✅جشن سده
🔹مفصلترین گزارش تاریخی از جشن سده برمیخوریم که به برگزاری این جشن در دورۀ حکومت مرداویج زیاری بازمیگردد و شرح آن در الکامل (ابناثیر، ۸ / ۲۹۸- ۲۹۹)، تجارب الامم (ابوعلی مسکویه، ۱ / ۳۱۰-۳۱۱)، المختصر فی اخبار البشر (ابوالفدا، ۲ / ۸۲) و مجمل التواریخ و القصص (ص ۳۹۰) آمده است. آدام متز خلاصهای از این روایت را در کتاب خویش نقل کرده است: «مشهورترین آتشبازیهای شبانۀ قرن چهارم در سال ۳۲۳ ق، به دستور مرداویج ترتیب داده شد. از مدتها پیشتر، هیزم بسیار و نفت فراوان از دورترین نقاط در وادی زرینرود، نزدیک اصفهان، گرد آورده بودند و نفتاندازان و آذینبندان حاضر کرده، شمعهای عظیم ریختند و کوه و تپهای مشرف بر شهر نماند، مگر آنکه هیزم و خار بسیار در آنجا انباشتند، و به تعداد زیاد کلاغ زنده گرفته، بر چنگال و منقارهایشان گردوهای پر از نفت و فتیله آویختند و در نشستنگاه خاص مرداویج مجسمهها و ستونهای شمعی بزرگ برآوردند و طبق برنامه در ساعت معین در کوهها و تپهها و دشت آتش افروخته شد و فتیلۀ پرندگان را هم آتش زده، پرواز دادند» (۲ / ۴۶۲).
گزارش تاریخی دیگر از برگزاری جشن سده مربوط به دورۀ غزنویان است: در ماه صفر ۴۲۶، هنگامی که امیر مسعود غزنوی (سل ۴۲۱-۴۳۲ ق) با سپاه خود به سوی مرو میرفت، چون سده نزدیک بود، دستور داد لشکریان در راه مرو سراپرده زنند و پس از برگزاری جشن #سده، به راه خود ادامه دهند. سپاهیان در کنار جوی آب بزرگی که در صحرا بود، به کمک چوبهای بلند، چهارطاقهایی ساختند و آنها را از شاخههای خشک انباشتند، به اندازهای که به بلندای کوهی رسید. در شب سده، امیر در زیر سایبانی در کنار جوی آب نشست و ندیمان و مطربان آمدند، آتش به هیزمها زده شد و کبوتران و ددان نفتآلود را رها کردند که از میان آتش شروع به دویدن کنند؛ گزارش شده است که شعلههای این آتش به اندازهای بلند بوده که تا ۱۰ فرسنگ آنسوتر دیده میشده است. بیهقی، گزارشگر این واقعه، نوشته است: «چنان سدهای بود که دیگر آنچنان ندیدم» (۲ / ۶۶۶-۶۶۷).
همچنین نفتاندودکردن جانوران و پرندگان و بستن بافههای گیاه به پای آنها و رهاکردنشان در آتش به قصد شادی و خوشگذرانی در این منابع آمده است. (ابوعلی مسکویه، ۱ / ۳۱۰؛ ابناثیر، ۸ / ۲۹۸؛ بیرونی، التفهیم، ۲۵۷؛ قزوینی، ۸۰؛ دمشقی، ۳۶۶؛ میبدی، ۱۰۰)
گروه پژوهشی آرتا
https://eitaa.com/joinchat/2525560832C7caee8d264
❇️جشن سده
➕ابوریحان بیرونی دانشمند معروف ایرانی در مورد جشن #سده ذکر می کند یکی از رسوم جشن سده این است که باید حیوانات بی گناه را در آتش بیافکنند و از به آتش انداختن این موجودات لذت می بردند.
جالبه ابوریحان بیرونی در آخر لعن و عصبانیت خود را از این اشخاص و این کار نشان می دهد (کلیک)
البته جشن سده ی فعلی چنین چیزهایی ندارد ولی در اصل خود چنین مواردی گزارش شده است .لذا کسایی که مایلند به جشن اصیل خود پایبند باشند چنین مواردی نیز در آن بوده است.
گروه پژوهشی آرتا | برای عضویت کلیک کنید