🖊خط ریحان
✨قرآن ریحان تنها نمونۀ چاپی قرآن مجید به خط زیبای ریحان در جهان است.
این اثر نفیس توسط استاد بهرام سالکی در ۸ سال خوشنویسی، تذهیب و براساس شیوۀ رسم المصحف کتابت شده است.
تذهیب های یکپارچۀ اسلیمی، طوماری مرصع با زنجیری سنجاق نشان، ترنجها، شمسه های متنوع اسلیمی و ختایی، همگی جلوه ای از شکوه و عظمت هنرهای اسلامی در ایران است.
از ویژگی های این اثر می توان به خوانا بودن کلمات و جایگذاری دقیق اعراب، طراحی کتبیه های متعدد و مجلل برای سرسوره ها، شمسه های متنوع وقف (گل آیه ها)، سه نوع فهرست با تذهیبات فاخر، تزئینات صفحات استقبال، دعای افتتاح و سوره های حمدو بقره، دو تاج مرصع در ابتدای جزء پانزده و سی ام، و تذهیبات روح نواز و فوق العاده زیبای سوره های فلق و ناس و دعای ختم اشاره کرد، که این اثر را به شاهکار بی بدیل هنر کتاب آرایی در جهان تبدیل کرده است.
🖋#هنر_و_قرآن #خط_قرآنی
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
🔺 خط نسخ
- ریشهی خط نسخ به کوفی میرسد. بدین ترتیب که خطی همپایه و همعرض کوفی بودهاست بهصورت نسخ ناقص، «النسخی» یا « الدّارج» که در ابتدا به نام خط حجازی معروف بودهاست. نسخ به معنای محو، ابطال و زائل نمودن چیزی است و خط نسخ از آن جهت«نسخ» نامیده شد که پس از قاعدهمند شدن، اکثر کتب را با این خط مینوشتند و بهنوعی ناسخ خطهای دیگر است. به خط نسخ «بدیع» و «منسوب» نیز گفته اند. به علاوه به دلیل اینکه از سدهی چهارم تا کنون در کتابت آثار دینی و به ویژه قرآن کریم از خط نسخ استفاده میشود به آن خط«قرآنی» نیز میگویند.
نسخ ایرانی
خط نسخ در ایران تا قبل از قرن یازده و دوازده هجری قمری به شیوه عربی و عثمانی مایل به ثلث و محقق نوشته میشد. «احمد نیریزی» آن را به شیوه ای خاص که گویی از خط نستعلیق چاشنی یافته درآورد و خطاطان ایران تاکنون از این شیوه پیروی کردهاند .
#هنر_و_قرآن #خط_قرآنی
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
#خط_قرآنی
🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸
- خط کوفی اولیه مربوط به سدهٔ اول یا دوم هجری/ هفتم یا هشتم میلادی
خط کوفی نام خطی از خطوط اسلامی است که منسوب به شهر کوفه است و گفته میشود که در آن جا شکل گرفته و توسعه یافتهاست. نخستین نسخههای قرآن را با این خط نوشته اند. این خط همانندی فراوانی به دین دبیره یا خط اوستایی دارد. پس از سدهٔ سوم هجری با فراگیر شدن خط نسخ و دیگر دبیرههای نوآوری شده، رفتهرفته کاربرد خط کوفی کمتر شد، تا این که پس از سده پنجم هجری کمابیش کنارگذاشته شد و بیشتر کاربرد تزئینی و محدود یافت.
هرچند کهنترین نمونههای باقیمانده از قرآن با خطوطی آغازین و تکامل نیافته نگاشته شدهاند، اما میتوان کمابیش گفت همزمان با ظهور اسلام، خط کوفی هم شکل گرفت و قرآن با خط کوفی نوشته شد و بعدها با سوادآموزی یاران و شاگردان حضرت محمد(ص) این خط بسط یافت.
در نخستین سدههای اسلامی در پی نیاز به داشتن خطی منزه که بتوان آن را بدون غلط خواند خط کوفی مراحل تکامل را بهسرعت طی کرد. دبیره عربی و به تبع آن خط کوفی که رسمیترین و سازمانیافتهترین شیوه نگارش این خط بود، اصلاحات و ابداعاتی را در کمتر از دو سده از سر گذراند، تا به خطی کامل برای ثبت قرآن و سایر متون تبدیل شود. البته این تغییرات با مخالفتهایی نیز روبهرو بود و گروهی معتقد بودند که باید قرآن همچنان به همان شکل زمان محمد نوشته شود. اما سرانجام نیاز شدید به خطی بر اساس قاعده و نظم آسان بر نظر محافظهکاران پیروز شد.
در آغاز برای صحیح ادا کردن متون نوشته شده و تشخیص حرکات حروف (زیر و زبر)، نقاطی درشت و مدور را به کار گرفتند که اغلب با رنگ قرمز و گاه سبز، در کنار حروف سیاه درج میشد. این ابتکار توسط ابوالاسود دوئلی (درگذشت: ۶۹ ه.ق) انجام پذیرفت. به این شکل که یک نقطه در بالای حرف بهجای زبر، یک نقطه در زیر حرف بهجای زیر، یک نقطه جلوی حرف بهجای پیش و دو نقطه روی یکدیگر بهجای تنوین به کار میرفت.
🖋#هنر_و_قرآن #خط_قرآنی
#خط_کوفی
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
#خط_قرآني
🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋
🔺سوره فاتحه با خط نسخ
خط🖋 نسخ، خطی است ابداع شده در اوایل قرن سوم هجری قمری بهدست ابن مقله شیرازی که در ابتدا خطی همپایهٔ خط کوفی بود.
نسخ یعنی نسخه برداری یا رونوشتشده و کپیشده. خط نسخ در واقع اولین خطی بود که برای تکمیل کردن نواقص و اشکالات خط کوفی و اضافه کردن اعراب و حرکات و آواها اختراع شد تا برای الفبای فارسی مناسب گردد.
یکی از نسخ نویسان مشهور ایرانی احمد نیریزی معروف به سلطانی است. او در حدود ۳۰۰ سال پیش میزیستهاست. از شاهکارهای استاد احمد نیریزی یک قرآن نفیس به خط نسخ است که استاد در حاشیه آن اختلاف قرائت قراء سبعه را کتابت نمودهاست.
خط نسخ خطی است کامل معتدل، منظم، روشن و واضح و از نظر شکل حروف شباهت به ثلث و محقق ریحان دارد. شکل حروف بهطور معمول دارای خوانایی بالا و نیم سطح و نیم دور است.
🗂منبع: ویکی پدیا دانشگاه آزاد
#هنر_و_قرآن #خط_قرآني
#نسخ
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
#خط_قرآنی
🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋
خط ✒️ ثلث یکی از شیوههای بسیار مهم در خوشنویسی اسلامی و یکی از خطوط ششگانه است و ابداع آن را به ابوعلی بن مقله بیضاوی شیرازی (معروف به ابن مقله) که در قرن سوم هجری میزیست نسبت میدهند
دربارهٔ بهکار رفتن نام «ثلث» به معنی «یک سوم» برای این روش از خوشنویسی، دلایل گوناگونی آوردهاند.
یکی از دلایل ذکر شده داشتن ۱/۳ سطح (خطوط مستقیم) و ۲/۳ دور (خطوط منحنی) در شکل حروف و کلمات آن است.
و برخی معتقدند این نامگذاری برای آن بوده که اندازه سرقلمِ ✒️ ثلث، یک سوم اندازه قلم طومار است. قلم درشت طومار که مخصوص نوشتن طومارها و نامهها ✉️ بود به نوعی قلم معیار بهشمار میآمد.
بر اساس نظری دیگر، این نامگذاری به سبب ارتباط میان خط ثلث با نسخ یا محقق است، با این توضیح که پیشنیاز تبحر یافتن در نوشتن خط ثلث، تسلط بر نسخ یا محقق و در واقع تسلط بر دست کم دو خط از خطوط ششگانه (= یک سوم) است
پس از عصر صفوی، بنا به دلایلی مانند رونق خط نستعلیق و هرج و مرجهای طولانی سیاسی و اجتماعی، سیر نزولی یافت آنچنانکه تا پایان عصر قاجار، فقط یک ثلثنویس برجسته (محمدباقر شریف شیرازی) مجال ظهور یافت. اما در عثمانی اهمیت خط ثلث سیر صعودی داشت و آن دیار بهتدریج به کانون ثلثنویسی مبدل گشت. ظهور جمع کثیری از ثلثنویسان برجسته در عثمانی، طی قرون نهم تا چهاردهم و کثرت آثار به جا مانده از آنان، که با ابداع شیوههای متنوع هنری در نگارش ثلث همراه بود، گویای چنین موقعیت ممتازی است.
در گذشته برای نوشتن قطعات، پشت جلد، عناوین، سرلوحهها و تقسیمات کتابها، الواح سردر خانهها و مغازهها، کتابت قرآنهای جامع، حکاکی سنگها و مهرهای قیمتی و نشانها از خط ثلث استفاده میشد. اما عمدهترین و مهمترین کاربرد این خط کتیبهنویسی محرابها، قبهها و سر در ورودی مساجد🕌 توأم با طرحهای اسلیمی و ختایی است که رواج آن، به سبب هماهنگی خط ثلث با طرحها و رنگها و کاشی کاری مساجد است. از این رو، همواره جمع کثیری از ثلثنویسان در زمرهٔ کتیبهنویسان نیز بودهاند
خط ثلث دارای بار مذهبی نیرومندی است از این رو در دورهٔ پس از انقلاب اسلامی در آثار گرافیکی برای نوشتن آیات قرآن و ادعیه بهکار رفتهاست. همچنین در عناوین برخی مجلهها پشت جلد کتاب و طرح تمبر و مانند آنها نیز دیده میشود
🖋#هنر_و_قرآن #خط_قرآنی
#خط_ثلث
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
انوار القرآن
#خط_قرآنی 🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋 خط ✒️ ثلث یکی از شیوههای بسیار مهم در خوشنویسی اسلامی و یکی از خطوط ششگانه
#عکس
🥀🍃🥀🍃🥀🍃🥀🍃🥀🍃🥀🍃
🔹عکس سمت راست👉کتیبههای ثلث در قبه الصخره، بیتالمقدس
🔹عکس سمت چپ👈کتیبه ثلث در تاج محل هندوستان به خط امانت خان شیرازی
📸#عکس #خط_قرآنی
#خط_ثلث
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝
#خط_قرآني
🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸
🔺محقق
ریشه خط محقق🖋 به کوفی میرسد و توسط وراقان عراق و در زمان عباسیان و زمان مأمون ظهور یافته است و اولین خطی است که مورد تهذیب و هندسیکردن ابن مقله👳🏽♂️ قرار گرفت.
محقق، یکی از اقلام سته 6️⃣ است که در آن، اشکال حروف یکدست، یکنواخت و درشتاندام است و با فواصل منظم و بدون تداخل نوشته شده است.
خط ریحان از خط محقق اقتباس شده است.
قطّ قلم در محقق، محرفتر از ثلث است و حروفش نسبت به ثلث از تنوع کمتری برخوردار است.
لازم به ذکر است که در برخی از نمونههای خط محقق، گاه حالتهایی از ثلث دیده میشود و گاه خط ثلث برخی از ویژگیهای محقق را در خود دارد. علائم و ضمائم خط محقق به شکل ظریف و ساده است و علامتهای تزیینی بسیار ساده دارد.
🖋 نویسنده: معصومه مصلح
#هنر_و_قرآن #خط_قرآني
#محقق #معصومه_مصلح
╔═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╗
عضو کانال انوارالقرآن شوید
👇👇👇👇👇👇
@AnwarAlquran
╚═─┅─═ .🕋. ═─┅─═╝