یک قدرت نوظهور یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی آمریکا محسوب می‌گردد. حذف و یا حضور کم‌رنگ ایران در بازار نفت، به معنای کنترل مبادی تامین نفت چین و چرخش تقاضای نفت از سوی چین به سمت آمریکا می‌باشد. بدین ترتیب آمریکا به طور غیرمستقیم تامین نفت چین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. 🔹چهارم، مهار چین در شرق آسیا از یک‌سو و کنترل ایران در غرب آسیا از سوی دیگر، زمینه را برای تحقق اهداف استراتژیک آمریکا در آسیا میسر می‌سازد. ⏹️ اما آن‌چه پیش‌تر بدان اشاره شد مشروط بر آن است که روند رو به رشد تولید نفت شیل آمریکا همچنان ادامه داشته باشد و بازار نفت آن تحت تاثیر نوسانات مختلف قرار نگیرد. صادارات گسترده و روزافزون نفت ایران(1)، قراردادهای نفتی اخیر چین با کشورهای عضو اوپک و تنوع‌بخشی به سبد تامین نفت خود(2)، زمزمه‌های روند کاهشی تولید نفت شیل در سال‌های اخیر و نوسانات قیمت نفت در بازار جهانی، از جمله مواردی است که زمینه‌ساز آسیب‌پذیری آمریکا و عدم حصول اهداف استراتژیک آن از منظر انرژی نفت و گاز است. پی‌نوشت: 1. طبق گزارش تانکر ترکرز میانگین صادرات نفت ایران در سال جاری میلادی به حدود 1.4میلیون بشکه در روز رسیده است. 2.در حال حاضر روسیه، ایران و عربستان بیش‌ترین صادارات نفت به چین را دارا هستند. @zahra_maleki0

🔰 کابوس جهان بدون اسرائیل برای آمریکا ◀️ «رابرت اف کندی جونیور»، نامزد مستقل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا(2024) اذعان داشت: اگر اسرائیل از خاورمیانه حذف شود، ایران و هم‌پیمانانش، نفت جهان را کنترل خواهند کرد و این برای امنیت ملی آمریکا یک بحران جدی است. @zahra_maleki0

🔰انرژی در جوامع سایبرنتیک ◀️در میان موضوعات مختلف مربوط به انرژی، عموما مقصود تجارت انرژی است و آن‌چه اهمیت پیدا می‌کند چرخه‌ی انرژی از تولید، انتقال، توزیع تا مصرف نهایی حامل‌های انرژی است. نگاه سنتی، انرژی را صرفا کالایی تجاری می‌پندارد که در خدمت منافع اقتصادی و سیاسی است. در این نگاه عرضه و تقاضای انرژی بازاری را تعریف می‌کند که در آن انرژی، هدف سرمایه‌گذاری محسوب می‌گردد و به عنوان یکی از گران‌ترین بازار‌های شناخته شده در مقیاس منطقه‌ای و جهانی است. از این منظر انرژی بیش‌تر رویکردی تجاری دارد و بنگاه‌های بزرگ جهانی در حوزه‌ی تجارت انرژی در آن نقش بسزایی ایفا می‌نمایند. ◀️گرچه مبادله‌ی انرژی همچنان حائز اهمیت است و بسیاری از این دست ساختار‌ها در حوزه‌ی انرژی اجتناب‌ناپذیر است؛ اما صرفا کالا انگاشتن انرژی، نگاهی ساده‌اندیشانه و کوته‌بینانه به انرژی است که موجب خطای مبنایی در تحلیل‌ها و ارائه‌ی راه‌کارها می‌گردد. انرژی در حال حاضر از یک مسأله‌ی فرعی به یک مسأله‌ی اصلی و بنیادین در ساختار جوامع گوناگون تبدیل گشته است، به طوری‌که اثر واقعی آن در نظام جوامع کنونی دارای ابعاد گسترده‌تری است. ◀️انرژی در جوامع با ساختار ارگانیکی بیشتر تابعی از قدرت اقتصادی است و قوت بخش ابعاد دیگر، به ویژه ابعاد سیاسی و امنیتی پنداشته می شود؛ اما واقعیت آن است که با التفات به درهم‌تنیدگی‌ها و پیچیدگی‌های سازوکار جوامع در عصر کنونی، انرژی دچار تغییر ماهیت شده و خود به عنوان یکی از پایه‌های اصلی در ساختار جوامع تبدیل گشته و یکی از منابع قدرت محسوب می‌گردد، درواقع امروزه حیات بسیاری از جوامع در گرو انرژی است. اگر در گذشته انرژی متاثر از روابط سیاسی و دیپلماتیک بوده، در حال حاضر ابزاری راهبردی است که روابط سیاسی، امنیتی و اقتصادی تحت تاثیر وضعیت انرژی در آن جامعه قرار می‌گیرد. هر چه جامعه‌ای به لحاظ انرژی مستقل‌تر، از حیث ذخایر انرژی غنی‌تر و دارای منابع انرژی متنوع‌تری باشد، قدرت تولید شده از حیث انرژی در آن جامعه بالاتر خواهد بود. جوامع دارای ذخایر گوناگون انرژی حتی اگر در دسته‌ی کشورهای در حال توسعه محسوب شوند همچنان قادراند معادلات و نظام کنونی جهانی را تحت تاثیر قرار دهند. ◀️در کنار انرژی، مقوله‌ی "اطلاعات" بُعد دیگری است که نقش و اثر مهم و بی‌بدیلی را در ساختار جوامع در برهه‌ی کنونی ایفا می‌کند. جنگ نرم و کنترل اطلاعاتی جوامع، سیستم‌های هوشمند، حملات سایبری، مدل‌های مختلف تجارت جهانی امروزی، هوش مصنوعی و مواردی از این دست همگی مصداق‌هایی از تغییرات ماهوی ساختار جوامعی است که با عصر اینترنت شروع و در آینده‌ی پیش‌رو همچنان با شتاب ادامه دارد. ◀️انرژی و اطلاعات دو منبع اصلی قدرت در جامعه‌ی سایبرنتیک به شمار می‌آیند که ثبات ملی و بقاء ملی این جوامع در گرو این دو مقوله‌ی بنیادین است. در حال حاضر جوامع از ساختار ارگانیکی به ساختار سایبرنتیکی در حال گذار هستند. هر چه جامعه‌ای از لحاظ ساختارها و سیستم‌های اطلاعاتی فربه‌تر و به منابع انرژی وابسته‌تر باشد، در اصطلاح آن جامعه ساختاری سایبرنتیک دارد که به همان میزان نیز آسیب‌پذیر است. به عنوان مثال اختلال در سیستم عرضه‌ی سوخت در یک کشور از مسیر حملات سایبری، از کوچکترین لایه‌ها در روند عادی زندگی مردم تا بالاترین سطح تصمیم‌سازان اثرگذار خواهد بود. این دست تنش‌ها، نمونه‌ای کوچک از اثر و نقش انرژی و اطلاعات در جوامع سایبرنتیک است. ⏹️خلاء نگاه این چنینی به انرژی و عدم در نظر گرفتن ساختار جوامع سایبرنتیک موجب می‌گردد بسیاری از تحلیل‌ها و راهبرد‌های کلان دچار خبط گردد و بسیاری از تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مهم کشور همچنان بر روی کاغذ باقی بمانند. التفات به ساختار جوامع سایبرنتیک و توجه به انرژی به عنوان یک مقوله‌ی اساسی و قدرت‌زا می‌بایست در نگاه و اندیشه‌ی مسئولین و متخصین قوت یابد تا بتوان استراتژی‌های صواب و مناسبی را اتخاذ نمود. ✍️ نودادهای انرژی| زهرا ملکی 🌐لینک: https://eitaa.com/zahra_maleki0 https://t.me/zahra_maleki0

🔰راهبرد هاب انرژی ایران ◀️یکی از چشم‌اندازهای برنامه هفتم توسعه، مسأله‌ی تبدیل شدن ایران به مرکز مبادلات (هاب) انرژی منطقه است. بدین صورت که دولت قصد دارد از طریق تجارت انرژی با ابزار گاز، نفت، فرآورده‌های نفتی و برق تعاملات خود در منطقه را گسترده نماید و دیپلماسی انرژی خود را قوت بخشد. مقاصد مهم این چشم‌انداز سه محور مهم ذیل را دنبال می‌کند: 1. ایجاد تعادلی سیاسی- امنیتی درحوزه‌ی انرژی از مسیر نقش‌آفرینی بیش‌تر در سهم سبد مصرفی انرژی گاز جهان؛ 2. بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی ایران از حیث گسترش راه‌های ارتباطی و سیستم حمل‌ونقل؛ 3. ایجاد روابط متقابل سیاسی- اقتصادی- امنیتی با کشورهای همسایه به منظور کاهش تحریم‌پذیری‌ها. ◀️گرچه این راهبرد اهداف مهمی را برشمرده است؛ اما آن‌چه بیشتر در این چشم انداز مورد توجه قرار گرفته است مقوله‌ی تجارت انرژی است که مقرر است با واردات از یک کشور و صادرات به کشور دیگر رقم بخورد. بررسی و تتبع در کلام و نظرات متخصصین و کارگزاران این حوزه موانعی را پیش‌روی این راهبرد بیان می‌دارد که عمدتا نکات ذیل را یادآور می‌گردند: 1. عدم وجود زیرساخت‌های لازم مانند تکنولوژی‌های مربوطه و شبکه‌های بزرگ انتقال؛ 2. وجود ناترازی انرژی در بخش داخلی؛ 3. کمبود منابع جهت سرمایه‌گذاری‌های لازم‌. ⏹️اما به نظر می‌رسد خلاء های اساسی دیگری نیز در باب عدم توفیق چشم انداز فوق وجود داشته باشد که در ادامه خاطر نشان می‌گردد: الف) با توجه به تنوع بخش انرژی در کشور، سال‌های مدیدی است که حوزه‌های مختلف انرژی همچنان به شکل جزیره‌ای عمل می‌کنند و هر بخش به صورت جداگانه اقدام می‌نماید. به عنوان مثال بخش برق مخالف فروش برق است و معقتد است که بخش دیگر در این باب ارزان فروشی می‌کند؛ در حالی که حوزه‌ی دیگر باور دارد به منظور استحکام روابط خود با کشورهای همسایه و تحقق راهبرد هاب انرژی منطقه، قراردادهای ارسال برق به کشورهای هم‌جوار ثمربخش است. از این رو کماکان خلاء وجود یک مرکز فرماندهی واحد در حوزه انرژی وجود دارد که در عمل و در سطح اجرا بتواند ضامن تحقق تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های بخش انرژی باشد. ب) نکته مهم دیگر مساله فقدان عنایت به سند استراتژی ملی انرژی در این حوزه است. این در حالی است که از سال‌های پیش بسیاری از کشورها اقدام به تدوین این سند مهم نموده‌اند و حائز استراتژی ملی انرژی هستند و این سند راهبردی را مبنای عمل خود قرار می‌دهند. ج) همچنین عدم توجه با تغییر ساختار جوامع امروزی در شکل جوامع سایبرنتیک، باعث می‌گردد نگاه صِرف کالا بودن انرژی قوت یابد و به تبع آن بسیاری از تحلیل‌ها و راهبرد‌ها دچار خبط و کژ فهمی گردد؛ زیرا همان‌گونه که پیش‌تر اشاره گردید انرژی در عصر کنونی یکی از ابعاد قدرت در ساختار جوامع سایبرنتیک محسوب می‌گردد و مقوله‌هایی همچون: سیاست، اقتصاد و امنیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. د) دقیقه‌ی درخور توجه دیگر این مقوله است که انرژی از حیث صنعت آن می‌بایست در جامعه‌ی ایران نهادینه شود تا بتواند زیر‌ساخت‌ها و ملزومات لازم جهت تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه را تمهید نماید، بدین معنا که لازم است صنعت انرژی در لایه‌های مختلف جامعه جاری و ساری گردد. ✍️ نودادهای انرژی| زهرا ملکی 🌐لینک: https://eitaa.com/zahra_maleki0 https://t.me/zahra_maleki0