اســــاس
🖋️«نظارت اساسی؛ نگاهی به قدمت نظارت مجلس بر وزراء»
🔸تشکیل مجلس شورای ملی پس از امضای فرمان #مشروطه توسط مظفرالدین شاه (1285 ه.ش)، عملاً امکان نظارت نمایندگان ملت بر اعمال دولت را فراهم کرد.
🔸اصل 42 قانون اساسی مشروطه، تکلیف وزرا را به #پاسخگویی در برابر مجلس شورای ملی شناسایی کرده است. بر این اساس، وزرا علاوه بر اینکه در قبال عملکرد وزارتخانه خود در مقابل مجلس مسئولند، در صورت تخلف از قانون نیز با ضمانت‌اجرای عزل یا ارسال پرونده به دادگاه مواجه می‌شدند.
🔸نظامنامه داخلی مجلس نیز در فصل دوازدهم با عنوان «توضیح خواستن از ادارات»، به نظارت مجلس بر عملکرد وزرا می‌پرداخت.
🔸نظارت مجلس شورای ملی در این مرحله اطلاعی بود که به معنی عدم صلاحیت مجلس در نظارت استصوابی نیست.
🔸عدم وجود رسانه‌های معتبر غیر مغرض، اختلاف با عثمانی، کندبودن روند انتشار اخبار جهانی، وجود فضای سیاسی ملتهب داخلی ناشی از انقلاب مشروطه، دخالت‌های دول خارجی و بسیاری عوامل دیگر باعث می‌شد اطلاع از وضعیت سیاسی جهان از طریق گزارش‌دهی منظم #وزیر_امور_خارجه به نمایندگان ملت حائز اهمیت باشد.
🔸 انفعال وزارت خارجه وقت در برآوردن انتظار نمایندگان و تخطی از گزارش دهی منظم به مجلس، با واکنش آنها روبه‌رو شد. به نحوی که در هفتم دی ماه 1285، نمایندگان مجلس #شکایتی را از وزارت امور خارجه به دلیل #عدم_اطلاع_رسانی رویدادهای جهان به مجلس، مطرح کردند.
🔸در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت وزرا در برابر مجلس شورای اسلامی در اصل 137 تبیین شده است. این نظارت، به طرق مختلفی همچون #تذکر، #سؤال (اصل 88)، #استیضاح (اصل 89)، #حق_تحقیق_و_تفحص (اصل 76) و نظایر اینها صورت می‌گیرد.
🔸این #نظارت_استصوابی در کنار #نظارت_اطلاعی مجلس با عضویت نمایندگان درشوراها و کمیسیون‌ها تکمیل می‌شود نحوه سوال از وزیر، استیضاح، رای اعتماد، تذکر، سوال و نظایر اینها به عنوان ابعاد نظارت مجلس، به طور تفصیل در آئین‌نامه داخلی مجلس تشریح شده است.
🔸شایان ذکر است که نظارت نمایندگان مجلس بر وزرا، هم‌عرض نظارت رئیس‌جمهور بر آنان و موازی آن است.
🔸عبرت‌آموزی از وقایع تاریخی انقلاب مشروطه در خصوص تعامل حداکثری و نظارت مجلس بر وزرا، علاوه بر تحقق مردم‌سالاری دینی می‌تواند ضمن عدم خروج قطار دولت از ریل، بر افزایش سرعت حرکت قطار تا نیل به مقصد نهایی مؤثر باشد.
➡️http://twitter.com/Asaas_discourse
➡️http://Instagram.com/asaas_discourse
➡️http://Telegram.me/Asaas_discourse
➡️http://Eitaa.com/Asaas_discourse
✍️مسئولیت دلسوزانه متقابل برای سلامت محیط اجتماعی
🔸️امر به معروف و نهی از منکر یک اصل اسلامی است که عمل به آن، فلاح و رستگاری را در پی دارد.
🔸به حکم آیه شریفه:«وَلْتَکُن مٍّنکُم امةُ یَدعُون الَی الخیرِ وَ یامُرونَ بالمعروفِ و ینهونَ عَنِ المُنکرِ و اولئکَ هُم المُفْلِحُون؛ و بايد از ميان شما گروهى [مردم را] به نیکی دعوت کنند و به كار شايسته وا دارند و از زشتي بازدارند و آنان همان رستگارانند (سوره آل عمران آیه‌ی ۱۰۴)
🔸️اولین اراده نظام حقوقی #جمهوری_اسلامی_ایران به منظور تحقق اصل اسلامی #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر، در فرمان امام خمینی (۱۳۵۸) برای تشکیل اداره امر به معروف و نهی از منکر متبلور شده است:
🔸بسم الله الرحمن الرحیم🔸
شورای انقلاب اسلامی به موجب این مرقوم مأموریت دارد که اداره ای به اسم «امر به معروف و نهی از منکر» در مرکز تأسیس نماید؛ و شعبه های آن در تمام کشور گسترش پیدا کند؛ و این اداره، مستقل و در کنار دولت انقلابی اسلامی است و ناظر به اعمال #دولت و #ادارات_دولتی و تمام اقشار #ملت است. و دولت انقلاب اسلامی مأمور است که اوامر صادره از این اداره را اجرا نماید و این اداره مأمور است که در سراسر کشور از منکرات به هر صورت که باشد جلوگیری نماید و حدود شرعیه را تحت نظر حاکم شرعی یا منصوب از قِبَل او، اجرا نماید و احدی از اعضای دولت و #قوای_انتظامی حق مزاحمت با متصدیان این اداره ندارند. و در اجرای حکم و حدود الهی احدی مستثنی نیست حتی اگر خدای نخواسته #رهبر_انقلاب یا #رئیس_دولت مرتکب چیزی شد که موجب حد شرعی است باید در مورد او اجرا شود.»
روح الله الموسوی الخمینی
🔸️پیام امام(ره) حاوی نکات مهمی است. ایشان در امر نظارت قائل بر #اصل_برابری در مقابل قانون می باشند؛ یعنی اینکه شخص خاطی حتی اگر رهبر انقلاب یا رئیس دولت هم باشد حکم بر او اجرا می شود لذا تفوقی بر دیگر افراد ملت ندارد.
🔸مضافِ بر آن، نظارت بر اعمال دولت و ادارات دولتی را در اولویت قرار داده اند تا اگر قدرت اعطایی را در جهت #تضییع_حقوق_ملت به کار برند مورد عتاب و خطاب قرار گیرند.
🔸️امر به معروف و نهی از منکر در قانون اساسی نیز گنجانده شده است. #اصل_هشتم ضمن تاکید بر بُعد تکلیفی امر به معروف و نهی از منکر از سه قِسم #نظارت سخن می گوید؛ نظارت مردم بر مردم، دولت بر مردم و مردم بر دولت.
🔸️مردم بر مردم: مشارکت آحاد ملت در نظارت مسئولانه بر رفتار یکدیگر موجب ارتقا سلامت جامعه و بهسازی محیط زندگی خواهد شد.
🔸️دولت بر مردم: ارتباط تنگاتنگ دولت با مردم و ممانعت از کج روی ها از طریق ارشاد افراد منحرف و هدایت آنها به صراط مستقیم از وظایف اساسی و بنیادین #دولت_اسلامی می باشد.
🔸️مردم بر دولت: مشارکت فعال مردم به عنوان صاحبان اصلی قدرت در امر #نظارت_بر_دولت، نشان از جامعه ای پویا و موثر دارد. یکی از مصادیق بارز این نوع نظارت، استفاده از ظرفیت اصل ۲۴ قانون اساسی در برخورداری از #آزادی_نشریات و #مطبوعات در بیان مطالب است. اما از آنجا که درصورت ارشاد و تذکر به دلیل برخورداری طبقه حاکم از قدرت، امکان عدم تاثیر گذاری یا بدتر از آن خوف از برخی عواقب وجود دارد، باید از آمران به معروف و ناهیان از منکر به جِّد #حمایت و #پشتیبانی شود.
🔸️وازآنجاکه قدرت اعطا شده به طبقه حاکم، مجوز انتقاد از عملکرد آن ها را به همراه دارد، لذا زمامداران در خصوص عملکرد خود، در مقابل مردم مسئول و در مواجهه با انتقادات، موظف به #پاسخگویی می باشند.
_____________
@asaas_discourse
اســــاس
✍️ به مناسبت آغاز هفته دولت اساسی‌ترین نتیجه مسئولیت‌پذیری دولت، پاسخگویی به ملت بوده که شفافیت د
✍️از دولت شفاف تا دولت پاسخگو
🔰در خصوص پاسخگویی_دولت در مقابل ملت تعاریف متعددی بیان شده اما در ساده‌ترین معنای حقوقی، پاسخگویی به این معناست که ملت حق دارند بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده، رفتار #دولت (به معنای خاص) را مورد قضاوت قرار داده و در صورت کافی نبودن پاسخ، در پرتو این معیارها، به اِعمال ضمانت اجرا بپردازند.
🔰در بسیاری از موارد، #پاسخگویی دولت با مفهوم #شفافیت یکسان انگاشته می‌شود. این موضوع در حالی است که شفافیت، پیش‌نیاز و پیش‌شرط پاسخگویی بوده و شایسته نیست مفهوم پاسخگویی، به مفهوم شفافیت #فروکاسته شود.
🔰شفافیت، بستری #نظارتی است که حس رصد شدن از سوی عموم مردم را به وجود می‌آورد. با پدید آمدن این حس، دولت، تغییر رفتار داده و در نتیجه، انحرافات و #فساد در عرصه #حکمرانی کاهش می‌یابد. به این ترتیب که با اطلاعاتی که دولت در اختیار ملت قرار می‌دهد، به آنها این امکان را می‌دهد که از اقدامات دولت آگاه شوند.
🔰 به عبارت دیگر، شفافیت پنجره‌ای به سمت دولت ایجاد کرده و پاسخگویی را به عنوان ابزاری در اختیار ملت قرار می‌دهد تا بدان وسیله اعمال دولت را مورد #ارزیابی قرار دهند.
🔰زمانی که دولت در قبال ملتش پاسخگو است، یعنی برای ملت #شفاف_سازی می‌کند که یک تصمیم، چرا و از چه طریقی اتخاذ شده و ملت نیز از طریق این شفاف‌سازی، می‌توانند ارزیابی کنند که آیا دولت عملکرد موفقی دارد یا خیر.
🔰این موضوع فضای #گفتگوی_عمومی بین دولت و ملت را ایجاد و سبب می‌شود که دولت و ملت از #حقوق و #تکالیف متقابلی که نسبت به یکدیگر دارند آگاه شوند. ازاین‌رو پاسخگویی، اعتماد ملت نسبت به دولت و عملکرد آن را به ارمغان خواهد آورد.
🔰براین‌اساس، شفافیت، پایه‌های پاسخگویی حکمرانان را ایجاد می‌کند. از یک سو، در غیاب شفافیت اقدامات نظارتی نیز نمی‌تواند سرانجام مطلوبی داشته باشد و از سوی دیگر شفافیت از خصایص حکمرانی شایسته، ضمن اینکه حامی حقوق افراد است، قدرت را به نقطه #تراز رسانده و با پدیده‌های شومی چون #فساد_اقتصادی نیز مقابله می‌کند.
🔰بنابراین می‌توان گفت اساسی‌ترین نتیجه مسئولیت‌پذیری دولت، پاسخگویی به ملت بوده که شفافیت در اعمال سیاست و خط‌مشی نیز زمینه ساز اعتماد است.
🔰 عدم توجه به شفافیت به عنوان پیش‌نیاز پاسخگویی، آسیب‌های فراوانی به نظام سیاسی وارد ساخته و سبب جدایی مردم از حکومت می‌گردد. در حالی که با شفاف‌سازی می‌توان ضمن پاسخگو کردن دولت، رابطه میان دولت و ملت را #استحکام بخشید.
_________
@asaas_discourse
هدایت شده از اســــاس
✍️از دولت شفاف تا دولت پاسخگو
🔰در خصوص پاسخگویی_دولت در مقابل ملت تعاریف متعددی بیان شده اما در ساده‌ترین معنای حقوقی، پاسخگویی به این معناست که ملت حق دارند بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده، رفتار #دولت (به معنای خاص) را مورد قضاوت قرار داده و در صورت کافی نبودن پاسخ، در پرتو این معیارها، به اِعمال ضمانت اجرا بپردازند.
🔰در بسیاری از موارد، #پاسخگویی دولت با مفهوم #شفافیت یکسان انگاشته می‌شود. این موضوع در حالی است که شفافیت، پیش‌نیاز و پیش‌شرط پاسخگویی بوده و شایسته نیست مفهوم پاسخگویی، به مفهوم شفافیت #فروکاسته شود.
🔰شفافیت، بستری #نظارتی است که حس رصد شدن از سوی عموم مردم را به وجود می‌آورد. با پدید آمدن این حس، دولت، تغییر رفتار داده و در نتیجه، انحرافات و #فساد در عرصه #حکمرانی کاهش می‌یابد. به این ترتیب که با اطلاعاتی که دولت در اختیار ملت قرار می‌دهد، به آنها این امکان را می‌دهد که از اقدامات دولت آگاه شوند.
🔰 به عبارت دیگر، شفافیت پنجره‌ای به سمت دولت ایجاد کرده و پاسخگویی را به عنوان ابزاری در اختیار ملت قرار می‌دهد تا بدان وسیله اعمال دولت را مورد #ارزیابی قرار دهند.
🔰زمانی که دولت در قبال ملتش پاسخگو است، یعنی برای ملت #شفاف_سازی می‌کند که یک تصمیم، چرا و از چه طریقی اتخاذ شده و ملت نیز از طریق این شفاف‌سازی، می‌توانند ارزیابی کنند که آیا دولت عملکرد موفقی دارد یا خیر.
🔰این موضوع فضای #گفتگوی_عمومی بین دولت و ملت را ایجاد و سبب می‌شود که دولت و ملت از #حقوق و #تکالیف متقابلی که نسبت به یکدیگر دارند آگاه شوند. ازاین‌رو پاسخگویی، اعتماد ملت نسبت به دولت و عملکرد آن را به ارمغان خواهد آورد.
🔰براین‌اساس، شفافیت، پایه‌های پاسخگویی حکمرانان را ایجاد می‌کند. از یک سو، در غیاب شفافیت اقدامات نظارتی نیز نمی‌تواند سرانجام مطلوبی داشته باشد و از سوی دیگر شفافیت از خصایص حکمرانی شایسته، ضمن اینکه حامی حقوق افراد است، قدرت را به نقطه #تراز رسانده و با پدیده‌های شومی چون #فساد_اقتصادی نیز مقابله می‌کند.
🔰بنابراین می‌توان گفت اساسی‌ترین نتیجه مسئولیت‌پذیری دولت، پاسخگویی به ملت بوده که شفافیت در اعمال سیاست و خط‌مشی نیز زمینه ساز اعتماد است.
🔰 عدم توجه به شفافیت به عنوان پیش‌نیاز پاسخگویی، آسیب‌های فراوانی به نظام سیاسی وارد ساخته و سبب جدایی مردم از حکومت می‌گردد. در حالی که با شفاف‌سازی می‌توان ضمن پاسخگو کردن دولت، رابطه میان دولت و ملت را #استحکام بخشید.
_________
@asaas_discourse