✅ چالشی در "فلسفه علم" از منظر پاسدارشهید محسن فخریزاده(۳)
شهیدترور، سردار پاسدارمحسن فخریزاده و همه شهدای هستهای را باید ازجمله شهدای تمدنسازی معاصر ایرانی،اسلامی دانست که در نقطه وصل فیزیک و فلسفه، نظریه پردازی کردهاند. او به منظر اپیستمولوژی صدرایی در فلسفه علم و شباهتی میان "آزمایش فیزیکی" با "تعقل فلسفی" توجه میداد که چگونه فیزیکدان برای شناخت طبیعت، چارهای جز دخالت در آن ندارد و همین دخالت دانشمند، واقعیت را از موقعیت "ماقبل شناخت" یعنی از نفسالامر پیشین خارج میکند و بنابراین آنچه دانشمند در طبیعت، شناسایی میکند همان موجود قبل از شناسایی نیست.
برای مشاهده الکترون باید از فوتون بهره برد اما به محض تماس فوتون با الکترون، وضعیت در هم میریزد و دیگر این الکترون، آن الکترون نیست. این نکته گرچه در فیزیک کلاسیک هم شناخته شده بود اما ارزش عملی آن را نمیدانستند. در فیزیک و در علوم آزمایشگاهی، امکان علم دقیق به واقعیت پدیده مادی با قطع نظر از دخالت دانشمند(که برای درک آن پدیده، ضروری است) وجودندارد. در سطح سادهتر وقتی دماسنج را وارد آب میکنید تا دمای آن را اندازه بگیرید، از آب، انرژیهایی میگیرید و به آن انرژیهایی میدهید؛ پس آب اندازهگیری شده، آب دیگری است و در هیچ آزمایشگاهی، "آب پیش از اندازهگیری" عینا قابل اندازهگیری نیست و انحراف محاسبه هرگز به صفر نمیرسد. در فیزیک جدید نیز فوتون، کوچکترین ابزار مشاهده با کمترین تاثیر در واقعیت، نمیتواند مانع خطا شود و البته چارهای از این خطا در فیزیک نیست.
برادر شهید میپرسد وقتی در فیزیک، "عالم و معلوم" بر یکدیگر تاثیری چنین متقابل میگذارند به حدی که واقعیت نفسالامری، جدا از دخالت فیزیکدان و فیزیکدان بدون تاثر از آزمایش، قابل آزمایش نیست چرا مثلا به معرفتشناسی ملاصدرا و علمالنفس حکمت متعالیه توجه نکنیم که چگونه در "نظریه تجرید" صدرایی، مراتب ادراک، وابسته به میزان تجرید است، یعنی با تجرید ناقصتر به "ادراک حسی" و وقتی بیشتر شود به "ادراک خیالی" و با تجرید کاملتر به "ادراک عقلی" میرسیم؛ بنابراین پابهپای مراحل ادراک، هم "درککننده" و هم "درکشونده"، هر دو ارتقا مییابند. آنچه مانع ادراک وجهی از حقیقت میشود از عوارض ماهیت نیست بلکه نحوه وجود و عینا خود واقعیت است که ماهیت با آن موجود میشود و این یعنی که سخن از یک مرتبه از یک حقیقت نیست بلکه با تجرید کمتر، به واقعیت محسوس، با تجرید بیشتر به صور خیالی و آنگاه به ادراک عقلی ارتقا مییابید.
بنابراین شناخت حقیقت نفسالامری هم مستقل از ادراک فیلسوف ممکن نیست و این محدودیت، ناشی از محدودیت ابزار و امری عارضی نیست بلکه ذاتی و ناشی از تاثیر متقابل ناظر و منظور در یکدیگر است.
برادرمحسن به حوزه و دانشگاه یادآوری میکند که بسیاری سرفصلها در فلسفه اسلامی اعم از سینوی و صدرایی و اشراقی و حتی عرفان نظری وجود دارند که هنوز در مورد اثرگذاری و اثرپذیری آنها در فلسفه علم و از جمله فیزیک بحث جدی و پیگیر نشده است.
شهید سپس به چالشهایی اشاره میکند که گفته میشد فیزیک جدید در حوزه معرفت تجربی، فلسفی و حتی عرفانی به وجود آورده که علاوه بر اینکه توسط پارهای نحلهها برای اثبات حقانیت خود به غلط، سوءاستفاده شده، هر دسته از فیلسوفان فیزیک نیز در باب مهمترین چالش به وجود آمده پاسخی متفاوت دادند. یکی "نقض علیت"، دسته دیگر، تغییر در مفهوم "نظریه اندازهگیری" و.
اما برادر فخریزاده، چالش عمده به وجود آمده را خودزنی و زیر سوال بردن فیزیک از طریق ضربه به "ارزش معلومات تجربی" میداند، چه از این پس، معلوم نخواهد بود که یافتههای علوم تجربی تا چه میزان بازنمود واقعیت هستی و هستی واقعی است؟
نظریه پرداز شهید، مثال میزند که اینشتین بر اساس یافتههای ماکس پلانک برای نور، ماهیتی دوگانه قائل بود و آن را از سویی ذره و "فوتون" و از طرفی "موج" دانست و این یک چاله معرفتی است زیرا وقتی در یک آزمایش، خاصیت موجی نور و در دیگری خاصیت ذرهای آن مشاهده شود یعنی بسته به نوع ترتیبات آزمایش، "نور" هربار یکی از خواص خود را بروز میدهد و این پدیده در کل طیف الکترومغناطیس جاری است.
فخری زاده یادآوری میکند که "دوبروی" نیز تأسی به "اینشتین" میکند حال آنکه سؤال مهمتر این بود که اصولا فوتون چیست؟ و ذره مادی الکترون در واقع و نفسالامر چیست؟ موج است یا ذره یا حالتی دیگر از وجود؟ ماهیت الکترون چیست پیش از آنکه به مشاهده درآید؟ نه فیزیک و نه فلسفه پاسخی ندادند و با آنکه حدود صد سال از تکامل این دو نظریه میگذرد حتی یک پیشنهاد تجربی هم ارائه نشده است.
شهیدمحسن در مثالی دیگر این وضعیت را در تئوریهای آرایش ذرات در هسته اتم به پرسش میگذارد. کدام مدل هستهای، جامع نظریهها و قادر به توجیه همه آزمایش هاست؟ پاسخ این است که هیچ کس نمیداند.
@Hasanabbasi_ir
هدایت شده از صوتوفیلم - استاد حسن عباسی
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#صوت_سخنرانی استاد حسن عباسی
به مناسبت #روز_دانشجو
🔺 موضوع: چرا دیپلمات های ایرانی در مذاکرات برجام فریب خوردند؟
🗓 ۱۶ آذر ۹۹
📍برنامه زنده وبینار با همکاری تشکل های یزد
#سال_۹۹
مرجع نشر صوت و فیلم
استاد حسن عباسی
📡 @Dr_abbasi
📣📣 #هم_اکنون
▫️سخنرانی استاد حسن عباسی
🔺 موضوع: چگونه روز نیکسون به روز دانشجو تبدیل شد؟
#پخش_زنده از:
🔹 اینستاگرام:
▫️ instagram.com/hasanabbasi.live
▫️ instagram.com/Hasanabbasi_quote
🔹 روبیکا:
▫️ rubika.ir/Habbasi_ir
🔹 آپارات:
▫️ aparat.com/hasanabbasi_ir/live
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
📣📣 #هم_اکنون
▫️سخنرانی استاد حسن عباسی
🔺 موضوع: آخرین روز دانشجو در این قرن و چشمانداز آینده
#پخش_زنده از:
🔹 اینستاگرام:
▫️ instagram.com/hasanabbasi.live
▫️ instagram.com/Hasanabbasi_quote
▫️ http://instagram.com/p_r.zahedan
🔹 روبیکا:
▫️ rubika.ir/Habbasi_ir
🔹 آپارات:
▫️ aparat.com/hasanabbasi_ir/live
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
✅ برادر محسن فخریزاده (۴)
(فیزیک، فلسفه، عرفان و آنگاه خون)
✍ یادداشت حسن رحیم پور(ازغدی)
جان ما تشنه دانایی است اما در هیچ یک سیراب نمیشود. حال آنکه طرح همین پرسشهای جواب نداده، تضمین پیشرفت علم است و همین چالش اساسی در هر دو مکتب فیلسوفان علم است که فیزیکدان را به سکون و قناعت میکشاند، همان اتهامی که اینان دیگران را بدان متهم میکردند. علم بی این سؤالات، رشد نمیکند و هر چه مانع تحقیق بیشتر در علم شود محکوم به شکست است.
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
✅ برادر محسن فخریزاده (۴)
(فیزیک، فلسفه، عرفان و آنگاه خون)
بسمه تعالی
چهارمین یادداشت حسن رحیم پور (ازغدی) بپاس خون پنجمین شهید ترور هسته ای سردار فخری زاده به طرح برخی اندیشه های شهید در فیزیک کوانتوم ، مقایسه نظریه ملاصدرا و انیشتین و مقوله زمان نسبی پرداخته است:
پرسش بعدی برادر محسن این بود که چرا فیزیک کوانتومی نمیداند وضعیت الکترون موجود در اتم در گذر از یک تراز به تراز دیگر چگونه است؟ چرا تنها از واقعه، خبر میدهد. چرا برای نحلههای عملگرا و پوزیتیویست نیز اساسا مهم نیست که الکترون در جریان این گذر چه وضعی دارد و تنها تشنه فایده عملی آن است؟
جان ما تشنه دانایی است اما در هیچ یک سیراب نمیشود. حال آنکه طرح همین پرسشهای جواب نداده، تضمین پیشرفت علم است و همین چالش اساسی در هر دو مکتب فیلسوفان علم است که فیزیکدان را به سکون و قناعت میکشاند، همان اتهامی که اینان دیگران را بدان متهم میکردند. علم بی این سؤالات، رشد نمیکند و هر چه مانع تحقیق بیشتر در علم شود محکوم به شکست است.
اما البته شهید هستهای ما همین "نمیدانم"های انبوه فیزیک جدید را درعین حال، حسن بزرگ آن نسبت به فیزیک نیوتنی میداند که مدعی"همه چیزدانی" و صد البته ناشی از جهل مرکب و مفرط بود.
اما این "نمیدانم"ها همان "نمیدانم" هایزنبرگی نیست که اصالت آن هنوز مشکوک باشد مگر به طریقی بتوان این دو را به هم مربوط کرد که این هم بنظر ایشان، شدنی است. شهید محسن مینویسد تشریح چگونگی این ارتباط در برنامههای کاری اینجانب است که به حول و قوه الهی به آن خواهم پرداخت. سردار شهید فخریزاده از نسبیت انشتین میگوید که چگونه نسبیت نیوتنی را که ناظر به مکان و سرعت بود به نسبیت زمان، تعمیم داد و اینکه در این جهان بینی، دیگر زمان، ترازوی ثابتی نیست که حوادث با آن سنجیده شود. بلکه نوع حرکت، چگونگی زمان را مشخص میکند پس دیگر "زمان مرجع" نداریم مگر بتوانیم چارچوب مرجع اینرسی را بیابیم ولی ایشان میپرسد مگر چنین چارچوبی در جهان مادی در دست داریم؟
با این محاسبه، هر ناظر در دستگاه مختصات خاص خود، زمان خاص خود را دارد و حوادث را از منظر خود بیان می کند که با ناظر مستقر در چارچوب مرجع دیگر و با شرایط دیگر متفاوت میشود و این اساس حتی در فیزیولوژی موجودات مادی هم اثر می کند. حال از میان دو روایت دو ناظر متفاوت از حادثه واحد، کدام درست است؟
ایشان میگویند برای من جالب است که میان نسبیت انیشتین و آنچه جناب ملاصدرا سه قرن قبل از انشتین و همزمان با نیوتن، بازبان فلسفی استنباط و طرح کرده چه نسبتی دارد وقتی میگوید برای هر حرکتی، زمانی ویژه همان متحرک است؟
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
✅ سخنرانی استاد حسن عباسی با موضوع چرا دیپلمات های ایرانی در مذاکرات برجام فریب خوردند؟
🔺 به مناسبت روز دانشجو
🗓 ۱۶ آذر ۹۹
📹 مشاهده در یوتیوب:
▫️ youtu.be/xJdONYvf0Ew
📹 مشاهده در آپارات:
▫️ aparat.com/v/Ko18c
📹 مشاهده در تلگرام:
▫️ t.me/Dr_abbasi/455
📹 مشاهده در روبیکا:
▫️ rubika.ir/Habbasi_ir
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
✅ ۱۹ آذر سالروز تشکیل «شورای عالی انقلاب فرهنگی» است.
🔸 یکی از دلایل ناکارآمدی شورای عالی انقلاب فرهنگی ناکارآمد بودن مفهوم #فرهنگ است.
🔸فرهنگ، بر کالبدِ تمدن مینشیند.
🔹 فرهنگ، روح هر جامعه و تمدنیست؛ که میتواند خوب یا بد باشد. چه بسا فرهنگ تمدنی غرق در بیادبیست... چون زنا، لواط، شرب خمر و... که فرهنگِ غالب تمدن غرب است.
❇️ اما #ادب در همان وهلهی نخست بر بیادبی خط بطلان میکشد... وجود نازنین پیامبر(ص) فرمودند: «اَدَّبَنی ربی فأحسَن تأدیبی» «رب من مرا به نیکوترین شکل تأدیب کرد.»
✅ ادب، برخاسته از فطرت انسانی و موجب شکفتن انسان است. مفهومی ژرف و عظیم که به تنهایی هر چهار مفهوم فرهنگ، تربیت، علم و اخلاق را در خود میگنجاند.
#تمدن_مؤدب
#شورای_عالی_ادب
📚الهام گرفته از جلسه ۱۱۱ کرسی نظریهپردازی کلبه کرامت با موضوع فلسفه «فرهنگ» و حکمت «ادب» (اردیبهشت ۸۷ )
kolbeh-keramat.ir/Sessions/Single/628
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ چرا باید به جای فرهنگ به تأدیب بیندیشیم؟
💬 استاد حسن عباسی
🔸 جلسه ۱۱۱ کلبه کرامت - فلسفه فرهنگ و حکمت ادب
🔺 ۱۲ اردیبهشت ۸۷
kolbeh-keramat.ir/Sessions/Single/628
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
📢 #اطلاع_رسانی
➖ گفتگوی زنده خبرفوری با استاد حسن عباسی
🔺 موضوع: پشت پرده جزئیات ترور/نفوذ یا خرابکاری؟
🗓 پنجشنبه ۲۰ آذر ۹۹
⏰ ساعت ۱۴:۰۰
#پخش_زنده از:
🔹 اینستاگرام:
▫️ instagram.com/akhbare.fori
🔹 روبیکا:
▫️ rubika.ir/AkhbareFori
🔹 آپارات:
▫️ aparat.com/akhbar.fori
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir
📢 #اطلاع_رسانی
➖ برنامه سخنرانی استاد حسن عباسی
🔺 موضوع: جنبش دانشجویی و ۱۹۰ روز پیش رو
🔸 به مناسبت روز دانشجو
🗓 پنجشنبه ۲۰ آذر ۹۹
⏰ ساعت ۱۶:۰۰
#پخش_زنده از:
🔹 اینستاگرام:
▫️ instagram.com/hasanabbasi.live
▫️ instagram.com/Hasanabbasi_quote
▫️ instagram.com/bsd_tbzmed
▫️ instagram.com/bsijazaruniv
🔹 یوتیوب:
▫️ m.youtube.com/c/hasanabbasi
🔹 روبیکا:
▫️ rubika.ir/Habbasi_ir
🔹 آپارات:
▫️ aparat.com/hasanabbasi_ir/live
استاد حسن عباسی
💠 @Hasanabbasi_ir