مناسبات خانواده در تفکر اسلامی معاصر گزارشی از یک پژوهش درباره گفتمان‌های معطوف به خانواده اندیشکده زوج ❇️ متن حاضر برگرفته از یک پژوهش با موضوع تحلیل گفتمان رویکردهای معطوف به خانواده و مناسبات آن است که گزارش تفصیلی آن به زودی منتشر خواهد شد. خانواده و مناسبات آن یکی از محورهای تعیین‌کننده مرزهای گفتمانی الگوی سوم با رقبای خود یعنی الگوی زن شرقی و زن غربی است. در این نوشتار -که گزارشی خلاصه از پژوهش مذکور است- به بازخوانی دلالت‌های گفتمانیِ معطوف به خانواده و ابعاد مختلف آن نزد این سه الگو خواهیم پرداخت. ❇️ نزد گفتمان زن غربی که جریان فمینیسم اسلامی و روشنفکری داعیه‌دار آن هستند، مفاهیمی چون اهمیت خانواده، نقش‌های خانگی زن، مادری، همسری، خانه‌داری، تربیت فرزند، کدبانوگری، ازدواج بهنگام، فرزندآوری، تمکین، ولایت و... یا دال تهی محسوب می‌گردند یا محور نقدها و مخالفت‌های جدی واقع شده‌اند. در متن و فرامتن این گفتمان، نه تنها هیچ ردپایی از اهمیت و لزوم توجه به این مفاهیم مشاهده نمی‌شود بلکه حتی مخالفت‌ها، تحقیرها و اعتراض‌های بسیاری را نیز در این باره می‌توان یافت. ❇️ در واقع گفتمان زن غربی صورت‌بندی خود از خانواده و مناسبات آن را با مرکزیت دالّ «حقوق زن» ارائه داده و بر مفاهیمی چون فردیت اعضاء، روابط دموکراتیک، تشابه نقش‌ها و استقلال زن از مرد تاکید دارد. نقطه مقابل این تصویر را در نحوه مفصل‌بندی گفتمان زن شرقی از خانواده و روابط اعضای آن می‌توان ملاحظه کرد. این گفتمان با مرکزیت دالّ «تمکین زن» و با هم‌نشینی مفاهیمی چون تفاوت‌های جنسیتی، تقسیم نقش، اقتدار مرد، محوریت زن در خانه و... صورت‌بندی می‌گردد. ❇️ گفتمان الگوی سوم اما مناسبات خانواده را برمبنای «سازش» و با تاکید بر مفاهیمی چون تکریم زن، پیوندهای عاطفی در خانه با محوریت زن، حقوق متقابل زوجین و... توضیح می‌دهد. براین اساس تفاوت عمده این رویکرد با تفکر زن شرقی در چند عرصه بروز می‌کند. تفاوت اول در غلبه نگاه هنجارین به حضور زن و نگاه توصیفی به حضور مرد در درون خانواده نزد گفتمان زن شرقی است. در این رویکرد بیشتر از هر چیزی بر روی وظایف و تکالیف زن در قبال خانواده، شوهر و فرزندان تاکید شده و از حقوق زن در درون خانه کمتر سخن به میان می‌آید. ❇️ از طرفی درباره مردان غالبا بر مسئولیت‌های اقتصادی او در قبال خانواده تاکید شده و از وظایف و تکالیف او نسبت به حقوق همسر چندان حرفی زده نمی‌شود. حجم انبوهی از بایدها و نبایدها قانونی، فقهی و اخلاقی ناظر به تکالیف زن در خانواده در کنار سهم ناچیزی از توصیه‌های اخلاقی به مردان مبنی بر خوشرفتاری با همسر و یا تامین نفقه اعضای خانواده گواه بر این مدعاست. اساسا توصیه به کوتاه آمدن و سازش در مواقع اختلاف در این گفتمان صرفا خطاب به زنان است. ❇️ در مقابل اما ادبیات رهبری انقلاب به عنوان نظریه‌پرداز گفتمان الگوی سوم کاملا متفاوت است. ایشان اولا در کنار تاکید بر وظایف و تکالیف زن در خانه و در قبال همسر، بر حقوق متقابل زوجین و حق زن بر عهده شوهر و تکلیف مردان درباره رشد و تعالی فردی و نحوه رعایتِ شان و شخصیت زن به یک اندازه تاکید می‌کنند. ثانیا دستورات متعدد ایشان مبنی بر ضرورت حمایت و پشتیبانی قانونی از حقوق زنان در خانواده نیز گواهی بر تفاوت رویه ایشان با گفتمان زن شرقی در مواجهه با مناسبات زن و خانواده است. ❇️ تفاوت دوم اینجاست که در گفتمان زن شرقی، هم‌نشینی وثیق و غیرقابل تفکیکی میان زن و خانواده وجود دارد که گویی هویت زن را ذیل سایه خانواده و هویت‌های خانگی او اعم از همسری، مادری و خانه‌داری تعریف می‌کند و حیث استقلالی برای شخصیت و هویت فردی زن قائل نیست. اگرچه کمتر ارجاع مستقیمی از اندیشمندان معاصر ذیل رویکرد اسلامی مبنی بر عدم لحاظ هویت و شخصیت فردی زن مستقل از هویت خانوادگی او یافت می‌شود، اما دلالت‌های فرامتنی حاکی از ادغام هویتی زن و خانواده نزد این رویکرد است. ❇️ فربه‌گی ادبیات موجود ذیل مفاهیم خانواده‌محوری، مادری، فرزندآوری، تربیت فرزند، همسرداری، خانه‌داری، ولایت شوهر، تمکین، تناسب نقش‌ها با تکوین زنان، التزام به خانه، آسیب‌های اشتغال زنان و... در این گفتمان گواهی بر مدعای ماست. در حالی که در ادبیات رهبری به عنوان محور فکری گفتمان الگوی سوم، اگرچه محوریت زن در مناسبات خانواده و ترجیحات مصرّح برای نقش‌های خانگی زن به چشم می‌خورد، اما ادغام هویتی زن و خانواده از گفتمان ایشان قابل استخراج نیست و ایشان برای زن و خانواده دو هویت مستقل قائل هستند. #گزارش_پژوهش #خانواده #نگاه_نو به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

برای کسب اطلاعات بیشتر و ارسال رزومه به آیدی زیر پیام دهید: @zoujttadmin

اندیشکده زوج با همکاری مرکز مطالعات زنان و خانواده دانشگاه تهران با هدف تربیت پژوهشگر در حوزه مطالعات جنسیت اقدام به ایجاد و راه‌اندازی گروه‌های مطالعاتی ویژه دانشجویان مقطع کارشناسی تمامی رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌های سراسر کشور نموده است. این گروه‌ها متشکل از 5 تا 7 دانشجوی علاقمند به حوزه مطالعات زنان، جنسیت و خانواده به مدت دو سال زیرنظر اساتید مطرح حوزه و دانشگاه مشغول به گذراندن یک سیر مطالعاتی مشخص خواهند شد و سپس براساس سازوکارهای طراحی شده وارد فرآیند توانمندسازی پژوهشی خواهند گردید. علاقمندان به شرکت در این طرح می‌توانند تا 15 دی ماه جهت ثبت نام به لینک زیر مراجعه نموده و فرم مربوطه را تکمیل کنند. اطلاعات تکمیلی پس از اتمام فرآیند ثبت نام اعلام خواهد شد. لينك ثبت نام: https://cws.ut.ac.ir/registration-zoj-think-tank #اقدامات #برنامه_ها به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

پویایی ایده الگوی سوم در جهان معاصر ربط مستقیم به عمقِ رخنه‌ای دارد که در نظام باورهای شرقی ایجاد می‌کنیم. @zoujtt

برگزاری رویداد علمی #زن_به_روایت_سوم 📚رویداد علمی و تخصصی زن به روایت سوم از تاریخ 13 دی‌ماه مصادف با ولادت حضرت زهرا(س) و روز زن و تولد حضرت امام خمینی(ره) تا دهه فجر انقلاب اسلامی در دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه و مراکز علمی سراسر کشور برگزار خواهد شد. ✅ زن ایرانی با ظهور انقلاب اسلامی تحول یافت و تحول آفرید. این تحول در وضعیت زنان بیش از هرچیزی مرهون نگاه اصیل و ناب حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به زن و جایگاه او در جامعه بود که توانست در متن انقلاب و حرکت اجتماعی پس از آن نیز ساری و جاری گردد. ❇️ امروز یکی از مسائل پرچالش و مهم در جامعه ایران، مساله زن است. این اهمیت به ویژه پس از اتفاقات اخیر کشور دوچندان نیز شده است. ابهام و تشتت آراء نزد نخبگان اجتماعی این عرصه واقعیتی غیرقابل انکار است. لذا ضرورت ارجاع به اندیشه‌های ناب امام خمینی(ره) به عنوان معمار انقلاب و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به عنوان نماینده تام مکتب انقلاب اسلامی در شرایط امروز بیش از پیش نمود یافته است. ✳️ لذا اندیشکده زن و جامعه قصد دارد با برگزاری یک رویداد گفتمان‌ساز در قالب سلسله نشست‌های علمی و تخصصی به بازخوانی مکتب انقلاب اسلامی درباره موضوع زن و مسائل مهم پیرامون آن بپردازد. ➕ موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره)، معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، سازمان بسیج دانشجویی کشور، ستاد راهبری زن و خانواده مرکز مدیریت حوزه علمیه، جامعه‌الزهرا(س)، اداره کل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی و موسسه مطالعات راهبردی ژرفا از حامیان اصلی این رویداد هستند. @revayat_sevom

تشکل‌های دانشجویی، معاونت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه و مراکز پژوهشی در سراسر کشور که مایل به مشارکت در رویداد زن به روایت سوم هستند، می‌توانند جهت برگزاری یک نشست در دانشگاه یا مرکز خود در بازه زمانی 13 دی تا 21 بهمن با شماره تلفن 09399638536 تماس حاصل فرمایند. لازم به ذکر است که هماهنگی اساتید و کارشناسان نشست توسط دبیرخانه رویداد انجام خواهد گرفت.

پژوهش‌های اخیر درباره حجاب نشان می‌دهند که: مخالفت با قانون الزام به حجاب نزد آقایان مجرد بیش از 40 درصد است و مخالفت بانوان متاهل با این قانون زیر 20 درصد است. تحلیل شما درباره این نتایج چیست؟ @zoujtt

آغاز نشست‌های رویداد زن به روایت سوم از فردا تا 21 بهمن...

سلسله نشست‌های زن به روایت سوم میزگرد با موضوع: نظام اسلامی و مساله کشف حجاب با حضور: دکتر علی انتظاری دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی دکتر مرتضی حاجی علی خمسه حقوقدان و مدرس دانشگاه حجت‌الاسلام دکتر محمد رحمانی مدیر اندیشکده مرآت زمان: یکشنبه 17 دی ماه ساعت 18 مکان: خیابان شهید مطهری، خیابان علی اکبری روبروی کوچه مهرداد پلاک 116 طبقه سوم اندیشکده مرآت

سلسله نشست‌های زن به روایت سوم میزگرد با موضوع: کشف حجاب و سیاست‌های فرهنگی پهلوی با حضور: دکتر محمدرضا قائمی‌نیک عضو هیات علمی دانشگاه جامع رضوی دکتر باغدار دلگشا پژوهشگر تاریخ معاصر و مدرس دانشگاه زمان: یکشنبه 17 دی ماه ساعت 14:30 مکان: دانشگاه فردوسی مشهد

سلسله نشست‌های زن به روایت سوم میزگرد با موضوع: واکاوی تصویر زن در ادبیات رهبران انقلاب اسلامی با حضور: دکتر مهدی جمشیدی دکتر حمیده طائب دکتر مرضیه شعربافچی زمان: سه‌شنبه 19 دی ماه ساعت 10 مکان: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

الگوی سوم و امکان‌های نظری آن اندیشکده زوج ❇️ واژه «الگوی سوم» که چند سالی‌ست به ادبیات کنشگران و اندیشمندان مطالعات جنسیت راه پیدا کرده است، بیش از آنکه یک مفهوم جدید در عِداد سایر مفاهیم این حوزه علمی باشد، یک رهیافت نظری به انسان، جامعه و حکمرانی است که امکان‌ها و ظرفیت‌های مهمی را در این سه عرصه در اختیار اندیشمندان و صاحب‌نظران قرار می‌دهد. در ادامه به تبیینی اجمالی از آنچه که به عنوان رهیافت نظری الگوی سوم یاد می‌کنیم، خواهیم پرداخت. الف) الگوی سوم به‌مثابه شیوه زیستن ❇️ اگر کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» را عصاره‌گیری کنیم به گزاره «بندگیِ مجاهدانه» خواهیم رسید. این گزاره لب کلام الگوی سوم در ساحتِ حیات فردی است. در این مقام هیچ ردپایی از جنسیت وجود ندارد و مخاطب این گزاره «انسان» است. اگرچه در مسیر تحقق آن جنسیت حضور جدی و پررنگی دارد. انسانِ مومنِ مجاهد در حیات فردی خود «مسئولانه» و مبتنی بر تکلیف الهی زیست می‌کند و در سه عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی به «تعالی» می‌اندیشد. در این میان کیفیتِ سلوک زنانه با تمام تکثرهای آن است که «الگوی سوم زن» را محقق می‌کند. ناگفته نماند که این الگو ظرفیت‌های تحولی ویژه‌ای را برای زیست خانوادگی مردان و اهتمام ویژه آنان به نقش‌های همسری و پدری در اختیار آنان قرار می‌دهد. ب) الگوی سوم به‌مثابه طرحی برای جامعه ❇️ انقلاب اسلامی برای تمهید حرکت به سمت تمدن توحیدی، طرحِ اجتماعیِ «زوجیت‌پایه» دارد که براساس آن، اراده و استعداد زن و مرد در امتزاج با یکدیگر در خدمت خلق سازه‌های اجتماعی متناسب و سازگار با حرکت تمدنی انقلاب اسلامی قرار می‌گیرند. الگوی سوم در این مقام کاملا جنسیتی و ناظر به امکان‌ها و ظرفیت‌های زن و مرد است. اگر انقلاب اسلامی در ساحت قبلی از «الگوی سومِ انسان» بحث می‌کند در این ساحت درباره «الگوی سومِ جامعه» سخن می‌گوید. جامعه‌ای که در آن برخلاف جوامع سنتی و مدرن(به معنای تمدنی‌شان) اراده‌ورزی زنان در تکوین امر اجتماعی در طول اراده مردان نیست بلکه در عرض آن است و هر دو ذیل اراده الهی قرار دارند. لذا می‌توان و باید گفت که ره‌آورد الگوی سوم برای جامعه و تاریخ «عدالت جنسیتی» است. ج) الگوی سوم به‌مثابه راهبرد حکمرانی ❇️ آنگاه که نظام اسلامی و ساختارهای حکمرانی آن مخاطب الگوی سوم قرار می‌گیرند، دو عنصر «بسترسازی» و «روایت» در این میان حضور پررنگی پیدا می‌کنند. ایجاد زمینه برای تزریق نیروهای زنانه در مسیر جامعه‌پردازی و تاریخ‌سازی باید راهبرد اساسی حکمرانی براساس ایده الگوی سوم باشد که این مهم از رهگذر طراحی «الگوی مشارکت اجتماعی زنانه» رخ خواهد داد. اینجا محل تلاقی «ذهنیت» و «عینیت» یا «ایده» و «واقعیت» است که برخلاف تجربه حکمرانیِ مدرن ما در 4 دهه اخیر که مقهور واقعیت بود، باید به سازوکار تفوقِ ایده بر واقعیت بیاندیشیم. به موازات آن نیز روایتِ زن مسلمان ایرانی حاضر در میدان در این صحنه درگیری و نزاع بر سر «تصویر زن» برای حکمرانی باید یک راهبرد کلان و محوری باشد. #یادداشت #مواضع_اندیشکده #نگاه_نو به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

زوجیت به‌مثابه پارادایم مطالعات اجتماعی اندیشکده زوج 🔸 جامعه‌شناسی مدرن علیرغم تلاش برای مرز نهادن میان خود و متافیزیک در ساحت روش‌شناسی و غایات، امکانِ انکارِ بنیادهای الهیاتی و فلسفی خود را ندارد و اندیشه‌های بزرگان و بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی همچون مارکس، دورکیم، وبر و زیمل کاملا ذیل و در نسبتی وثیق با ایده‌های فلاسفه‌ای چون کانت، هگل، دیلتای و... تکوین یافته‌اند. به بیان دیگر می‌توان گفت مبانی معرفتی غرب مدرن به نحو حقیقی در تفکر جامعه‌شناختی اشراب شده و به هیچوجه قابل تفکیک از آن نیست. 🔸 تمام تلاش‌های نظری در مطالعات اجتماعی مدرن را می‌توان ذیل دو پارادایم کلانِ «تضاد» و «نظم» بازخوانی نمود. نظریه‌هایی که به ماهیت تغییرات اجتماعی و منطق حرکتِ تاریخی جوامع می‌اندیشند ذیل پارادایم تضاد دسته‌بندی می‌شوند و رهیافت‌هایی که درصدد توضیح چگونگی حفظ و اصلاح وضع موجود هستند در چارچوب پارادایم نظم قرار می‌گیرند. برخلاف جامعه‌شناسان نظم‌گرا(همچون کارکردگرایی) که فاقد طرح نظری منسجمی برای توضیح تغییرات اجتماعی هستند، تضادگرایان(به‌ویژه مارکسیست‌ها) سازه‌های نظری مستحکمی را برای این منظور تمهید کرده‌اند. 🔸 با کمی اغراق می‌توان ادعا کرد که تمام دستآورد سنت جامعه‌شناسی مارکسیستی و امتداد پساساختارگرایانه آن در تبیین تحولات اجتماعی، بیش و پیش از هرکس به هگل و منظر فلسفی او به هستی تعلق دارد. هگل در طرح فلسفی خود، «شدن» را جایگزین «بودن» قرار داده و «واقعیت» را امری دارای صیرورت تلقی می‌کند که برای فهم آن گریزی از کاربست منطق و روش «دیالکتیک» نیست. از نظر او «تناقض» و «ضدیت» است که واقعیت را در بستر حرکت رقم می‌زند. اساسا تحول و حرکت به جز تقابل و ستیز هیچ زمینه و بهانه دیگری ندارد. 🔸 مارکسیسم و فمینیسم هرکدام با الهام از همین ایده فلسفی و بسط آن به مناسبات اقتصادی و انسانیِ جوامع در طول تاریخ، چارچوب مفهومی خود را برای تبیین تحولات اجتماعی بنا نهادند. اساسا مفهوم «جنسیت» سازه‌ای نظری در مطالعات فمینیستی بود که تضاد را در بستر روابط انسانی تئوریزه می‌کرد. به همین دلیل در تمام قلمرو نظری فمینیسم از معرفت‌شناسی، اخلاق، سیاست، الهیات، هنر و سینما و... عنصر «رقابت» پررنگ و محوری‌ست. 🔸 در جهان‌بینی اسلامی اما قاعده‌ای تحت عنوان «زوجیت» وجود دارد که عنصر محوری در شناخت هستی و صیرورت آن محسوب می‌گردد. زوجیت؛ تدبیر حکیمانه خداوند برای حرکت تکاملی هستی و انسان در بستر تلائم و اتحاد است که در سطح ‌فردی به تکوین خانواده، امتداد نسل و رشد و تکامل افراد منجر می‌گردد، و در سطحی بالاتر اتحاد نفوس و جهان‌های اجتماعی افراد را رقم می‌زند. برخلاف نگاه ماتریالیستی که منطق حرکت را با دوگانه‌های متضاد و نسبتِ انکاریِ «تز» و «آنتی‌تر» توضیح می‌دهد، صیرورت هستی در ادبیات اسلامی با دوگانه‌های متکامل و نسبتِ ایجابیِ «ازواج» اتفاق می‌افتد. لذا در چنین فضایی «هم‌افزایی» جایگزین رقابت می‌گردد. 🔸 زوجیت نه تنها مبنایی هستی‌شناسانه برای فهم قوانین حاکم بر خلقت است بلکه گاه در مقام طراحی نظامات اجتماعی و بیان قواعد آن به نحوی هنجارین نیز قرار می‌گیرد. بنابراین زوجیت را می‌توان بستر و قاعده حرکت تاریخی جوامع و تنظیم‌کننده نیروهای انسانیِ معطوف به آن قلمداد کرد. با این مبنا به نظر می‌رسد زوجیت امکان‌های نظری مهمی را پیش روی مطالعات اجتماعی گشوده و می‌تواند به‌مثابه پارادایم جدیدی در عرض پارادایم‌های دیگر مطرح شود. #یادداشت #مواضع_اندیشکده #نگاه_نو به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

گزارشی از یک پژوهش درباره حجاب اندیشکده زوج براساس پژوهش اخیر اندیشکده زوج که با روش تحلیل ثانویه (Secondary Analysis) روی تمام تحقیقات دو دهه اخیر درباره حجاب صورت گرفت، با عنایت به مقایسه روند تغییرات نگرشی مردم نسبت به ابعاد مختلف مساله حجاب، یافته‌های پژوهش‌های ملی در سال 1402 به شدت معنادار هستند. برخی از آنها را مرور می‌کنیم: ✳️ باور به اینکه حجاب حکم واجب خداست و برای بانوان لازم است که در فضای جامعه آن را رعایت کنند و این حکم آثار مثبت متعددی برای جامعه به همراه دارد و عدم رعایت آن دارای پیامدها و تبعات منفی برای خود فرد و جامعه است، کماکان اکثریت مطلق نظرات را به خود اختصاص داده است. ✳️ حدود 60 درصد مردم، وضعیت حجاب و پوشش در جامعه را نامناسب و نگران‌کننده توصیف کرده‌ و اعلام کرده‌اند با روند فعلی وضعیت حجاب در آینده بدتر و نگران‌کننده‌تر خواهد شد. ✳️ مخالفت‌های قاطع و حدود 70 درصدی مردم با گشت ارشاد در تحقیقات سال 1401 به 50 درصد کاهش یافته و درصد موافقان مداخله نیروی انتظامی در این وضعیت افزایش پیدا کرده است. ✳️ نظر مردم درباره این جمله که «قانون حجاب اجباری باید لغو شود» از حدود 60 درصد در سال‌های گذشته به حدود 33 درصد در سال 1402 کاهش یافته و درصد مخالفان این گزاره حدود 20 درصد افزایش یافته است. ✳️ به نظر می‌رسد در سال 1402 با توجه به فروکش شدن التهابات سال گذشته و افزایش برهنگی‌ها و وضعیت نامناسب پوشش بخشی از بانوان جامعه، مردم نسبت به آزادی و اختیاری بودن پوشش کمی تردید کرده‌اند. به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

این پژوهش تولیدِ داده‌های جدید و مستقل نکرده است و صرفا تحلیل ثانویه پژوهش‌های ملی و معتبر موجود است. پژوهش‌های تحلیل ثانویه اگرچه دارای پرسش‌های جدید و مستقل هستند اما پاسخ‌ها و یافته‌های‌شان بر بستر داده‌های موجود سوار می‌شود. این پست صرفا گزارش مختصری از یک پژوهش ۹۰ صفحه‌ای است. اندیشکده زوج یک مجموعه مستقل مردمی‌ست و حمایتی از هیچ نهاد حاکمیتی دریافت نمی‌کند. لذا هزینه فعالیت‌های خود را از محل فروش محصولات و خدمات خود تامین می‌کند. این پژوهش نیز از آنجا که به‌سفارش کارفرمای خاصی انجام نشده، تا اطلاع ثانوی به صورت عمومی منتشر نخواهد شد. نهادهای دولتی و عمومی می‌توانند جهت استفاده از نتایج این پژوهش به ادمین همین کانال پیام دهند. @zoujttadmin

زوجیت و نظریه اجتماعی امامت- امت اندیشکده زوج ✏️ یادداشتی به قلم دکتر انسیه برومندپور ✳️ انبیای الهی درصدد ساخت جامعه‌ای بودند که «امت واحده توحیدی» نامیده می‌شود و تعاملات انسانی در آن مبتنی بر «مودت» است. مودتی که براساس آگاهی و اختیار که در صور مختلف زبانی و رفتار جلوه نموده و حیات را در رگ‌های جامعه جاری می‌سازد.در چنین جامعه‌ای، مردم به هدف نهایی آفرینش انسان در زندگی زمینی دست یافته‌اند و از تمامی حیات به معنای کامل آن بهره‌مندند. بنابراین با در نظر گرفتن عامل آگاهی مردم که در قالب رسالت انبیای الهی تامین شده و هم‌چنین عامل اختیار مردم، شکل‌گیری چنین جامعه‌ای فرایندی زمان‌بر بوده و تاریخی طولانی را طی کرده‌است. ✳️ از دیگر سو به دلیل این ضرورت که امور در نظام انسانی باید از مجرای اسباب الهی محقق شوند(کافی،ج1:ص183)، این شکل از جامعه باید در نهادی تحقق یابد که مودت به صورت طبیعی در ارتباطات انسانی وجود دارد. تنها نهادی که چنین ویژگی‌ای دارد «خانواده» است. نهادی که در آن براساس قواعد نظام طبیعت، درون مایه روابط، مودت است(روم: آیه 21) و براساس قواعد نظام شریعت در مطلوب‌ترین شکل آن ساخته می‌شود. نهادی که از مجموع قواعد طبیعی (تکوینی) و تشریعی با هم بهره‌مند است. لذا نقطه عزیمت ساخت جامعه‌ای مودت محور، «خانواده» است. ✳️ از همین رو در نظریه اجتماعی اسلام، خانواده «سلول بنیادین جامعه» است(مقام معظم رهبری:14/10/1401). حال باید دید این سلول بنیادین چه مسیری را طی می‌کند تا پیکره منسجم «جامعه امامت- امت» را بسازد. در قدم اول هر زن و مردی مبتنی بر سنخیت و با هدف مشترک رفع نیازهای متنوع‌شان در قالب مطلوب شریعت – عقد نکاح- با یکدیگر پیوند زوجیت می‌بندند. در نتیجه، اولین مولودِ زوجیت به جمع خانواده اضافه شده و فضای خانواده را لبریز از آرامش می‌کند. این مولود «سکونت» نام دارد که به شکل گیری رابطه عاطفی ناشی از آرامش یافتن زوجین در کنار یکدیگر اشاره دارد. ✳️ با این رویه، این رابطه وارد دومین مرحله خود شده و «زوجیتِ سکونت» شکل می‌گیرد. صورتی از زوجیت که زمینه انس‌ورزی را فراهم می‌سازد تا پس از تأمین غرایز که انگیزه بخشی آن عمری کوتاه دارد، آن چه مایه دوام زندگی است و مطلوب انسانیت انسان است به زندگی افزوده شود. نتیجه این سکونت، بروز مودت و رحمت است. حالا خانواده آماده است تا در آغوش گرم خود، «فرزندپروری» کند و نقش پدری و مادری به نقش همسری اضافه شود و مرتبه سوم زوجیت یا همان «زوجیتِ فرزندآوری» به وجود آید. از اینجا به بعد خانواده‌ها مبتنی بر روابط نسبی و سببی شبکه ارحام را می‌سازند. ✳️ از آنجا که این شبکه مبتنی بر کفویت ایمانی برخاسته از رعایت آداب شریعت شکل گرفته، در این مرحله در حقیقت مرحله چهارم جامعه‌سازی محقق شده ‌است. این مرتبه را «زوجیت ایمانی» می‌نامیم. چنین جامعه‌ای از عنصری به نام «آرامش اجتماعی» بهره‌مند است و می‌تواند تنش‌های اجتماعی را کنترل کرده و در هماهنگی اعضا با یک‌دیگر مسیر تکامل خود را طی کند. مادامی که چنین جامعه‌ای به حرکتی هماهنگ و منسجم در راستای رفع نیازهای فردی و اجتماعی دست یابد، به طول خواهد انجامید و وابستگی تامی با میزان آگاهی و اختیار در هم راستایی با اراده الهی دارد. ✳️ از آن‌جا که ایمان همان عامل تأمین امنیت بوده و عامل امنیت، زمینه‌ساز شکل‌گیری روابط سالم است(کنز العمال، ۷۳۸)، در چنین جامعه‌ای مودت یا همان اساسی‌ترین پیش‌رانه انگیزشی روابط انسانی، فرصت بروز پیدا می‌کند. محصول این سیر، شکل گرفتن جامعه‌ای است که در آن هم رعایت حدود شرعی موضوعیت دارد و هم روابط محبت محور عاری از زورگویی و منفعت طلبانه. چنین جمعی با انسجام در مسیر رفع نیازهای فردی، خانوادگی و اجتماعی حرکت می‌کند و به همین جهت در سیر تکامل انسانی پیش می‌رود و بنابر قواعد نظام رحمت الهی، در طول زمان توسعه یافته و به «جامعه اخوت» منجر می‌گردد. ✳️ در این جامعه توجه افراد به نیازهای یکدیگر و تأمین آن، تلاش برای پوشاندن نواقص و رفع آن به صورتی که وجهه اجتماعی حفظ شود و تلاش برای استفاده از امکانات فردی در جهت رشد جمعی و حرکت همگانی، تبدیل به رویه عمومی می‌شود. در این مرحله، زمان زوجیت مرتبه پنجم فرا می‌رسد. چرا که «جامعه اخوت ایمانی» همان جامعه‌ای ست که شایستگی بهره‌مندی از جامعه امامت یا همان امت واحده انبیاء و اولیای الهی(انبیا: آیه92) را یافته‌است. به همین جهت در این مرتبه متکامل‌ترین شکل حیات اجتماعی بشری در پیوند جامعه امت با جامعه امامت متولد می‌شود. همان جامعه‌ای که وعده شکل‌گیری آن در عصر ظهور داده شده‌است. به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

🔸🔸 «رسانه نخبگانی بانوان» با همکاری «ستاد راهبری زن و خانواده»، «اندیشکده زوج» و «دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب» برگزار می‌کند: نشست حضوری و برخط با موضوع: 🔻 زنان، انقلاب اسلامی، الگوی سوم زن از حقیقت تا برساخت کارشناسان: 🔻 سرکار خانم دکتر عاطفه خادمی، مشاور اجتماعی وزیر و دبیر ستاد جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد 🔻 جناب آقای دکتر ابوالفضل اقبالی، جامعه‌شناس و مدیر اندیشکده زوج 🔻 سرکار خانم دکتر سمیه عرب‌خراسانی، عضو هیئت علمی دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب دبیر نشست: 🔻 سرکار خانم فاطمه حیدری، استاد حوزه و دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر حوزه خانواده و کارشناس رسانه 🗓 زمان: پنج‌شنبه ۲۶ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ صبح 🏢 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن اجتماعات امام موسی صدر 🔗 لینک ورود به نشست به صورت مجازی: https://yun.ir/mwvt5e *⃣ کد دسترسی؛ ۲۲ #رسانه_نخبگانی_بانوان 💠 |@rnb1402|

گروه علوم اجتماعی نفحات با همکاری اندیشکده زوج برگزار می کند: نشست علمی با موضوع: جنسیت و معرفت با حضور: دکتر ابوالفضل اقبالی حجت الاسلام امین اسداله زاده 📅زمان: چهارشنبه ٢٨ شهریورماه ساعت ١۴ تا ١۶ عصر. 🕌 مکان: موسسه آموزشی پژوهشی نفحات #نشست_علمی 💢اندیشکده زوج https://eitaa.com/zoujtt 💢 مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات 📌https://eitaa.com/nafahat_eri