هدایت شده از اندیشکده قصد
✍🏻#علوم_انسانی_اسلامی؛ مسئله یا پاسخ؟!
دکتر #علی_سعیدی
🔸آیا علوم انسانی اسلامی خودش «مسئلۀ» ماست یا اینکه این علوم «پاسخی به مسائل» ماست؟ اگر علوم انسانی اسلامی خودش مسئله باشد یعنی ما از ابتدا قصد داریم چیزی هم‌ارز علوم انسانی در غرب داشته باشیم اما اینکه چه دردی از کشور را درمان می‌کند یا چگونه با مشکلات کشور مرتبط می‌شود یا اساساً اهمیتی پیدا نمی‌کند یا اینکه در درجۀ دوم اهمیت قرار می‌گیرد.
🔸«مسئله‌دانستن» علوم انسانی خودش ما را دچار تعارضی جدی و بنیان‌برافکن می‌سازد: از یک سو می‌خواهیم مانند غربی‌ها «علوم انسانی» داشته باشیم و از سوی دیگر نمی‌دانیم که این علوم اگر نسخۀ اسلامی آن هم تولید شود، به چه دردی می‌خورد.
🔸علوم انسانی در اروپا و در جریان #جنبش_روشنفکری قرن هفدهم و هجدهم، به منظور حل مشکلات و مسائل اروپای آن روز به‌تدریج تدوین یافت. دغدغۀ متفکران اروپایی، حل مشکلات امپراتوری‌های خود بود: اسمیت و ریکاردو و استوارت میل و کینز به دنبال حل مشکلات اقتصادی امپراتوری #انگلستان بودند و در هر برهه‌ای، بسته به اقتضائات عصر خود، نسخۀ متفاوت و بعضاً متعارضی را برای ادارۀ مستعمرات انگلستان ارائه می‌کردند. این راهکارها که تحت عنوان نظریات اقتصادی مطرح می‌شود، لزوما دارای سیر تکاملی و روبه‌پیشرفت برای ساخت دانشی به نام #اقتصاد نیست بلکه هر کدام از آنها در بازۀ زمانی خود، صرفا به مسئله‌ای از مسائل انگلستان پرداخته است.
🔸یک‌زمان دیدگاه‌های مرکانتیلیستی بهتر می‌توانست منافع انگلستان را تأمین کند، یک زمان اندیشه‌های بازارگرای اسمیت، یک زمان ورود ریاضیات می‌توانست دربرابر گسترش مارکسیزم مقاومت کند، یک زمان در همان انگلستان دخالت گستردۀ دولت در نظریه کینز توجیه می‌شود و زمانی دیگر، آزادسازی و خصوصی‌سازی تاچر برای انگلستان راهگشاست. تنها مضمون محوری در تمام نظریات اقتصادی جریان غالب آنگلوساکسونی، «حفظ منافع امپراتوری بریتانیا» و از جنگ جهانی دوم به بعد، «حفظ سلطۀ ایالات متحده» است.
🔸وجود منظومۀ متشکلی از اندیشه‌های اقتصادی تحت عنوان #علم_اقتصاد جهانشمول و غیرتاریخ‌مند افسانه‌ای است که برای حفظ و تحکیم سلطۀ فکری استعمار انگلستان و آمریکا در گوش سایر کشورها و ازجمله کشورهای اسلامی خوانده شده است.
🔸وقتی علوم انسانی اسلامی خودش مسئله باشد، یعنی اقتصاد اسلامی خودش به عنوان یک علم، موضوعیت پیدا کند، دیگر به‌دنبال حل مشکلات جامعه ازطریق آن نخواهیم بود بلکه اقتصاد اسلامی هم چیزی مانند هزاران نماد غربی خواهد بود که با اندک تصرفات روبنایی در آن، وارد کشور کرده‌ایم؛ چیزی مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مال‌ها که امروزه مثل قارچ در سراسر کشور می‌رویند غافل از اینکه اینگونه فروشگاه‌های بزرگ در اقتصادهای غربی برای ترغیب مردم‌شان به خرید کالاهای تولیدی خودشان (نیاز اقتصاد ملی‌شان) بوده است اما در کشور ما این مراکز به دروازۀ ترویج مصرف‌گرایی و فروش محصولات وارداتی و بعضاً قاچاق تبدیل شده بدون اینکه به تولید داخلی در کشور ما خدمتی کرده باشد.
🔸غلبۀ نگاه مسئله‌بودن خود اقتصاد اسلامی و به طور کلی خود علوم انسانی اسلامی، باعث گسترش رویکردهایی در این علوم شده است که صرفاً به اسلامیزه‌کردن اندیشه‌های غربی اکتفا می‌کنند و هرآنچه از غرب می‌آید را به‌عنوان دستاورد جدید علمی و در مرز دانش تلقی می‌کنند غافل از اینکه هر نظریۀ تازه‌ای به دنبال حل مشکل تازه‌ای از غرب است! و ما اگر واقعا دنبال علوم انسانی اسلامی و اقتصاد اسلامی هستیم، باید نظریاتی تولید کنیم که «پاسخی» برای مشکلات جاری کشور باشد نه صرفاً درگیر بیان تفاوت‌ها در مبانی جهان‌شناختی و انسان‌شناختی و روش‌شناختی و... . با این نگاه، علوم انسانی اسلامی ارتباط خود را با مسائل واقعی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی کشور پیدا کرده و با حل مشکلات عینی کشور، جایگاه واقعی خود را در جامعه پیدا خواهند کرد.
🆔 @QasdWay
هدایت شده از دروس دکتر حمیدرضا مقصودی
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
در درس اقتصاد ایران از #قحطی_بزرگ صحبت کردیم. در این کلیپة واکنش بعضی از مردم انگلیس را نسبت به این ماجرا ببینید.
https://eitaa.com/hamidrezamaghsoodi
هدایت شده از دروس دکتر حمیدرضا مقصودی
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
این هم واکنش ایرانی‌ها نسبت به ماجرای #قحطی_بزرگ. تشکر از آقای احمدلو بابت ارسال این کلیپ.
https://eitaa.com/hamidrezamaghsoodi
هدایت شده از اندیشکده قصد
🔅نمونه‌های تاریخی مقاومت مردم ایران در برابر خباثت‌های #انگلیس
🔸 دخالت‌های انگلیس در طول تاریخ ایران سرشار از «خباثت» بوده است؛ این دولت استعمارگر که با تحمیل #قحطی_بزرگ به مردم ایران، انحراف نهضت مشروطه و سپس روی کار آوردن دیکتاتوری مثل رضا خان اوج خباثت‌های خود را در ایران به نمایش گذاشته بود، در همان دوران با مقاومت مردمی مواجه شد که خواستار پایان دادن به خباثت‌های انگلستان در ایران بودند.
🔸این مردم که از راهبری روحانیون و علمای بزرگ بهره می‌بردند در مقابل خباثت‌های انگلیس قد علم کردند و از همان دوران قیام‌های مردمی و داوطلبانه در جای جای کشور علیه انگلیس شکل گرفت و حرکت‌های مردمی همچون مقاومت عمومی در برابر امتیاز استعماری رژی، نهضت مردم جنوب در برابر تجاوز قوای انگلیس، نهضت فارس، مخالفت با قرارداد استعماری ۱۹۱۹ (قرارداد مستعمره‌‌کردن رسمی ایران) و مقابله مردم ایران با خباثت انگلیس در دوران نهضت ملی نفت پدید آمد.
◀️ متن کامل را اینجا بخوانید: ytre.ir/vze
🆔 @QasdWay
هدایت شده از اندیشکده قصد
🔍 #تبیین_و_تحلیل | مسئله ایران و آمریکا: مبانیِ مکتبی، تجربه تاریخی و مسائل سیاسی
👈 منطق مواجهه جمهوری اسلامی با آمریکا از نظر رهبر انقلاب
🔻 دشمن و دشمن‌شناسی به‌صورت کلی و مسئله‌ی آمریکا و ارتباط و مذاکره با دولت آمریکا به‌صورت خاص از پرتکرارترین مطالب در بیانات رهبر انقلاب اسلامی است. محتوای بسیار زیادی در این زمینه از سوی ایشان تولید شده و این بحث از ابعاد مختلفی مورد توجه و تبیین قرار گرفته است.
🔹️ می‌توان در یک «تقسیم‌بندی کلان» مسئله‌ی ایران و آمریکا و مذاکره و ارتباط جمهوری اسلامی با دولت آمریکا را در اندیشه‌ی رهبر انقلاب در ۳ سطح و لایه دسته‌بندی کرد:
۱- لایه‌ی مبنایی و مکتبی
۲- لایه‌ی تجربه‌ی تاریخی
۳- لایه‌ی سیاسی و دیپلماتیک
این موضوع در این سه سطح مورد تحلیل و تبیین حضرت آیت‌الله خامنه‌ای قرار گرفته و البته وجوه فنیِ چرایی رد ایده‌ی مذاکره و ارتباط با آمریکا، بیشتر در لایه‌ی سیاسی و دیپلماتیک توضیح داده شده است.
🔺️ در ادامه پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR گزیده‌ای از بیانات رهبر انقلاب در این موضوع را براساس سه محور مطرح شده در بالا منتشر می‌کند.
🔍 بخوانید و نظر بدهید👇
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=43885
#اقتصاد_خرد
دریافت اسلایدهای به‌روزشده:
http://qasdway.ir/fa/news/view/96/25
دانشجویان درس #اقتصاد_ایران این دو مقاله را برای جلسۀ فردا مطالعه کنند تا دربارۀ آنها در کلاس بحث کنیم.
تحقیق کلاسی #اقتصاد_ایران
شیوه تحقیق: مطالعۀ موردی
۱. انتخاب یک بنگاه اقتصادی (خرد یا متوسط) و تحلیل اقتصادی عملکرد آن و شناسایی چالش‌ها و مشکلات اقتصادی
تحلیل اقتصادی یعنی:
🔸 مسائل مربوط به تهیۀ مواد اولیه؛
🔸 نحوۀ ارزشگذاری نهاده‌ها اعم از مواد اولیه و نیروی کار و هزینۀ تجهیزات و ماشین‌آلات؛ فناوری تولید و بهره‌وری عوامل تولید؛
🔸 ارزشگذاری محصولات؛ بازار هدف و مشکلات مربوط به آن؛
🔸 سهولت فضای کسب و کار یعنی زمان و مراحل اخذ مجوزهای لازم برای راه‌اندازی این کسب‌وکار، قوانین مالیات و بیمه و...؛
🔸 اگر محصول در تهیه مواد اولیه یا در فروش محصولات با خارج از کشور ارتباط دارد، مسائل مربوط به نرخ ارز و تجارت خارجی در این کسب‌وکار؛
🔸 نوع بازار مواد اولیه و محصولات (رقابتی، انحصاری و...)
🔸 تأثیر یارانه‌ها یا مالیات‌های دولتی بر عملکرد بنگاه
🔸 و...
البته ممکن است برای هر بنگاهی تمامی این مسائل مطرح نباشد، اینها صرفا از باب جهت‌دهی ذهنیت شماست، وقتی می‌گوییم تحلیل اقتصادی کنید یعنی به این مسائل بپردازید.
۲. مطالعۀ موردی یک سیاست یا برنامه یا طرح یا واقعۀ اقتصادی مشخص در ایران
در این مورد، صرفا در یک موضوع خاص که در زمانی خاص رخ داده تمرکز کنید و از طرح مباحث کلی خودداری کنید؛ نمونه‌ای از این موضوعات عبارتند از:
🔸 طرح هدفمندی یارانه‌ها در دولت دهم
🔸 طرح مسکن مهر
🔸 سیاست‌های خصوصی‌سازی براساس اصل ۴۴ در دولت نهم/دهم/یازدهم
🔸 سیاست‌های تعدیل اقتصادی (دولت اول آقای هاشمی رفسنجانی)
🔸 سیاست‌های توسعۀ اقتصادی دولت هفتم
🔸 نقد و بررسی برنامۀ چهارم توسعه
🔸علل و پیامدهای جهش نرخ ارز در سال ۹۷
🔸 علل و پیامدهای جهش نرخ ارز در سال ۹۲
🔸 علل و پیامدهای جهش نرخ ارز در سال ۸۱
🔸 علل و پیامدهای جهش نرخ ارز در سال ۷۲
🔸 تحریم‌های اقتصادی سال ۹۱
🔸 تحریم‌های اقتصادی دهه ۱۳۷۰
🔸 توافق هسته‌ای (برجام) از منظر اقتصادی
🔸 قراردادهای نفتی IPC
🔸 قراردادهای نفتی بیع متقابل
🔸 نهضت ملی‌شدن صنعت نفت
🔸 قرارداد کنسرسیوم نفتی بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲
🔸 امتیاز قرارداد نفتی دارسی
🔸 قرارداد نفتی رضا پهلوی با انگلستان
🔸 طرح انقلاب سفید شاه و اهداف و پیامدهای اقتصادی آن
🔸 طرح اصلاحات اراضی
🔸 بانک شاهنشاهی
🔸 بانک استقراضی ایران و روس
🔸 اهداف، سازوکارها و پیامدهای تأسیس بانک ملی
🔸 اهداف، سازوکارها و پیامدهای تأسیس بانک مرکزی
🔸 تاریخچه و تحولات سازمان برنامه و بودجه
🔸 و...