📌 بایستههای تبیین در فتنۀ اخیر
✅ استاد علیرضا پناهیان
🗓 سهشنبه، ۱۷ آبان، همزمان با اقامۀ نماز مغرب و عشاء
🕌 قم، مدرسۀ علمیۀ امام کاظم(علیهالسلام)
🔰ویژه طلاب برادر
#دانش_تبلیغ_دین #پناهیان #اصول_و_مبانی_تبلیغ
✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ
@Hawzah_Panahian
🌀 مبلّغ باید منصِح باشد. منصح یعنی دلسوز، مخاطبان شما باید این سوختن مثل شمع شما را ببینند و منبر نمایشی است که شما سوختن دل خودت را به نمایش میگذاری
🔻یکی از اصول تبلیغ این است که مبلّغ منصِح باشد. منصح یعنی دلسوز. این اصطلاح یک اصطلاح قرآن است و یکی از تعابیری که انبیاء الهی در مورد خودشان میگویند این است که ما منصح هستیم.
🔻«أَبْلَغْتُکُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَکُمْ»، یا أنصَحَ لَکُم؛ «أَنْ أَنْصَحَ لَکُمْ إِنْ کانَ اللَّهُ يُريدُ أَنْ»، و «أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنَا لَكُمْ نَاصِحٌ أَمِينٌ»؛ اینها در قرآن کریم یک اصطلاح است که انبیا خود را ناصح معرفی میکنند.
🔻در روایتی از امیرالمومنین آمده است: «المؤمنُ غریزَتُهُ النُّصحُ»؛ مؤمن غریزهاش نُصح است. یعنی غریزی اهل نصیحت است. نصیحت همهجور دلسوزی را دربر میگیرد بهویژه نصیحت زبانی را. زبان حداقل نصیحت ، سریعترین و آسانتریناست. نصیحت بیشتر در نصیحت زبانی جلوه میکند. مردم میفهمند کدام مبلّغ غریزهاش است، کدام مبلّغ نمایش دارد بازی میکند.
🔻رسول خدا میفرماید «إنّ الدّین النَّصیحَة»؛ سه مرتبه این را تکرار میکنند؛ «قَالُوا لِمَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ» «قَالَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِكِتَابِهِ وَ أَئِمَّةِ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ عَامَّتِهِمْ»؛ مبلّغ این است. خیر خواه عامه هم باشد. دین یعنی نصیحت، نصیحت یعنی دلسوزی. نصیحت همیشه از موضع بالا به پایین نیست! مثل امر و نهی نیست. ولی اعم از امر و نهی است. امر و نهی هم طبق روایات زیرمجموعۀ نُصح است.
🔻دلسوزی برای خدا. این سوختن مثل شمع را باید ببینند. و منبر نمایشی است که شما سوختن دل خودت را به نمایش میگذارید. سوختن دل را. قبل از منبر، با فکر کردن، باید بدست بیاورید.
🔻بهترین کتاب برای گُر گرفتن و سوختن کتاب نهجالبلاغه است. هر کسی میخواهد مبلغ موفقی بشود یک مدتی نهجالبلاغه درس بدهد. میکشدت! اول تو را، بعد از طریق تو بقیه را. فراموش نکنید.
🔻نصح بعضی وقتها صورتهای دیگری هم دارد که ظاهرش نُصح است، باطنش عقدهگشایی است و بعضاً برای مذهبیها، مؤمنها و دیندارهاست. در روایتی نقل شده است که میفرماید: «آفةُ الدّین الحسد و العُجب والفخر»؛ اینها آفت دین است.
🔻در قرآن کریم خداوند متعال می فرماید: «كُلُّ حِزبِ بِمَا لَدَيهِم فَرِحُونَ». هر گروهی میخواهد دیگری را طرف خودش بکِشد. مثلاً کافران دوست دارند شما هم کافر بشوید. نکند شما هم از همان مقوله دوست دارید آنها مؤمن بشوند؟ در باطن این کار خیرخواهی، نصیحت و دلسوزی نیست. ، باطن این کار چیست؟ عده و عُدۀ خودتان را میخواهید زیاد کنید، اما نه بخاطر خدا.
🔻 فنون تبلیغ به ما میگوید: باید طعنه بزنی، سرزنش کنی، ناامید کنی، مأیوس کنی، غرورت را به رخ دیگران بکشی. هیچکدام از این کارها را نکنیم پس چگونه برای مردم صحبت کنیم؟! ما چه ابزاری برای تأثیرگذاری روحی برمخاطب داریم ؟ اگر تأثیرگذاریهای نابجای روحی را حذف کنیم. این کارها را انجام ندهیم که مبلّغ خیلی محدود میشود.
🔻حالا چهکار باید بکنیم؟ اینجا ضرورت دلسوزی برای تاثیرگزاری معلوم میشود. الآن باید چقدر دلسوز باشیم؟ در این زمینه باید مراجعه کنید به سخنان امیرالمؤمنین علی(ع) به مالک اشتر تمام سخنانی که امیرالمومنین به مالک فرمود را به خودتان بگیرید. نگویید این بحث مدیریتی است. نه مال همۀ منبریها هم هست.
🔻پیامبر اکرم ص فرستادهای را به یمن فرستاد، فرمود «یا معاذ، بَشِّر و لا تُنَفِّر». و فرمود «یَسِّر و لا تُعَسِّر». این کارهایی است که مبلغ باید انجام دهد.
🔻امام جعفرصادق(ع) نقل میکند: «أنَّ علیّاً(ع) لم یَکُن یَنصُبُ أحداً مِن أهلِ حَربِه إلی الشِّرکِ و لا إلی النّفاق»؛ کسانی که با او جنگیدند را به شرک و نفاق متهم نکرد. «ولکنّهُ کانَ یقول: هم إخوانُنا بَغَو علینا». خوارج بوده آمده جنگیده. حضرت فرمودند : آنها اشتباه کردند. در تشخیص اشتباه کردند. اما حاضر نشد به آنها را متهم به شرک و نفاق کند.
🔻به امام رضا(ع) گفتند آقا امام رضا بعضی از فامیلهای شما، کارهای قبیح انجام میدهند. شما آنها را نهیشان نمیکنید؟ حضرت فرمودند: «نه نمیکنم». بعد گفتند که: «آقا چرا نهی نمیکنید؟» فرمودند «النَّصیحَةُ خَشِنَة»؛ نصیحت خشن است. یعنی چی؟ میفرماید نصیحت اثر منفی دارد روی مخاطب، یک حالت خشونت؛ در حالیکه نصیحت که چندان خشونتآمیز نیست! امر و نهی ممکن است خشونتآمیز باشد! اما نصیحت که خشونت ندارد. ولی شاید منظورشان این است که به هر حال وقتی من ببینم دارد روی آنها اثر منفی میگذارد، نهی از منکر نمیکنم.
🚩 جلسه 19 دانش تبلیغ دین در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم - سهشنبه ۱۴۰۱.۰۷.۲۶
#دانش_تبلیغ_دین #پناهیان #اصول_و_مبانی_تبلیغ
✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ
@Hawzah_Panahian
🌀چرا محتوا، مهمترین عامل موفقیت در تبلیغ است؟!
🗓جلسه بیستم دانش تبلیغ دین – قسمت اول
🔻همانطور که در این سلسله جلسات میبینید، وقتی ما از مبانی و اصول تبلیغ صحبت میکنیم، اکثراً ناظر به محتوای تبلیغ هست؛ در تبلیغ آن چیزی که خیلی مهم هست محتواست. واقعاً مهارتها و فنون تبلیغی، اصلاً آن مقدار اهمیت ندارند.
🔻شما بیهنر، بیتدبیر فنآورانه در تبلیغ حرف حساب داشته باشید بزنید، تا مقدار خیلی زیادی اثر مثبت خودش را خواهد گذاشت.
🔻البته این ذهنیت در حوزه معمولاً نیست. تا میگویید تبلیغ، بیشتر ذهنها میرود روی فنّ تبلیغ و یک سری اموری را بهعنوان فنون تبلیغ و خطابه تلقّی میکنند. در حوزۀ قدیم همینجور بوده و کماکان هست.
🔻در حالیکه شما اگر دقت کنید به محتوای تبلیغ، آنوقت اوج کار صاحب مکاسب (اعلیالله مقامهالشریف) میبینید که یک کار تبلیغی است. یعنی ایشان وقتی میآید، مسئله را مطرح میکند، استدلالهای مخالف را مطرح میکند، استدلالهای موافق را مطرح میکند، طوری همین مخاطبی که محققانه نشسته است پای درس خارج سحر میکند که گاهی از اوقات قدرت نقد هم از او سلب میشود. و بعد این میشود درجۀ بالای علمی.
🔻تبلیغ هم همینطور است. یک درس خارج خوب با تبلیغ چه فرقی میکند؟ آن بحث علمی و منطقی است. تبلیغ هم اینگونه است.
🔻مردم مگر دنبال حرف غیر منطقی هستند؟ مگر مردم پای منبر میخواهند آواز گوش بدهند؟ مگر میخواهند صرفا سرگرم بشوند؟
🔻شما که باید مردم را به اندیشه وادار کنید. کسی نخواهد مردم را به اندیشیدن وادار بکند، خیلی بد است. خب وقتی که بخواهید به اندیشیدن وادار کنید، چهکار میخواهید کنید؟
🔻مگر میشود شما استدلال منطقی مطرح نکنید، تفکر منطقی نداشته باشید، و حتی مخاطب خودت را اهل تفکر منطقی بار نیاورید؟ سرگرمی مؤمن حکمت است. امیرالمؤمنین فرمود وقتی خسته شدید بروید سراغ کلمات حکمتآمیز.
🔻لذا مهمترین عامل در موفقیت در تبلیغ، محتواست. ما باید اول محتوا را درست کنیم. البته یکی از اصول تبلیغ هم مهارتهایی است که باید به آن توجه بشود. آن مهارتها زیاد سخت نیست، آسان هم هست، و آسانیاش بیشتر به این دلیل است که از نظر مهارتی، انواع و اقسام سخن گفتنها داریم.
🔻 یکی تند حرف میزند، یکی آرام حرف میزند، یکی هم از روشهای متعدد دیگری که وجود دارد استفاده میکند. نمیشود به این سادگی گفت در چند مدل این فنون را خلاصه میشود ، یکدفعهای یک روش بدیعی میآید همۀ فنون گذشته را کنار میگذارد.
🕌 مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم
#دانش_تبلیغ_دین #پناهیان #اصول_و_مبانی_تبلیغ
✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ
@Hawzah_Panahian