eitaa logo
پژوهشکده شورای نگهبان
876 دنبال‌کننده
471 عکس
38 ویدیو
2 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
🔰 بررسی تکلیف اداره کشور بعد از فقدان رییس جمهور در سایر کشور های جهان (بخش اول) ⬅️ از موضوعات مهمی که پس از حادثه تلخ شهادت رئیس جمهور اسلامی ایران، مورد توجه قرار گرفت بررسی این مسئله بود که تکلیف مقام ریاست جمهوری پس از فقدان ایشان چه می شود؟ اداره کشور بر عهده چه کسی خواهد بود و رئیس جمهور آینده چگونه و چه زمان تعیین می شود؟ 🔹باتوجه به اهمیت فوق العاده لین مساله، قانونگذار اساسی ایران پیش بینی این موضوع را در اصل ۱۳۱ قانون اساسی ایران آورده که طبق آن اصل بعد از فقدان یا عزل یا استعفا رییس جمهور ، معاون اول رییس جمهور با تایید رهبری عهده دار وظایف قوه مجریه تا زمان برگزاری‌ انتخابات بعدی خواهد بود. 🔸همچنین معاون اول رییس جمهور باید حداکثر تا ۵۰ روز شرایط برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را مهیا سازد. ✅ حال سوال این است که در قانون اساسی سایر کشور های جهان چه فرآیندی را برای اداره کشور بعد از رییس جمهور پیش بینی کرده اند. 📌این مطالب در پی آن است که مسئله مورد اشاره را در قوانین اساسی برخی از کشورهای جهان مورد بررسی قرار دهد. @ccri_ir
بررسی تکلیف اداره کشور بعد از فقدان رئیس جمهور در ایالات متحده آمریکا🇺🇲 (بخش دوم) 🔸قانون اساسی ایالات متحده آمریکا در رابطه با موضوع مورد بحث در بخش 1 متمم (اصلاحیه) بیست و پنجم قانون اساسی که در سال 1967 به تصویب رسیده است چنین مقرر می کند که «در صورت عزل، فوت یا استعفای رئیس‌جمهور از سمت خود، معاون وی، رئیس جمهور می شود». ⬅️ این موضوع به این معنا است که تاریخ از قبل مشخص شده انتخابات در آمریکا تغییر پیدا نمی کند و معاون رئیس جمهور تا پایان دوره چهار ساله ریاست جمهوری، عهده دار ریاست جمهوری می شود. 🔹این مقرره کوتاه فقط سه وضعیت عزل، فوت و استعفای رئیس جمهور را مورد توجه قرار داده است و در مقایسه با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دارای ابهامات گسترده ای است که اگر عدم تصدی رئیس جمهور آمریکا به دلیلی غیر از موارد مذکور باشد و یا معاون اول وجود نداشته باشد و یا توانایی تصدی را نداشته باشد، چه وضعیتی حاکم خواهد بود چه وضعیتی پیش خواهد آمد. @ccri_ir
بررسی تکلیف اداره کشور بعد از فقدان رئیس جمهور در فرانسه🇫🇷 (بخش سوم) ⬅️ بر اساس اصل هفتم قانون اساسی فرانسه در صورت خالی ماندن مقام ریاست جمهوری یا در مواردی که ناتوانی رئیس جمهور توسط شورای قانون اساسی، دائمی اعلام شود، انتخابات برای رئیس جمهور جدید مگر در صورت تشخیص فورس ماژور توسط شورای قانون اساسی حداقل بیست و حداکثر سی و پنج روز پس از شروع خالی ماندن یا اعلام ناتوانی دائم رئیس جمهور برگزار می شود. این خالی ماندن مقام شامل مرگ، عزل یا استعفای رئیس جمهور میشود. 🔹 در این مدت نیز رئیس سنا به عنوان رئیس جمهور موقت امور را بر عهده می گیرد. این مقام رئیس جمهور جدید و منتخب نیست و بر این اساس لازم نیست از ریاست سنا استعفا دهد. 🔸 در این دوره، رئیس جمهور موقت مجاز به انحلال مجلس ملی نیست و علاوه بر این حق اعلام همه-پرسی یا تغییر در قانون اساسی را ندارد. 🔹این مقرره و رویکرد قانون اساسی فرانسه، تا حدود زیادی ابهامات نسبت به جایگزین رئیس جمهور و مدت زمان تعیین رئیس جمهور را برطرف می‌نماید. @ccri_ir
بررسی تکلیف اداره کشور بعد از فقدان رئیس جمهور در فدراسیون روسیه🇷🇺 (بخش چهارم) 🔹قانون اساسی فدراسیون روسیه در بند 2 ماده 92 از فصل چهارم خود که در خصوص رئیس جمهور است، به این موضوع می پردازد که «رئیس جمهور روسیه در صورت استعفا، ناتوانی پایدار در اعمال اختیارات محول شده به او به دلایل پزشکی و یا در صورت استیضاح، اعمال اختیارات خود را به مدت کوتاهی متوقف می کند. ⬅️ در این خصوص، انتخاب رئیس جمهور روسیه باید حداکثر سه ماه از زمان پایان یافتن اختیارات کوتاه مدت، صورت پذیرد». این ماده در بند 3 مقرر می کند در تمام مواردی که رئیس جمهور روسیه قادر به انجام وظایف خود نباشد، آن وظایف به طور موقت توسط رئیس دولت (نخست وزیر) فدراسیون روسیه انجام می شود. 🔸 رئیس جمهور موقت روسیه حق انحلال دومای دولتی، اعلام همه پرسی و پیشنهاد اصلاح مواد قانون اساسی روسیه را ندارد. 🔹از نکات قابل طرح در رابطه با این مقرره قانون اساسی روسیه می توان به این موضوع اشاره داشت که «مدت کوتاه مدت» دارای ابهام است که چه مدت زمانی را مد نظر دارد؟ @ccri_ir
بررسی تکلیف اداره کشور بعد از فقدان رئیس جمهور در کنیا🇰🇪 (بخش پنجم) 🔹قسمت دوم از فصل نهم قانون اساسی کنیا که مربوط به رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور است، در بند دوم ماده 146 چنین مقرر می کند: ⬅️ زمانی جایگاه ریاست جمهوری خالی بماند (از جمله فوت یا استعفا)؛ 1⃣ معاون رئیس جمهور تا پایان دوره ریاست جمهوری به عنوان رئیس جمهور عهده دار مسئولیت خواهد بود. 2⃣ در صورتی که معاون رئیس جمهور خالی باشد یا معاون رئیس جمهور نتواند سمت ریاست جمهوری را به عهده بگیرد، رئیس مجلس شورای ملی به عنوان رئیس جمهور عمل می کند و انتخابات ریاست جمهوری ظرف 60 روز پس از ایجاد پست خالی در ریاست جمهوری برگزار می شود. 🔸این مقرره از قانون اساسی کنیا تا حدود بسیار زیادی اشکالات محتمل را پاسخ داده است و ابهامات را مرتفع ساخته اما چگونگی اداره کشور تا زمان انتخابات و همچنین برگزاری انتخابات را مورد توجه قرار نداده است. 🔹در مقایسه، قانون اساسی ایران سعی داشته است با ایجاد شورایی متشکل از رئیس مجلس، رئیس قوه قضاییه و همچنین معاون اول که در مقام رئیس جمهور اقدام می نماید، نظمی در اداره امور را فراهم نماید تا با هماهنگی کامل خلأ وجود رئیس جمهور منتخب به کشور آسیب نزند و در مدت زمان 50 روز تا انتخاب رییس جمهور جدید اداره امور دچار خلل نشود. @ccri_ir
🔰 شورای نگهبان در سایر کشور های جهان نهاد نظارتی در ترکیه 🇹🇷 🔹دادگاه قانون اساسی ترکیه بر اساس اصول 153-146 قانون اساسی ترکیه متشکل از هفده عضو می­ باشد.مجلس ترکیه، دو عضو را از میان هیئت رئیسه و اعضای شورای دولتی و یک عضو را با رأی مخفی انتخاب می­ کنند. 🔸رئیس جمهور؛ سه عضو از دیوان عالی، دو عضو از شورای دولتی، یک عضو از دیوان عالی نظامی، یک عضو از محکمه عالی نظامی از طریق مجامع عمومی­شان از میان رئیس و اعضایشان، سه عضو از سازمان آموزش عالی، چهار عضو از میان اعضای عالی اداری، وکلا، قضات و دادستان ­های درجه یک و کسانی که حداقل پنج سال مخبر دادگاه قانون اساسی بوده است، انتخاب می­ نماید. 🔹اعضاء دادگاه قانون اساسی برای مدت دوازده سال انتخاب می­ شوند و هیچکس نمی­ تواند دو بار به عضویت این محکمه درآید. 🔸اعضاء دادگاه قانون اساسی پس از شصت و پنج سالگی بازنشست شده و از عضویت خارج می ­شوند.با محکومیت عضوی از دادگاه قانون اساسی به ارتکاب جرمی که مجازات آن اخراج از شغل قضات باشد، به خودی خود عضویت وی پایان می ­پذیرد. ✅ وظایف دادگاه قانون اساسی ترکیه: 1️⃣ تفسیر قانون اساسی 2️⃣ رسیدگی به اتهامات وارده به مقامات عالی دولتی 3️⃣ انحلال احزاب سیاسی 4️⃣ حسابرسی مالی احزاب سیاسی 5️⃣ نظارت بر قوانین و مقررات دارای الزام قانونی 📚منبع:کتاب دادرسی اساسی تطبیقی ، به اهتمام پژوهشکده شورای نگهبان @ccri_ir