علي قرباني:
✅مبادی علمی تفقه در شیعه ی امامیه بصورت اجمالی:
در فقه شیعه ما هستیم و متن آیات و روایت هاااااا
لذا استنباط باید از متن #آیات و #روایات باشد.
از اینجا نیاز مندی و ضرورت ما به کتب حدیثی و قرآن روشن گردید
و این نوع استنباط نیاز به امور و قواعدی دارد
که این قواعد در #علم_اصول_فقه بحث میشود.
از آنجایی که زبان آیات و روایات عربی است
و ترجمه نیز هرچقدر دقیق و ظریف باشد توانایی رساندن مقصود گوینده را در حد زبان اصلی ندارد
لذا فهم آیات و روایات نیاز به #علوم_ادبیه دارد
و آن نیز علم
#لغت
#صرف
#نحو
#معانی
#بیان
و #بدیع
و...
دارد.
چون فقه ما مستقیم از روایات اهل بیت علیهم السلام گرفته شده
و روایات نیز از طریق روات به ما رسیده است
نیاز به سنجش صحت صدور یا عدم صدور آن از معصوم هستیم
در اینجا ضرورت علم #رجال معلوم میشه
البته علم رجال نیز دارای اصطلاحاتی است که در علم #درایه و #علوم_حدیث مورد بررسی قرار میگیرد.
البته ناگفته نماند
علم #کتابشناسی و #نسخه_شناسی نیز باید بلد باشیم.
احتیاج به #کلام در حدی که بتوان حجیت قول ائمه رو ثابت کرد نیز کافی است.
در مورد قرآن نیز باید گفت که
در فقه تنها از ۵۰۰ تا آیه استنباط می کنیم که با عنوان #آیات_الاحکام مشهور اند و برخی ها کتاب نوشته اند با این عنوان.
چون یکی از منابع استنباط قرآن است.
ما ناچارا باید با #علوم قرآنی نیز آشنا باشیم
و از آنجایی که لازمه ی استنباط حکم از قضای متعدد نیاز مند به درست فکر کردن است و دوری نمودن و نیفتادن در مغالطه است لهذا یادگیری علم #منطق نیز ضرورت دارد
البته علوم دیگر هم نیاز است
مثل علم
#حساب
و #نجوم
و #تاریخ
و #جغرافی
و علم به #فتاوای_مخالفین
و #علم_به_نظرات و#اجماعات_فقهای_شیعه و...
منتها در حدود و ثغور آن باید بحث ها نمود.
فقهاء معمولا در قدیم این مبادی اجتهاد را در کتب فقهی مطرح می نمودند
در کتاب قضاء
چون یکی از شروط قاضی اجتهاد است
لذا اجتهاد را تعریف میکردند و علوم مورد نیاز فقیه را نیز برمیشمردند و و حدود و ثغور آن را تعیین میکردند
اما برخی از اصولی ها مثل مرحوم آخوند بعد از اتمام تعادیل د تراجیح
بحث اجتهاد و تقلید را مطرح نموده است و آنجا به این مبادی اشاره نموده است.
برخی از فقهای معاصر نیز شروط اجتهاد را در فقه مطرح میکنند.
همچون شارحان و محشین عروه که در همان ابتدای کتاب عروه بیان کرده که آدم باید یا مجتهد باشه یا مقلد و یا عامل به احتیاط.
ببخشیداااا
اگه چیزی هم از مبادی اجتهاد موند
بفرمائید اصلاح کنم
چون تکیه کردم به ذهنم.