هنر تحریمها؛ ابزار نرم قدرت و استراتژی استحاله اجتماعی
🔹 ریچارد نفیو، از معماران اصلی تحریمهای آمریکا علیه ایران در دوران اوباما و معاون هماهنگکننده تحریمها در وزارت خارجه آمریکا، در کتاب «هنر تحریمها» معتقد است که:
🔸 میتوان با طراحی سیاستهای مالی، پولی، دیپلماتیک و امنیتی، ساختارهای اقتصادی جامعه هدف را تخریب کرد.
🔸 این تخریب اقتصادی، با فروپاشی ساختاری، افزایش فشار اجتماعی و ایجاد شکاف در جامعه، منجر به کنشهای سیاسی و امنیتی خواهد شد.
📍 تحریمها؛ ابزار تغییر رفتار بدون جنگ
🔹 نفیو تحریمها را ابزار "نرم قدرت" میداند که هدف آن تغییر رفتار کشورها بدون توسل به زور نظامی است.
🔹 او مدلی چندلایه برای طراحی تحریمها ارائه میدهد:
1️⃣ تحریمهای نمادین: محدودیتهای سبک با هدف ارسال پیام سیاسی.
2️⃣ تحریمهای بخشی: هدف قرار دادن بخشهای خاص اقتصاد (مثل انرژی یا مالی).
3️⃣ تحریمهای گسترده: فلج کردن سیستماتیک اقتصاد کشور هدف.
4️⃣ تحریمهای فراملی: فشار بر شرکای تجاری کشور هدف برای قطع همکاری.
🔹 تحریمهای مرحله ۳ و ۴، از یک سو موجب مقاومت بیشتر دولتها و از سوی دیگر، افزایش فشار بر جامعه میشود.
🔹 این شرایط، دوقطبی "حاکمیت-مردم" را تقویت کرده و در نهایت، با ایجاد بحرانهای ملی و کاهش مشروعیت بینالمللی کشور هدف، زمینه تشدید تحریمهای جهانی را فراهم میکند.
📍 نمونه موفق تحریمهای هوشمند علیه ایران
🔹 نفیو تحریمهای ایران در دوره ۲۰۱۰–۲۰۱۵ را نمونهای موفق از تحریمهای هوشمند معرفی میکند.
🔸 در این دوره، ترکیبی از تحریمهای چندجانبه سازمان ملل، فشار اروپا، چین و روسیه، تحریم بخش نفت و بانک مرکزی ایران و پیشنهاد مذاکره (برجام) اجرا شد.
🔸 این مجموعه اقدامات، به توافق هستهای و تغییر رفتار ایران منجر شد.
🔹 چرا تحریمهای ترامپ (۲۰۱۸ به بعد) ناکام ماند؟
نفیو دو دلیل اصلی را برای عدم موفقیت سیاست فشار حداکثری ترامپ بیان میکند:
✅ الف - نقش تحریمهای ثانویه: تهدید شرکتهای خارجی به محرومیت از بازار آمریکا، کلید کاهش درآمدهای نفتی ایران بود.
✅ ب - خطای استراتژیک: فشار حداکثری بدون ارائه راه خروج، باعث افزایش مقاومت ایران و کاهش تمایل به مذاکره شد.
🖍🚨🚨از اینجا ببعد جان کلام است 👇👇
📍 استراتژی نفیو؛ تحریم، امتیازگیری و سقوط تدریجی حریف
🔹 نفیو که هنرش، طراحی جنایت اقتصادی علیه بشریت است، توصیههایی کلیدی برای سیاستگذاران ارائه میدهد:
🔸 ۱. ابتدا اهداف تحریمها باید دقیق و شفاف تعریف شوند.
🔸 ۲. پس از اجرای تحریمها، باید یک مسیر تدریجی برای کاهش تحریمها در ازای امتیازگیری مداوم پیشنهاد شود.
🔸 ۳. این فرآیند باید زمانبر و فرسایشی باشد تا در نهایت، حریف با کمترین هزینه و بدون جنگ، تسلیم شود.
🔹 با در نظر گرفتن این اصول، تفاوت سیاست ترامپ ۲۰۱۸ با ترامپ ۲۰۲۴ روشن میشود:
✅ ترامپ ۲۰۱۸ فقط تحریم میکرد.
✅ ترامپ ۲۰۲۴ هم تحریم میکند و هم پیشنهاد مذاکره میدهد، زیرا این مدل اثباتشده نفیو برای تغییر رفتار کشورهاست.
📌 نتیجهگیری:
🔸 تحریمها، اگرچه در ظاهر ابزار اقتصادی هستند، اما در واقع یک سلاح سیاسی-امنیتی برای استحاله اجتماعی و تغییر حکومتها محسوب میشوند.
🔸 شناخت این استراتژی، کلید درک سیاستهای تحریمی غرب و اتخاذ راهبردهای مقاومتی هوشمندانه است.
✅ پذیرش مذاکره و پیشبرد آن بخشی از طراحی و بازی اتاق فکرهای آمریکا برای تضعیف بیشتر و فروپاشی ایران است.