💠 تفاوت و تفکیک بین نظر امام و تصمیم ایشان
🔺#أنساب_الأشراف نقل میکند #عبداللّه_بن_سعد بن ابى سرح، اسلام که آورد، به نحوی #کاتب_پیامبر بود و حضرت، قرآن را به او املاء میکرد.
بعد میگوید: پيامبر به او «الكافرين» املا مىكرد اما او به جاى آن، «الظالمين» مىنوشت. به او «عزيز حكيم» املا مىكرد اما او «عليم حكيم» مىنوشت و مانند اين موارد.
🔺وقتی به عبدالله بن سعد میگفتند چرا چنین میکنی، در پاسخ میگفت: من هم مانند آنچه محمّد مىگويد، مىگويم و مانند آنچه محمّد مىآورد، مىآورم. یعنی به نحوی #ادعای_نبوت کرد.
اینجا بود که خداوند آیه93 انعام را درباره او نازل کرد:
➕«و كيست ستمكارتر از آن كسكه بر خدا دروغ بست؟ يا گفت: «به من وحى شده!»، در حالى كه چيزى به او وحى نشده؟ و يا آن كه گفت: «به زودى مانند آنچه خدا نازل كرد، نازل مىكنم»؟».
🔺عبدالله بن سعد عملا #مرتد شد و به #مكّه فرار کرد. لذا پيامبر به كشتن او فرمان داد اما چون او برادر رضاعی(شيرىِ) #عثمان بن عفّان بود، به همین دلیل عثمان شروع کرد به اصرار و خواهش و التماس کردن از پیامبر و آنقدر این کار را ادامه داد تا پيامبر از عبدالله بن سعد دست كشيد.
🔺سپس پيامبر فرمود: «آيا كسى در ميان شما نبود كه به سوى اين #سگ(عبدالله بن سعد) برخيزد و پيش از آن كه #امانش دهم، او را بكشد؟».
#عمر گفت: اگر با چشم به ما اشاره مىكردى، او را مىكشتيم. پيامبر فرمود:
➕من، كسى را با #اشاره نمىكشم؛ چون پيامبران، چشم خيانتكار ندارند. این را دیگر شما باید متوجه میشدید و کار او را پیش از امان من، تمام میکردید.
➕#کلید_واژه: «قالَ: أما كانَ فيكُم مَن يَقومُ إلى هذَا الكَلبِ قَبلَ أن اؤَمِّنَهُ فَيَقتُلُهُ!!»
📌پ.ن:
▫️از این گزارش و موارد مشابه آن، برداشت میشود نباید بین #نظر_امام و #تصمیم_امام خلط کرد. اینگونه نیست که هر نظر امام تبدیل به تصمیم ایشان بشود. اینگونه نیست که هر تصمیم امام نیز مبتنی بر نظرشان باشد. این مسئله هم نسبت به #امام_معصوم است و هم نسبت به امام و #پیشوای_غیرمعصوم.
▫️نسبت به امام معصوم، موارد متعدد داریم که حضرت نظرشان یک چیزی بوده اما تصمیم شان چیز دیگری شده است. به عنوان نمونه نظر #حضرت_امیر این نبود که #محمدبن_ابی_بکر والی مصر بشود اما با اصرار خواص خصوصا #عبدالله_بن_جعفر تصمیمش انتخاب او شد.
یا در #جنگ_احد نظر پیامبر بر دفاع در شهر بود اما به خاطر برخی نکات، تصمیم شان چیز دیگری شد. یا نظر امیرالمومنین ردّ #حکمیت بود اما به خاطر مخالفت اصحاب، تصمیم شان چیز دیگری شد. و موارد متعدد دیگر.
▫️وقتی نسبت به امام معصوم این نکته صادق است، نسبت به امام غیر معصوم نیز به طریق اولی این مسئله صادق است.
#سیره_رهبران_انقلاب این است که تصمیم شان در یک فرآیندی شکل میگیرد که عامل #نظر_خواص، به شدت در آن اثرگذار است.
▫️البته نظر خواص تنها عامل نیست بلکه در مواردی داریم که نظر خواص چیزی بوده اما امام جامعه، تصمیمی غیر از نظر خواص گرفته اند یعنی نظر خود را تبدیل به تصمیم کرده اند
مانند موارد حساسی مثل عدم پذیرش #معاویه به عنوان والی شام یا ماجرای ورود به #سوریه، اما در اینجا میخواهیم بگوییم نظر خواص در شکل گیری تصمیم امام، کم اثر نیست.
▫️رهبران انقلاب، نه #معصوم اند و نه #دیکتاتور! لذا تصمیمات شان صرفا برخاسته از نظر خودشان نیست. بلکه بر اساس «و شاوِرهُم فی الأمر» ناظر به #نظرات_کارشناسان و نهادهای رسمی و همینطور #مصالح_اجتماعی و #افکار_عمومی نیز هست. چه اینکه حتی امام معصوم نیز در چنین بستری تصمیم گیری میکند.
▫️بنابراین نسبت دادن هر تصمیمی به نظر رهبری و یا منتظر ماندن برای ابلاغ تصمیم رهبر در هر امری، کار صحیحی نیست. چرا که تصمیم امام و رهبر در ظرف #قابلیّت_ها، #کارشناسی، #کنشگری و #بلوغ ما سمت و سو پیدا میکند،
بلکه گاهی اوقات، برخی خواص به خاطر غفلت مؤمنین از همین امر، راحت تر امام و رهبر را مجبور به تصمیم خاصی کرده یا تصمیم خاصی را به نظر رهبری منتسب میکنند.
▫️به عنوان نمونه مسئله #برجام، پدیده ای بود که نظر رهبر انقلاب بر آن نبود و ایشان موافق این پدیده نبود اما برخی #خواص و #شرایط_اجتماعی ایشان را مجبور به گرفتن این تصمیم کرد. لذا تحقق برجام #نظر_رهبری نبود اما #تصمیم ایشان بود.
‼️ البته این متن به دنبال تطبیق این مسئله بر #وعده_صادق2 نیست، اینکه بخواهیم بگوییم نظر رهبری با تصمیم شان در این مسئله متفاوت بوده است محل بحث این متن نیست، چه اینکه صحبت رهبر انقلاب در خطبه تاریخی دیروز، کمک بسیاری در فهم این نکته میکند.
✍سید محسن شاهرضایی
امتداد انتخاب
🆔 @Emtedadeentekhab