💢 اهمیت و جایگاه موضوع شناسی در مسائل جدید فقهی
🔰 آیت الله العظمی خامنه ای
💠قم و دیگر حوزهها، از #تحولات_عالم نبایستی برکنار بمانند. کسانی که تدبیر امور حوزه را به دست دارند، باید فکری کنند و ترتیبی دهند که طلاب در جریان #مسائل_عالم قرار گیرند. چنین نباشد که از پیشرفتهای عالم، از حوادث عالم، از موضوعات علمی، از اکتشافات جدید در زمینههای مختلف - چه در زمینههای علوم طبیعی و چه بخصوص در زمینههای #علوم_انسانی - اینها برکنار و دور باشند.
💠چرا؟ برای اینکه یک رکن مهم برای فتوا، اطلاع از #موضوع است. اگر فقیه، #موضوع را نشناسد، نخواهد توانست کما هو حقه، از دلیل شرعی، #حکم الهی را استنباط کند.
💠 فرض کنید کسی میخواهد مثلاً در باب کر حرف بزند؛ نباید بداند آب چیست!؟ فرض کنید در گوشهای نشسته باشد و لیوان لیوان، یا قطره قطره، در حلق او آب ریخته باشند - البته فرض غیرممکن یا بسیار مستبعدی است؛ اما در عالم تصور - میشود چنین انسانی بفهمد که کر، میزان کر، تطهیر کر، یا آب جاری چیست؟ چگونه میخواهد اینها را استنباط کند؟ اصلاً میتواند استنباط کند؟ میتواند #موضوع و #حکم را بفهمد؟ اگر فقیه #موضوع را نداند، بسیار مشکل است که بتواند #حکم را درست بداند.
💠 بسیاری از جاها انسان فتاویای را ملاحظه میکند و میبیند که این فتاوی، رسا و کامل نیست. وقتی برمیگردد، میبیند #موضوع برای فتوا دهنده، درست روشن نبوده است. در بسیاری از مباحث فقهی، ما به این برخورد میکنیم. میبینیم که در مسألهای، اغلب فقها به یک امر فتوا دادهاند. انسان تعجب میکند. واقعیات زندگی را که نگاه میکند، میبیند حکم شرعی در این قضیه، نمیتواند این باشد. بعد که تأمل میکند، سیر میکند؛ میبیند #موضوع و شقوق #موضوع، در زمان صدور آن فتوا، درست روشن نبوده است. یا شقوقی داشته، که آنها در حوزهی فقها نبوده است، یا بعداً شقوقی به وجود آمده است که آن زمان که راجع به این #موضوع بحث میکردند، این شقوق وجود نداشته است.
💠 پس، چنانچه طلبه و فاضل جوان، از #مسائل_عالم مطلع شد و در جریان امور قرار گرفت، این به او در فهم #احکام الهی و شرعی و فتوای صحیح و نزدیک به واقع، کمک خواهد کرد. راهش هم این است که طلاب از این معلومات برکنار نمانند.
💠 در حوزهی قم، باید روشهایی را برای این قضایا انتخاب کنند. مثلاً با کمک کردن به گسترش معلومات، یا مطرح کردن بعضی از مسائل روز در مجلات اختصاصی حوزهها، یا تخطئه نکردن کسی که مطالعات روز دارد، و از این قبیل روشها.
📚 ابتدای درس خارج
71/6/29
@jahkam