#درس_هفتم_وقف_وابتداء✅
🔶موارد وقف حسن و قبيح (2)🔶
بخش اول🔳
🔷وقف بين فعل (يا شبه فعل ) و متعلقات آن
مراد از متعلقات فعل و شبه فعل، جار و مجرور و ظرف است این نوع وقف اكثرا قبیح است ولى در مواردى نیز ممكن است حسن باشد.
مثالها:
(هدى * للمتقین )
(بقره، آیه2)
(الذین یؤمنون * بالغیب )
(همان ، آیه 3)
(وبالاخرة * هم یوقنون )
(همان، آیه4)
(ختم الله * على قلوبهم وعلى سمعهم )
(همان، آیه 7)
( الله یستهز ء * بهم )
(همان ،آیه 15)
(ان الله على كل شى ء * قدیر)
(همان ،آیه 20)
(وكلا منها رغدا * حیث شئتما)
(همان ،آیه35)
(ثم بعثناكم * من بعد موتكم )
(همان، آیه56)
واذ قلتم یا موسى لن نؤمن لك * حتى نرى الله جهرة ) (همان، آیه 55)
(والسموات مطویات * بیمینه )
(زمر آیه97)
🔻نكاتى درباره ظرف و جار و مجرور🔻
➿ 1ـ هر ظرف و جار و مجرورى وابسته به یك متعلق است .
➿ 2ـ متعلق ظرف و جار و مجرور, یا فعل است و یا شبه فعل مانند: اسم فاعل ، اسم مفعول و غیر آن .
➿ 3ـ ممكن است متعلق ظرف و جار و مجرور محذوف باشد مانند: متعلق ( الله )در (الحمد لله) كه در واقع مى شود:
(الحمد یكون لله ) و یا متعلق (بسم الله ) كه در اصل بوده است : (ابتداء بسم الله ).
➿ 4ـ گاهى جار و مجرور و ظرف بر متعلق خود مقدم مى شوند مانند: (على كل شى ء قدیر) و (وبالاخرة هم یوقنون )
🔷وقف بين حروف مشبهة بالفعل و اسم و خبر آنها
حروف مشبهة بالفعل عبارتند از: اِنّ , انّ , كانّ، لیت، لكن و لعل، این وقف از نوع وقف قبیح است و ممكن نیست حسن باشد زیرا ان و امثال آن، بدون اسم وخبرشان معناى مفیدى ندارند.
مثالها:
(ان * الذین كفروا)
(بقره آیه6)
(ان* الله على كل شى ء قدیر)
(همان ،آیه 20)
(وبشر الذین امنوا وعملوا الصالحات ان * لهم جنات )
(همان , آیه 25)
(ولكن * الله رمى )
(انفال آیه17)
(لا تدرى لعل * الله یحدث بعد ذلك امرا) (طلاق آیه1)
(وما یدریك لعل * الساعة قریب )
(شورى آیه17)
(قال یا لیت * قومى یعلمون )
(یس آیه 26)
🔻نكاتى درباره حروف مشبهة بالفعل🔻
➿ 1ـ حروف مشبهة بالفعل بر سر مبتدا و خبر درمى آید و آنها را اسم و خبر خودمى سازد.
➿ 2ـ اسم حروف مشبهة بالفعل، منصوب و خبرشان مرفوع است (لفظا یامحلا).
➿ 3ـ ممكن است خبر بر اسم مقدم شود.
➿ 4ـ ممكن نیست اسم و خبر بر حروف مشبهة بالفعل مقدم شوند.
🔷وقف بين اسم و خبر حروف مشبهة بالفعل
این وقف نیز از نوع وقف قبیح است و ممكن نیست كه حسن باشد.
مثالها:
(ان الله * لا یستحیى ان یضرب مثلا)
(آیه 26)
(الا انهم * هم السفهاء)
(همان ،آیه 13)
(یا لیتنى * كنت معهم )
(نساء آیه 73)
(یا لیتها * كانت القاضیة )
(حاقه آیه 27)
(وما یدریك لعل الساعة*تكون قریبا)
(احزاب آیه63)
➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖
🔸♦️
✅کانال حلیة النور
🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor
─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─
#درس_هفتم_وقف_وابتداء✅
🔸موارد وقف حسن وقبیح(2)🔸
بخش دوم🔳
🔷وقف بين افعال ناقصه و اسم و خبر آنها
افعال ناقصه بر سر مبتدا و خبر درمى آیند و آنها را اسم و خبر خود قرار مى دهند اسم آنها مرفوع و خـبـرشـان منصوب است (لفظا یا محلا) این افعال عبارتند از:كان , صار, كاد,وجد, حصل , مادام , اصبح , امسى , اضحى , لیس , ظل , بات ,مازال , مابرح , مافتى ء وماانفك .
این نوع وقف، قطعا قبیح است .
مثالها:
(یكاد * البرق یخطف ابصارهم)
(بقره آیه20)
(كان * الناس امة واحدة )
(همان، آیه213)
(لیس * البر ان تولوا وجوهكم قبل المشرق والمغرب)
(همان، آیه177)
(ولا تقف ما لیس * لك به علم )
(اسراء آیه36)
(لا یزال بنیانهم الذى بنوا * ریبة فى قلوبهم )
(توبه آیه110)
(او یصبح * موها غورا فلن تستطیع له طلبا)
(كهف آیه41)
(الا الى الله * تصیر الامور)
(شورى آیه53)
🔷وقف بين اسم و خبر افعال ناقصه
این نوع وقف نیز قطعا قبیح است زیرا مانند وقف بین مبتدا و خبر است .
وما كادوا * یفعلون
(بقره آیه 71)
فمازلتم * فى شك مما جاءكم به
(غافر آیه 34)
ان عبادى لیس لك علیهم * سلطان (اسراء آیه 65)
واصبح فؤاد ام موسى * فارغا
(قصص آیه 10)
ان الله كان على كل شى ء * حسیبا
(نساء آیه86)
🔷وقف بين ظن و نظاير آن و اسم و خبر آن و وقف بين اسم و خبر آن
این افعال را افعال قلوب نامند و عبارتند از: ظن , راءى , علم , وجد, درى , تعلم ,حسب ,زعم , عد, جعل و هب .
مثالها:
الذین یظنون * انهم ملاقوه اللّه
(بقره آیه 249)
ولا تحسبن *اللّه * غافلا عما یعمل الظالمون
(ابراهیم آیه 42)
ولا تحسبن * الذین قتلوا فى سبیل اللّه* امواتا
(آل عمران آیه 169)
فلا تحسبنهم * بمفازة من العذاب
(همان , آیه 188)
وظن * اهلها * انهم قادرون علیها
(یونس آیه 24)
لولا اذ سمعتموه ظن * المؤمنون والمؤمنات بانفسهم * خیرا
(نور آیه 24) انهم یرونه * بعیدا ونریه * قریبا)
(معارج آیه 6)
(واذ وجدنا * اكثرهم * لفاسقین )
(اعراف آیه102)
(وجعلوا * الملائكة الذین هم عباد الرحمن * اناثا)
(زخرف آیه19)
(فجعلناه * هباء منثورا)
(فرقان آیه23)
🔷وقف بين مؤكد و مؤكد
مثالها:
(فسجد الملائكة * كلهم اجمعون )
(ص آیه73)
چـون الـف و لام در (الـمـلائكـة ) الف و لام استغراق است بنابراین (فسجدالملائكة )
یعنى همه فرشتگان سجده كردند بنابراین (كلهم ) و (اجمعون ) تاكیدبراى (الملائكة ) هستند.
(وعلم ادم الاسماء * كلها) (بقره آیه31)
(والذى خلق الازواج * كلها) (زخرف آیه12)
(وتؤمنون بالكتاب * كله) (آل عمران آیه119)
(اذا دكت الارض دكا * دكا) (فجر آیه21)
(وجیء ربك والملك صفا * صفا) (همان، آیه22)
➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖
🔸♦️
✅کانال حلیة النور
🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor
─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─
#درس_هفتم_وقف_وابتداء✅
🔸موارد وقف حسن وقبیح (2)🔸
بخش سوم🔳
🔷وقف بين صفت و موصوف
وقـف بـیـن صـفـت و موصوف گاهى قبیح است مانند:
(فویل للمصلین * الذین هم عن صلوتهم ساهون )
و گاهى حسن است مانند:
(الحمد لله رب العالمین * الرحمن الرحیم )
🗯تذكر: صفت و موصوف در چهار چیز با هم اشتراك دارند:
1ـ در معرفه و نكره بودن .
2ـ در مذكر و مؤنث بودن .
3ـ در اعراب .
4ـ در مفرد و تثنیه و جمع .
مثالها:
(الحمد لله * رب العالمین )
(حمد آیه2)
(هدى للمتقین * الذین یؤمنون بالغیب )
(بقره آیه 2و3)
(ولهم عذاب * عظیم)
(همان، آیه7)
(ولهم عذاب * الیم بما كانوا یكذبون)
(همان، آیه10)
(وما یضل به الا الفاسقین * الذین ینقضون عهد الله )
(همان، آیه 26و27)
(انه هو التواب * الرحیم)
(همان، آیه37)
(والقران * الحكیم )
(یس آیه2)
🔷وقف بين مبدل منه و بدل
وقـف بـین بدل و مبدل منه نوعا حسن است براى اینكه جمله بدون بدل نیزداراى معناى مفید است .
مثالها:
(اهدنا الصراط المستقیم * صراط الذین انعمت علیهم )
(حمد آیه 6و7)
(صراط الذین انعمت علیهم * غیر المغضوب علیهم )
(همان، آیه7)
(اتدعون بعلا وتذرون احسن الخالقین * الله ربكم )
(صافات آیه125)
(الى صراط العزیز الحمید * الله الذى له ما فى السموات وما فى الارض)
(ابراهیم آیه1و2)
🗯تذكر: عطف بیان نیز از نظر وقف در حكم بدل است .
🔷وقف بين حال و صاحب حال
ایـن وقـف مـمـكن است حسن و ممكن است قبیح باشد شایان ذكر است كه حال گاهى مفرد و گاهى به صورت جمله است .
مثالها:
(لا تقربوا الصلوة * وانتم سكارى) (نساءآیه43)
(ومن الناس من یقول امنا بالله وبالیوم الاخر * وما هم بمؤمنین )
(بقره آیه8)
(ولا تمنن * تستكثر)
(مدثر آیه6)
(وما خلقنا السموات والارض وما بینهما * لاعبین )
(دخان آیه38)
(ایحسب الانسان ان یترك * سدى )
(قیامت آیه36)
(ورایت الناس یدخلون فى دین الله * افواجا)
(نصر آیه2)
🔷وقف بين معلل و علت
این نوع وقف نوعا حسن است .
مثالها:
(فولوا وجوهكم شطره * لئلا یكون للناس علیكم حجة )
(بقره آیه150)
(وما النصر الا من عند الله العزیز الحكیم * لیقطع طرفا)
(آل عمران آیه126و127)
(لقد ارسلنا رسلنا بالبینات وانزلنا معهم الكتاب والمیزان * لیقوم الناس بالقسط)
( حدیدآیه25)
(وانزلنا الیك الذكر * لتبین للناس ما نزل الیهم )
(نحل آیه44)
(وابن السبیل * كى لا یكون دولة بین الاغنیاء)
(حشر آیه7)
شـایـان ذكـر اسـت كـه اگر تعلیل با حرف لام باشد قطعا بین جمله تعلیل و جمله معلل ارتباط لفظى و معنوى وجود دارد لذا وقف بر جمله معلل اگر معنادارباشد و معنایش مقصود نیز باشد وقف حسن خواهد بود اما گاهى اوقات جمله تعلیلیه با ان شروع مى شود و در این صورت بین دو جمله تنها رابطه معنوى برقرار خواهد بود و لذا وقف بر جمله معلل وقف كافى است
مانند: (ولو شاء الله لذهب بسمعهم وابصارهم ان الله على كل شى ء قدیر)
در این آیه جمله
(ان الله على كل شى ء قدیر) به منزله بیان علت براى جمله قبل است♦️
➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖
🔸♦️
✅کانال حلیة النور
🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor
─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─