📚 #در_بزمگه_ادب
📌 ادیبان، توفیق غزل و علی الخصوص رباعی را در مردّف بودن یعنی دارای ردیف بودن آن دانسته اند و رباعی در این بین، برای توفیق، بیش از غزل به ردیف محتاج است؛ کما اینکه دکتر #کدکنی در کتاب موسیقی شعر می گوید تولد رباعی با ردیف بوده است و با لحاظ موارد استثنایی، کمتر رباعی موفقی می توان یافت که بدون ردیف باشد.
🔹 ولی برخی از شعرا در #رباعی برای آوردن ردیف، افراط کرده اند به طوری که گاه نیمی از مصراع را ردیف تشکیل می دهد. در دو رباعی زیر از #فیض_کاشانی، لا اله الا هو، ردیف است که متشکل از چهار کلمه می باشد و بیش از نیمی از مصراع را به خود اختصاص داده است:
رباعی اول:
مستم ز نداى لا إله الّا هو
هستم ز براى لا إله الّا هو
اين هستى من ز لا إله الّا هوست
جانم به فداى لا إله الّا هو
رباعی دوم:
مستم ز اياغ لا إله الّا هو
چيدم گل باغ لا إله الّا هو
اسرار ازل كه در دلم پنهان بود
ديدم به چراغ لا إله الّا هو
فیض کاشانی، گویا میلی دیگر با ردیف داشته، زیرا در یک رباعی او فقط یک کلمه برای قافیه جا گذاشته و باقی رباعی اش همه ردیف است. در دیوان فيض، ج ۱ ص۴۳۴ ، رباعی ذیل آمده است که در آن کلمات: با و یا و تا قافیه اند و باقی همه ردیف است:
با من بودى منت نمى دانستم
يا من بودى منت نمى دانستم
رفتم چو من از ميان ترا دانستم
تا من بودى منت نمى دانستم
🔸البته پیش از فیض باید از #جامی نام برد؛ چرا که در ديوان جامی ج ۱ ؛ ص۸۶۰ این رباعی آمده است که کلمات «من» و «تن» و «ان»، در آن قافیه اند و دیگر کلمات، ردیف را تشکیل داده اند:
من در غم هجر و دل به ديدار تو خوش
تن در غم هجر و دل به ديدار تو خوش
تاكى چشمم سرشك حسرت ريزد
اندر غم هجر و دل به ديدار تو خوش
✍ محقق: دکتر رضا #جلیلی
#رمضان
#به_امید_خدا_کرونا_را_شکست_میدهیم
─┅─═इई 🍃🌼🍃ईइ═─┅─
🔆 رسانه فرهنگی،
اجتماعی #فامنین_گرام
در سه پیام رسان تلگرام،ایتا و سروش 👇
🌺🍃 @Famenin_Gram 🍃🌸