#نوشتار_علمی شهادت پیامبر ، از تراژدی تا واقعیت ✍ محمدصادق رجبی آزادبنی  #ویژه_محققین #بازنشر 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

🔸گروه تاریخ مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، از بین طلاب واجد شرایط (برای پاسخگویی تلفنی) دعوت به همکاری می‏‏‌نماید. ❇️ شرایط: 1️⃣ دارا بودن مدرک سطح دو حوزوی 2️⃣دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا سطح سه در رشته‏ های مرتبط تاریخ اسلام 3️⃣ قبولی در مصاحبه ثبت نام به دو صورت: مجازی: به نشانی https://pasokhgoo.ir/hamkari حضوری: مراجعه به مرکز ملی پاسخگویی به نشانی قم، سه راه سالاریه شماره تماس جهت اطلاعات بیشتر( ساعت 9 تا 13): 02537174168 🟥 لازم به ذکر است به فرم های ناقص یا مدارک غیر مرتبط ترتیب اثر داه نخواهد شد. #ویژه_متخصصین 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

🔰 پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار می‌کند: ✅ همایش دوره‌بندی در تاریخ 🔻محورهای همایش ۱. مباحث نظری و مفهومی ۲. اصول و قواعد علمی در دوره‌بندی‌های تاریخی ۳. الگوی اروپامحوری در دوره‌بندی تاریخ جهان؛ محاسن و معایب ۴. سودمندی و ناسودمندی در دوره‌بندی‌ها در تاریخ‌ورزی ۵. نسبت دوره‌بندی‌های تاریخی با امر سیاسی ۶. دوره‌بندی‌های تطبیقی؛ کارکردها و الزامات ۷. دوره‌بندی‌های تاریخی و نسبت آن با حیث التفاتی مورخان ۸. دوره‌بندی‌های تجویزی و پیشنهادی ✅ علاقمندان می‌توانند آثار خود را به نشانی ایمیل دبیرخانه همایش ارسال نمایند. 🔴 آخرین فرصت ارسال چکیده مبسوط (۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ کلمه) مقالات: ۱۵ آبان ۱۴۰۳ 📅 تاریخ برگزاری همایش: چهارشنبه ۳۰ آبان ماه و پنجشنبه ۱ آذر ماه ۱۴۰۳ 📍محل برگزاری: تهران- خیابان ولیعصر- خیابان شهید عباسپور- خیابان رستگاران- کوچه شهروز شرقی- پلاک ۹ 📩 ایمیل: inter@pte.ac.ir ☎️ شماره تلفن: ۳-۸۸۶۷۶۸۶۱ #ویژه_متخصصین 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

#گفتگوی_علمی از مجموعه‌گفت‌وگوهای مردم‌نامه با مورخان ایرانی 🎙گفت‌وگو با : افسانه نجم‌آبادی (استاد بازنشسته تاریخ، مطالعات زنان و جنسیت در دانشگاه هاروارد) 🔰با حضور: _داریوش رحمانیان (گروه تاریخ دانشگاه تهران، سردبیر مجله مردم‌نامه) _جواد مرشدلو (گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس) 👤 مدیر نشست: پویا نکویی (دانشگاه تگزاس) 🕖 جمعه، ۳۰ شهریور ۱۴۰۳، ساعت 7 عصر به‌وقت تهران/ 11:30 صبح به‌وقت شرق آمریکا شرکت از طریق آدرس زیر: https://utexas.zoom.us/j/94009953813 #ویژه_علاقه‌مندان #صرفا_جهت_اطلاع 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

📜32 سال پیش، پس از ترور سید عباس موسوی، دبیرکل حزب الله در سال 1992، روزنامه های اسرائیلی تیتر زدند: «دوران درگیری با حزب الله به پایان رسیده است» #بدون_شرح #عبرت_تاریخی 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

زمانی که خبر شهادت مالک اشتر به امیرالمؤمنین علیه السلام رسید، در حالی که به شدت اندوهگین بود، فرمود: ً أَمَا وَ اللَّهِ لَيَهُدَّنَّ مَوْتُكَ عَالَماً وَ لَيُفْرِحَنَّ عَالَماً عَلَى مِثْلِ مَالِكٍ فَلْتَبْكِ الْبَوَاكِي وَ هَلْ مَوْجُودٌ كَمَالِك‏؛ ثقفی، الغارات، ج1، ص 265. به خدا سوگند شهادت تو عالَمی را دگرگون و و عالَمی شاد می کند، بر مانند مالک باید گریه کنندگان اشک بریزند و آیا موجودی مانند مالک یافت می شود! آری امتداد جبهه یزیدی و حسینی تا قیامت ادامه دارد؛ پس بنگر در کجا قرار گرفته‌ای. #مكتب_سيد_حسن_نصرالله #مقاومت #مرگ_بر_اسرائيل #مرگ_بر_آمريكا @rustaei110

🔷گروه و انجمن علمی-دانشجویی تاریخ  دانشگاه تربیت مدرس با همکاری انجمن ایرانی تاریخ برگزار می‌کنند: 🔶نشست: مورخ، نظریه و روش 🔺سخنرانان: دکتر سید هاشم آقاجری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس. دکتر حسن حضرتی ، عضو هیات علمی دانشگاه تهران 🔹️دبیر نشست: فرهاد زینی وند نژاد زمان: سه شنبه ۲۴ مهر ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۵ الی ۱۷ 📍دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده‌ی علوم انسانی، طبقه‌ی چهارم، سالن شهید رئیسی 🔹️لینک ورود به جلسه مجازی: Connect.modares.ac.ir/humalt #ویژه_متخصصین 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

🔹انجمن دانشجویی تاریخ اسلام و تشیع با همکاری دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار می‌کند. ▪️سلسله نشست‌های پنجشنبه‌های تاریخی دانشکده‌ی تاریخ ▫️نشست علمی با موضوع «همفکری درباره‌ی حضور اندک دانشیان تاریخ در محافل تخصصی» (نشست‌ها، کرسی‌ها و همایش‌ها) 🎙با ارائه‌ی: استاد محترم دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی (عضو هیئت علمی مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی) 📝 دبیر علمی: دکتر محمدتقی ذاکری (مدیر گروه تاریخ اسلام دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب) 🗓 تاریخ برگزاری: پنجشنبه ۱۹ مهرماه ساعت ۱۱ تا ۱۲:۳٠ 📍 مکان برگزاری نشست: بلوار الغدیر، کوچه‌ی ۱۱، ساختمان خاتم دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده‌ی تاریخ، سالن شهید قدوسی 📌 این جلسه پیرو نظر استاد صفری فروشانی پخش آنلاین و لینک مجازی ندارد. #نشست_علمی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌‌

باسلام. این جلسه در خصوص ریشه یابی عدم حضور فعال دانشجویان ، اساتید و اصحاب علم تاریخ در نشست‌ها ، دوره‌ها و محافل تخصصی مرتبط با دانش تاریخ است. به عبارت دیگر ، به دنبال پاسخ به این سوال است که چرا دانشیان ( اصحاب تاریخ ) در محافل تخصصی مرتبط با تاریخ ( نشست ها ، دوره‌ها و ... ) حضور فعال نداشته یا اساسأ حضور ندارند؟ مکان برگزاری در ساختمان خاتم ، واقع در بلوار الغدیر می‌باشد. به شرح زمان و مکان درج شده در پوستر.

📌حجت‌الاسلام رسول جعفریان ( استاد تاریخ دانشگاه تهران ) : تغییر نام جنگ اسرائیل با مسلمانان از «شمشیرهای آهنین» به «جنگ رستاخیز» برای همراه کردن اونجلیست‌های آمریکا در حمایت از این جنگ است. شاهدیم که همچنان مفاهیم دینی و آخرالزمانی دارای نقش اساسی در جنگ‌های بزرگ امروز است. #جنگ‌های_صلیبی 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

#نشست_علمی ▫️موضوع: «همفکری درباره‌ی حضور اندک دانشیان تاریخ در محافل تخصصی» (نشست‌ها، کرسی‌ها و همایش‌ها) 🎙ارائه دهنده: استاد محترم دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی (عضو هیئت علمی مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی) 📝 دبیر علمی: دکتر محمدتقی ذاکری (مدیر گروه تاریخ اسلام دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب) #نشست_علمی #ویژه_علاقه‌مندان 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

صوت این نشست تقدیم شد👆👆

#مناظره_علمی 🔰موضوع: «مورخ ، نظریه و روش» 🔹دکتر سید هاشم آقاجری ( هیئت علمی تاریخ دانشگاه تربیت مدرس ) 🔸حسن حضرتی ( هیئت علمی تاریخ و تمدن دانشگاه تهران ) 📌مکان: دانشگاه تربیت مدرس ⁉️ در این نشست‌ مناظره گونه ، که به همت انجمن تاریخ دانشگاه تربیت مدرس تهران ، در مورخ ۱۴۰۳/۷/۲۴ برگزار شد ؛ دکتر حسن حضرتی و دکتر سید هاشم آقاجری در خصوص مباحث مهمی در باب تاریخ پژوهی به گفتگوی انتقادی نشستند. در این گفتگو ، حسن حضرتی نظریه «توصیف فربه» خود را مجددا بازگویی نموده و از آن دفاع نمود ؛ که با انتقادهایی جدی از سوی دکتر آقاجری مواجه شد. از دیگر مباحث مطرح شده در این گفتگو ، چیستی و چرایی کاربست نظریه‌ها در تاریخ پژوهی است. این گفتگو ، خالی از هیجانات مباحثه‌ای نبوده و شنیدن آن برای مستمع می تواند جالب باشد! #ویژه_متخصصین #روش‌شناسی_تاریخ 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

صوت این نشست تقدیم شد👆👆

https://t.me/The_other_side_of_history باسلام. با توکل بر خدا ، کانال «آن سوی تاریخ» در پیام رسان تلگرام نیز راه‌اندازی شد. تا به تبع ، دایره فعالیت ها ، حسب وسع ، گسترده تر شود. امید است مورد توجه و استفاده مخاطبین گرانقدر قرار گیرد.

آثار تمدن باستانی ایران در فرانسه! اگر بتوانیم یکبار به #موزه_لوور پاریس قدم بگذاریم مسلما در جا خشکمان می‌زند چون تعداد زیادی از آثار باستانی ایران در این موزه پیدا خواهند شد! بطور مثال ، سرستون گاو دوسر کاخ آپادانا شوش ، که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید ، به قدری عظیم بود که با پتک به جانش افتادند تا بتوانند آن را از ایران ببرند!! اما چرایی این غارت‌ها را باید در عصر قاجاریه جست! جایی که  آثار باستانی ایران طی قراردادهایی با قاجارها در 327  صندوقچه از ایران خارج شد! (برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید) #آثارباستانی_ایران #میراث_ملی #ویژه_علاقه‌مندان 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

باسلام. یکی از مسائل مهم در کارهای علمی در حوزه‌های علوم انسانی ، تامل در ماهیت علوم انسانی است. متاسفانه این نکته نوعا مورد غفلت قرار می‌گیرد و اصحاب علوم مختلف انسانی ، از تامل و کسب یک جمع‌بندی و تلقی مشخص در باب چیستی ، ماهیت و ضرورت علوم انسانی غفلت می کنند. یکی از دغدغه‌های اینجاب ، فهم و کسب تلقی مختار از مفهوم و ماهیت علوم انسانی ، و سپس فهم و تفسیر ماهیت علم تاریخ در هندسه علوم انسانی است. یعنی حقیقتا ضروری است که اصحاب تاریخ ، ابتدا یک تلقی و فهم مشخص از چیستی «علوم انسانی» پیدا کنند ، و سپس به تأمل و تفکر در باب جایگاه علم تاریخ در منظومه علوم انسانی بپردازند. ثمره این بحث ، علاوه بر فهم درست از جایگاه علم تاریخ در میان علوم انسانی ، فهم تمایزات موضوعی ، روشی و غایی علوم انسانی از یکدیگر ، و به تبع میزان نیازمندی و تقدم و تأخر هر علم نسبت به دیگری است. برای این مهم ، علاوه بر مطالعه کتب مربوطه ، می توان از دو صوت نیز بهره برد ؛ که یکی توسط استاد مصطفی ملکیان در باب چیستی و چرایی فراگیری علوم انسانی ، برای دانشجویان دانشگاه گوهرشاد افغانستان ، بیان شد. و دیگری ، نشستی است که تحت عنوان « هستی و چیستی علوم انسانی » توسط دکتر ناصر فکوهی ، و با همت خانه اندیشمندان علوم انسانی و موسسه طومار اندیشه ، ارائه شده است. متاسفانه حجم این اصوات بسیار بالاست و به علت محدودیت های پیام‌رسان ایتا ، امکان ارسال آن در اینجا وجود نداشت. لذا اصوات مزبور در کانال تلگرامی آن سوی تاریخ منتشر شده است ؛ تا هر بزرگوارای که تمایل به استماع آن داشت ، به کانال تلگرامی مراجعه کند. https://t.me/The_other_side_of_history

#مقاله_علمی « تاثیر عوامل جاهلی بر رویکرد حاضرین در سقیفه » ✍ محمد صادق رجبی آزادبنی #ویژه_علاقه‌مندان #پیشنهاد_مطالعه 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

باسلام. این مقاله را تقریبا سه سال پیش نوشتم. چاپ هم شده. اما چون متاسفانه فایل نشریه‌اش مشکل داشت ، اصل فایل را فرستادم. امید است که مورد توجه و استفاده عزیزان واقع شده ، و از نقد و بررسی محروم نماند.🙏

#سخن_معصوم 🟢امام‌علی(ع): آگاه باشید، شب و روز پنهان و آشکار شما را به مبارزه باشامیان دعوت کردم و گفتم پیش از آنکه آنها با شما بجنگند با آنان نبرد کنید. به خدا سوگند هر ملتی که درون خانه خود مورد هجوم قرار گیرد، ذلیل خواهد شد. اما شما سستی نشان دادید و خواری و ذلت پذیرفتید تا آنجا که دشمن پی‌درپی به شما حمله و سرزمینهای شما را تصرف کرد. 🔴نهج‌البلاغه - خطبه 27 #وعده_صادق۳ #انتقام_سخت 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

تاملی در خصوص چرایی قتل عصماء بنت مروان در گزارشی که واقدی آورده است ، زنی یهودی به نام عصماء بنت مروان ، توسط یکی از یاران پیامبر ، بصورت ناگهانی کشته میشود. (نام کتاب : المغازي نویسنده : الواقدي جلد : 1 صفحه : 173 ) همین رخداد دستمایه ابهامی در خصوص چرایی این عمل شده است. علت اصلی برخورد با این شخص ، تبلیغ بر ضد اسلام و پیامبر و تحریک و تهییج دشمنان برای مبارزه با دولت نوپای اسلامی ، و قتل پیامبر است. مثلاً عصماء در قالب شعر ، که نقش تبلیغاتی مهم در آن زمان داشت ، چنین رسول خدا ص و جامعه اسلامی را مورد هجو قرار داد . متن واقدی بدین شرح است : حدّثنى عبد اللّه بن الحارث، عن أبيه، أنّ عصماء بنت مروان من بنى أميّة بن زيد، كانت تحت يزيد بن زيد بن حصن الخطمىّ، و كانت تؤذى النبىّ صلّى اللّه عليه و سلّم، و تعيب الإسلام، و تحرّض على النبىّ صلّى اللّه عليه و سلّم، و قالت شعرا: فباست بنى مالك و النّبيت [2] * * * و عوف و باست بنى الخزرج‌ أطعتم أتاوى [3] من غيركم‌ * * * فلا من مراد و لا مذحج [4] ترجّونه بعد قتل الرّءوس‌ * * * كما يرتجى مرق المنضج‌ ترجمه شعر : « به نشیمنگاه فرزندان مالک و نبیت و عوف و خزرج (قسم)! ، شما از فرد ناشناخته‌ای اطلاعت کردید که نه از قبیله مراد است و نه مذحج! پس از کشته شدن بزرگان و رؤسای قوم هنوز به او امید دارید چنان که به گوشت پخته‌ای امید بسته شود. آیا بلند همتی نیست که او را ترور کند و امید منتظران را قطع گرداند» شما در سطر آخر مشاهده کنید که چطور این شخص یهودی ، به هجو پیامبر ص و تحریک بر قتل و ترور او مبادرت می کند! طبق نقل واقدی ، زمانی که اتفاق مزبور افتاد ، حضرت رسول اکرم ص در جنگ بدر حضور داشتند. و وقتی عمیر بن عدی از اظهارات ستیز طلبانه عصماء اطلاع یافت ، نذر کرد که اگر هر وقت رسول خدا ( سالم ) از بدر بازگشت ، آن زن را به خاطر اظهاراتش به قتل برساند. چند نکته این وسط قابل توجه است: یک ، شعر‌ مهمترین رسانه در عصر بعثت بوده است که نقش مهمی در رثاء یا هجو یک نفر می توانست ایفا کند. عصماء با بهره‌گیری از شعر ، علاوه بر اینکه به اختلافات قبیله‌ای جاهلی دامن زده بود، به صراحت به تحریک بر علیه پیامبر و قتل و ترور او پرداخته است! دوم ، این اظهارات طبق نقل واقدی زمانی ایراد شد که مسلمانان درگیر جنگ بدر بودند. و این یعنی متشنج کردن فضای جامعه نوپای اسلامی در بهبوهه جنگ! سوم , طبق گواهی تاریخ ، پیامبر هنگام ورود به مدینه یک پیمان مخصوص با یهود بست و دین آنها را به رسمیت شناخت و اجازه داد که یهودیان در کنار مسلمانان به آسودگی زیست کنند ، به شرط آنکه بر مسلمانان ستم نکنند و بر علیه حکومت اسلامی سرکشی نکنند که در این صورت خود را به نابودی کشانده‌اند! ( للیهود دینهم و للمسلمین دینهم موالیهم و انفسهم ، الا من ظلم و أثم فإنه لایُوتَغ الا نفسَه _ سیره ابن هشام ج۱ ص۵۰۳ ) چهارم ، کشته شدن عصماء ، نه به دستور پیامبر ص بلکه اقدام خودسرانه عمیر بن عدی بود. و شاهدش این است که در گزارش واقدی آمده است که عمیر وقتی بعد قتل عصماء نزد پیامبر آمد ، بیم آن داشت که مبادا مورد ملامت رسول قرار گیرد. که در اینجا رسول ص فرمودند : « لا ينتطح فيها عنزان » در توضیح عبارت فوق گفته شده : «لا ينتطح فيها عنزان: معناه أن شأن قتلها هين، لا يكون فيه طلب ثأر و لا اختلاف» یعنی کشتن تو ایرادی نداشته و خون بهایی برای آن وجود ندارد. و علت آن هم مشخص است ، یعنی اقدام به تشنج در جامعه اسلامی در خلال جنگ و تحریک بر قتل پیامبر. پس : پیامبر ابتداءٌ دستور به قتل این شخص نداد. با توجه به کار عصماء و چگونگی قتل او ، بعید به نظر می‌رسد ابهام معقولی در باب چرایی این عمل وجود داشته باشد. ✍ محمد صادق رجبی 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

📹 فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار دست‌اندرکاران همایش بین‌المللی حضرت جعفربن‌ابی‌طالب علیهماالسلام. ۱۴۰۳/۵/۲۹ 💻 Farsi.Khamenei.ir

اطلاعات تاریخی و همچنین توجه به ظرائف تاریخی توسط مقام معظم رهبری ، در این کلیپ ، بسیار جالب است.

بیان عظمت تاریخ و تمدن ایران در کلام آیت‌الله جوادی آملی #پیشنهاد_دانلود 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

«مرکز آموزش‌های آزاد برگزار می‌کند» دوره 📜 «نقش داده‌های تاریخی در فرآیند استنباط فقهی» 🧾 هدف دوره: این دوره به بررسی ضابطه‌مند چگونگی راهیابی داده‌های تاریخی به فرآیند استنباط فقهی می‌پردازد و تلاش می‌کند مبانی این ارتباط را تحلیل و آسیب‌شناسی نماید. 🖋 ساختار دوره: 🔹 جلسه اول: گونه‌های ارتباط و چیستی استنباط فقهی (با ارائه نمونه) 🔹 جلسه دوم: ماهیت و قالب داده تاریخی در استنباط فقهی (با ارائه نمونه) 🔹 جلسه سوم: ساحت و نمود داده تاریخی در استنباط فقهی (با ارائه نمونه) 💳 هزینه ثبت‌نام: ۱۰۰ هزار تومان 🎁50% تخفیف ویژه برای دانشجویان و طلاب دانشگاه باقرالعلوم (ع) 🎓 مزایا: اعطای گواهی معتبر مورد تأیید وزارت علوم 🖥 لینک ثبت‌نام https://survey.porsline.ir/s/I6p6Wz91 📲 کسب اطلاعات بیشتر: @alisalehi9 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فقه_و_تاریخ #استنباط_فقهی #مرکز_آموزش‌های_آزاد #دانشگاه_باقرالعلوم 🏢 مرکز آموزش‌های آزاد دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام) 🆔 @azadbou_ir

ندوة علمية احیاء لتراث علماء كربلاء ودورهم ف نشر العلوم الدينية والانسانية يسر مركز كربلاء للدراسات والبحوث في العتبة الحسينية المقدسة ( فرع قم ) وبالتعاون مع مؤسسة الامام الخميني (ره) البحثية والتعليمية بدعوتكم لحضور الندوة العلمية حول السيد علي الطباطائي (صاحب الرياض ) تحت عنوان : موقف السيد علي الطباطبائي من هجوم الوهابية على كربلاء المقدسة المحاضر : سماحة العلامة الشيخ محمد هادي اليوسفي الغروي ادارة الندوة : الاستاذ عمار الكرباسي وستبث أيضا الندوة الحضورية على برنامج google meet التاريخ : يوم السبت ، 23/11/2024م ، الموافق 21 / جمادى الاول /1446هـ ق الزمان : الساعة 11صباحاً بتوقيت طهران الساعة: 10:30 صباحاً بتوقيت بغداد المكان : قم المشرفة – شارع جمهوري اسلامي – مؤسسة الإمام الخميني (ره) البحثية والتعليمية الرابط : https://meet.google.com/yyp-mywo-qny

#نشست_علمی 🔹موضوع: چگونگی تحول در دانش تاریخ 🎙ارائه دهندگان: دکتر سعید طاوسی مسرور دکتر سید محمد هادی گرامی دکتر علی رضا اشتری تفرشی 🔰مکان برگزاری: دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی ۱۱ آذر ۱۴۰۳ #ویژه_محققین #پیشنهاد_دانلود 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

جستاری در چگونگی تحول در دانش تاریخ ✍ محمدصادق رجبی اخیرا در قالب یک کرسی ترویجی ، در دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی ره ، نشستی با عنوان 《چگونگی تحول در دانش تاریخ》برگزار شد. آقایان دکتر طاووسی، دکتر گرامی و دکتر اشتری به بیان دیدگاه‌های خود و تقد دیدگاه یکدیگر پرداختند. با توجه به اهمیت بالای موضوع این نشست ، و نکات در خور تاملی که در این نشست بیان شد ، لازم دیدم چند سطری در این خصوص مرقوم نمایم‌. بحث تحول در دانش تاریخ از مباحث مهمی است که مورد دغدغه بسیاری از دانشیان تاریخ بوده و هست. در این خصوص باید دقت داشت که تحول در تاریخ به مثابه یک رشته(Discipline) با تحولات تاریخ نگاری خلط نشود. در باب تحول در دانش تاریخ نیز می توان از حیثیات مختلف به آن نگاه کرد: گاهی تحول در باب آموزش تاریخ است ، در مقابل ، تحول در پژوهش‌های تاریخی است. همچینن گاهی تحول در باب متدولوژی و ارائه سبک های جدید روشی در تاریخ پژوهی است. گاهی نیز ، تحول در ایجاد ژانرهای جدید تاریخی است ، و به تبع فهم و تفسیر درست از هر یک از حوزه های تاریخ پژوهی. فارغ از چسیتی و چگونگی تحولات مزبور ، و قبل از ورود در آنها ، به زعم اینجانب ، ضروری است تا کاستی های مفهمومی جدی‌ای که دانش تاریخ با آن مواجه است را شناسایی و بازخوانی یا بازتولید مفهمومی نمود. بطور مثال: _ ایا علم تاریخ ماهیتا مطلق است یا مضاف؟ _میزان تاثیر هر یک از متعلقات تاریخی در منطق پژوهش تاریخی ، جقدر است؟ _قلمرو مسائل دانش تاریخ از کجا تا کجاست؟ آیا رخدادهایی که شاهدان عینی آن هنوز زنده هستند، به تعبیر دیگر وقایع عصر زیستی ما ، جزو تاریخ است؟ _مصادیق تواریخ علوم ، جزو حوزه دانشی تاریخ است یا حوزه دانشی علمی که قرار است تاریخ آن نوشته شود؟ _ آیا نوشتن تاریخ یک متعلق مستلزم اشنایی با آن متعلق است؟ _ کارویژه اساسی دانش تاریخ و تاریخ‌شناس چیست؟ و .... اینها و سوالات و ابهاماتی دیگر از این دست لازم می نمانید که قبل از هر چیز به دنبال تحول در مفاهیم و چارچوب‌های نظری دانش تاریخ بود ، و پس از ارائه تلقیات و خوانش های مختار ، به دیگر ساحت‌ها پرداخت. در تکمیل این نوشتار و توضیح و پاسخ سوالات ذکر شده باید گفت که تاریخ اساسا و ماهیتا علمی است مضاف و تاریخ مطلق نداریم. یعنی دائما تاریخ در تعلق به یک متعلق خاص بیان و نوشته می شود. مثل تاریخ اسلام. تاریخ ایران و.... همچنین مقتضای پژوهش در تاریخ ، حسب هر متعلق تاریخی متفاوت خواهد بود. مثلا پژوهشگر تاریخ ایران باستان باید از داده‌های باستان شناختی استفاده کند ، یا مثلا پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع باید در پژوهش های خود از منبع وحی و وحیاتی استفاده کند که در دیگر حوزه های تاریخ پژوهی مثل تاریخ اروپا چنین جیزی وجود ندارد. مثال دیگر در خصوص تاریخ عصر جدید است ، که پژوهشگر آن با منابع جدیدی مثل ژورنال ها ، تصویرها ، فیلم ها ، و یا حتی با گزارش شفاهی یا بعضا متواتر شاهدان عینی ؛ مواجه است. منابعی که عملا در دیگر حوزه های تاریخ پژوهی وجود ندارند. بحث دیگر در باب تواریخ علم است ، مثل تاریخ ادبیات ، تاریخ فلسفه، تاریخ هنر و .... مسئله این است که تاریخ این علوم را باید مورخ بنویسد یا عالم همان علم؟ مثلا تاریخ ادبیات را باید ادیب بنویسد یا مورخ؟ برخی در این خصوص ممکن است مدعی بشوند که تاریخ مزبور را باید عالم همان علم بنویسد، بدین استدلال که تاریخ یک علم عبارت است از سیر تطور و چگونگی گزار مفاهیم آن دانش در بستر زمان ، و طبعا نوشتن چنین تاریخی مستلزم تسلط بر مفاهیم و داده‌های یک علم است که جز در اختیار عالم آن علم نیست. اما در پاسخ می توان گفت که نوشتن چنین تاریخی قیل از نیازمندی به انشایی با مفاهیم ان علم ، نیازمند یه آشنایی با منطق پژوهش تاریخی است چون در هر صورت این یک پژوهش تاریخی است و نه پژوهش ادبیاتی یا... و خروجی آن یک معرفت تاریخی خواهد بود نه معرفت ادبیاتی یا فلسفی یا ... از درون همین بحث می توان بحث دیگری را گشود و آن اینکه آیا در نوشتن تاریخ یگ چیزی لزوما باید با آن چیز آشنایی داشت؟ مثلا اگر مورخ قرار باشد که تاریخ تشیع امامی را بنویسید حتما باید با این مذهب آشنایی داشته باشد؟ چرا؟! این‌ها همه مطالبی است که بسیار جای بحث و اتخاذ مبنا دارند. با توجه به آنچه که ذکر شد می توان اینطور مدعی شد که هر یک از حوزه های تاریخ پژوهی به خاطر تفاوتی که از برخی جهات روشی و منبع شناختی با دیگر حوزه های تاریخ پژوهی می یابند، این قابلیت را ایجاد می کنند که بتوان تحول در دانش تاریخ را بالخصوص در همان حوزه پی گرفت. مثلا تحول در تاریخ تشیع تحول در تاریخ پژوهی انقلاب و .... نتیجه: قدم اول و اساسی در تحول آفرینی در دانش تاریخ ، بازخوانی و بازتعریف مفاهیم بنیادین این دانش است. و از این قسمت باید تحول آفرینی را آغاز نمود. 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛