پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
موضوع: #خوردنیهای_حرام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ أَنْ یَدْخُلَهَا جَسَدٌ غُذِّیَ بِحَرَامٍ. خدای بزرگ و بلند مرتبه بهشت را بر بدنی که با مال حرام تغذیه شود، حرام کرده است. (تنبیه الخواطر {معروف به مجموعه ورام} ص 69)
بنا داریم چند نکته ای درباره خوردنی ها و آشامیدنی ها خدمت شما بیان کنیم که در برخی موارد خوردن و آشامیدن حرام است که به چند مورد اشاره می شود:
1. خوردن غذایی که نجس است حرام است اما اگر شک دارد که نجس شده یا نه، خوردن آن اشکال ندارد. (1)
2. خوردن گوشت حیوانات حرام گوشت مانند خرگوش، خرچنگ، حیوان داخل صدف و ماهی که جزو ماهیان پولکدار نباشد و همچنین خوردن بعضی از قسمتهای حیوانات حلال گوشت نیز مانند دنبلان و نخاع حرام است. (2)
3. خوردن هر مایعی که مست کننده می باشد حرام است، و در آن فرقی بین این نیست که کم باشد یا زیاد و فرقی ندارد مست بشود یا نه؛ و کسی که مرتکب این گناه بزرگ شده، باید در حالت طبیعی نمازش را بجا آورد و ترک نماز گناه مجدد است. (3)
4. خوردن مال غصبی و مالی که از راه حرام بدست آمده مثل مال دزدی یا مالی که از راه قمار و مانند آن بدست آمده است؛ در این مورد انسان نیز مدیون است و باید مالی را که استفاده جبران کند و به صاحبش برگرداند.
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک محرمات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 145)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، م 1 و م 2 و م 5 و م 27 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 877 و م 878 و م 881 و م 900 ؛ جامع المسائل ج1 س 1362 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5882)
(3) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، خوراکی های غیر حیوان، م 15 و م 16 ؛ منهاج الصالحین، ج3 ، م 926 و م 927 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5936 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام النجاسه م 32
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
موضوع: #معجزات_پیامبر_صلی_الله_علیه_وآله_و_سلم
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن با مخالفین مبارز ظلبی کرده و می فرماید: إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ :اگر در آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم شک دارید ، پس- اگر راست می گویید- سوره ای مانند آن بیاورید(آیه 23 بقره)
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) معجزات فراوانی داشته اند که به برخی اشاره میشود:
1-قرآن: تحدی قرآن بهترین دلیل بر اعجاز قرآن است که می فرماید: اگر میتوانید سوره ای مثل قرانذ بیاورید و تا امروز همه انسان ها از آوردن حتی یک سوره مانند کوچک ترین سوره های قرآن عاجز بوده و تا ابد نیز عاجز خواهند بود.
2-شق القمر: مشرکان مکه گفتند: «اگر واقعاً پیامبر خدا هستی ماه را برای ما بشکاف و دو نصف کن وپیامبر در شب ماه بدر این کار را کرد ولی قبول نکردند وگفتند سحر است(بحار ، ج۱۷، ص۳۵۵)
3- حرکت درخت به سمت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم):مشرکان از پیامبر برای اثبات نبوت خواستند کهˈاین درخت را بخوان تا از ریشه کنده شده و در پیش تو بایستد.ˈ پیامبر این کار را کرد،یعد گفتند: به درخت فرمان ده، نصفش جلوتر آید، و نصف دیگر در جای خود بماند.بعکه این کار شد، سران قریش از روی کفر و سرکشی گفتند ˈفرمان ده تا این نصف باز گردد و به نیم دیگر ملحق شود، و به صورت اول درآید.ˈ ووقتی این کار نیز شد گفتند: توساحر و دورغگویی(نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲(خطبه قاصعه))
البته معجزات دیگری مثل 'تسبیح گفتن دانههای سنگ در دستان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)؛ رد الشمس و... نیز هست که صرفنظر میشود.
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
موضوع: #مصادیق_معروف_و_منکر
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت زهرا سلام الله علیها در روایتی می فرمایند: فَرَضَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ ... الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ تَنْزِیهاً لِلدِّین... . خداوند امر به معروف را برای صلاح عموم جامعه و نهی از منکر را برای پاک ماندن دین از انحرافات و کجی ها بر مردم واجب ساخت. (من لا یحضره الفقیه، ج3 ، ص: 568)
در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که اصل وجوب آن مثل نماز جزء ضروریات دین اسلام است. (1)
در امر به معروف و نهی از منکر ابتدا انسان باید معروف و منکر را بشناسد و بداند چه چیزی معروف و چه چیزی منکر است. (2)
یکی از منکرات کسب درآمد از راه حرام است لذا چند نکته در ارتباط با درآمد حلال و حرام خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم می شود:
1. خداوند متعال روزی انسانها را از راه حلال مقدر کرده است و کسبهای حلال نزد اسلام فراوان است و درآمدی هم که انسان از راه حلال بدست میآورد شرعا باید در راه حلال خرج کند و مصرف کردن مال در راه حرام نیز جایز نیست.
2. برخی از کسب و کارها علاوه بر حرام بودن خود کار، درآمدش نیز نامشروع و حرام میباشد یعنی انسان مالک آن نمیشود و باید آن پول را به صاحبش برگرداند و گرنه مدیون می باشد که به برخی از این کسبها اشاره می شود:
الف: درآمدی که از راه فروش فیلم های مبتذل و خلاف عفت و حیا یا فروش مواد مخدر یا فروش شراب و مسکرات و مانند اینها بدست می آید.
ب: درآمدی که از راه رشوه و قمار و ربا و دزدی و اداره مجالس گناه و مزد و اجرتی که در برابر کارهای حرام گرفته می شود و از این قبیل موارد، بدست می آید.
ج: پولی که از بیت المال بر خلاف مقررات و اجازه حاکم شرع برداشت شده است. (3)
د: اگر انسان در کاری که به او واگذار شده کوتاهی کند، به مقداری که کوتاهی کرده نمی تواند اجرت دریافت کند و اگر اجرت را به صورت کامل دریافت کرده نسبت به مقداری که کوتاهی کرده، مدیون است.
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، ابتدای کتاب امر به معروف و نهی از منکر ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 76 ص: 327)
(2) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ص: 329 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2204)
(3) (تحریر الوسیله، کتاب المکاسب و المتاجر ؛ رساله آموزشی، ج2 بخش اول معاملات حرام ؛ منهاج الصالحین، ج2 کتاب التجاره)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
موضوع: #اسلام_رحمانی
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره منافقین که میخواهند به دین حداقلی اکتفا کنند و برخی از مسائل اسلام را کنار بگذارند، می فرماید: يَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَ يُريدُونَ أَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذلِکَ سَبيلاً: (یهودیان واهل کتاب و منافقین)می گویند:به بعضی ایمان می آوریم ، و بعضی را انکار می کنیم و می خواهند در میان این دو ، راهی برای خود انتخاب کنند .
برخی میخواهند با شعار گول زننده اسلام رحمانی برخی از مسائل دین را کنار بگذراند که اشکالاتی به این نظر مطرح است:
1-دراین تفکر آیات جهاد وسختگیری با منافقین(اشداء علی الکفار؛ واغلظ علیهم) وآیات شهادت کنار گذاشته میشود
2-رحمانیت خدا به همراه (شدید العقاب و شدید المحال؛ منتقم؛جبار، قهار) است و سوره برائت،بیزاری از کفار و اعلان جنگ با آنهاست.
3-اسلام دین مبارزه با طاغوت و ظلم است(واجتنبوا الطاغوت) است
4-سیاست عین دیانت است وتمام انبیاء و اولیاء برای(تشکیل حکومت اسلامی مثل پیامبر) مبارزه کردند
5-خیلی از احکام اسلام مثل جهاد،نهی از منکر؛حدود و دیات احکام حکومتی است و با دین حداقلی نمیسازد.
6-وظیفه حکومت(هدایت فرهنگیِ جامعه بهسوی ارزشهای الهی) و (به بهشت بردن مردم) با استفاده از فراهم کردن زمینه خوبیها و نهی از منکر است، نه اینکه کاری نداشته باشد.
خداوند توفیق شناخت دین وعمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی. ۱۴۰۰/۱۱/۱
موضوع: #احکام_ازدواج
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: إذَا جَائَکُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ خُلْقَهُ وَ دِینَهُ فَزَوِّجُوهُ. وقتی کسی به خواستگاری دخترتان آمد که دین و اخلاق او مورد پسند شما بود، دخترتان را به ازدواج او در بیاورید. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج5، ص: 347)
چند نکته کوتاه درباره احکام ازدواج خدمت شما خوبان بیان می کنیم:
1. امر ازدواج به خودی خود مستحب است؛ اما اگر کسی به واسطه نداشتن همسر به گناه می افتد واجب است ازدواج نماید. و در هر صورت چنانچه شرایط ازدواج مهیا نباشد باید صبر کرد و هیچ عذری برای انجام نافرمانی و گناه پذیرفته نیست و باید از زمینه های گناه مانند نگاه به تصاویر و فیلمهایی که تحریک شهوت می کند، پرهیز کرد یا اگر شغلی دارد که با زنان ارتباط دارد مثلا فروشنده لباس زنانه است و شغلش سبب افتادن در گناه می شود باید شغلش را تغییر دهد. (1)
2. یکی از مستحباتی که بسیار بر آن تأکید شده است واسطه گری در امر ازدواج است که دارای اجر فراوانی می باشد. (2)
3. شایسته است مؤمنین نسبت به امر ازدواج آسان بگیرند و چنانچه با تحقیق از تدین و اخلاق دختر و پسر مطمئن شدند نسبت به تشریفات ازدواج و مهریه سخت گیری نکنند.
4. اگر در ازدواج فرزندی به وجود بیایید سقط آن حرام است هر چند در روزهای اول و در حد نطفه باشد و چنانچه کسی مرتکب گناه سقط جنین بشود باید توبه کند و به تناسب سن جنین باید دیه پرداخت کند و در برخی موارد علاوه بر پرداخت دیه، کفاره قتل هم واجب است. (3)
خداوند متعال مشکلات ازدواج جوانان را برطرف بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب نکاح و م 4 ؛ رساله مراجع م 2443)
(2) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح و م1 و م13)
(3) (اجوبه الاستفتائات، س 1264 و س 1267 ؛ تحریر الوسله، کتاب دیات، القول فی اللواحق، الاول فی الجنین ؛ سیستانی، استفتائات، دیات، مساله 1 و مساله 2 ؛ مکارم، استفتائات سایت، سقط جنین ؛ بهجت، استفتائات، ج 4 ص: 504 س 6277)
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی 1400/11/01
موضوع: #اثرات_دنیوی_نماز_شب
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: صلاةُ الّليلِ تزيدُ في الرّزق: نماز شب بر روزي انسان مي افزايد( وسائل،ج 5، ص 272)
در روایات اثرات دنیوی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1-افزایش روزی:
برای رزق و روزی غیر از عوامل مادی از قبیل تلاش برای کسب رزق و روزی، عوامل معنوی مثل نماز شب مؤثر است ونباید همه عوامل را مادی بدانیم، بلکه یک سری عوامل معنوی نیز میتواند علّت یا جزء علّت باشد. روزی رسان خدا است و یکی از پادشهای نمازشب (رزق فراوان) است.
2- دفع بیماریها : رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بر شما باد به نماز شب، زیرا آن روش شایستگان پیش از شماست، و بیداری شب انسان را به خدا نزدیک میکند، و از گناه باز میدارد و گناهان را میپوشاند، و بیماری را از بدن میزداید: (بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۲۳)
3-نورانیت چشم و چهره و اخلاق: امام صادق علیهالسلام فرمود: نماز شب انسان را خوش سیما و خوش اخلاق و خوشبو میکند، و دید انسان را نورانی میکند:(وسائل ، ج۵، ص۲۷۲)
4- ازبین رفتن غمها: امام صادق علیهالسلام فرمود: نماز شب قرض را ادا میکند و غم را میبرد ( وسائل،ج 5، ص 272)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه ظهر اعتقادی. ۱۴۰۰/۱۱/۱
موضوع: #اهمیت_عمر_و_وقت
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی علیه السلام دراهمیت عمر می فرمایند: اِغتَنِمُوا الفُرَص فَاِنَّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحاب: فرصت ها را غنیمت شمارید چون که همچون ابر در گذرند( نهج البلاغه، حکمت 20)
درباره اهمیت عمر و وقت در اسلام ، نکاتی عرض میشود:
1-در اهمیّت زمان همین بس که خداوند در قرآن به آن قسم یاد کرده ( وَالعَصر. إنَ الإنسانَ لَفی خُسر)در حقیقت تنها سرمایه بشر همین عمر است و از دست دادنش باعت بزرگترین خسران و زیان می شود.
2-در قرآن آنچه را که موجب اتلاف وقت می شود به عنوان لغو، باطل، افراط و به طور کلّی بیهوده گرایی و پوچی، از آن سرزنش شده است، چرا که موجب نابودی عالی ترین سرمایه زندگی، و عمر می گردد، خداوند در تعریف مومن می فرماید: (الّذین هم عن اللّغو معرضون)
3-عمر هرگز قابل برگشت نيست و بازتوليد نمي شود. وقت را نه توان به كسي داد و نه می توان از كسي قرض گرفت. عمر تنها ماشيني كه دنده عقب ندارد. ما فقط يك بار حق زيستن داريم و ديگر فرصت دومي برايمان نخواهد بود.
4-ابدیت ودنیای همیشگی و بدون انتهای بعدی، با همین زمان محدود ما ساخته میشود
5-در احکام شریعت نيز زمان اهميت دارد. اسلام برای هر عمل و حکمی وقت معيني را مشخص كرده است؛ مثل نماز،روزه وحج و...
6-از مهمترین سوالات شب اول قبر وهمچنین قیامت، چگونگی استفاده از عمر است.
خداوند توفیق استفاده کامل از عمر را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی 1400/11/2
موضوع: #مجالس_شادی_اهل_بیت_علیهم_السلام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمودند: إِنَّ أَحَبَ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ. محبوب ترین و دوست داشتنی ترین عمل در پیشگاه خداوند تبارک و تعالى (بعد از انجام واجبات) خوشحال کردن مؤمن است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص189)
پیشاپیش تبریک عرض می کنم ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها را ؛ لذا به مناسبت ایام شادی چند نکته کوتاه درباره مجالس شادی خدمت شما خوبان بیان می شود:
1. مجالس شادی خصوصا مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام هم مانند مجالس عزا در نگاه اهل بیت علیهم السلام دارای ارزش است به شرط اینکه انسان در مجالس شادی، گناه و معصیتی مرتکب نشود و انسان در مجالس شادی هر چند یک شب هم باشد باید اطاعت و بندگی خدا را فراموش نکند.
2. در مجالس شادی اظهار سرور با مدح اهل بیت علیهم السلام و کف زدن به نحو متعارف به شرط اینکه اهانت و استهزا به قوم و منطقه خاصی نباشد، مانعی ندارد. البته کف زدن در مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام در مساجد و حسینیه ها به نظر برخی از مراجع ترک شود. (1)
3. سوالی که در این قسمت مورد پرسش برخی از مؤمنین می باشد، حکم دف زدن در مجالس شادی است که آیا حلال است یا حرام؟ در پاسخ عرض می شود به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای چنانچه دف رقص آور یا مناسب با مجالس لهو و لعب زده شود، از لحاظ شرعی حرام است گرچه برخی از مراجع هم دف زدن را مطلقا حرام می دانند. (2)
خداوند متعال توفیق شناخت و ترک گناه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: کف زدن در مساجد و حسینیه ها ترک شود. (اجوبه س1181 ؛ الفقه للمغتربین ص: 324 م556 ؛ جامع الاحکام ج1 س1032و1033 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج1 ص: 170)
(2) آیات عظام سیستانی، صافی، بهجت: دف زدن حرام است. (اجوبه س1135 ؛ رساله جامع م2238 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ بهجت، استفتائات، ج4 ص: 525 س 6336 ؛ جامع الاحکام(صافی)، ج1 ص:293 ، س 1006)
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی 1400/11/2
موضوع: #مقام_دختر_در_اسلام
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
در احادیث ارزش فراوانی به دختران داده اند که چند نمونه ذکر میشود:
1-مهربانتر بودن خدا نسبت به دختران:پیامبر می فرمایند: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی الْإِنَاثِ أَرَقُّ مِنْهُ عَلَی الذُّکُورِ:خداوند متعال بر دختران مهربانتر است تا پسران(فروع من الکافی، ج 2، ص 82)
2-نیکی بودن دختران: امام صادق علیه السلام فرمود: دختران، نیکی و پسران، نعمت اند و همانا بر نیکیها، پاداش و از نعمتها، سؤال میشود.( وسائل الشیعة، ج 15، ص 104)
3-ابتدا هدیه را به دختر دادن: اسلام با نظر به روحیات لطیف دختر، به والدین دستور داده که در برخی از رفتارهای خانوادگی مانند تقسیم هدایا، دختران را مقدم شمارند. رسول خداعلیه السلام فرمودند:
«کسی که به بازار برود و برای خانوادهاش چیزی به عنوان هدیه یا سوغات بخرد، همانند کسی است که به مستمندان صدقه میدهد [و اجری برابر آن میبرد] ؛ اما باید [به جهت رعایت روحیه لطیف دختر] ابتدا هدیه یا سوغاتی را به دختر بدهد؛ زیرا هر کس دخترش را شاد کند، گویی فردی از فرزندان اسماعیل ( علیه السلام ) را از بند رهانیده است.(بحار، ج 23، ص 116)
4-روزی داشتن دختران:امام صادق ( علیه السلام ) به مردی که از دختردار شدن خود ناراحت بود، فرمودند:«به من خبر رسیده خدا به تو دختری داده، ولی موجب خشم و ناراحتی تو شده است. از او به تو زیانی نخواهد رسید. او گلی است که تو آن را میبویی و خدا روزیاش را خود فراهم میکند [و تو برای مخارج او به زحمت نمیافتی و روزیاش را با خود میآورد] و بدان که رسول خداصلی الله علیه وآله هم پدر دختران بودند و بیشتر دختر داشتند( وسائل الشیعة، ج 15، ص 102)
خداوند به دختران ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی 1400/11/2
موضوع: #احکام_هدیه
مناسبت: شب ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب ولادت مادر سادات حضرت زهرا سلام الله علیها
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: ... تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ. به یکدیگر هدیه بدهید، که همانا هدیه کینهها را از بین مىبرد. (الکافى ( ط- الاسلامیه) ج5 ص144)
یکی از سنت های پسندیده در شب و روز ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها که بین مردم مرسوم است این است که ولو با شاخه ای گل از مقام مادر و زن در جامعه تجلیل می شود؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام هدیه خدمت شما محبین و دوستداران اهل بیت علیهم السلام تقدیم می شود:
1. هدیه دادن به ارحام و خویشاوندان خصوصا پدر و مادر مستحب است و نسبت به مادر سفارش بیشتری شده است. (1)
2. اگر انسان مالی را به زبان به مادر یا فرزند یا همسر یا دیگری ببخشد ولی مال بخشیده شده را تحویل ندهد، بخشش صحیح نیست.
اما این مساله نسبت به فرزند نابالغ تفاوت دارد و توضیح مساله به این صورت است:
اگر کسی بخواهد به بچه نابالغی مالی ببخشد، باید آن را تحویل ولیّ بچه یعنی پدر یا پدر بزرگ پدری بچه بدهد و در صورتی که پدر بخواهد به فرزند نابالغش مالی را ببخشد همین که مثلا به زبان ببخشد کافی است و نیاز به تحویل دادن نیست. مثلا اگر پدر بخواهد منزلی را به بچه نابالغش ببخشد همین که از روی قصد و اختیار بگوید این منزل را به فرزندم بخشیدم، کافی است و مال فرزند محسوب می شود و پدر هم نمی تواند از بخشش برگردد. (2)
3. پس گرفتن هدیه اشکالی ندارد اما در برخی موارد مشخص نمی توان هدیه را پس گرفت که یکی از موارد، آن است که انسان به ارحام خودش مثل پدر و مادر و برادر و خواهر و فرزند یا عمو و فرزندان عمو یا عمه و فرزندان عمه هدیه بدهد. (3)
در این شب نور و برکت برای همه مادران آسمانی دعا کنیم و به ایشان هدیه کنیم صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب هبه م21 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1335)
(2) (تحریر الوسیله کتاب هبه م3 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1314 و 1315)
(3) (تحریر الوسیله کتاب هبه م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1320)
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی 1400/11/2
موضوع: #مقایسه_زن_و_مرد_در_کمالات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم – با تبریک ایام
در اسلام در جنبه های مختلف زن و مرد حقوق یکسانی دارند که برخی ذکر میشود:
1. طلب علم: اسلام نه تنها فراگیری دانش را برای زنان جائز شمرده، بلکه بر آن ها لازم دانسته است. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرماید: «طلب العلم فریضة علی کل مسلم ومسلمة »( بحارالانوار، ج 1، ص 177)
2. الگو بودن: خداوند همسر فرعون را الگوی همه انسانها اعم از زن و مرد میداند. (ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ آمَنُوا اِمْرَأَةَ فِرْعَوْنَ» (تحریم 11)
3. حق مالکیت: در اسلام زنان عین مردان حق مالکیت دارند و. خداوند متعال به صراحت می فرماید لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ(آیه 32 نساء); «مردان نصیبی از آن چه به دست می آورند دارند و زنان نیز نصیبی از آنچه به دست می آورند دارند [و نباید حقوق هیچ یک پایمال شود]
البته در بحث نصف بودن دیه و ارث، بجایش نفقه و مهریه می گیرند و همچنین وظیفه خرجی دادن همسر و فرزند را ندارند.
خداوند به زنان ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی 1400/11/3
موضوع: #انجام_کارهای_خیر_و_عبادت_برای_مادران_آسمانی
مناسبت: ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها ؛ روز زن ؛ تولد حضرت امام خمینی رحمه الله علیها رهبر کبیر انقلاب اسلامی
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
خداوند متعال در قرآن کریم امر به شکر و سپاسگذاری از خودش را با تشکر از پدر و مادر همراه نموده است. و همچنین حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: مَن لم یَشکُرْ والِدَیهِ لم یَشکُرِ اللّهَ. هر کس که از پدر و مادر خود سپاسگزارى نکند، از خداوند هم سپاسگزارى نکرده است. (الخصال : 156/196)
در ایام ولادت مادر سادات علیها سلام اینطور مرسوم شده است که از زنان و خاصه مادران تقدیر می شود و این بسیار سنت پسندیده ای است.
نکته ای که امروز اشاره می شود راجع به تقدیر از مادران آسمانی است. کسانی که مادر را به ظاهر از دست داده اند تصور نکنند که نمی توانند از مادر خویش تقدیر کنند و وی را خوشحال سازند؛ چرا که می توانیم با دادن صدقه و انجام واجبات و اعمال خیر نیابتی مانند زیارت حضرت رضا علیه السلام ایشان را خوشحال و از خود راضی کنیم. بنابراین کسانی که والدین خویش را از دست داده اند با انجام واجبات و مستحبات به نیابت ایشان و یا هدیه دادن، ایشان را در این روز عید از خود خشنود کنند.
جالب است که بدانیم در دین مقدس اسلام یکی از جاهایی که توصیه به دعا و حاجت خواستن شده، نزد قبر پدر و مادر است؛ لذا افرادی که مادرشان آسمانی شده اگر امکانش وجود دارد بر سر مزار پدر و مادر حاضر شوند و کنار قبر آنها دعا کنند و حاجت خود را بخواهند. (1)
اما نکته ای که مهم است این است که بهترین خدمت و تقدیر از مادران و پدران آسمانی و همه اموات این است که اگر عمل واجبی مثل نماز و روزه از آنها قضا شده، انسان انجام دهد یا به کسی پول بدهند تا برای آنها انجام بدهند؛ یا مثلا اگر آنها به کسی بدهکار بوده اند یا به اموال کسی خسارت زده اند و انسان از آن خبر دارد از صاحب مال حلالیت بطلبد یا اینکه بدهکاری و خسارت را پرداخت کند و اگر هم صاحب مال را انسان نمی شناسد یا به او دسترسی ندارد با اجازه از حاکم شرع همان مبلغ را به عنوان رد مظالم به فقیر صدقه بدهد. (2)
انشاء الله عیدی ما رحمت و غفران پروردگار بر والدین مان باشد به دعای حضرت رضا علیه السلام و به برکت ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروه الوثقی، فصل فی مستحبات الدفن، مورد 36)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات، اقتباس از م 1 و م 2 ؛ رساله مراجع تقلید، اقتباس از م 2719)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی 1400/11/3
موضوع: #فضایل_حضرت_زهرا_سلام_الله_علیها
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم –باتبریک ایام
امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف درباره مادرشان می فرمایند: فِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»«برای من در (زندگی و رفتار) دختر رسول خدا صلّی الله علیه و آله الگو و سرمشقی نیکو است.» (الغیبة، شیخ طوسی، ص 286)
برخی از فضایل حضرت فاطمه سلام الله علیها را عرض می کنیم:
1. محدثه بودن: در زیارتنامه حضرت فاطمه سلام الله علیها هم می خوانیم: «السلام علیک ایتها المحدثه العلیمه.»( کافی، ج 1، ص 241) محدثه بودن یعنی اینکه فرشتگان با او صحبت میکردند که طی 75 روز بعداز وفات پدرشان جبرئیل حوادث عالم را به ایشان می گفته است.
2. رضایت خدا در رضای حضرت زهرا سلام الله علیها : رسول خدا (صلوات الله علیه و آله) به فاطمه (صلوات الله علیها) فرمود: به درستی خداوند به جهت خشم تو خشم می کند و با رضایت تو خشنود می شود (المستدرک حاکم نیشابوری، ج 3، ص 154 ؛کشف الیقین علامه حلی، ص 351 )
3. مقام شفاعت: پیامبر اسلام خطاب به امام حسن و امام حسین علیهما السلام فرمود: «انتما الامامان ولامکما الشفاعه؛(بحار،ج 43، ص 56.) شما دو نفر (حسنین) امام هستید و برای مادر شما شفاعت است.»
4. عبادت بی نظیر: امام حسن علیه السلام فرمود:عابدتر از فاطمه در دنیا نبود، [آنقدر عبادت کرد] که پاهای [مبارکش] ورم کرد.» بحار ، ج 43، ص49)
5. حقیقت شب قدر: «امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «لیلة، فاطمه و قدر، اللّه است. هر کس به درستی فاطمه را شناخت، شب قدر را درک کرده است».(بحارالانوار: ج 43، ص 65)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی 1400/11/3
موضوع: #احکام_ولادت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک ایام ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
فردی به امام کاظم علیه السلام نوشت که: من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و میگوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. حضرت رضا علیه السلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُهُمْ. بچّه دارشو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (وسائل الشیعة ؛ ج21 ؛ ص360)
یکی از نعمت هایی که خداوند متعال تقریبا به همه ما ارزانی داشته است، نعمت فرزند است که باید شکر آن را بجا آورد و خانواده هایی که از این نعمت محروم هستند، قدر آن را می دانند که در همین جا برای همه خانواده هایی که از این نعمت الهی محروم هستند دعا می کنیم که خداوند متعال به همه آنها این نعمت را با خیر و برکت به همه آنها عنایت فرماید.
اما اگر خداوند به انسان فرزندی عنایت کند نسبت به فرزند وظایفی وجود دارد:
1. برخی از وظایف مستحب است مانند برداشتن کام فرزند هنگام تولد با آب فرات و تربت سید الشهدا علیه السلام و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ فرزند و انتخاب کردن نام نیک توسط پدر برای فرزند که بهترین آنها نامی است که عنوان بندگی برای خداوند را داشته باشد مثل عبدالله و عبد الرحمن و امثال آن و اسامی پیامبران و امامان علیهم السلام و عقیقه کردن. و در عقیقه مهم است که گاو یا گوسفند یا شتری به نیت عقیقه ذبح شود. (1)
2. برخی از وظایف واجب است مانند اینکه بر پدر بچه نابالغ واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ بنابر این اگر استفاده از شبکه های مجازی یا شرکت در برخی از کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی فرزند شود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند نباید از دزدان عقاید و اخلاق فرزندانمان غافل باشیم و همچنین واجب است که پدر، بچه نابالغ را از کاری که سبب ضرر زدن به خود و یا دیگران است و از گناهانی مثل غیبت کردن و گوش دادن به آهنگ حرام منع کند. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام به همه ما فرزندان صالح عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله فصل فی احکام الاولاد م 2 و م9 ؛ منهاج الصالحین ج3 م387 و م394)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج ج3 م1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی 1400/11/3
موضوع: #فضایل_امام_خمینی_ره
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم –باتبریک ایام
امام خمینی سرچشمه همه فضایل بود که به برخی اشاره میشود:
1. اخلاص: حاج احمد آقا تعریف میکردند روزی که امام را برای ایراد سخنرانی در حسینیه جماران همراهی میکردم، قبل از آنکه امام بروند روی جایگاه همچنان که صدای فریاد مردم میآمد که: «درود بر خمینــی» امام دست مرا گرفتند و دم گوش من فرمودند: این جمعیت را میبینی که همه یک صدا و بلند «درود بر خمینی درود بر خمینی» میکنند به خدا قسم اگر همه شان جمع شوند و بگویند: «مرگ بر خمینی»، ذرهای از هدفی که دارم و راهی که پیش گرفتم عقب نشینی نخواهم کرد.
2. ساده زیستی: امام خمینی (ره) از اول عمرشان، چه زمانی که در قم بودند، چه موقعی که به نجف تبعید شدند و چه بعد از انقلاب، خانه و ملک شخصی نداشتند و تا آخر عمر به صورت اجاره نشین و مستأجر، زندگی پربرکت خود را ادامه دادند.( برداشتهایی از سیره امام خمینی ( سلام الله علیها )؛ ص46)
از پاریس پیغام رسید که امام خواسته اند که محل اسکان ایشان شمال شهر نباشد، در اماکن خصوصی نباشد و در جای پر زرق و برق هم نباشد(برداشتهایی از سیره امام خمینی ( سلام الله علیها )؛ ص50)
3. شجاعت: امام در جلسات خصوصی شان گفته بودند: من اصلاً به چیزی مثل پدیده ترس خو نگرفته ام و نمی دانم ترس چیست و پزشکان ایشان طی 8 سال گویند از لحاظ پزشکی نیز هیچ وقت چیزی بنام ترس در بدن ایشان نبود چون هیچ وقت ترشح ادرنالین؛تغییر ضربان قلب، لرزش نداشتند(برداشتهایی از سیره امام خمینی، ج 2، ص 279)
4. مهربان بودن با اهل خانه: « خانم امام می گوید: «امام هیچ وقت به ما دستور نداده اند.. امام خودشان چایی شان را درست می کردند، و خودشان قوری و استکان خود را میشستند.
نوه امام، می گوید: «هر کس از خانواده امام که به دیدارشان می رفت، احساس می کرد که آقا خیلی دوستش دارد، همه ما این احساس را داشتیم که امام بیش تر از همه به ما علاقه دارد، من هنوز یادم نمی آید که به اتاق امام وارد شده باشم و ایشان لبخند نزده باشند .»
خداوند ما را قدردان امام و شهدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر فقهی 1400/11/4
موضوع: #محرمات_جنب_و_حائض
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روايت شده كه فرمودند: يَا عَلِيُّ مَنْ أتَى ٱللهُ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَيْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ. یا علی! عابدترين مردم كسي است كه به آنچه خداوند بر او واجب نموده عمل نمايد. (خصال صدوق ص125)
می خواهیم چند نکته کوتاه درباره فردی که غسل واجب دارد و یا بانوانی که عذر شرعی دارند خدمتتان بیان کنم:
1. برخی از اعمال برای شخصی که غسل جنابت بر عهده اوست و انجام نداده و یا خانمی که در عذر شرعی است حرام است مانند:
الف: رساندن جایی از بدنش به خط قرآن و به نظر اکثر مراجع نام خداوند متعال یا برخی از اسماء متبرکه دیگر.
ب: توقف در مساجد مانند مسجد گوهرشاد (حتی حیاط آن). این افراد هر چند برای تعزیه یا مجلس عزاداری، حرام است که در مسجد توقف داشته باشد ولو برای دقایقی کوتاه باشد.
ج: گذاشتن چیزی در مسجد (به فتوا یا احتیاط واجب)، مثل اینکه مهر مسجد را بخواهد در مسجد بگذارد. (1)
د: به فتوای بیشتر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای توقف زیر گنبد و اطراف ضریح مطهر اهل بیت علیهم السلام نیز، حرام است. (2)
2. خواندن قرآن و دعا و گفتن ذکر و صلوات برای جنب و خانمی که عذر شرعی دارد اشکالی ندارد البته به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای خواندن آیاتی که سجده واجب دارد، حرام است، اما گوش کردن آن اشکال ندارد. (3)
خداوند متعال توفیق یادگیری احکام و عمل به آنها را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: داخل شدن در مسجد براى گذاشتن چیزى در آن. سیستانی، گلپایگانی، صافی: بنابر احتیاط واجب چیزی را از بیرون در مسجد نگذارد.(حضرت امام: فتوی) نکته: نسبت به اینکه چیزی از مسجد بردارد، تفاوت فتوا وجود دارد.
(2) مشهور: توقف در زیر گنبد حرام است. زنجانی(فتوی)، گلپایگانی، صافی، بهجت (بنابر احتیاط): ورود حراماست.
(3) حضرت امام، بهجت، نوری: خواندن کل سوره حرام است. وحید و سبحانی: احتیاط واجب خواندن کل سوره حرام است. (رساله مراجع م 355 و م 1093 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی 1400/11/4
موضوع: #ارزش_زن_در_روایات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم -با تبریک ایام
امام صادق علیه السلام در مورد زنان فرمود: أَکثَرُ الخَیرِ فِى النِّساءِ؛بیشترین خیر و برکت در زنان است.( من لایحضره الفقیه، ج3، ص385، ح4352)
در روایات زنان دارای مقام و ارزش زیادی هستند که برخی ذکر میشود:
1. مهربانتر بودن خدا با زنان:پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خداى بزرگ، به زنان مهربان تر از مردان است و هیچ مردى، زنى از محارم خود را خوشحال نمى کند، مگر آن که خداوند متعال او را در قیامت شاد مى کند.(کافى، ج6، ص6، ح7)
2. گل بودن زنان: امام على علیه السلام فرمود:...المَرأَةَ رَیحانَةٌ وَلَیسَت بِقَهرَمانَةٍ:کارى که در توان زن نیست به او مسپار زیرا او چون گُلى است (ظریف و آسیب پذیر) نه قهرمان و کار فرما.(نهج البلاغه، نامه 31)
3. نتیجه محبت به اهل بیت،محبت به زنان است: امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس علاقه اش به ما بیشتر باشد، علاقه اش به زن بیشتر است.(مستطرفات السرائر : ۱۴۳/۸)
4. بهترین مردم: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خَیرُکُم خَیرُکُم لِنِسائِکُم وَ بَناتِکُم:بهترین شما کسانی هستند که بهترین سرپرست و نگهبان برای زنان و دختران خود باشند. (مستدرک، ج ١٤، ص ٢٥٥)
5. خدمت به زنان، کفاره گناهان کبیره: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: خدمت به اهل و عیال، کفارة گناهان کبیره و غضب پروردگار را خاموش میکند. مهریة حوریان بهشتی است و بر حسنات و درجات انسان میافزاید. (جامعالسعادات، ج ٢، ص ١٤١)
6. ایمان بیشتر در محبت بیشتر به زنان: هر چه ایمان انسان کامل تر باشد به همسرش بیشتر اظهار محبت می نماید. (النوادر للراوندی : ١١٤/١٠٩)
خداوند به زنان ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب فقهی 1400/11/4
موضوع: #خمس_کالای_مصرفی
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که در آثار خمس میفرمایند: ... فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم ... . پرداخت خمس کلید رزق شماست. (وسائل الشیعه، ج9، ص 538)
در دین مقدس اسلام عبادات به دو قسم مالی و غیر مالی تقسیم می شود که یکی از عبادات مالی خمس می باشد که با شرایطی به عهده انسان واجب می شود؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام خمس بیان می شود:
1. کسی که دارای درآمدی هست، در طول سال خمسی، آن مقداری از درآمد که برای نیازی های زندگی مطابق با شأن مصرف می شود خمس ندارد ولی آن مقداری که تا سال خمسی مصرف و هزینه زندگی نشود، باید خمس آن پرداخت شود. (1)
2. کالاهای مصرفی مثل مواد خوراکی و لوازم بهداشتی چنانچه تا سر سال خمسی مصرف نشود، سر سال به قیمتی که قابل فروش است، خمس آن باید پرداخت شود. (2)
3. کالاهای ثابت و غیر مصرفی که مورد احتیاج زندگی است مانند فرش و لباس و ظروف و اثاثیه منزل که از درآمدهای بین سال تهیه شده و مطابق با شأن باشد، چنانچه حداقل یکسال خمسی از اینها استفاده شود و سپس تا چند سال استفاده نشود، به فتوای مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای به این کالاها خمس تعلق نمی گیرد هر چند قیمت آنها هم افزایش پیدا کرده باشد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند توفیق اداء وظیفه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1775)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1780)
(3) (زنجانی: اگر کالا تا یکسال بدون استفاده بماند، خمس دارد.) (توضیح المسائل مراجع م 1781)
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی 1400/11/4
موضوع: #علت_تفاوت_ارث_زن_و_مرد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم -با تبریک ایام
خداوند در قرآن می فرماید : إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ : گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست (آیه 13 حجرات)
در دین اسلام شخصیت انسانی زن برابربا مردان بوده و در رسیدن به درجات کمال انسانی هیچ تفاوتی بین این دوجنس قرار داده نشده است.
قانون ارث موضوع مالی و اقتصادی است که در اسلام بر پایه عدالت اجتماعی بنیان نهاده شده و در آن مسئولیت های اجتماعی و خانوادگی هر یک از زن و مرد رعایت شده است.
اسلام، احکام ارث را بر اساس جنسیت مرد یا زن بودن وضع نکرده ، بلکه براساس مسؤلیت مالی و موقعیتی است که این دو در خانوار دارند. در پاره ای از موارد زن بیش از مرد سهم می برد، بنابراین سهم ارث متناسب با نظرگاه کلی اسلام نسبت به خانواده، تقسیم وظایف و مسؤلیت ها سازگار و عادلانه است.
در بحث ارث زنان سه فرض مطرح است که معمولا یک فرض آن ذکر می شود و از دو فرض دیگر غفلت می شود:
1. در مواردی زن و مرد همتا و مساوی ارث می برند، مانند صورتی که میت (فرزند) پدر و مادر داشته باشد که هر کدام به طور یکسان یک ششم ارث می برند و سهم پدر به عنوان مرد بودن بیش از سهم مادر نیست.
2. در مواردی زن کمتر از مرد ارث می برد، مانند دختر که کمتر از پسر ارث می برد.
3. در مواردی سهم زن بیش از سهم مرد می باشد، مانند موردی که میت غیر از پدر و دختر، وارث دیگری نداشته باشد که در این جا پدر یک ششم می برد و دختر بیش از آن
چرا در برخی موارد ارث زنان نصف مردان است؟
اما رضا علیه السلام در پاسخ به این سئول فرمود: «زن وقتی که شوهر کرد، مالی به عنوان مهر می گیرد و هزینه زندگی وی بر عهدة مرد است و مرد باید نفقه و سایر مخارج زن را بدهد، ولی بر عهده زن چیزی نیست، از این جهت حق مرد بیشتر است».( (وسائل الشیعه، ج17، ص 437)
امام صادق علیه اسلام فرمود :«علتش این است که اسلام سربازی(جهاد) را بر زن واجب نکرده و مهر و نفقه را بر مرد لازم شمرده است از جرائم اشتباهی که خویشاوندان مجرم باید دیه بپردازند ، زن از پرداخت دیه و شرکت با دیگران معاف است ( المیزان، ج4، ص 360)
با توجه به این دو روایت و با نگاه به احکام دیگر اسلام متوجه می شویم که نصف شدن ارث زن نسبت به مردان در برخی موارد با توجه به مسولیت های اقتصادی در خانواده و جامعه مانند دادن نفقه ومهر و دیه عاقله و شرکت در جهاد و پرداخت حقوق واجب اجتماعی که بر عهده مردان نهاده شده تنظیم شده است و دین اسلام برای ایجاد تعادل میان مسئولیت و حق این احکام را وضع نموده است
خداوند ما را با معارف حقیقی اسلام آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر فقهی 1400/11/5
موضوع: #موارد_کامل_بودن_نماز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: ما دُمتَ فی الصَّلاةِ فَإِنَّکَ تَقرَعُ بابَ المَلِکِ الجَبّار، وَ مَن یُکثِر قَرعَ بابِ المَلِکِ یُفتَح لَهُ. تا زمانى که تو در حال نمازى، درِ خانه فرمان رواى جبّار را مىکوبى، و هر کس درِ خانه فرمان روا را بکوبد، برایش باز مى شود. (امالی طوسی: ص 529)
یکی از مسائل مبتلا به احکام نماز است؛ که لازم است برای اینکه دچار اشتباه نشویم دقیق بیاموزیم.
مسئله ای که امروز بیان می شود این است که در چند مورد باید نماز را کامل بخوانیم و نماز شکسته نمی شود و روزه هم صحیح است:
1. مورد اول نماز در وطن است البته تا وقتی اعراض نکرده باشد؛ اما اگر اعراض و ترک وطن کند یعنی بعد از خروج تصمیم بگیرد که دیگر برای زندگی به آنجا بر نگردد (یا به نظر تعدادی از مراجع بداند که دیگر نمی تواند به آنجا برگردد) در این صورت نماز و روزه در آنجا کامل نیست. (1)
2. کسی که می داند یا تصمیم جدی دارد حداقل ده روز یا بیشتر در یک مکان بماند. محاسبه ده روز به این صورت است که اگر کسی شب و قبل از اذان صبح (2) برسد، 10 روز او غروب آفتاب روز دهم (به پایان میرسد، ولی اگر بین روز برسد باید 240 ساعت در مقصد بماند یعنی اتمام ده روز اقامت او روز یازدهم و همان ساعتِ ورودش است. مثلا: بنده ساعت 12 شب وارد مشهد شده ام، 10 روز من، غروب آفتاب روز دهم تمام می شود ولی اگر ساعت 9 صبح وارد مشهد شده باشم برای کامل خواندن نماز، باید قصد ماندن تا ساعت 9 روز یازدهم را داشته باشم. (3)
3. اگر بعد از یک نماز چهار رکعتی ادائی، از قصد خودش برگردد نمازهای قبلی او صحیح است و تا زمانی هم که در این مکان قرار دارد نمازش کامل است. (4)
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، م 1334 و 1329 ؛ امام خامنهای، جزوه نماز مسافر، مساله 200 ؛ توضیح المسائل جامع، م 1609 ؛ جامع الاحکام، صافی، ج1، ص: 107، س: 383 ؛ مکارم، استفتائات، ج1، ص: 76، س: 210 ؛ وحید، احکام مسافر، ص: 41، م36 ؛ تبریزی، استفتائات جدید، ج2، ص: 88، س: 397)
(2) امام خامنهای، خوئی، تبریزی: قبل از طلوع آفتاب)
(3) (رساله مراجع، مساله 1335 و 1336 ؛ سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، احکام بانوان سوال شماره 1133743)
(4) صرفا جهت اطلاع: اگر چهار رکعت نماز قضا خوانده باشد و از قصد دهه منصرف شود، تفاوت فتوا وجود دارد. (توضیح المسائل مراجع، م 1342)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر اعتقادی 1400/11/5
موضوع: #عدم_تبعیض_بین_زن_و_مرد_در_اسلام 1
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم -با تبریک ایام
1-جنبه انسانیت: در اسلام در جهات ارزشی و انسانیت بین زن و مرد فرقی نیست و ارزش افراد به ایمان و تقواست(إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ-13 حجرات) وعملش به هیچ عنوان ربطی به جنسیت ندارد کما اینکه می فرماید:مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً (۹۷ نحل) هر کس از مرد و زن عمل شایسته کند و مؤمن باشد او را زندگى نیکو دهیم و پاداششان را بهتر از آنچه عمل مىکرده اند مىدهیم.
و حتی یک زن می تواند آنچنان مدارج ترقی را طی کند که خدای متعال او را الگویی برای تمام مومنان (اعم از زن و مرد) بر شمارد. و این بیان در قرآن نسبت به همسر فرعون آمده است(وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْن-۱۱ تحریم)
2-جنبه اجتماعی: جنس مونث را می توانیم در یکی از سه جایگاه ببینیم ۱-مادر ۲-دختر ۳-همسر: اگر کسی اندک آشنایی ای با متون اسلامی درباره این سه جایگاه داشته باشد، می فهمد که هر سه آنها با تکریم و تجلیل یاد شده اند که در هرعنوان از بین دهها حدیث یک نمونه نقل میشود:
مردى خدمت پیامبر صلى الله علیه و آله آمد و عرض کرد: اى رسول خدا! به چه کسى نیکى کنم؟ فرمود: به مادرت. عرض کرد: سپس به چه کسى؟ فرمود: به مادرت. عرض کرد: بعد از او به چه کسى؟ فرمود: به مادرت. عرض کرد: سپس به چه کسى؟ فرمود: به پدرت.(کافی،ج ٢،ص١٥٩)
همچنین درباره دختر با اینکه اسلام در محیطی متولد شد که دختر را زنده به گور می کردند ولی اسلام حتی گاهی ارزش دختررا نه فقط به اندازه پسر بلکه گاهی بیشتر احترام می کرد ؛ پیامبر مهربانی در جایی دیگر می فرمایند:خداوند به دختر مهربانتر از پسر است، کسی که باعث خوشحالی دخترش شود، خداوند روز قیامت او را خوشحال می کند(الفروع من الکافی، ج 2، ص 82.)
.درباره همسر نیز روایات بسیاری وجود دارد از جمله آنکه پیامبر خدا صلى الله علیه و آله می فرمایند : هر چه ایمان بنده بیشتر شود، محبتش به زنش افزونتر مى شود. (النوادر للراوندی : ١١٤/١٠٩)
خداوند توفیق فهم درست معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی 1400/11/5
موضوع: #نگاه_به_عکس_و_فیلم
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت صادق علیه السّلام در روایتی می فرمایند: كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا ثَلَاثَةً؛ عَيْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحَارِمِ اللَّه... . هر چشمی روز قیامت گریان است مگر سه چشم: یکی از آنها چشمی است که از (دیدن) آنچه خدا حرام کرده است بر هم نهاده شده. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج2 ص: 482)
با امکاناتی که در اختیار داریم نگاه به فیلم و عکس بسیار اتفاق می افتد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره حکم نگاه به فیلم و عکس نامحرم خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. نگاه به فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.
2. نگاه به فیلم و عکس نامحرم که حجاب شرعی را رعایت نکرده باشد، اگر به قصد لذت جنسی باشد یا با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود داشته باشد، ولو که صاحب عکس و فیلم آشنا نباشد، شرعا حرام است. (1)
3. نگاه به فیلم و عکس نامحرمی که پوشش شرعی را رعایت نکرده و صاحب عکس آشنا باشد، مثل دختر عمو یا خواهر خانم یا همسر برادر و دیگر کسانی که آشنای انسان هستند، نگاه به فیلم و عکس این افراد هر چند بدون قصد لذت باشد، شرعا حرام است. (2)
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان مصون بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) صرفا جهت اطلاع: اما چنانچه صاحب عکس آشنا نباشد در صورتی که عکس و فیلم مبتذل نباشد، نگاه کردن مانعی ندارد بشرط اینکه نگاه کردن به قصد لذت نباشد و با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود نداشته باشد.
صرفا جهت اطلاع: مقصود از آشنا بودن آن است که اگر او را به عنوان زن فلان شخص یا خواهر فلان-مثلا- بشناسد، کافی است. (رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 745606، تاریخ استفتاء: 1395/12/12 ؛ استفتائات مکارم، ج3 س 679)
(2) (سیستانی، مکارم، وحید: اگر از خانم های بد حجاب یا بی حجابی باشد که وقتی آنان را امر به حجاب کنند اعتنا نمی کنند، باشد؛ در صورتی که بدون قصد لذت جنسی و بدون ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.) (استفتائات حضرت امام، ج2 س 43 و ج3 ص: 261 س: 14 ؛ رساله آموزشی، ج2، درس 76 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1183 ؛ سیستانی، استفتائات، سوال 223، حکم نگاه به عکس و فیلم ؛ توضیح المسائل مراجع، ج2 ذیل مساله 2434 ؛ مکارم، استفتائات سایت، احکام نگاه کردن ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 س 1717 و 1719 ؛ جامع المسائل(فاضل) ج1 س1728 و س 1729 و س 998 ؛ بهجت استفتائات ج4 س5366 و س 5378)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی 1400/11/5
موضوع: #عدم_تبعیض_بین_زن_و_مرد_در_اسلام2
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم -با تبریک ایام
1-بنا بر متن اصلی اسلام یعنی قرآن، زن از همان خمیرمایه ای آفریده شده که خمیرمایه آفرینش مرد بوده است. (هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها (اعراف، آیه 189) پس زن و مرد از حیث ذات یک سان و هم مرتبه می باشند و مرد بر زن برتری ذاتی ندارد.
2- مخاطب قرآن نه مرد، بلکه انسان اعم از زن و مرد است. (ناس، بنی آدم، انسان)
3- از نظر قرآن نه مرد برتر است و نه زن، بلکه برتر و مقرب تر در نزد خدا (که حقیقت برتری است) مردان و زنانی اند که تقوای بیش تری دارند. (إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَى و... إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ) (حجرات، آیه 13)
4- از نظر اسلام هیچ تفاوتی بین زن و مرد نیست و ملاک قبولی اعمال، صالح بودن آن ها و ایمان عمل کننده است. (مَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَىوَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ) (نساء، آیه124) و (أَنِّی لَا أُضِیعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْکُمْ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى) (آل عمران، آیه195)
خداوند توفیق فهم درست معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر فقهی 1400/11/6
موضوع: #زیارت_با_رویکرد_نماز_زیارت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه. هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
موضوعی که همه ما را اینجا جمع کرده است زیارت است و خداوند متعال را برای این نعمت بزرگ شکر گذاریم؛ زیارت آداب و احکامی دارد که برای صحیح و شرعی واقع شدن آن باید احکامش را بیاموزیم.
از بهترین اعمال در ضمن زیارت، می توان به نماز اشاره کرد؛ چرا که یکی از آداب مورد تاکید در زیارت ائمه اطهار علیهم السلام خواندن نماز زیارت است؛ لذا دو نکته کوتاه درباره نماز زیارت عرض می شود:
1. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است، در شرایط انجام با نماز واجب تفاوتهایی دارد: الف: اذان و اقامه ندارد. ب: می توان آن را نشسته خواند ولی ایستاده خواندن (برای غیر معذور) بهتر است. ج: می توان آن را در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد که در این صورت رعایت قبله لازم نیست. د: نمی توان آن را به جماعت اقامه کرد. (1)
2. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات نیز بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند بنابر این کسانی که قصد انجام زیارت نیابتی دارند می توانند نماز زیارت نیابتی نیز بخوانند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش را به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه،م1و2و3و7 و کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ و فصل فی الجماعه، م2؛
(2) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر اعتقادی 1400/11/6
موضوع: #زنان_بزرگ_در_اسلام
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن برخی زنان الگو را معرفی می کند که ذکر میشود:
1-آسیه همسر فرعون را الگوی همه زنان و مردان مومن میداند و میفرماید: قرآن کریم در این باره می-فرماید:«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ ءَامَنُواْ امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ ...:«برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مثل آورده، است(آیه 11 تحریم). جالب اینکه ایشان را الگوی همه مردان و زنان مومن (نه تنها زنان) می داند.
آسیه ایمانش را درقصر فرعون مخفی میکرد و وقتی فرعون فهمید،قبول نکرد دست از ایمانش بردارد و فرعون دست و پایش را در آفتاب داغ به میخ بست و سنگ بزرگی روی سینه اش گذاشتند و شهید شد(بحار، ج۱۳، ص۱۶۴).
2-حضرت مریم ( سلام الله علیها ): خدواند درمورد ایشان میفرماید: هنگامى که فرشتگان گفتند: «اى مریم! خدا تو را برگزیده و پاک ساخته؛ و بر تمام زنان جهان، برترى داده است(42 آل عمران) چند نکته در آیه در مورد حضرت مریم هست: مورد خطاب فرشتگان بودن؛ مطهر و پاک بودن، برگزیده خدا بودن؛ و در آیات دیگر آمده که غذای آسمانی برایش می آمده است(37 آل عمران)
3- مادر حضرت موسی (علیهالسلام): که به ایشان الهام از جانب خدا می شده است(أَوْحَیْنا إِلى أُمِّ مُوسى)(7 قصص)
4-حضرت زهرا ( سلام الله علیها ):گرچه اسم ایشان در قرآن نیامده، ولی مصداق کامل کوثر(إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ) وخیر کثیر ایشان است که نسل و ذریه پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) به وسیله ایشان و همچنین ائمه ( علیه السلام ) از نسل ایشانند که دین را حفظ کردند و دربرابر ابتر بودن دشمنان پیامبر،هزاران تن از فرزندان ایشان درسراسر جهان پخش شدند.
البته در جریان مباهله(نسائنا) و در آیه تطهیر نیز، ایشان شرکت داشتند.
خداوند به زنان ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi