اثرپذیری دانشمندان اهل سنّت در حوزه کلام اسلامی از امام علی علیه السلام.pdf
716.1K
🏷عنوان: ✨اثرپذیری دانشمندان مسلمان اهل سنّت در حوزة کلام اسلامی از امام علی (علیهالسّلام)✨
📝نویسندگان:
🔸«فهیمه مغفرت»
"دانش آموخته ارشد نهج البلاغه(اصول الدین و معارف علوی) دانشگاه کاشان"
🔹«عباسعلی فراهتی»
"دانشیار دانشگاه کاشان"
📰نوع مقاله: پژوهشی
📖تعداد صفحات: 28
❇️چکیده❇️
اولین فردی که پس از قرآن کریم و رسول خدا(ص)، در ساحت علم کلام، سخن به میان آورده و مباحث کلامی را مطرح و بیان نموده و کلامش سرچشمة این علم گشته است، امیرالمؤمنین امام علی(علیهالسلام) است.
با بررسی دیدگاه های مختلف دانشمندان به ویژه دانشمندان اهل تسنّن و بررسی تاریخی شرایط زمانی خلفای سه گانه از اعترافات اهل سنّت و معتزله می توان به تأیید این مدعا دست یافت. امامان معصوم (علیهمالسّلام)، از اولین شاگردان علوم الهی و کلامی امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) به شمار میآیند و پس از آنها شاگردانشان یعنی دانشمندان و متکلّمان مسلمان هستند.
سوای اندیشمندان شیعه که در اثرپذیری آنها از امام(ع) تردیدی نیست، در این مقاله با بررسی آثار دانشمندان و متکلّمان مسلمان از اهل سنّت و معتزله و اشعریون، به اثرپذیری مستقیم یا غیرمستقیم آنان از آموزههای وحیانی امیرالمؤمنین امام علی (علیه-السّلام) پرداخته شده است.
با بررسی دیدگاههای متکّلمان اهل سنت همچون جاحظ بصری، ابوالحسن اشعری، قاضی عبدالجبّار، فخر رازی و غزالی این نتیجه حاصل می شود که آنان در دیدگاههای کلامی خود وامدار امیرالمؤمنین امام علی(علیهالسّلام) هستند.
📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓
https://eitaa.com/Faanoos14
┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛
علی بن اسماعیل میثمی.pdf
223.3K
✅ 🌟علی بن اسماعیل میثمی🌟
🟢تولد
🔵جایگاه علمی
🟣مناظره
⚫️فقه و تاریخ
⚪️مرجعیت فکری
🟤اساتید
🟡شاگردان
🟠آثار
🔴دیدگاه های اعتقادی و کلامی
#️⃣ #علی_بن_اسماعیل_میثمی #ابن_میثم #میثمی #تفسیر #تاریخ #فقه #کلام #امام_رضا #معتزله #واقفه #هشام_بن_حکم
📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓
https://eitaa.com/Faanoos14
┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛
📚🌟إعتقادات الإمامیة🌟
📝«ابن بابِوِیهْ، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، ملقب به شیخ صدوق»
🔸🔹🔸🔹
1️⃣معرفی کتاب
شیخ این کتاب را به هنگام مسافرت به نیشابور بنا به درخواست عالمان آن دیار که از وی خواستند به صورت اجمال و مختصر عقائد شیعیان را برای آنان بیان کند املاء نمود.
2️⃣شیوه نگارش کتاب
از آن جا که شیخ صدوق اساسا یک محدث است، چه در فقه و چه در عقاید، خود را محدود به معارف قرآن و روایات میبیند. این التزام تا بدان حد است که حتی در کتابهای فقهی و اعتقادی اش از الفاظ و تعابیر احادیث سود میجوید و تا حد ممکن از آوردن آرای خویش پرهیز میکند. کتاب المقنع در فقه و کتاب الاعتقادات (عقاید امامیه) نمایانگر تفکر و بیانگر سبک و شیوه اوست. در واقع باید کلام ابن بابویه ( صدوق ) را متون احادیث دانست که با کمترین تصرف ممکن در قالب یک نظام کلامی ریخته شده و تدوین گشته است.
البته نباید پنداشت که صدوق صرفا به نقل و ضبط روایات پرداخته است، بلکه او با احاطه بر روایات و با استفاده از معیارهای تشخیص و ترجیح احادیث به سنجش و گزینش روایات میپردازد و آنچه را که طبق موازین میبیند به عنوان عقیده یا فتوای خویش بیان میدارد. متاسفانه تا سخن از محدث به میان میآید، بعضی بسرعت تفکر اهل حدیث را در نظر میآورند. شیخ صدوق به هیچ روی با این تفکر آشتی ندارد. او بحث و استدلال در رد منکران را نه تنها جایز، بلکه واجب میشمارد. مناظراتی که از وی نقل شده، کاملا بر این مطلب گواه است.
صدوق معرفت خداوند و توحید را امری «فطری» میداند که همه خلق را بر آن سرشتهاند. حتی انسان با تهذیب نفس و پیروی از فطرت خویش میتواند به رؤیت قلبی خداوند نایل شود. اما با این همه عقل را در شناخت خداوند و صفات او بکلی ناتوان نمیبیند. بخش عمدهای از کتابهای او به نقل احتجاجات ائمه علیهالسّلام با مخالفین و بیان استدلالات ایشان اختصاص دارد. البته شیخ صدوق به محدودیت عقل در این میدان باور داشت و از این رو برخلاف متکلمان، جز در موارد ضرورت، آن هم در محدوده متون و معارف کتاب و سنت ، مناظره و مجادله را روا نمیشمرد. عجیب نیست که در میان صدها کتابی که از وی بازمانده حتی یک اثر کلامی نیز نمیتوان یافت. به طور کلی از نظر صدوق روش، قلمرو و موضوع عقل در معارف دینی دارای محدودیت بسیار است و معرفت دینی بیشتر بر مبنای فطرت و عقل فطری بنا میشود.
3️⃣جایگاه کتاب
این کتاب پس از نگارش مورد توجه جدی متکلمان قرار گرفت. برخی از مطالبی که صدوق در کتاب خود به عنوان عقائد کلامی امامیه مطرح نموده به شدت بحث انگیز بوده است و مورد نقد برخی از عالمان دیگر از جمله شاگرد شیخ صدوق؛ شیخ مفید قرار گرفته است. شیخ مفید که در اثبات عقائد کلامی به عقل استناد میجست در نقد و بررسی کتاب استاد خویش، کتاب تصحیح اعتقادات الامامیه را نگاشت. با مقایسه این دو اثر آشکار میشودکه بین این دو اختلافات قابل ملاحظهای در مسائل فرعی وجود دارد.
4️⃣ساختار کتاب
این کتاب مشتمل بر ۴۵ باب است که عناوین برخی از این ابواب بدین شرح است:
بیان اعتقادات شیعه در توحید، صفات ذات و صفات افعال ، افعال بندگان، جبر و تفویض، اراده، مشیت، قضا و قدر، فطرت و هدایت، استطاعت، بداء، لوح و قلم، عرش و کرسی، نفوس و ارواح، موت و رجعت، رستاخیز و مباحث مربوط به آن، بهشت و دوزخ، وحی، امر و نهی، قرآن، مقام انبیا و رسل و حجج و ملائکه و عصمت ایشان، نفی غلو و تفویض، تقیه، مقام اجداد پیامبر، شان علویان ، احادیث و مفسر ، حظر و اباحه و....
📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓
https://eitaa.com/Faanoos14
┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛
⁉️پرسش:
«اعجاز قرآن چگونه برای مردم عادی قابل فهم و اثبات است؟»
💢توضیح پرسش:
«معجزه بودن قرآن کریم برای مردم عادی و حتی بسیاری از دانشمندان دینی و غیردینی قابل فهم نیست، چگونه میتوان برای نامسلمانان، معجزه بودن قرآن را ثابت کرد؟»
📝حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدحسین فاریاب (دکترای کلام اسلامی؛ عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی ره)
پاسخ:
📌اثبات اعجاز قرآن برای مردم عادی
🔶قسمت اول:
1️⃣قرآن کریم، یک کتاب است که در خود ادعای الهی بودن را مطرح و مخالفان را به مبارزه فراخوانده است. گاهی گفته مثل کل قرآن را بیاورید و گاهی گفته ده سوره و گاهی نیز گفته یک سوره بیاورید.
2️⃣دقت کنید که صاحب این کتاب، چقدر باید از ادعای خود مطمئن باشد که با قاطعیت انسانها و جنیان را در طول تاریخ به مبارزه فراطلبیده و درخواست کرده که اگر میتوانید یک سوره مثل قرآن بیاورید. روشن است که چنین مبارزه طلبی از یک انسان قابل تصور نیست، مگر آنکه پشتوانه الهی داشته باشد. انسانها اگر چیزی را کشف کنند، هرگز ادعا نمیکنند که بهتر از آن در آینده قابل آوردن نیست.
3️⃣برای اثبات اعجاز آن، باید وجه اعجاز را دانست. یعنی آن ویژگی خاص قرآن کریم که انسانها نمیتوانند در آن ویژگی حتی یک سوره مانند قرآن را بیاورند. آن ویژگی یا ویژگیهای خاص کدامند؟ تأکید میکنم این ویژگی باید چنان باشد که بشر نتواند حتی یک سوره مانند قرآن را در آن ویژگی بیاورد.
4️⃣یک متن اساساً در چه اموری میتواند خاص باشد؟ به نظر میرسد که یا باید در محتوا خاص باشد یا در نوع بیان (یعنی همان فصاحت و بلاغت).
5️⃣قرآن کریم به لحاظ محتوا چنان خاص نیست که نتوان یک سوره مثل آن آورد؛ برای نمونه، محتوای سوره توحید (فارغ از نوع بیان)، از سوی بشر کاملاً قابل آوردن است و معارف این سوره پیش از آنکه قرآن نازل شود، از سوی بشر قابل اثبات و بیان است.
6️⃣بنابراین وجه اعجاز آن، دست کم همان وجه ادبی یا همان نوع بیان و فصاحت و بلاغت است.
7️⃣بررسی تاریخی نیز تأییدکننده همین وجه اعجاز است. چراکه قرآن کریم که ابتدا باید بتواند مخاطبان اولیه خود را نسبت به اعجاز خود قانع کند، در زمان و محیطی نازل شد که فصاحت و بلاغت ویژگی شاخص آنها به شمار میرفت.
8️⃣در طول تاریخ نیز کسانی که کوشیدند مثل قرآن را بیاورند، همین وجه اعجاز مدنظرشان بود، ازاینرو در صدد آوردن مثل قرآن از نظر فصاحت و بلاغت بودند.
9️⃣ولی سوال اینجاست که این وجه اعجاز برای مخاطب عوام چگونه قابل اثبات است؟
ادامه در قسمت دوم ...
#️⃣ #قرآن #اعجاز #فصاحت #بلاغت #تحدی #کلام #فانوس
📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓
https://eitaa.com/Faanoos14
┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛