قرارگاه پاسخ به شبهات و شایعات
شماره شبهه:2449
🔆متن شبهه:
آیا حدیث زیر که مخالفانِ حجاب به آن استناد می کنند معتبر است:
زنی انصاری با موهای آراسته و شانه‌زده ، واردِ خانۀ رسول‌خدا شد و درخواست کرد چنان‌چه پیامبر بپذیرد خود را به آن حضرت ببخشد و زنش شود. پیامبر سخنان ملاطفت‌آمیزی در حقّ او فرمودند و وعده بهشت به او دادند ...
📚 کافی کلینی ، ج 5 ، ص 568
🔆پاسخ شبهه:
🔮اشاره به « موهای شانه زده» در این روایت دلیل بر واجب نبودن حجاب نیست زیرا این ماجرا مربوط به زمان نزول سوره احزاب یعنی « قبل از واجب شدن روسری » بوده است. با اینهمه قطعا پیامبر (ص) رفتار بسیار ملاطفت آمیزی با عموم مردم – بجز دشمنان دین - داشتند. نکات تکمیلی مهم را در زیر مطالعه کنید:
1⃣ - این روایت مربوط به ماجرایی است که مدتها پیش از نزول آیه مربوط به « #وجوب_پوشاندن کامل سر و گردن با روسری » رخ داده است. دلیل ما اینست که وقتی بقیه متن روایت را می خوانیم می بینیم صریحا بیان کرده که پس از این ماجرا ،
📖آیه 50 سوره احزاب (و امرأة مؤمنة إن وهبت نفسها للنبي إن أراد النبي أن يستنكحها ... ) نازل شد. روشن است که در آن زمان هنوز حکم شرعی روسری که در آیه 31 سوره نور آمده نازل نشده بود زیرا سوره نور مدتها پس از سوره احزاب نازل شده است
حتی با فرض اینکه این ماجرا مربوط به بعد از وجوب روسری (📖نزول آیه 31 سوره نور) باشد - که البته چنین نیست- باز هم مربوط به اوایل نزول حکم حجاب است که هنوز مردم تحت تاثیر #فرهنگ_جاهلی بودند و به اندازه کافی توجه یا آگاهی در این مورد نداشتند و طبیعی بود که پیامبر (ص) با آنها مدارای بیشتری می فرمود.
2⃣ - روایت مورد بحث با 5 واسطه به کلینی رسیده و ممکن است برخی از کلماتش تحریف شده باشند. این پنج واسطه طی حدود 200 سال متن روایت را دست به دست نقل کرده اند تا از امام باقر(ع) به کلینی (قرن چهارم) برسد و چه بسا یکی از راویان کلمه « متمشطة » (با موهای شانه زده) را به متن افزوده تا زیبایی تصویری داستان را بیشتر کند. تضمین قطعی نداریم که هیچیک از راویان - هرچند موثق باشند - هیچیک از واژه های متن را سهوا یا عمدا تغییر نداده باشند مخصوصا که بسیاری از آنان عادت به نقل مضمون روایات داشتند و اصرار به حفظ کردن یکایک واژه های روایت نداشتند.
3⃣ - سند و متن این روایت را باید با معیارهای مختلف از جمله بر اساس قرآن و احادیث دیگر بررسی کرد زیرا صرف وجود یک روایت در یک کتاب حدیثی دلیل بر صحت کامل متن آن یا عدم وقوع تحریف در برخی از واژه هایش نیست. کسانی که برای زیر سؤال بردنِ حجاب به این روایت استناد می کنند چرا به احادیث دیگری که با سند صحیح نقل شده و « حجاب را بجز صورت و جز دستها تا مچ » تکلیف نموده اند توجه نمی کنند؟! طبعا تمسک به یک دسته از روایات و رها کردن احادیث دیگر شیوه بحث علمی نیست.
4⃣ – عبارتِ « با #موی آراسته و شانه زده » در روایتِ مورد بحث ، لزوما نشان نمی دهد که آن بانو روسری نداشته و بی حجاب بوده است بلکه ممکن است مقدار اندکی از موهایش بیرون آمده باشد. حتی اگر آن بانو کاملا سربرهنه بوده باشد باز هم این ناشی از ناآگاهی بوده و نتیجه گیری منطقی از ماجرا چنین خواهد بود که بگوییم : « پیامبر ص با پدیده #بد #حجابیِ ناآگاهانه ، با ملایمت تعامل می فرمودند »
بنابراین این ماجرا - که قبل از واجب شدن #حجاب رخ داده - با پدیده جدیدی که امروزه در جامعه ما با عنوان « چهارشنبه های سفید » و « دختران بی حجاب انقلاب » و ... مطرح می شود و مصداق « تلاش سازماندهی شده برای ترویج کشف حجاب با همکاری رسانه های خارجی » است تفاوت اساسی دارد. وقتی این دو موضوع با هم فرق دارند پس نمی توان ادعا کرد که حکم آنها یکسان است.
5⃣ - واژه « متمشطه » در روایت گرچه غالبا به معنای « با موهای شانه کرده » فهمیده می شود ولی ممکن است منحصر به آراستگی موها نباشد بلکه گاهی به معنای « آراستگی ظاهری » و « شیک پوشی » باشد و چنانکه اساسا به « آرایشگرِ عروس » ، « ماشطة » می گفتند که طبعا کارش فقط « شانه کردن موی عروس » نبوده بلکه « همه امور مربوط به آراستگی ظاهری » را بر عهده داشت.
منابع 👇👇👇
(1) الکافی ، کلینی ، ج 5 ، ص 568 ، روایت 53
(2) التمهيد في علوم القرآن (قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم: 1415ق) ، محمد هادي معرفت ، ج1 صص:135 -136
(3) وسائل الشيعة ، شیخ حر عاملی ، ج20 ، صص:200-202
👈قرارگاه پاسخ به شبهات و شایعات👉 در تلگرام 👇
https://telegram.me/joinchat/A9RIwjvuaKGX3QS979_J_w
در سروش 👇
http://sapp.ir/gharargahshayat
در ایتا 👇
http://eitaa.com/joinchat/2775384064Ccbdd7dd634
#نشر_مجدد
🔆متن شبهه:
آیا حدیث زیر که مخالفانِ حجاب به آن استناد می کنند معتبر است:
زنی انصاری با موهای آراسته و شانه‌زده ، واردِ خانۀ رسول‌خدا شد و درخواست کرد چنان‌چه پیامبر بپذیرد خود را به آن حضرت ببخشد و زنش شود. پیامبر سخنان ملاطفت‌آمیزی در حقّ او فرمودند و وعده بهشت به او دادند ...
📚 کافی کلینی ، ج 5 ، ص 568
🔆پاسخ شبهه:
🔮اشاره به « موهای شانه زده» در این روایت دلیل بر واجب نبودن حجاب نیست زیرا این ماجرا مربوط به زمان نزول سوره احزاب یعنی « قبل از واجب شدن روسری » بوده است. با اینهمه قطعا پیامبر (ص) رفتار بسیار ملاطفت آمیزی با عموم مردم – بجز دشمنان دین - داشتند. نکات تکمیلی مهم را در زیر مطالعه کنید:
1⃣ - این روایت مربوط به ماجرایی است که مدتها پیش از نزول آیه مربوط به « #وجوب_پوشاندن کامل سر و گردن با روسری » رخ داده است. دلیل ما اینست که وقتی بقیه متن روایت را می خوانیم می بینیم صریحا بیان کرده که پس از این ماجرا ،
📖آیه 50 سوره احزاب (و امرأة مؤمنة إن وهبت نفسها للنبي إن أراد النبي أن يستنكحها ... ) نازل شد. روشن است که در آن زمان هنوز حکم شرعی روسری که در آیه 31 سوره نور آمده نازل نشده بود زیرا سوره نور مدتها پس از سوره احزاب نازل شده است
حتی با فرض اینکه این ماجرا مربوط به بعد از وجوب روسری (📖نزول آیه 31 سوره نور) باشد - که البته چنین نیست- باز هم مربوط به اوایل نزول حکم حجاب است که هنوز مردم تحت تاثیر #فرهنگ_جاهلی بودند و به اندازه کافی توجه یا آگاهی در این مورد نداشتند و طبیعی بود که پیامبر (ص) با آنها مدارای بیشتری می فرمود.
2⃣ - روایت مورد بحث با 5 واسطه به کلینی رسیده و ممکن است برخی از کلماتش تحریف شده باشند. این پنج واسطه طی حدود 200 سال متن روایت را دست به دست نقل کرده اند تا از امام باقر(ع) به کلینی (قرن چهارم) برسد و چه بسا یکی از راویان کلمه « متمشطة » (با موهای شانه زده) را به متن افزوده تا زیبایی تصویری داستان را بیشتر کند. تضمین قطعی نداریم که هیچیک از راویان - هرچند موثق باشند - هیچیک از واژه های متن را سهوا یا عمدا تغییر نداده باشند مخصوصا که بسیاری از آنان عادت به نقل مضمون روایات داشتند و اصرار به حفظ کردن یکایک واژه های روایت نداشتند.
3⃣ - سند و متن این روایت را باید با معیارهای مختلف از جمله بر اساس قرآن و احادیث دیگر بررسی کرد زیرا صرف وجود یک روایت در یک کتاب حدیثی دلیل بر صحت کامل متن آن یا عدم وقوع تحریف در برخی از واژه هایش نیست. کسانی که برای زیر سؤال بردنِ حجاب به این روایت استناد می کنند چرا به احادیث دیگری که با سند صحیح نقل شده و « حجاب را بجز صورت و جز دستها تا مچ » تکلیف نموده اند توجه نمی کنند؟! طبعا تمسک به یک دسته از روایات و رها کردن احادیث دیگر شیوه بحث علمی نیست.
4⃣ – عبارتِ « با #موی آراسته و شانه زده » در روایتِ مورد بحث ، لزوما نشان نمی دهد که آن بانو روسری نداشته و بی حجاب بوده است بلکه ممکن است مقدار اندکی از موهایش بیرون آمده باشد. حتی اگر آن بانو کاملا سربرهنه بوده باشد باز هم این ناشی از ناآگاهی بوده و نتیجه گیری منطقی از ماجرا چنین خواهد بود که بگوییم : « پیامبر ص با پدیده #بد #حجابیِ ناآگاهانه ، با ملایمت تعامل می فرمودند »
بنابراین این ماجرا - که قبل از واجب شدن #حجاب رخ داده - با پدیده جدیدی که امروزه در جامعه ما با عنوان « چهارشنبه های سفید » و « دختران بی حجاب انقلاب » و ... مطرح می شود و مصداق « تلاش سازماندهی شده برای ترویج کشف حجاب با همکاری رسانه های خارجی » است تفاوت اساسی دارد. وقتی این دو موضوع با هم فرق دارند پس نمی توان ادعا کرد که حکم آنها یکسان است.
5⃣ - واژه « متمشطه » در روایت گرچه غالبا به معنای « با موهای شانه کرده » فهمیده می شود ولی ممکن است منحصر به آراستگی موها نباشد بلکه گاهی به معنای « آراستگی ظاهری » و « شیک پوشی » باشد و چنانکه اساسا به « آرایشگرِ عروس » ، « ماشطة » می گفتند که طبعا کارش فقط « شانه کردن موی عروس » نبوده بلکه « همه امور مربوط به آراستگی ظاهری » را بر عهده داشت.
منابع 👇👇👇
(1) الکافی ، کلینی ، ج 5 ، ص 568 ، روایت 53
(2) التمهيد في علوم القرآن (قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم: 1415ق) ، محمد هادي معرفت ، ج1 صص:135 -136
(3) وسائل الشيعة ، شیخ حر عاملی ، ج20 ، صص:200-202
👈قرارگاه پاسخ به شبهات و شایعات👉 در تلگرام 👇
https://telegram.me/joinchat/A9RIwjvuaKGX3QS979_J_w
در ایتا 👇
http://eitaa.com/joinchat/2775384064Ccbdd7dd634