. به دلیل پاره‌ای تعمیرات و نصب کتیبه‌ها در مسجد شهدای دانشکده الهیات جلسه تدبر و قرائت قرآن به هفته بعد موکول شد. 🆔 http://eitaa.com/zekra114

✨✨ معرفی مقاله✨✨

⚜ تکامل و بازآفرینی اوصاف و افعال ابراهیم خلیل (ع) در شخصیت حضرت خاتم‌الانبیاء (ص)‏ 📋 چکیده با سیر در تاریخ نبوت و رسالت، اموری را می‌یابیم که با حضرت ابراهیم علیه‌السلام شروع شده‌اند، اما بروز و استمرار مشهودی از اغلب آنها در رسالت‌های قبل و بعد از وی به دلایلی همچون کتمان و تحریف و گاه شرایط زمانی و مکانی برخی انبیاء الهی دیده نمی‌شود. ✅ در عین حال، بخش اعظمی از این امور دیده می‌شوند که با ظهور پیامبر خاتم (ص) تکمیل، بلکه می‌توان گفت اغلب بازآفرینی می‌‌شوند. ✅ از جمله این امور می‌توان عناوینی همچون: ابوّتِ امّت و بر جای نهادن ذرّیه‌ای با اهداف بزرگ رسالت و امامت، گزاردن حجّ و تقدیم قربانی، دعوت جهانی به فطرت و حنیفیت، خصلت‌‌های رأفت و رحمت در مقیاس‌های رسالی و جهانی، آوردن کتاب، مکانت اسوه حسنه و رؤیاهای رسالیِ صادقه را نام برد. ❇️ این مقاله با تمرکز بر سخن قرآن کریم، بیان و بازخوانی‌‌ای از سیر ختم نبوت را ارائه و نشان می‌دهد که کار رسول خاتم (ص) در عین «مُصدِّق» بودن نسبت به کوشش پیشینیان یک بازآفرینی زنده به مدد شخصیت جامع و جهانی اوست. ❇️ این پژوهش بر آن است تا این نمونه‌ها را با استناد به آیات قرآن کریم، بازخوانی و ارائه دهد و برای نیل به این هدف از منابع کتابخانه‌ای بهره برده و روش تحلیلی تفسیری را برگزیده است. 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📔مجله پژوهش‌های قرآن و حدیث، دوره ۵۷، شماره ۱، شهریور ۱۴۰۳ 🌐 لینک مشاهده و دریافت مقاله https://jqst.ut.ac.ir/article_98669.html 🆔 http://eitaa.com/zekra114

⚜ «حفظ» و «اقراء» قرآن از قلبی قرآنی 📋 چکیده موانست با قرآن، جای دادن آن در قلبی حیّ و سلیم و اقراء آن بر مردم، مبارک و نیکوترین رسالتی است که یک حامل قرآن می‌تواند نسبت به آن قیام کند و آن را به انجام برساند. ❇️ تلاوت، تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت خلاصه مأموریتی است که خداوند متعال بر عهده آخرین فرستاده خود نهاده است. ❇️ تعلیم قرآن کریم در سیره و سنت پیامبر و اهل بیت علیهم‌السلام و در بخشهای مهمی از تاریخ و جغرافیای تعلیم و تربیت اسلامی بر تعلیم دانسته‌های دیگر مقدم دانسته است. ❇️ قرن بیستم مقطع تحولاتی سریع در دنیای غرب و سرایت آن تحولات به سرزمین‌های شرقی و اسلامی است. ✅ یکی از این تحولات به طور طبیعی، تحولات اساسی مربوط به آموزش و پرورش است که طی آن بسیاری از داشته‌ها و مواریث بومی و اسلامی و از جمله موضوع تقدم آموزش قرآن بر دیگر دانسته‌ها کمرنگ شد یا به دست فراموشی سپرده شد. ❇️ شیوه‌های گذشته دارای نقاط ضعف و قوتی بودند که جا دارد امت اسلامی در زمان حاضر _زمانی که امت اسلامی می‌‏تواند‏‏ تمدنی با بهره از گنجینه دانش ثقلین به دنیای سرخورده و مشتاق عرضه کند_ آنها را مورد بازبینی قرار دهد و پس از تصحیح و اصلاح لازم، پایه تعلیم و تربیت خود را از نو بر آن قرار دهد و از مواهب آن بهره‌مند شود. ✅ مقاله حاضر از حفظ قرآن ـ به مثابه پایه تعلیم و تربیت ـ و اقراء قرآن بر متعلمان و برخی آثار چنین روشی می‏گوید. 🎙 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 💻 هفدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم 🏢 تهران، بهمن‌ماه ۱۴۰۱ 🆔 http://eitaa.com/zekra114

📌 با توجه به عدم خاتمه تعمیرات و نیز برگزاری مراسم شهادت آیت‌الله سید حسن نصرالله جلسه تدبر و قرائت قرآن این هفته برگزار نمی‌شود. 🆔 http://eitaa.com/zekra114

⚜ مصلا و قبله نظر نهايی بانی و طراح اين خانه (کعبه)، گسترده شدن آهنگ و بانگ عرفان و شعور و شعار آن در سراسر گردونه زمين بود تا همه جا شعبه و شعاعی از آن برپا شود و همه در خانه خدا و خلق و خانه سلم و امنيت در يك صف روی آورند. ❇️ برای گستردن چنين پايگاه توحيدی در همه جا، فرزندان و وارثان ابراهيم سزاوارتر بودند. ❌هم آنان سالها پس از ابراهيم، معبد و هيكل اورشليم را پايه‌گذاری كردند و بالا آوردند، پس از لشكر كشی‌ها و جنگها و آتش سوزی‌ها و ويرانی شهرها و كشتار مرد و زن و خرد و كلان و هر چه جاندار بود. ✅ نه چون پايه‌گذاری ابراهيم و فرزندش كه به سوی آن بيابان باز و بی‌آب و آبادانی هجرت كردند و برای قبائل پراكنده و جنگجوی عرب خانه زندگی و اجتماع و امنيت فراهم كردند. ⚠️ به نوشته تورات، كشتارهای جمعی و تخريب و سوزاندن شهرها با الهام و فرمان «يهوه» خدای اسرائيل و زمينه ساختمان اورشليم و قدس بوده كه داوود آن را در ميان كشتار و آتش و دود پايه‌گذاری كرد و در زمان سليمان كامل و آراسته گرديد. ❌ يهوديان آن را به صورت‏ معبد قومی و محل خدای خود و مركز كاهنان و مذبح و بخورات و دودها و مرجع تحليل و تحريم درآوردند و آئين همگانی و فطری ابراهيم را در آن مسخ كردند. سپس كانون كينه‏ها و عقده‏ها و آزمايش و زور آزمايی و برخوردها و جنگ‏ها و خونريزي و بازتابها شد. ⚠️ چنان كه پيش از ميلاد مسيح بارها همسايگان نزديك و دور از آشوريها و سوريها و مصريها و بابليان و ديگر ملل و قبائل بر آن تاختند و شهر و معبد را ويران كردند و يهوديان را به اسارت بردند و هفتاد سال بعد از مسيح روميان به كشتار و ويرانی آن پرداختند. 🔸در سال ۶۱۴ ميلادی پادشاه ايران آن را فتح كرد و كاهنان و راهبان را كشت و كنائس را ويران كرد. 🔹پس از آن روميان و حكام مسيحی و كشيش‌ها حاكم و متصرف در آن و يهوديان، اقليتی محدود و محكوم گرديدند تا آنكه بانگ تكبير اسلام دروازه‏های آن را در سال ۱۵ يا ۱۶ هجری بر روی همه گشود ✅ بی‌آنكه شمشيری كشيده و خونی ريخته شود و به پيروان هر سه مذهب آزادی و امنيت كامل داد و كليساها و كنيسه‏ها و مساجد در جوار هم قرار گرفتند... تا اين مسجد دور و بر كنار شده (اقصی) را نزديك سازد و از اقمار مسجد الحرام گرداند. ✅ همان «بيت اول» که برای «ناس» بنا شده بود؛ همان خانه‌ای ابراهيم بنايش کرده بود و يادآور او و «ملت» حنيف او بود: 💠 قُلْ صَدَقَ اللَّهُ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَ مَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (٩٥) إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَ هُدًى لِلْعَالَمِينَ (٩٦) فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلا وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ (آل‌عمران، ٩٧) ❇️ باری در کنار اين اولين خانه کهن و جهانی، محمد و علی به دنيا آمدند. رسول اکرم، حج ابراهيمی را حج محمّدی گردانيد. ✅ او آيينی را که دستخوش تغيير و تحريف‌های متعدد شده بود، احيا کرد و سيمای آن را به‌سان قرص آفتاب از پس پرده‌های شرک و اميت و حميّت جاهليت به درآورد. ❇️ آن زمانی که محمد در مسجدالحرام حاضر شد تا به مردم بگويد: اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ... و در آنجا نماز کند، نمازی که گويی بيش از آنکه پيشانی محمد را بر خاک عبوديت بسايد، دماغ «صناديد» را بر خاک ذلت و حقارت می‌ماليد: 💠 أَرَأَيْتَ الَّذِي يَنْهَى (٩) عَبْدًا إِذَا صَلَّى (١٠) أَرَأَيْتَ إِنْ كَانَ عَلَى الْهُدَى (١١) أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوَى (١٢) أَرَأَيْتَ إِنْ كَذَّبَ وَتَوَلَّى (١٣) أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَى (١٤) كَلا لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِيَةِ (١٥) نَاصِيَةٍ كَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ (١٦) فَلْيَدْعُ نَادِيَهُ (١٧) سَنَدْعُ الزَّبَانِيَةَ (١٨)....(علق، ۱۹). 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📖 ص ۸۳_۸۵ 📚 دو پیشوای ملل؛ حضرت ابراهیم و امام رضا علیهما السلام 🏢 بنیاد فرهنگی و هنری امام رضا علیه‌السلام (۱۳۹۱) 🆔 http://eitaa.com/zekra114

⚜ سوره جمعه این سوره سخن از دَری می‌کند که در شام تیره «ضلالت» و «جاهلیت» به سوی «تلاوت»، «تزکیه» و «تعلیم» کتاب و حکمت گشوده شده و تصویری از جامعه‌ای به دست می‌دهد که در آن، بنده مصطفی و مختار خدا، پیشوای با فرّ و جاه راستی و درستی، قاری قرآن، معلم حکمت و نیز فرمانده و امام تزکیه‌کننده امت است. ✅ سوره جمعه، تنها سوره نامبردار به یکی از ایام هفته/یکی از اجزای نظامِ گاه شماری قرآنی است. ✅ سوره‌ای است که در آن حکم اقامه نماز جمعه تشریع شده است. ✅ تنها سوره‌ای است که طلیعه آن چهار اسم از اسمای حسنای الهی را دربردارد ✅ یکسوی آن، «صف» و «بنیان مرصوصِ» جهاد استقرار یافته و در سوی دیگرِ آن، آزار و نفاق منافقان قرار گرفته است (سوره‌های ۶۱ و ۶۳ در دو طرف آن). ❇️ از موضوعات اصلی سوره‌های مسبّحات، قُدس و عظمت خدا و رسول و «عزّت» الهی و نبوی است. ما انعکاس این موضوعات را به روشنی در سوره‌های صف، جمعه و تغابن می‌بینیم. ✅ در این زمینه ذکر توضیحی لازم است: عبرانیان در سرزمین کنعان با فقر و خفّت زندگی می‌کردند؛ سرزمین ایشان در حاشیه و در میان قدرتهای بزرگ بین‌النهرین و مصر بود. ❌ این قوم بر اثر تغلّبات قدرتها و تقلّبات روزگار، به تدریج سر از مصر درآوردند؛ جایی که در آن، جایگاهی مابین انسان و حیوان داشتند و نیروهای کار ارزان‌قیمت مُلک فراعنه محسوب می‌شدند. 🔆 خداوند حضرت موسی را به سوی ایشان مبعوث کرد تا آن‌ها را از ذلّت بردگی و بندگی جسمی، روحی و عقلی به عزّت و مُکنت مادّی و معنوی برساند 🔹 همان داستان «استضعاف» و «استکبار» که قرآن کریم بیان کاملِ نظام و مناسبات آن را در سرگذشت مفصّل این قوم در سراسر قرآن آورده است و اوج داستان‌سراییِ خدای بزرگ را در این باب در سوره‌هایی همچون قصص و اعراف و آل‌عمران و بقره می‌توان دید. ❇️ با تدبّر در سراسر قرآن کریم به روشنی به دست می‌آید که بنی اسرائیل بیش از آنکه از تعالیم موسای نبی درس دین بگیرند، از کید و مکر دستگاه فراعنه، درس دنیا گرفتند و کوشیدند تا حقارتهای تاریخی خود را با آنچه در دستگاه «علوّ و فساد» فرعونی دیده و یافته بودند، جبران کنند. 🔹 از سوی دیگر آنها از طریق برخی اخبار تورات و تطبیقات اشارات انبیای خود (نظیر آنچه در کتاب دانیال نبی در باره «آخرالزمان» آمده است) باخبر شده بودند که پیامبری باعظمت از سرزمین حجاز ظهور خواهد کرد. 🔸پس گروهی از ایشان آهنگ این سرزمین کردند تا با ظهور آن پیامبر، به عنوان قومی که با وحی و نبوّت آشنا، برگزیدة خداوند و تنها شایسته پادشاهی جهان است، مخاطب مختار و قوم ملازم و ممتاز آن پیامبر باشند و در رکاب او به خیالات دیرینه‌ای که برای سلطنت دنیوی داشتند، دست یابند. ✅ اما از نظر قرآن، هیچگونه مجالی برای تبعیض و خاصّه‌خواری وجود نداشت، بلکه چنان قومی را به سبب سابقه و اطلاع قبلی در برابر آیین حق، به جای تفضّل و خاصّه‌خواری، مسئولیتی دقیقتر می‌بود که می‌بایست به آن گردن نهند: 💠 یا بَنِی إِسْرَائِیلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِی الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیكُمْ وَأَوْفُوا بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِیای فَارْهَبُونِ * وَ آمِنُوا بِمَا أَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ وَلا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ وَلا تَشْتَرُوا بِآیاتِی ثَمَنًا قَلِیلا وَإِیای فَاتَّقُونِ * وَلا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ * وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِینَ . أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلا تَعْقِلُونَ (بقره: ۴۰-۴۴). ⚠️ حال این قوم در نقاطی از حجاز و از جمله در مدینه و حوالی آن مستقر و آماده بود تا ره‌آورد سفرها و سرگذشت‌های روزگار خفّتِ کنعان، بیگاری مصر، تیه و سرگردانی‌های تاریخیِ سینا و سرزمین‌های دیگر، پیامبرکشی، تزویر و تحریف و رباخواری، همه و همه را به خدمت گیرد و بر سرزمینِ آیینِ خاتم، سلطه و سیطره یابد و سپس با سوار شدن در رکاب آن، دین جدید را پیک جهان پیما و جهان‌گیرِ خود سازد. ⚠️ این هدف با سه راهبرد عمده تعقیب می‌شد که عبارت از تکیه بر بُعد دینی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بود. ⬅️ ادامه دارد.... 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📚 تناسب سوره‌ها، تنظیر و تدبّر در سوره‌های حزب مفصل 📖 ص ۲۰۳_۲۰۵ 🏢 سازمان طبع و نشر قرآن کریم (۱۳۹۹) 🆔 http://eitaa.com/zekra114

⚜ سوره جمعه قسمت دوم ‼️ ادعای یهود این بود که ایشان، اهل کتاب، و اعراب امّتی «امّی»اند؛ یهود بنا بر همان خوی دیرینه حرص و آز، بر مناسبات اقتصادی مدینه دست انداخته بود، میان دو قبیله اوس و خرزج، بذرهای فتنه و تفرقه می‌کاشت تا یکسره با یکدیگر در منازعه باشند و امکان اتحاد و پرداختن به سرنوشت سیاسی و مدنی خویش را نیابند. ✅ قرآن بارها به مسلمانان هشدار داد تا این هر سه منفذ را ببندند، تأکیدات قرآن بر این سه موضوع را از جمله در سوره جمعه چنین می‌یابیم: 🔆 خداوند ملکِ قدوس عزیز حکیم، مُلک، قُدس، عزّت و حکمت خویش را به پیامبری از قومی که از نگاه ایشان، «امّی» محسوب می‌شود عطا کرده تا ایشان را تزکیه کند و و مر آنان را کتاب و حکمت تعلیم دهد. ✅ و یهودیان، اگر خاصّه‌گان و برگزیدگان خدایند، یک بار هم که شده در برابر دیگران، از خدا درخواست مرگ کنند تا به لقای او بشتابند! ✅ مسلمانان در ایام هفته و از جمله جمعه، به کوشش اقتصادی مشغول باشند و چون ندای نماز جمعه بلند شد - که خود جمع‌بندی هفتگی جماعاتِ یومیه است – با چابکی در صفوفی درهم‌ فشرده حضور یابند ✅ و آنگاه که نماز به پایان رسید، با چالاکی در زمین منتشر شوند و «فضل خدا» را که کنایه از تجارتِ مطهّر و دور از آلودگی‌های تجارت یهودوارِ آلوده به سُحت و رباست، جویا شوند و خویش را از جمیع این جهات دینی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی «عزیز» بدارند. 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📚 تناسب سوره‌ها، تنظیر و تدبّر در سوره‌های حزب مفصل 📖 ص ۲۰۵_۲۰۶ 🏢 سازمان طبع و نشر قرآن کریم (۱۳۹۹) 🆔 http://eitaa.com/zekra114

💠 كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ (ص: ۲۹) 🔆 جلسات هفتگی تلاوت و تدبّر قرآن کریم به همراه بیان نکات تدبّری و تناسب آیات ❇️ با قرائت عموم علاقمندان و نظارت مشترک آقای دکتر ابوالفضل خوش‌منش و اهل قرآن 📆 دوشنبه‌‌ها ساعت ۱۱ الی ۱۲ (فردا ۱۶ مهرماه ۱۴۰۳) 🏫 مسجد شهدای دانشکده الهیات و معارف اسلامی ❇️ حضور همه دانشجویان گرامی، استادان ارجمند و کارکنان محترم را برای استفاضه از منهل ماء معین قرآن کریم ارج می‌نهیم. 🆔 http://eitaa.com/zekra114

بسم اله الرحمن الرحیم انسان مفسر قرآن نیست بلکه این قرآن است که مفسر انسان و رمزگشای صحنه‌های زندگی اوست. 🔆 قرآن بسی برتر از آن است که افادات او در محیط روزگاران نزول و پس از آن و محدوده صحابه و تابعان و مفسران فقیهان و متکلمان بماند. این حقیقتی است که برخی عالمان بزرگ از آن سخن گفته‌اند. ✅ زمان تا کنون همواره به نفع قرآن عمل کرده است و هر چه زمان پیش‌تر رفته و علم و فهم بشر بیشتر شده سیمای قرآن در نظر اولوالالباب رخشاتر آمده است. صحنه‌های فراوانی در زندگی انسان‌اند که باید روی دهند تا عمق برخی سخنان قرآن نکو دانسته شود. ✅ شاید برای برخی از ما تا کنون این پرسش پیش آمده باشد که آیا قرآن کریم صورتی پیوسته دارد و آیا اجزا و مؤلفه‌های یک سوره‌ی قرآنی با یکدیگر پیوندهای منسجم و معنادار دارند؟ ⁉️ مثلا چه ربطی میان موضوعات عزت، حکمت، مُلک و کشورداری، تعلیم کتاب و حکمت، حمار بودن کسی که کتاب خدا را می‌خواند و می‌داند اما بهره‌ای واقعی از آن ندارد، ذلّت یهودی در برابر عزت خدا و رسول، آرزوی مرگ کردن، یادآوری مرگی که همه به سوی آن سوق داده می‌شوند، ✅ داشتن معاش و اقتصاد درست و نفروختن سخنان پیامبر و امام جامعه به زنگ شتر قافله‌ای که تازه از راه رسیده و کالای جدید آورده به شرحی که در سوره‌ی جمعه آمده است، وجود دارد؟ ❇️ اما قرآن کریم این مقوله‌ها را در این سوره اینگونه تنگاتنگ و در هم تنیده در کنار هم چیده است و التفات به سخن قرآن کریم به خوبی از وقایعی که بر ما می‌گذرد رمزگشایی می‌کند. ✅ اینکه سوره‌ی جمعه یکی از هفت سوره‌ی مسبحات و تنها سوره مسبحات است که زوج آن نیز (سوره‌ صف) از مسبحات است؛ ✅ و این که از دل همین صفوف نماز جمعه (اگر کارکردهای آن درست باشد) صفوف مجاهدانی که به‌سان «بنیان مرصوص»‌اند شکل می‌گیرد ✅ و اینکه خدای بزرگ در طلیعه‌ی این سوره، مدنیت اسلامی از ملِک و قدوس و عزیز و حکیم بودن خود سخن می‌گوید تا همگان بدانند مُلک تنها از او سرچشمه می‌گیرد و ملک باید مقرون به قداست و عزت و حکمت باشد؛ ⚠️ و اینکه یهود غیرِ خود را «اُمّی» می‌خواند و جان و مال «اُمییّن» را مباح می‌شمرد و خداوند از میان همین «امیین» با شعار «لَيْسَ عَلَيْنا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ» پیامبری برانگیخت که ایشان را تزکیه کرد و کتاب و حکمت آموخت و اینکه این تزکیه و تعلیم برآمده از فضل عظیم پروردگار و شامل نسل‌های بعد نیز می‌بود؛ ⚠️ و اینکه ادعای دین و بهره‌وری قشری از آن، تداعی‌کننده‌ی مثل خَران کتاب‌بر است؛ 💠 «بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ»! ⚠️ و اینکه شما ای قوم مبغوض مغضوب! اگر ادعای ولایت خدا را دارید پس خود را در معرض مرگ قرار دهید و آنان هرگز چنین نکنند زیرا خود و اعمال خود را نیک می‌شناسند. ❓راستی ربط جمعه به مرگ چیست؟ ✅ جمعه «حج مساکین» و حج نیز «مشهد»ی از محشر و «مشهد یوم عظیم» است! ✅ جمعه محک خوبی برای آمادگی انسان جهت مرگ است قرآن انسان‌های مومن را امر کرده است تا با شنیدن ندای نماز جمعه کسب و کار خود را رها کنند و به سوی نماز و تجمعی بشتابند که یادآور حج اکبر و حشر «یوم الجمع» است، و پس از نماز با ذکر کثیر پروردگار متعال همچنان کار و تجارت آمیخته با قدس و طهارت خود را از سر گیرند و سخنان امام جامعه را به بانگ زنگ شتران و وساوس دنیای مادی‌اش نفروشند. 🔆 وقایع روز جمعه ۱۳ مهرماه تمثّل شگفت‌انگیزی از این حقایق قرآن بود. در روز جمعه، امام جامعه در میان جماعتی انبوه و پرشور از امت خود، در صحنه‌ای که خوف و خطر مرگ در آن بیش از هر زمان دیگر حس می‌شد، حاضر شد و برای امتی زنده خطبه‌خواند، اما کسی از سران یهود را یارای آن نیست که با تکیه بر آن همه سلاح و امکانات دنیای کفر و شرک و نفاقِ جاهلیت عربی، حضوری ابراز و «تمنّای موت» کند. 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📋 یادداشت‌ها (۱۳ مهرماه ۱۴۰۳) 🆔 http://eitaa.com/zekra114

⚜ سوره مرسلات نظماهنگ درونی از قَسم‌های آغازين اين سوره، ریتمی سريع و حركت آفرين، به‌سان همان ریتمی که در آغاز سوره‌های عاديات، نازعات، ذاريات و صافّات وجود دارد، شنيده می‌شود: 💠 وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفًا* فَالْعَاصِفَاتِ عَصْفًا* وَ النَّاشِرَاتِ نَشْرًا* فَالْفَارِقَاتِ فَرْقًا* فَالْمُلْقِيَاتِ ذِكْراً * عُذْرًا أَوْ نُذْرًا (مرسلات، ۱_۶). ✅ هر چند در آهنگ سوره صافات به دليل وجود دو تشديد و مدّ لازم بعد از آنها، نمودِ حركت در مقايسه با سه مورد ديگر كمتر است، اما در همه سوره‌های مورد بحث از پديده‌هايی متحرك و دارای سرعت و شتاب ياد شده است. 🔹جواب قسم‌های سوره مرسلات يك جمله است: 💠 إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَاقِعٌ (مرسلات،۷). ✅ همچنين آهنگ اين جمله، نظير آهنگ جواب قسم در آيه ۷ سوره طور و آيه ۵ سوره ذاريات است كه در آنها نيز مانند همين سوره با موضوع قيامت و اوصاف آن آغاز می‌شود. الفاظ اين سه آيه نيز تا حد زيادی دارای تشابه می‌باشند. 🔹در ادامه سوره مرسلات می‌آيد: 💠 فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ* وَ إِذَا السَّمَاءُ فُرِجَتْ * وَ إِذَا الْجِبَالُ نُسِفَتْ * وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ * لأيِّ يَوْمٍ أُجِّلَتْ (مرسلات، ۸_۱۲). ❇️ آیات فوق به حروف ساکن ختم می‌شوند و مفهوم سكون را القا می‌كنند. ✅ سكون و توقف در همه چيز و در گردش عالم به شکلی كه برای تبديل آن به صورتی ديگر در روز جدايی لازم است: 💠 لِيَوْمِ الْفَصْلِ * وَ مَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الْفَصْلِ (مرسلات: ۱۳-۱۴). ❇️ آهنگ اين دو آيه، متفاوت از مفهوم آيات قبل و سنگين است و القاكننده فصل بين دو قسمت قبل و بعد خود می‌باشد. ❇️ آيات بعد، سيری اجمال در تاريخ و اشاره‌ای برق‌آسا به سنت الهی در نابودی مجرمان دارد و پس از آن تصوير پياپی صحنه‌های خلقت انسان ذکر می‌شود. ❇️ آيه «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» (مرسلات،۱۵) آهنگ سوره را در قسمت مورد بحث قطع می‌كند و از آن پس آهنگی جديد آغاز می‌شود: 💠 أَلَمْ نَجْعَلِ الأرْضَ كِفَاتًا * أَحْيَاءً وَ أَمْوَاتًا* وَ جَعَلْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ شَامِخَاتٍ وَ أَسْقَيْنَاكُمْ مَاءً فُرَاتًا (مرسلات، ۲۵_۲۷). ✅ اين آيات، برشمارنده نعمت‌های الهی در دنيا و براهينی بر قدرت او در برپايی آخرت هستند. ✅ اين آيات از نو، دارای ايقاع حركت، پويايی و دارای همانندی با آيات سوره بعد از مرسلات - نبأ - است: 💠 أَلَمْ نَجْعَلِ الأرْضَ مِهَادًا * وَ الْجِبَالَ أَوْتَادًا * وَ خَلَقْنَاكُمْ أَزْوَاجًا (نبأ، ۶-۸). ✅ آيه «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» از نو در ميان آيات سوره مرسلات فاصله می‌اندازد و تصويری جديد به همراه آهنگی مهيب در برابر سمع و نظر مجسم می‌سازد: 💠 وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ * انْطَلِقُوا إِلَي مَا كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ * انْطَلِقُوا إِلَي ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ* لا ظَلِيلٍ وَ لا يُغْنِي مِنَ اللَّهَبِ * إِنَّهَا تَرْمِي بِشَرَرٍ كَالْقَصْرِ* كَأَنَّهُ جِمَالَةٌ صُفْرٌ * وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (مرسلات، ۲۸_۳۴). ❇️ آهنگ سوره، بر اثر ختم كلمات به حروف ماقبل ساكن (قصر، صفر) و ايجاد سكون‌های متوالی ناشی از وقف بر سر آيات، مجدداً سختی و شدت می‌يابد و خلايق را نشان می‌دهد كه در لحظه سخت و دهشت بار حسابرسی، طاقت چاره انديشی و حتی سخن گفتن از آنان سلب شده است. (مرسلات، ۳۵). 💠 هَذَا يَوْمُ لا يَنْطِقُونَ * وَلا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ * وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ* هَذَا يَوْمُ الْفَصْلِ جَمَعْنَاكُمْ وَالأوَّلِينَ * فَإِنْ كَانَ لَكُمْ كَيْدٌ فَكِيدُونِ * وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (مرسلات، ۳۵-۴۰). ✅ سوره به زودی داستان اهل بهشت، پايان حسابرسی متقين و برخورداری آنان را از الوان نعمت نشان می‌دهد، بی‌آنكه از سرنوشت نهايی «مجرمون» سخنی باشد: 💠 إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَعُيُونٍ* وَفَوَاكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ * كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ * إِنَّا كَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (مرسلات، ۴۱-۴۴). 🖋 دکتر ابوالفضل خوش‌منش 📚 نظماهنگ قرآن؛ ائتلاف لفظ و معنا در کلام وحی 📖 ص ۱۵۳-۱۵۵ 🏢 مؤسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری (۱۳۹۹) 🆔 http://eitaa.com/zekra114

💠 كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ (ص: ۲۹) 🔆 جلسات هفتگی تلاوت و تدبّر قرآن کریم به همراه بیان نکات تدبّری و تناسب آیات ❇️ با قرائت عموم علاقمندان و نظارت مشترک آقای دکتر ابوالفضل خوش‌منش و اهل قرآن 📆 دوشنبه‌‌ها ساعت ۱۱ الی ۱۲ (فردا ۲۳ مهرماه ۱۴۰۳) 🏫 مسجد شهدای دانشکده الهیات و معارف اسلامی ❇️ حضور همه دانشجویان گرامی، استادان ارجمند و کارکنان محترم را برای استفاضه از منهل ماء معین قرآن کریم ارج می‌نهیم. 🆔 http://eitaa.com/zekra114