♦️تحلیلی از واقعه غدیر و خانه نشینی علی (ع)
در سالهای آخر که پیامبر در مکه اقامت داشت، به خصوص پس از فتح مکه؛ (فتح مکه در سال هشتم هجرت بود از فتح مکه تا رحلت پیامبر نزدیک دو سال طول کشید)، در این دو سال خیلی از اعراب جزیرة العرب آمدند مسلمانی را پذیرفتند، هر هفته و هر روز هیأتهای نمایندگی قبیلههای مختلف به مدینه میآمدند تا با پیامبر دربارهی قبول اسلام مذاکره کنند.
پس اسلام در طول این دو سال اخیر گسترش سریع داشته، اما مردمی که در طی این دو سال مسلمان شدند چقدر اسلام در آنها نفوذ کرده بود؟ چقدر توانستند عادات ضد اسلامی قبل از اسلام را عوض کنند؟ خیلی کم، چه جور کم، دقت کنید دقت کنید تا ببینید چرا علی (علیه السلام) بعد از پیامبر نشست توی خانه، با اینکه پیامبر در روز غدیر اعلام فرمود: «من کنت مولاه و هذا علی مولاه».
من حدیث را فقط تا این جا نقل میکنم، چون تا این جای حدیث را اکثر محدثین سنی نقل کردهاند، از برادران اهل سنت ما. مگر شرایط اجتماعی چه بود که اولا پیامبر نگران بود که علی را به این سمت منصوب کند با اینکه پیامبر است و ثانيا بعد از اینکه منصوب کرد و رحلت فرمود و حوادث به وجود آمد على نرفت دنبال این سمت و رد کرد این سمت را؛ چرا؟ این را از تاریخ عباس ابن عبدالرحیم مروزی نقل میکنم؛ میگوید: پس از رحلت پیامبر (ص)، اسلام در میان طوایف عرب پایدار نماند مگر در مدینه، مکه و طائف؛ این سه جای کوچک.
حالا فکر میکنید عدهی جمعیت این سه شهر چقدر است، روی هم رفته بیست هزار تا نمیشود. خیال نکنید که حالا این سه شهر مثلا مانند سه تا شهر مثل تهران میماند در برابر جمعیت ایران، نه، جمعیت این سه شهر روی هم در حدود بیست هزار تا و سایر مردم مرتد شدهاند و شانه از زیر بار اسلام خالی کردهاند. این مورخ نام یک یک از قبایل عرب را که کجا زندگی میکردهاند اینجا نام برده است.
وی میگوید: با اینکه مسئلهی قوم و خویشی و به ریاست رسیدن قوم و خویش عملی نشد، با این حال مردم اطراف پس از مرگ پیامبر دست از اسلام کشیدند حالا حساب کنید اگر پیامبر (ص) سخت پافشاری میکرد و حتی قبل از آخرین ساعات زندگی خویش رسماً علی (علیه السلام) را بر جای خودش مینشاند و به شکلی که همه حساب کنند که دیگر کار از کار گذشته، ریاست و زمامداری را به او تفویض میکرد و نه فقط او را منصوب کند، بلکه عملا او را تثبیت میکرد.
اگر پیامبر این کار را میکرد و یک راه اختلافات داخل مکه و مدینه و طائف هم ضمیمه میشد به این ارتداد مردم، خارج از این سه قصبهی کوچک، آن وقت دیگر چه میشد؛ آن وقت اصل اسلام فدا میشد، این مسئله است.
📚سخنرانیها و مصاحبههای شهید آیتالله بهشتی، ج1، ص172
﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋
❞موسسه مطالعات اسلامی و علوم انسانی اندیشه بهشتی❝
༺ @AndisheBeheshti ༻
موسسه اندیشه بهشتی
♦️نگاهی دیگر به مسأله نصب علی (ع)
در تاریخ نهضت اسلام با فرا رسیدن رحلت پیامبر قبل از اینکه اسلام آن چنان پایدار شود که بدون نگرانی بتواند على (ع) عملا بر کرسی زمامداری اسلام بنشیند چنین شرایطی فراهم نیامد. حالا که نیامد پیامبر در اصل نصب على به زمامداری نگران است. وحی میآید که ای رسول خدا در اعلام مطلب درنگ نکن، نگران مباش، تو این حقیقت را اعلام کن اگر چه على عملا زمامدار نشود بعد از تو، اعلام کن، چرا؟ چون با اعلام زمامداری مولا على (ع) اقلاً اصل عالی مشخصات زمامدار امت به وسیلهی پیامبر اعلام شد. اگر قرار است کسی زمامدار امت باشد صفاتش، صفات چه کسی باشد. اقلا من امروز که میخواهم با شما سخن بگویم، سندی عالی و زنده و عینی دارم که بگویم ای مسلمانان زمامدار امت اسلام باید چه خصلت هایی داشته باشد تا بتوان او را اصلا زمامدار اسلام نامید. این ارزش بزرگی است، این تبلیغ رسالت است، یعنی حتی اگر علی (ع) هم زمامدار نشود، با اعلام زمامداری آن حضرت یک بخشی دیگر از تعالیم اسلام به روشنی به مردم ابلاغ شد و ضابطه ی تعیین زمامدار مشخص شد.
حالا امیدوارم بتوانیم معنی این آیه ی کریمه را به صورتی فطرت پذیر و دور از هر نوع شائبه ی دیگر هضم و دفع کنیم. ای پیامبر آنچه از جانب خدایت بر تو فرستاده شده ابلاغ کن، اگر ابلاغ نکردی رسالتت را تمام نکردهای و نگران مباش که از ناحیهی این ابلاغ گزندی به تو و امت اسلام برسد و اما اگر نگران آن مردم کافر کفران پیشه هستی، بدان که «ان الله لايهدی قوم الكافرين».
﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋﹋
❞موسسه مطالعات اسلامی و علوم انسانی اندیشه بهشتی❝
༺ @AndisheBeheshti ༻